Δέκα ευνοϊκές ρυθμίσεις που οδηγούν στη σύνταξη από τα 55 ισχύουν για τις γυναίκες που αποχωρούν με τα νέα όρια ηλικίας.
του Κώστα Κατίκου
Τα κλειδιά της εξόδου για τις γυναίκες σε όλα τα ταμεία, με τα μυστικά και τις παγίδες τους, παρουσιάζει σήμερα το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις».
Περισσότερο κερδισμένες είναι οι ασφαλισμένες σε ταμεία μισθωτών (ΙΚΑ, Δημόσιο, ΔΕΚΟ, Τραπεζών, Ταμεία Τύπου) που είχαν και ανήλικο παιδί ως το 2012, ενώ στα ταμεία των ελευθέρων επαγγελματιών (ΟΑΕΕ) τα όρια συνταξιοδότησης ξεκινούν από το 60ό έτος και 3 μήνες και στα ταμεία των αυτοαπασχολουμένων (ΕΤΑΑ) μετά το 58ο έτος και 6 μήνες, με 35ετία.
Η βασική προϋπόθεση για να αποφύγουν οι γυναίκες μια απότομη αύξηση του ορίου ηλικίας είναι να έχουν ένσημα πριν από το 1993, ώστε ανάλογα με το ταμείο τους να συμπληρώσουν είτε από πραγματική εργασία είτε και με αναγνώριση πλασματικών ετών, τις απαιτούμενες ημέρες ασφάλισης που τις προστατεύουν από το να βγουν στη σύνταξη στα 62 για μειωμένη και στα 67 για πλήρη.
Τα συντάξιμα χρόνια που μετρούν για να αποχωρήσουν νωρίτερα είναι αυτά που συμπληρώνονται μέχρι το 2012, είτε με εργασία είτε και με πλασματικά έτη.
Με αυτά τα χρόνια κατοχυρώνουν τα παλιά όρια ηλικίας και αυτομάτως μπαίνουν στις μεταβατικές διατάξεις των νέων ορίων ηλικίας που αυξάνονται σταδιακά από τις 19/8/2015 και μετά.
Χωρίς τα έτη κατοχύρωσης, τα όρια ηλικίας, ακόμη και αν πρόκειται για γυναίκες με ένσημα πριν από το 1993, αυξάνονται ακαριαία στα 67 και στα 62.
Για κάθε ταμείο τα έτη και οι προϋποθέσεις κατοχύρωσης είναι διαφορετικά.
Στο ΙΚΑ απαιτούνται 18,3 έτη ως το 2012 με ανήλικο τέκνο, ή 33 έτη ή 35 έτη ώστε οι γυναίκες να αποφύγουν την έξοδο στα 67 και να συνταξιοδοτηθούν από τα 55, 56,6 ή 58. Στο Δημόσιο και ΔΕΚΟ-Τράπεζες απαιτούνται 25 έτη. Στον ΟΑΕΕ απαιτούνται 35 και στο ΕΤΑΑ 21,6 ως 35 έτη μέχρι το 2012.
ΙΚΑ: Τα κλειδιά για έξοδο πριν από τα 62 και τα 67
1. Σύνταξη μητέρων (ασφάλιση πριν από το 1993)
• Με 18,3 έτη και ανήλικο ωε το 2010: Κατοχυρώνουν το παλιό όριο ηλικίας των 50 ετών για μειωμένη και 55 για πλήρη. Αν πιάνουν αυτές τις ηλικίες από 19/8/2015 και μετά, θα πάρουν σύνταξη με τα νέα όρια συνταξιοδότησης που μεταβάλλονται ανάλογα με το έτος που συμπληρώνουν τα 50 ή τα 55. Για παράδειγμα, ασφαλισμένη που έκλεισε τα 50 μετά τις 19/8/2015, θα πάρει μειωμένη σύνταξη στα 55. Αν έκλεισε τα 50 το 2016, θα βγει με μειωμένη στα 56,9.
Αν όμως δεν είχε ανήλικο στα 18,3 έτη ασφάλισης, δεν θα κατοχύρωνε το παλιό όριο των 50 και θα έβγαινε μετά τα 62 με μειωμένη και στα 67 με πλήρη. Για παράδειγμα, στην πλήρη σύνταξη, οι ασφαλισμένες που ως το 2010 είχαν 18,3 έτη με ανήλικο παιδί κατοχύρωσαν το 55ο έτος. Αν το έκλεισαν μετά τις 19/8/2015, θα πάρουν πλήρη σύνταξη στα 56,6. Αν το 55ο έτος συμπληρώθηκε το 2016, θα πάρουν σύνταξη στο 58ο έτος. Αν κλείνουν τα 55 το 2017, θα πάρουν πλήρη στα 59,6. Οσες κλείνουν τα 55 το 2018, θα πάρουν πλήρη στα 61, κ.ο.κ. Αυτό που γλιτώνουν σε κάθε περίπτωση είναι η έξοδος στα 67, αρκεί το 55ο έτος να το συμπληρώνουν πριν από το 2020-2021.
• Με 18,3 έτη και ανήλικο το 2011: Κατοχυρώνουν το 52ο έτος για τη μειωμένη και το 57ο έτος για πλήρη σύνταξη. Αυτό σημαίνει ότι συνταξιοδοτούνται με νέο όριο ηλικίας αν τα 52 ή τα 57 συμπληρωθούν από 19/8/2015 και μετά. Για παράδειγμα, με ηλικία 52 το 2016 παίρνουν μειωμένη στα 56,9, ενώ με ηλικία 57 το 2017, παίρνουν πλήρη στα 60,9. Αν είχαν ανήλικο το 2011, χωρίς τα 18,3 έτη (5.500 ένσημα), μπορούν να αναγνωρίσουν ως 4 έτη (1.200 ημέρες) από σπουδές, κενά ασφάλισης, ανεργία.
• Με 18,3 έτη και ανήλικο το 2012: Κατοχυρώνουν το 55ο έτος για τη μειωμένη και το 60ό έτος για πλήρη σύνταξη. Συνταξιοδοτούνται με νέο όριο ηλικίας αν τα 55, και πολύ περισσότερο τα 60, συμπληρωθούν από 19/8/2015 και μετά. Για παράδειγμα, με ηλικία 55 το 2016 παίρνουν μειωμένη στα 58, ενώ από το 2019 το όριο ανεβαίνει στα 62. Μπορούν να αναγνωρίσουν ως 5 έτη (1.500 ημέρες) για να έχουν τις 5.500 ημέρες ασφάλισης το 2012 εφόσον είχαν και ανήλικο τέκνο.
2. Πλήρης σύνταξη με 10.000 ημέρες ασφάλισης
Οι γυναίκες που συμπλήρωσαν τις 10.000 ημέρες ασφάλισης το 2010, το 2011 ή το 2012 και μέχρι 18/8/2015 συμπλήρωσαν τα 57 ως 58,6 έτη δεν θα έχουν καμία αύξηση του ορίου ηλικίας. Θα πρέπει όμως όταν συνταξιοδοτηθούν να έχουν 400 ή 800 επιπλέον μέρες ασφάλισης, αν οι 10.000 ημέρες συμπληρώνονται στα έτη 2011 και 2012, αντίστοιχα. Ο χρόνος ασφάλισης συμπληρώνεται και με πλασματικά έτη.
Για παράδειγμα, ασφαλισμένη 58,6 ετών το 2015 με 8.500 ένσημα το 2012, μπορεί σήμερα να αναγνωρίσει ως και 1.500 ημέρες για να συμπληρώσει τις 10.000 και να κλειδώσει το όριο των 58,6 ετών για πλήρη σύνταξη αρκεί να έχει 800 επιπλέον μέρες ασφάλισης από το 2012 και μετά.
Ασφαλισμένη που γίνεται 57 ετών το 2016 και είχε 10.000 ημέρες το 2011 θα συνταξιοδοτηθεί με το όριο που θα ισχύει αφού κλείσει το 58ο έτος. Συμπληρώνει τα 58 το 2017 και επομένως θα αποχωρήσει στα 61 και 5 μήνες με συνολικό χρόνο 10.400 ημέρες. Μπορεί όμως να βγει με μειωμένη γιατί με τις 10.000 ημέρες το 2011 έχει κατοχυρώσει το 56ο έτος που το συμπλήρωσε εντός του 2015. Θα πρέπει όμως να έχει 100 ημέρες ανά έτος στο διάσημα 2009-2014.
3. Τα όρια ηλικίας με 10.500 ως 11.100 ένσημα στο ΙΚΑ
* Με 10.500 ένσημα το 2010 ή το 2011, σύνταξη στα 58, μέχρι 18/8/2015. Οσες έκλεισαν τα 58 ως τις 31/12/2015 θα υποβάλουν αίτηση όταν γίνουν 58,6 ετών. Οσες έχουν τα 58 το 2016 αποχωρούν στα 59, όσες γίνουν 58 το 2017 παίρνουν σύνταξη 59,6 ετών, όσες γίνουν 58 το 2018 βγαίνουν στα 60 κ.ο.κ.
* Με 10.500 το 2011, σύνταξη στα 58 αλλά με 300 ένσημα επιπλέον, δηλαδή με 10.800. Οσοι κλείνουν τα 58 μετά τις 19/8/2015 ακολουθούν τα νέα όρια ηλικίας που ισχύουν για το 58ο έτος. Ασφαλισμένος που κλείνει τα 58 το 2016, θα συνταξιοδοτηθεί στα 59. Αν κλείνει τα 58 το 2017, θα συνταξιοδοτηθεί στα 59,6 κ.λπ.
* Με 10.500 ημέρες το 2012 αποχωρούν από τα 59 εφόσον η ηλικία αυτή συμπληρώνεται μέχρι 18/8/2015 και έχουν συνολικά 11.100 ημέρες. Με το 59ο έτος από 19/8/2015 μέχρι 31/12/2015 ακολουθούν το νέο όριο, που είναι 59,5 ετών και γίνεται 59,9 για το 2016, 60,2 το 2017, 60,6, το 2018, 60,11 το 2019, 61,3 το 2020, 61,9 το 2021.
* Οσες γίνουν 58 το 2022 θα συνταξιοδοτηθούν στα 62, με 12.000 ένσημα.
* Οσες συμπληρώνουν 10.500 ημέρες ασφάλισης από το 2013 και μετά, θα πάρουν σύνταξη στα 62 με 12.000 ημέρες σύνολο (40 χρόνια).
* Για τα 40 χρόνια οι μεν παλιές ασφαλισμένες μπορούν να αναγνωρίσουν ως και 7 πλασματικά έτη, δηλαδή 33 από εργασία και 7 πλασματικά, ενώ οι νέες μετά το 1993 προσθέτουν δωρεάν το χρόνο λόγω τέκνων αν δεν τον εξαγοράσουν νωρίτερα.
4. Η σύνταξη με 15 χρόνια
Α. Μειωμένη
• Οσες είχαν κλείσει τα 55 ως τις 18/8/2010 με 15 χρόνια και 100 ημέρες ασφάλισης ανά έτος την προηγούμενη 5ετία (δηλαδή από το 2005 ως το 2009) παίρνουν πλήρη στα 60. Οσες έγιναν 55 από 19/8/2010 μέχρι 31/12/2010 παίρνουν πλήρη στην ηλικία των 60 ετών και 11 μήνες.
• Συμπληρωμένα τα 55 το 2011: Μειωμένη στα 56 με 4.500 ημέρες και 100 ανά έτος την προηγούμενη 5ετία.
• Συμπληρωμένα τα 55 το 2012: Μειωμένη στα 57 με 4.500 ημέρες (100 ανά έτος στην τελευταία πενταετία).
• Συμπληρωμένα τα 55 από το 2013 και μετά: Μειωμένη στα 62 με 4.500 ένσημα (και 100 ανά έτος την τελευταία πενταετία).
Β. Πλήρης
* Με ηλικία 60 ετών το 2011, σύνταξη στα 61 με 4.500 ένσημα.
* Με ηλικία 60 ετών το 2012, σύνταξη στα 62.
* Με ηλικία 60 ετών ή με 4.500 ένσημα από το 2013 και μετά, σύνταξη στα 67.
Γ. Βαρέα
Οι γυναίκες με ένσημα πριν από το 1993 που είναι σε καθεστώς βαρέων και ανθυγιεινών συνταξιοδοτούνται στα 55 όποτε τα κλείσουν, αν έχουν ως το 2010 4.500 ημέρες ασφάλισης εκ των οποίων οι 3.600 στα βαρέα. Με 4.500 ημέρες και 3.600 στα βαρέα, το 2011, βγαίνουν στα 56. Με 4.500 ένσημα το 2012 εκ ων οποίων 3.600 στα βαρέα, βγαίνουν στα 57. Αν οι 4.500 ημέρες με 3.600 στα βαρέα συμπληρωθούν από το 2013 και μετά, παίρνουν σύνταξη στα 62.
Από το ένθετο «Ασφάλιση και συντάξεις» της έντυπης έκδοσης του Ελεύθερου Τύπου
