Οι τουρκικές λέξεις κατακλύζουν την ελληνική γλώσσα. Αποτελούν βεβαίως και πεδίο πολυετούς έρευνας από τους γλωσσολόγους για το πόση είναι η διείσδυση στην καθημερινότητα. Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν έρευνες γύρω από τα επώνυμα των Ελλήνων τα οποία σημαίνουν κάποιο επάγγελμα και κρύβουν στην ερμηνεία τους τουρκικές ρίζες. Σύμφωνα με τους ερευνητές περισσότερα από 12.000 επώνυμα προέρχονται από την τουρκική γλώσσα, Βεβαίως  πολλά είναι και τα επώνυμα που έχουν ρίζες από άλλες γλώσσες Στο Βυζάντιο τα επώνυμα εμφανίζονται τον 7ο αι. μ.Χ. Πηγή…

Δηλαδή πώς τον “πιάνεις τον Πάπα απ’ τα…” χωρίς να τρέχει κάστανο, ρε φίλε;  του Ηλία Γεροντόπουλου Κάθε μέρα τις λέμε, κάθε μέρα τις ακούμε, κάθε μέρα τις διαβάζουμε και τις γράφουμε (εδώ μέσα ειδικά). Όμως αν το καλοσκεφτείς, υπάρχουν φράσεις που όλοι ξέρουμε τι σημαίνουν, αλλά στην πραγματικότητα… ε, δεν βγάζουν και τόσο νόημα. Θέλω να πω, γιατί να “κορακιάζει” κανείς απ’ τη δίψα, τα άλλα ζώα δεν διψάνε; Ή τέλος πάντων, πώς διάολο “κάνει” κάποιος “την πάπια  Επειδή λοιπόν μ’ έχει…

Οι σωστές απαντήσεις προέρχονται από το σάιτ του κυρίου Μπαμπινιώτη. Μη βιαστείτε να απαντήσετε σε κάθε ερώτηση. Σκεφτείτε καλά… 🙂 (οι σωστές απαντήσεις στο τέλος) κείμενο: Δημήτρης Καβατζικλής 1. Δεισιδαιμονία Δυσιδαιμονία Δυσειδαιμονεία 2  Περεταίρω Περαιτέρω Παιρετέρω 3. Εγκαταλελλημένος Εγκαταλελλειμένος Εγκαταλελειμμένος 4. Αποδεικνείω Αποδυκνείω Αποδεικνύω 5. Καλλυμένος Καλυμένος Καλυμμένος 6. Προκατειλημμένος Προκατειλημένος Προκατειλλημένος 7. Απαλοτρίωση Απαλλοτρίωση Απαλλοτρείωση 8. Αλληλεγγύη Αληλλεγγύη Αλυλλεγγύη 9. Εταιρία Ετερεία Εταιρεία 10 Συνομοσία Συνωμοσία Συνομωσία 11 Ναιώτερος Νεώτερος Νεότερος 12 Βερύκοκο Βερίκοκο Βερίκοκκο ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 1-Α,  2-Β, 3-Γ,  4-Γ,  5-Γ,  6-Α,  7-Β,  8-Α,  9-Γ, …

Μετά από έξι χρόνια δημοτικό, τρία χρόνια γυμνάσιο, τρία λύκειο και κάποια χρόνια στο Πανεπιστήμιο (για τους περισσότερους) δε δικαιολογείται να μην ξέρεις τη σωστή χρήση των Ελληνικών λέξεων. Κείμενο: Ευθύμης Κάλφας Δημιουργήσαμε παρακάτω ένα απαιτητικό κουίζ γύρω από την Ελληνική γλώσσα για όσους θεωρούν τον εαυτό τους ξεφτέρι στην σωστή χρήση των λέξεων.Οι σωστές απαντήσεις στο τέλος Ποιο είναι το σωστό; Ασκαρδαμικτή Ασκαρδαμικτί Ασκαρδαμυκτί Και τώρα που το βρήκες, πες μας τι σημαίνει; Με βλέμμα ατενές, χωρίς να ανοιγοκλείνουν τα…

Το θέμα της στίξης και ειδικότερα του κόμματος είναι οπωσδήποτε τεράστιο, και όλες οι γραμματικές ομολογούν ότι δεν είναι δυνατόν να κωδικοποιηθούν όλες οι χρήσεις. του Γιάννη Η. Χάρη* Και εδώ συμφωνούν, μ’ έναν βαθύ αναστεναγμό, ακόμη και οι πιο έμπειροι και ειδικοί χρήστες, ακόμη και οι επαγγελματίες γραφιάδες, ή και οι επαγγελματίες διορθωτές: εμείς οι ίδιοι λ.χ. οι διορθωτές, ακόμη και σε δικό μας κείμενο, βάζουμε, βγάζουμε και ξαναβάζουμε, ατέλειωτα, ένα ρημάδι κόμμα, αμήχανοι και αναποφάσιστοι, κάποτε και σε…

Ξεκρεμαστήκαν πάλι καριοφίλια, ξεθηκαρώθηκαν σπαθιά, «παίρνουν τ’ αρχαία, παίρνουν τα!» αντιβοούν οι ράχες, βγάζουνε, παναπεί, τα αρχαία ελληνικά απ’ το γυμνάσιο, ξανά στις πολεμίστρες οι γνωστοί-γνωστοί, ακούστηκαν ξανά τα πάντα όλα. του Γιάννη Η. Χάρη* Λέω όμως να κρατήσω ακόμα, δεν παίρνω βέβαια και όρκο, λέω όμως να κρατήσω: άσε, μονάχοι τους εκτίθενται, νά, το πανελλήνιο σωματείο αναπληρωτών φιλολόγων αναπαράγει σε επιστολή διαμαρτυρίας όλα τα αντιεπιστημονικά στερεότυπα και τους λεγόμενους αστικούς μύθους, ακροδεξιάς βεβαίως καταγωγής, για τη γλώσσα με τη…

Από μικροί μαθαίνουμε τι είναι λ.χ. γάτα, μαθαίνουμε τη λέξη και την έννοια γάτα, μαθαίνουμε και τη λέξη/έννοια μαύρος-η-ο, χωρίς να ξέρουμε και χωρίς να χρειάζεται να ξέρουμε την προέλευση, την ετυμολογία κάθε λέξης, και προπαντός χωρίς να μας εμποδίζει η «άγνοια» αυτή να τις χρησιμοποιούμε κατά τις ανάγκες μας στην επικοινωνία μας με τους άλλους. Απ’ τη στιγμή όμως που θα τις μάθουμε αυτές τις δύο λέξεις, είναι αυτονόητο πως με τη σύναψη μαύρη γάτα θα καταλαβαίνουμε πάντα μια…

ad calendas Graecas στις ελληνικές καλένδες, δηλαδή ποτέ ad hoc γι’ αυτόν το σκοπό alter ego το άλλο εγώ, ο σωσίας anno Domini (a.D.) έτος κυρίου· π.χ.: 1991 a.D., δηλαδή 1991 μ.Χ. ante Cristum (a.C.) προ Χριστού· π.χ.: 1500 a.C., δηλαδή 1500 π.Χ. ante meridiem (a.m.) πριν το μεσημέρι ante portas προ των πυλών a posteriori εκ των υστέρων a priori εκ των προτέρων ave, Caesar, morituri te salutant χαίρε, Καίσαρ, οι μελλοθάνατοι σε χαιρετούν Ave, Maria χαίρε, Μαρία…

Ένα κείμενο, γραμμένο από τον Ντίνο Χριστιανόπουλο. Κουλτουριάρηδες είναι οι διανοούμενοι που δίνουν μεγαλύτερη σημασία στη γνώση και την πληροφόρηση και λιγότερη στο αίσθημα και το βίωμα. Ότι έμαθαν ή δεν έμαθαν έχει γι’ αυτούς μεγαλύτερη αξία από τη σκέψη. Κουλτουριάρηδες βρίσκονται σ’ όλες τις εποχές. Στην αρχαία Ελλάδα τους κοροϊδεύει πολύ άσχημα ο Αριστοφάνης επειδή χρησιμοποιούσαν πάντα καινούριες και παράξενες λέξεις για να ξιπάσουν τον κόσμο. Και οι σοφιστές ήταν ένα είδος κουλτουριάρηδων της εποχής τους, γιατί έδωσαν πολλή…

Του Γιάννη Η. Χάρη* Και τι ’ν’ αυτός ο υπερθεματιστής που μας βρήκε; Λίγος ή τι μας έπεφτε ο πλειοδότης; Και με εντυπωσιακή ταχύτητα, σε δυο-τρεις μέρες μέσα, βρέθηκε να καμαρώνει, καινούριο κοσκινάκι, σε όλα τα μέσα, έδωσε μάλιστα τάχιστα και τίτλο σε μια ενδιαφέρουσα επιφυλλίδα: «Υπερθεματιστές αβεβαιότητας και φόβου», που δεν αναφερόταν φυσικά στους νέους καναλάρχες αλλά στους ακροδεξιούς του AfD της Γερμανίας. Και δεν εξετάζω εδώ αν στα νομικά ισχύει ο όρος στην περίπτωση των πλειστηριασμών ενώ ο πλειοδότης…

Στη συνεδρίαση, που γινόταν η επισκόπηση και αναλύονταν τα συμπεράσματα από τις εργασίες του ΔΝΤ και της Διεθνούς Τράπεζας για το 1957, ως αντιπρόσωπος της Ελλάδος ο Ξενοφών Ζολώτας προκάλεσε την έκπληξη από τον απροσδόκητο λόγο του στις 26 Σεπτεμβρίου 1957. Ακροατήριο του: οι σύνεδροι της Διεθνούς Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (αγγλόφωνοι όλοι) και … ω του θαύματος τον κατανόησαν χωρίς μεταφράσεις και μεσολαβητές.  Μίλησε ελληνικά και τον κατάλαβαν όλοι γιατί χρησιμοποίησε ατόφυα την αγγλική γλώσσα! Την επομένη είχαν πρωτοσέλιδο…

*Από τον Νίκο ΝικολέτοΟ Wittgenstein υποστήριξε, πριν έναν αιώνα περίπου, ότι τα όρια της γλώσσας μας είναι τα όρια του κόσμου μας. Ήτοι, η γλώσσα είναι σκέψη, συλλογισμός, είναι η ισχύς του μυαλού μας, του είναι μας. Αυτό το γνωρίζουν όλες οι εξουσίες της οικουμένης, ανεξαρτήτως εποχής. Το γνωρίζουν και έχουν ενορχηστρώσει τον αγώνα της ισοπέδωσης της γλώσσας και της κριτικής αντίληψης, μέσω της εφιαλτικής συρρίκνωσης του λεξιλογίου, των εκφράσεων, του δικού μας πολυτονικού. Η γλώσσα δέχεται επίθεση σκοπίμως. Αυτό…