Έκπτωση δαπάνης ενοικίου
Απαραίτητη προϋπόθεση για την αναγνώριση προς έκπτωση δαπάνης ενοικίου είναι η εξόφλησή του με τη χρήση ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών.
Διευκρινίστηκε ότι η κατάθεση χρημάτων σε τραπεζικό λογαριασμό του εκμισθωτή, η χρήση τραπεζικής επιταγής, η έκδοση επιταγής σε διαταγή του εκμισθωτή ή η χρήση συναλλαγματικών οι οποίες εξοφλούνται μέσω τραπέζης αποτελούν ενδεικτικά κατάλληλα μέσα πληρωμής των δαπανών ενοικίων ώστε να υπάρχει δικαίωμα αναγνώρισής τους προς έκπτωση από το ακαθάριστο εισόδημα. Το μέτρο εφαρμόζεται για δαπάνες που πραγματοποιούνται στα φορολογικά έτη που αρχίζουν από 1.1.2020 και μετά. Σημειώνεται ότι στην περίπτωση κατά την οποία οι αντισυμβαλλόμενοι είναι παράλληλα προμηθευτές και πελάτες επιτρέπεται να προβούν σε εκατέρωθεν λογιστικούς συμψηφισμούς, υπό την προϋπόθεση ότι δεν παραβιάζεται κάποια διάταξη νόμου και ότι τυχόν υπόλοιπο από τον συμψηφισμό θα καταβληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής ανεξάρτητα από το ύψος του. Εφόσον το ενοίκιο εξοφληθεί από τρίτο πρόσωπο με κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό του εκμισθωτή, τότε η σχετική δαπάνη εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα αυτού. Συνεπώς, σε περίπτωση που δεν τηρηθούν τα ανωτέρω σχετικά με τον τρόπο εξόφλησης του ενοικίου, η εν λόγω δαπάνη δεν θα αναγνωριστεί προς έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα του μισθωτή (Ε 2109/2021).
Τέλη χαρτοσήμου και προσύμφωνο
Επειδή, εάν κατά τη συνομολόγηση (κατάρτιση) προσυμφώνου λαμβάνει χώρα καταβολή ποσού, ιδία λόγω αρραβώνα, οφείλεται αναλογικό τέλος χαρτοσήμου στο ποσό του αρραβώνα μόνο στην περίπτωση που η οριστική σύμβαση υπόκειται σε αναλογικό, επίσης, τέλος χαρτοσήμου (ΣτΕ 995/1985, 4005/1985, 2711/1986, 4884/1986, Υπ. Οικ. Σ. 211/19/ΠΟΛ.16/1986, Σ. 605/98/ΠΟΛ.44/1987). Αντίθετα, σε κάθε άλλη περίπτωση, δε θα οφείλεται στο προσύμφωνο αναλογικό τέλος χαρτοσήμου.
Έτσι δεν οφείλεται αναλογικό τέλος χαρτοσήμου στην περίπτωση που η οριστική σύμβαση απαλλάσσεται από το τέλος χαρτοσήμου. Σημειώνεται ότι το προσύμφωνο, και ειδικότερα το καταβαλλόμενο κατά τη συνομολόγηση αυτού ποσό του αρραβώνα, δεν υπόκειται σε αναλογικό τέλος χαρτοσήμου, έστω και αν η υπογραφή της οριστικής σύμβασης έγινε μετά την προθεσμία που είχε συμφωνηθεί με το προσύμφωνο, ή δεν υπογράφηκε η οριστική σύμβαση (ΣτΕ 4884/1986 και Υπ. Οικ. 052632/1956/0014/ΠΟΛ.1185/1989).
Αντικατάσταση μέλους Δ.Σ.
Σε περίπτωση παραίτησης ή θανάτου ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο απώλειας της ιδιότητας μέλους ή μελών του διοικητικού συμβουλίου, το διοικητικό συμβούλιο μπορεί να εκλέγει μέλη αυτού σε αντικατάσταση των μελών που εξέλιπαν. Η εκλογή αυτή επιτρέπεται εφόσον η αναπλήρωση των παραπάνω μελών δεν είναι εφικτή από αναπληρωματικά μέλη, που έχουν εκλεγεί από τη γενική συνέλευση ή διοριστεί από μέτοχο ή μετόχους, σύμφωνα με το άρθρο 81. Η εκλογή από το διοικητικό συμβούλιο γίνεται με απόφαση των απομενόντων μελών, αν είναι τουλάχιστον τρία (3), και ισχύει για το υπόλοιπο της θητείας του μέλους που αντικαθίσταται. Η απόφαση της εκλογής υποβάλλεται σε δημοσιότητα και ανακοινώνεται από το διοικητικό συμβούλιο στην αμέσως προσεχή γενική συνέλευση, η οποία μπορεί να αντικαταστήσει τους εκλεγέντες, ακόμη και αν δεν έχει αναγραφεί σχετικό θέμα στην ημερήσια διάταξη.
Εισφορά μετρητών σε κεφάλαιο εταιρείας
*Με την υπ’ αριθ. 713/2021 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (Τμήμα Β’) κρίθηκε ότι δεν συνιστά συμπληρωματικό στοιχείο η εισφορά σε μετρητά ποσού σε κεφάλαιο της εταιρείας. Πιο συγκεκριμένα, στην εν λόγω υπόθεση κρίθηκε ότι η εισφορά κεφαλαίων των ιδρυτών της συγκεκριμένης ναυτικής εταιρείας μπορούσε να είναι γνωστή στη φορολογική αρχή, εν όψει του δημόσιου χαρακτήρα του Ειδικού Μητρώου ΝΕΠΑ. Έγινε δεκτό ότι η επίμαχη δαπάνη (εισφορά 4.500.000 ευρώ στο κεφάλαιο) αναγραφόταν και, επομένως, προέκυπτε από το νομίμως δημοσιευμένο (ήδη από το έτος 2007) καταστατικό της εταιρείας, το οποίο βρισκόταν ανά πάσα στιγμή στη διάθεση του ελέγχου, και, επομένως, ο έλεγχος μπορούσε ήδη από το έτος 2007 να εξετάσει την πηγή προέλευσης του ανωτέρω ποσού, το οποίο οι αναιρεσίβλητοι είχαν εισφέρει στην προαναφερθείσα εταιρεία. Το γεγονός ότι χρειαζόταν περαιτέρω έλεγχος και ότι, ενδεχομένως, η φορολογική αρχή προέβαινε σε τέτοιου είδους ειδικότερους και εκτεταμένους ελέγχους μόνον αν υπήρχε σχετικό «κίνητρο» δεν καθιστά το ανωτέρω στοιχείο (εισφορά χρηματικού ποσού στο κεφάλαιο εταιρείας) «συμπληρωματικό» δυνάμενο να οδηγήσει σε παρέκταση του χρόνου παραγραφής της φορολογικής αξιώσεως του Δημοσίου από πενταετία σε δεκαετία.
Κοινοί λογαριασμοί και άτυπη δωρεά
*Με την υπ’ αριθ. 1359/2021 απόφαση της ΔΕΔ Αθήνας έγινε δεκτό ότι, κατά ρητό ορισμό του άρθρου 2 παρ. 2 εδ β’ του ν. 5638/1932 η κατάθεση σε κοινό λογαριασμό περιέρχεται στους δικαιούχους ελεύθερη από κάθε φόρο κληρονομίας ή τέλος και η ρήση αυτή του νόμου έχει την έννοια ότι η ενάσκηση του ενοχικού δικαιώματος της ανάληψης και η λήψη χρημάτων από (οποιοδήποτε) δικαιούχο δεν θα φορολογηθεί. Παρατηρείται όμως ότι ο νόμος σταματά στο σημεία αυτό (δηλ. θέλει αφορολόγητη την ανάληψη) και δεν προχωρεί προδήλως σκόπιμα, γιατί ενόσω η κατάθεση σε κοινό λογαριασμό μπορεί να περικλείει δωρεά ή περαιτέρω διάθεση των χρημάτων (που αναλήφθηκαν αφορολογήτως) δεν θα πρέπει να διαφεύγει από τη φορολογία του ν. 2961/2001 (προϊσχύον Ν.Α. 118/1973), όταν εμφανίζει στοιχεία άτυπης δωρεάς. Περαιτέρω, με την απόφαση διατυπώνεται ότι «ο έλεγχος της υπηρεσίας τονίζει ότι ναι μεν τα χρήματα που αναλαμβάνονται από τέκνο από κοινό λογαριασμό Τράπεζας δεν υπόκεινται σε φορολογία, όμως όταν εμφανισθούν αξιοποιούμενα, δηλαδή αγορασθεί με αυτά ακίνητο, θα πρέπει να φορολογηθούν, γιατί λαμβάνει χώρα άτυπη δωρεά η οποία φορολογείται αυτοτελώς».
Πιστεύουμε ότι η κρίση αυτή είναι η ορθή, αν και πολλές φορές δεν εφαρμόζεται ορθά από τα ελεγκτικά όργανα. Πράγματι, δεν είναι η ανάληψη χρηματικού ποσού από κοινό λογαριασμό φορολογητέα πράξη, εκτός αν προκύπτει ότι έγινε στα πλαίσια άτυπης δωρεάς, δηλαδή το ποσό χρησιμοποιήθηκε για την απόκτηση περιουσιακού στοιχείου από το τέκνο.
Από την έντυπη έκδοση https://www.naftemporiki.gr/
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Επιστημονική ομάδα της ARTION
με την καθοδήγηση του Γιώργου Δαλιάνη www.artion.gr
