Χειρισμός χρηματοδοτικής μίσθωσης

Λογιστικός χειρισμός

των Νικόλαου Παπαγιάννη  – Γιώργου Παπαδόπουλος (Οικονομολόγος, Φοροτεχνικός – Οικονομολόγος, MSc)

Ο μισθωτής αναγνωρίζει στον ισολογισμό του το μισθωμένο πάγιο, με ισόποση αναγνώριση υποχρέωσης προς τον εκμισθωτή. Μεταγενέστερα το πάγιο τυγχάνει του χειρισμού των ιδιόκτητων παγίων. Η υποχρέωση προς τον εκμισθωτή αντιμετωπίζεται ως ένα τοκοχρεωλυτικό δάνειο. Δηλαδή, το καταβαλλόμενο «μίσθωμα» αντιπροσωπεύει κατά ένα μέρος χρεολύσιο (μείωση υποχρέωσης) και κατά το άλλο μέρος τόκο (έξοδο).

Στις περισσότερες περιπτώσεις των χρηματοδοτικών μισθώσεων και ειδικά σε αυτές που γίνονται μέσω εταιρειών χρηματοδοτικής μίσθωσης, η αξία του αποκτώμενου παγίου είναι η τιμολογιακή του αξία τοις μετρητοίς (που συνήθως είναι η εύλογη αξία) και ισούται με την υποχρέωση προς τον εκμισθωτή κατά τον χρόνο σύναψης της μίσθωσης. Τυχόν πρόσθετες δαπάνες που απαιτούνται για να φέρουν το μισθωμένο πάγιο σε κατάσταση λειτουργίας για τη χρήση που προορίζεται, προσαυξάνουν το κόστος κτήσης. Ως γενική αρχή πάντως, η αναγνώριση του μισθωμένου στοιχείου από τον μισθωτή γίνεται στη μικρότερη αξία μεταξύ της εύλογης αξίας του στοιχείου και της παρούσας αξίας των μελλοντικών μισθωμάτων, προεξοφλούμενων με το επιτόκιο της μίσθωσης.

Ο εκμισθωτής σε μια χρηματοδοτική μίσθωση αναγνωρίζει αρχικά απαίτηση από τον μισθωτή (χορηγηθέν δάνειο) με ποσό που ισούται με την «καθαρή επένδυση στη μίσθωση». Η «καθαρή επένδυση στη μίσθωση» είναι στην πράξη, και για την πλειοψηφία των περιπτώσεων, το ποσό του κεφαλαίου που επί της ουσίας ο εκμισθωτής δανείζει το μισθωτή. Σε απόλυτους όρους, η καθαρή επένδυση στη μίσθωση είναι η παρούσα αξία των μισθωμάτων της μίσθωσης με το προκύπτον επιτόκιο της μίσθωσης. Διευκρινίζεται ότι για τη διενέργεια των υπολογισμών, στα μισθώματα δεν περιλαμβάνονται τυχόν έξοδα με τα οποία ο εκμισθωτής επιβαρύνει τον μισθωτή. Μετά την αρχική αναγνώριση, η απαίτηση αντιμετωπίζεται ως τοκοχρεωλυτικό δάνειο. Δηλαδή, το εισπραττόμενο ενοίκιο αντιπροσωπεύει κατά ένα μέρος χρεολύσιο (μείωση απαίτησης) και κατά το άλλο μέρος τόκο (έσοδο). Στην περίπτωση που υπάρχει μη εγγυημένη υπολειμματική αξία από τον μισθωτή, η καθαρή επένδυση στη μίσθωση καταλείπει στη λήξη της υπόλοιπο για τον εκμισθωτή.

Δηλαδή, ως μη εγγυημένη υπολειμματική αξία θεωρείται το μέρος της υπολειμματικής αξίας του μισθωμένου στοιχείου, η καταβολή του οποίου δεν έχει αναληφθεί από το μισθωτή.

Φ.Π.Α.

Σύμφωνα με την περ. ε΄ της παρ. 4 του άρθρου 30 του Φ.Π.Α., από το φόρο εκροών δεν εκπίπτει ο Φ.Π.Α. αγοράς, εισαγωγής ή ενδοκοινοτικής απόκτησης επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης μέχρι εννέα (9) θέσεων, μοτοσικλετών και μοτοποδηλάτων, σκαφών και αεροσκαφών ιδιωτικής χρήσης που προορίζονται για αναψυχή ή αθλητισμό, καθώς και οι δαπάνες καυσίμων, επισκευής, συντήρησης, μίσθωσης και κυκλοφορίας αυτών γενικά. Η διάταξη αυτή δεν εφαρμόζεται για τα πιο πάνω μεταφορικά μέσα, εφόσον προορίζονται για πώληση, μίσθωση ή μεταφορά προσώπων με κόμιστρο.

Με βάση τη διάταξη αυτή, δεν εκπίπτει ο Φ.Π.Α. του Ε.Ι.Χ. που αποκτήθηκε με χρηματοδοτική μίσθωση, εκτός και αν πρόκειται για όχημα που προορίζεται για επιχείρηση μίσθωσης αυτοκινήτων ή μεταφοράς προσώπων με κόμιστρο (π.χ. εκμετάλλευσης ΤΑΞΙ).

Παράδειγμα

Ι.Κ.Ε. συνάπτει τον Ιανουάριο του έτους 20ΧΧ πενταετή σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης για Ε.Ι.Χ. αυτοκίνητο μέχρι 9 θέσεων με τα παρακάτω στοιχεία:

– Στο τέλος της πενταετίας η Ι.Κ.Ε., θα κρατήσει το Ε.Ι.Χ. αυτοκίνητο χωρίς αντίτιμο.

– Ετήσιο επιτόκιο δανείου 12%. Προκύπτουν τα παρακάτω δεδομένα (όπως δίνονται από την εταιρεία χρηματοδοτικής μίσθωσης):

Με βάση τα παραπάνω δεδομένα, παραθέτουμε τις παρακάτω λογιστικές εγγραφές:

1. Αρχική καταχώριση του Ε.Ι.Χ. αυτοκινήτου

*Δεν παρέχεται δικαίωμα έκπτωση του Φ.Π.Α. για αγορά, εισαγωγή ή ενδοκοινοτική απόκτησης επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης μέχρι εννέα (9) θέσεων (παρ. 4 άρθρο 30 του Ν.2859/2000)

Ο Φ.Π.Α. που βαρύνει τις αγορές ενσώματων παγίων των επιχειρήσεων και ο οποίος δεν μπορεί να εκπέσει από το Φ.Π.Α. εκροών, προσαυξάνει την τιμή κτήσης του παγίου και κατά συνέπεια, εκπίπτει δια μέσω των αποσβέσεων επί της συνολικής αξίας του παγίου αυτού με βάση το άρθρο 24 (ΠΟΛ.1113/2014).

Η αναγνώριση γίνεται στο ποσό του κεφαλαίου και στον μη εκπιπτόμενο Φ.Π.Α. που αναλογεί (14.414,40*(45.000,00/ 60.060,00)=10.800), δηλ. 45.000,00 + 10.800,00.

Ο χαρακτηρισμός των δεδομένων στην πλατφόρμα myDATA θα γίνει ως εξής:

– για αγορές π.χ. φορτηγών που εκπίπτει ο Φ.Π.Α. με category «2.7_Αγορές Παγίων (-) / (+)» και E3_882_001

– για αγορές π.χ. Ε.Ι.Χ. αυτοκινήτου που δεν έχουμε δικαίωμα έκπτωσης του Φ.Π.Α. με category 2.5 «Γενικά Έξοδα χωρίς δικαίωμα έκπτωσης Φ.Π.Α. (-) /(+)» και E3_882_001, ώστε να έχουμε επιτυχή διαβίβαση.

2. Πρώτη μηνιαία δόση και καταβολή αυτής

Η παρακάτω εγγραφή διενεργείται κάθε μήνα.

*Το ποσό των 683,24 προκύπτει από την άθροιση του ποσού των 551,00 ευρώ (κεφάλαιο 1ης δόσης) πλέον το μέρος του Φ.Π.Α. που αναλογεί στο κεφάλαιο (132,24 ευρώ).

** Το ποσό των 558,00 ευρώ προκύπτει από την άθροιση του ποσού των τόκων (450,00 ευρώ) της πρώτης δόσης πλέον του ποσού του Φ.Π.Α. που αναλογεί στους τόκους (108,00 ευρώ)

Ο χαρακτηρισμός στην πλατφόρμα myDATA θα γίνει:

– το ποσό του χρεολυσίου που απεικονίζεται στη συγκεκριμένη λογιστική εγγραφή στον λογ. 45.98 με category «2.95_ Λοιπά Πληροφοριακά Στοιχεία Εξόδων (-)/ (+)» και δεν ενημερώνεται το έντυπο Ε3.

– για το ποσό των τόκων του λογ. 65 με category «2.5_Γενικά Έξοδα χωρίς δικαίωμα έκπτωσης Φ.Π.Α. (-) /(+)» και E3_586.

Σημείωση: Στην περίπτωση που η χρηματοδοτική μίσθωση αφορά φορτηγό αυτοκίνητο και υφίσταται δικαίωμα έκπτωσης του Φ.Π.Α., ο τόκος διαβιβάζεται με category «2.4_Γενικά Έξοδα με δικαίωμα έκπτωσης Φ.Π.Α. (-) /(+)» και E3_586».

Η πληρωμή θα παρουσιαστεί με την παρακάτω εγγραφή.

3. Αποσβέσεις πρώτου έτους

Οι αποσβέσεις του πρώτου έτους:

* Σύμφωνα με το άρθρο 24 του Ν.4172/2013, ο συντελεστής φορολογικών αποσβέσεων για μέσα μεταφοράς ατόμων εκτός από τα μέσα μεταφοράς μηδενικών ή χαμηλών ρύπων έως 50 γρ. CΟ2/χλμ. είναι 16%. Επομένως, 55.800,00 x 16% = 8.928,00.

Οι αποσβέσεις που θα υπολογιστούν θα διαβιβαστούν με τύπο παραστατικού 17.2 «Αποσβέσεις» και θα χαρακτηριστούν με category «2.8_Αποσβέσεις Παγίων (-) / (+)» και E3_587.

*Το κείμενο αποτελεί απόσπασμα από το άρθρο με τίτλο “Χειρισμός χρηματοδοτικής μίσθωσης (λογιστικός χειρισμός, φορολογικός χειρισμός, διαβίβαση myDATA)” των κυρίων Νικολάου Παπαγιάννη και Γιώργου Παπαδόπουλου που δημοσιεύθηκε στο τεύχος Μαΐου 2023 του περιοδικού Epsilon7. Στο πλήρες άρθρο μεταξύ άλλων γίνεται αναφορά σε ζητήματα όπως ο ορισμός και η φορολογική αντιμετώπιση της χρηματοδοτικής μίσθωσης.

πηγή: e-forologia