Προστασία από κατασχέσεις για χρέη προς το Δημόσιο μόνο για μισθούς, συντάξεις και κοινωνικά βοηθήματα μέχρι 1.000 ευρώ το μήνα και για καταθέσεις με υπόλοιπο 1.250 ευρώ σε ένα μόνο λογαριασμό κάθε οφειλέτη προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία. Πέραν των ορίων αυτών και σε όλους τους υπόλοιπους τραπεζικούς λογαριασμούς η εφορία μπορεί να κατάσχει ποσά εισοδημάτων και εσόδων που δικαιούνται οι οφειλέτες χωρίς κανέναν περιορισμό.
του Γιώργου Παλαιτσάκη
H ισχύουσα νομοθεσία για τις κατασχέσεις κρύβει πολλές παγίδες για τους οφειλέτες του Δημοσίου. Ας τις δούμε αναλυτικά:
1) Η εφορία δικαιούται να κατάσχει ακίνητο για ληξιπρόθεσμο χρέος άνω των 500 ευρώ!
Αν οφείλετε στο Δημόσιο οποιοδήποτε ποσό πάνω από 500 ευρώ (π.χ. ένα ποσό της τάξεως των 550 ή των 600 ή των 1.000 ευρώ) και δεν έχετε καταθέσεις στις τράπεζες ούτε κάποια έσοδα ή εισοδήματα ή κινητά περιουσιακά στοιχεία που μπορούν να κατασχεθούν για να αποπληρωθεί η οφειλή σας, τότε υπάρχει πιθανότητα μια… ωραία πρωία να πληροφορηθείτε ότι εκδόθηκε εντολή για κατάσχεση του σπιτιού σας ή κάποιου άλλου ακινήτου που κατέχετε! Μπορεί να φαίνεται παράλογο, αλλά η εφορία έχει δικαίωμα να δεσμεύσει και να κατάσχει ένα ακίνητό σας για ένα πολύ χαμηλό χρέος! Το «γράμμα» του νόμου προβλέπει ότι για ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο άνω των 500 ευρώ δύνανται να επιβληθούν όλα τα εναλλακτικά αναγκαστικά μέτρα είσπραξης, συμπεριλαμβανομένων και των κατασχέσεων ακινήτων! Δηλαδή για ένα χρέος 600 ευρώ μπορεί η εφορία να ζητήσει κατάσχεση ακινήτου! Συνεπώς, ο κίνδυνος να μπλέξετε σε περιπέτειες με την ακίνητη περιουσία σας αν χρωστάτε πάνω από 500 ευρώ στο Δημόσιο και δεν τα έχετε πληρώσει εμπρόθεσμα εξακολουθεί να υπάρχει, έστω κι αν οι πιθανότητες να τον αντιμετωπίσετε είναι πάρα πολύ μικρές.
2) Η εφορία μπορεί να προχωρήσει σε κατάσχεση αυτοκινήτου, σκάφους ή οποιουδήποτε άλλου κινητού περιουσιακού στοιχείου κατέχετε, εφόσον χρωστάτε πάνω από 500 ευρώ.
Το όριο ληξιπρόθεσμων οφειλών μέχρι το οποίο δεν επιτρέπονται κατασχέσεις ακινήτων ισχύει και για κατασχέσεις κινητών περιουσιακών στοιχείων. Συνεπώς, για ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο άνω των 500 ευρώ επιτρέπεται στις φορολογικές Αρχές να κατάσχουν οποιαδήποτε κινητά περιουσιακά στοιχεία των οφειλετών. Επιτρέπεται δηλαδή η κατάσχεση ενός Ι.Χ. αυτοκινήτου ή μιας βάρκας ή ενός σκάφους αναψυχής για χρέος 550 ή 600 ή 1.000 ευρώ ή οποιουδήποτε άλλου ποσού άνω των 500 ευρώ.
Μισθοί, συντάξεις, εφάπαξ, ενοίκια
3) Για οποιοδήποτε ποσό ληξιπρόθεσμης οφειλής προς το Δημόσιο η εφορία έχει πλέον το δικαίωμα να κατάσχει τα ακόλουθα ποσά που τυχόν δικαιούται να εισπράξει ο οφειλέτης:
α) Από ποσά μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων άνω των 1.000 και έως 1.500 ευρώ το μήνα επιτρέπεται η κατάσχεση στα χέρια του εργοδότη ή του ασφαλιστικού ταμείου ποσοστού 50% επί του τμήματος πάνω από τα 1.000 και μέχρι τα 1.500 ευρώ, ενώ από ποσά άνω των 1.500 ευρώ το μήνα επιτρέπεται η κατάσχεση στα χέρια του εργοδότη ή του ασφαλιστικού ταμείου του συνόλου του υπερβάλλοντος των 1.500 ευρώ ποσού αντί του 25% που ίσχυε μέχρι πρότινος.
β) Το ¼ οποιουδήποτε άλλου ασφαλιστικού βοηθήματος καταβάλλεται περιοδικά στον οφειλέτη, εφόσον αυτό υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση το ποσό που απομένει μετά την κατάσχεση δεν μπορεί να είναι χαμηλότερο των 1.000 ευρώ.
γ) Το 1/5 των καταβαλλόμενων ημερομισθίων.
δ) Το ½ του εφάπαξ που καταβάλλεται από οποιοδήποτε ασφαλιστικό ταμείο, λόγω εξόδου από την υπηρεσία ή το επάγγελμα.
ε) Εως και το 100% των ενοικίων των οποίων επίκειται η είσπραξη, εφόσον ο οφειλέτης δικαιούται να λαμβάνει τέτοια εισοδήματα.
στ) Εως και το 100% των πάσης φύσεως αποζημιώσεων (π.χ. για απόλυση του οφειλέτη από την εργασία ή για ζημιά που υπέστη κάποιο ασφαλισμένο περιουσιακό στοιχείο του κ.λπ.).
ζ) Εως και το 100% των πάσης φύσεως εισπράξεων από πωλήσεις προϊόντων ή οποιωνδήποτε άλλων πραγμάτων (π.χ. ακινήτων, Ι.Χ. αυτοκινήτων, σκαφών κ.λπ.).
Οι κατασχέσεις των παραπάνω ποσών επιτρέπεται να γίνονται πριν από την καταβολή τους στους δικαιούχους-οφειλέτες του Δημοσίου, δηλαδή ενώ τα ποσά αυτά βρίσκονται ακόμη στα χέρια εκείνων που πρόκειται να τα καταβάλουν (στα χέρια τρίτων, δηλαδή στα χέρια των εργοδοτών αν πρόκειται για μισθούς ή των ασφαλιστικών ταμείων αν πρόκειται για συντάξεις ή άλλες παροχές ή στα χέρια των ενοικιαστών αν πρόκειται για ενοίκια ή στα χέρια των αγοραστών αν πρόκειται για ποσά από πωλήσεις κ.λπ.).
Καταθέσεις
4) Για οποιοδήποτε ποσό ληξιπρόθεσμου χρέους προς το Δημόσιο η εφορία έχει δικαίωμα να κατάσχει ποσά από τις καταθέσεις του οφειλέτη στις τράπεζες. Εξαιρούνται τα ακόλουθα ποσά:
α) Μισθοί, συντάξεις και λοιπά βοηθήματα καταβαλλόμενα τακτικά από ασφαλιστικά ταμεία, εφόσον έχουν κατατεθεί σε ένα συγκεκριμένο λογαριασμό μισθοδοσίας, ο οποίος έχει δηλωθεί ηλεκτρονικά από τον οφειλέτη, σε ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή στο σύστημα ΤΑΧΙSnet. Στην περίπτωση αυτή ισχύει ακατάσχετο όριο 1.250 ευρώ.
β) Ορισμένα κοινωνικά επιδόματα, όπως το επίδομα ανεργίας που καταβάλλεται από τον ΟΑΕΔ, τα επιδόματα τέκνων και τα ειδικά επιδόματα τριτέκνων και πολυτέκνων, που καταβάλλονται από τον ΟΓΑ. Για να μην κατασχεθούν τα ποσά αυτά ενόσω βρίσκονται κατατεθειμένα σε τραπεζικό λογαριασμό του οφειλέτη, θα πρέπει ο λογαριασμός στον οποίο έχουν κατατεθεί να έχει δηλωθεί ηλεκτρονικά από τον οφειλέτη, στο σύστημα ΤΑΧΙSnet, ως «ο ένας και μοναδικός λογαριασμός για τον οποίο ισχύει ακατάσχετο όριο καταθέσεων μέχρι 1.250 ευρώ».
γ) Οποιασδήποτε άλλης προέλευσης χρηματικό υπόλοιπο μέχρι 1.250 ευρώ υπάρχει σε τραπεζικό λογαριασμό που έχει δηλωθεί από τον οφειλέτη ως ο «ένας και μοναδικός λογαριασμός για τον οποίο ισχύει ακατάσχετο όριο καταθέσεων μέχρι 1.250 ευρώ».
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής
