Πάμε σινεμά (Οι ταινίες της εβδομάδας 4-3-2017)

Ως ντεμπούτο στη σκηνοθεσία ταινίας μεγάλου μήκους η «Πιο ευτυχισµένη µέρα στη ζωή του Ολι Μάκι» («Hymyilevä mies», Φινλανδία, 2016) του Φινλανδού Γιούχο Κουοσμάνεν είναι εξαιρετικό! Με μια χαλαρότητα που σπανίως διακρίνουμε στις κινηματογραφικές βιογραφίες, η ταινία ασχολείται με την προετοιμασία του φινλανδού πυγμάχου στην κατηγορία φτερού Ολι Μάκι (Γιάρκο Λάχτι) για την κατάκτηση του τίτλου στο Ελσίνκι το 1962. Μέσα από αυτήν την προετοιμασία ο Κουοσμάνεν που ολοφάνερα έχει μελετήσει καλά το θέμα του τόσο από ιστορικής όσο και από κοινωνικής πλευράς «κτίζει» αξιοπερίεργες σχέσεις, δημιουργεί σασπένς και «ζωγραφίζει» χυμώδεις ήρωες με κορμό της ιστορίας τη σχέση του Μάκι με τον προπονητή του (Εερο Μίλονοφ). Ο πιο ενδιαφέρων ήρωας βέβαια είναι ο ίδιος ο Ολι Μάκι, ο οποίος καθ’ όλη τη διάρκεια της ταινίας σού αφήνει την εντύπωση ότι βρίσκεται «αλλού», κάθε άλλο παρά συγκεντρωμένος ψυχή τε και σώματι στο βαρύ φορτίο που έχει στους ώμους του καθώς όλα τα βλέμματα των συμπατριωτών του είναι στραμμένα επάνω του. Ισως επειδή δεν αντέχει αυτό το βάρος, ίσως επειδή κατά βάθος δεν έχει τη σιγουριά ενός «οργισμένου βούβαλου» αλλά την αβεβαιότητα ενός «οργισμένου αμνού». Η είσοδος πάντως μιας γυναίκας (Οόνα Αϊρόλα) στη ζωή του Μάκι τη λάθος στιγμή, λίγο πριν τους Αγώνες, θα αποτελέσει τον καταλύτη σε αυτό το εύγεστο κοκτέιλ νοσταλγίας, μελαγχολίας και αισιοδοξίας που διακρίθηκε στο τελευταίο Φεστιβάλ Καννών κερδίζοντας το πρώτο βραβείο του τμήματος Ενα Κάποιο Βλέμμα. Τολμώ να προβλέψω ότι κάποια στιγμή ο Γιούχο Κουοσμάνεν ίσως πάρει τη σκυτάλη από τον «γκουρού» συμπατριώτη του Ακι Καουρισμάκι, χωρίς απαραιτήτως ο κινηματογράφος του να θυμίζει του μετρ.Βαθμολογία: 3 ½

Ακόμα και οι ατρόμητοι X-Men, οι μεταλλαγμένοι, ανίκητοι σούπερ ήρωες της Marvel Comics μπορούν να πέσουν θύματα της φθοράς και της παρακμής όπως ακριβώς συμβαίνει στο «Logan» (ΗΠΑ, 2017) του Τζέιμς Μάνγκολντ, όπου ο Χιου Τζάκμαν για πολλοστή φορά στην καριέρα του υποδύεται τον Γούλβεριν/Λόγκαν (η πρώτη φορά που τον υποδύθηκε ήταν στο «X-Men» το 2000). Τα σημάδια του χρόνου είναι εμφανή πλέον στο πρόσωπο, στο σώμα αλλά και την υγεία του Λόγκαν που πλέον εργάζεται ως σοφέρ λιμουζίνας και νταντεύει τον παράλυτο μέντορά του καθηγητή Ξαβιέ (Πάτρικ Στιούαρτ). Από την παλιά φρουρά μαζί τους είναι και ο επιληπτικός Κάλιμπαν. Η κυβέρνηση όμως θα βρεθεί στο κατόπι τους και ο λόγος θα είναι μια φυγάς, ένα μεταλλαγμένο, υπερφυσικό κορίτσι (Ντάφνι Κιν) που έχει περάσει από τα απάνθρωπα πειράματα που διευθύνει ένας παρανοϊκός επιστήμονας (Ρίτσαρντ Ε. Γκραντ). Μόνο που το κορίτσι θυμίζει σε χαρακτήρα τρομερά τον Λόγκαν… Ολα αυτά σε μια υπερβολικής διάρκειας (2 ώρες και 17′) περιπέτεια φαντασίας που όσο και αν αποπειράται να αναδείξει την ανθρώπινη πλευρά των μεταλλαγμένων ηρώων της ουσιαστικά εξαντλείται σε επαναλαμβανόμενες σκηνές απίστευτης βίας για την ευχαρίστηση των φαν στους οποίους απευθύνεται που θα μείνουν πραγματικά χορτασμένοι από το θέαμα, την ώρα που όλοι οι υπόλοιποι θα μείνουν απλώς μπουχτισμένοι. Βαθμολογία: 2

Το τι πρόκειται να τραβήξει ένας τραυλός, πάμπτωχος εργάτης σιδηροδρόμων ονόματι Τζάνκο (ο Στέφαν Ντενόλγιουμποφ σε μια πραγματικά δύσκολη ερμηνεία) από τη στιγμή που αποφασίζει να πράξει ως σωστός πολίτης παραδίδοντας στις Αρχές το ένα εκατομμύριο λέβα που βρήκε στις ράγες του τρένου είναι το θέμα της σπαρακτικής βουλγάρικης ταινίας «Glory» όπως μεταφράζεται στα αγγλικά η λέξη Slava του πρωτότυπου τίτλου (απορίας άξιον γιατί δεν μεταφράστηκε στα ελληνικά με την πολύ όμορφη λέξη «Δόξα»). Πρόκειται για την τελευταία ταινία του ντουέτου Κριστίνα Γκρόζεβα – Πέταρ Βαλτσάνοφ, δημιουργών του εξαιρετικού «Μαθήματος» που είδαμε πρόπερσι. Οι δύο σκηνοθέτες μάς ξεναγούν μέσα σε έναν κόσμο παράνοιας, διαφθοράς και υποκρισίας όπου στην κυριολεξία το μοναδικό ηθικό στοιχείο, ο εργάτης, είναι καταδικασμένο να τραβήξει έναν απίστευτο Γολγοθά μόνο και μόνο επειδή έκανε αυτό που έπρεπε να κάνει. Από την πρώτη κιόλας στιγμή, με την εμφάνιση της αστυνομίας στο σημείο όπου βρέθηκαν τα χρήματα, νιώθεις ότι ο Τζάνκο θα έχει πρόβλημα. Και πράγματι, από τον υπουργό Συγκοινωνιών που τον εξευτελίζει βγάζοντας φωτογραφία  μαζί του με τις κάλτσες επειδή τον ενοχλούν τα παπούτσια του μέχρι τον δημοσιογράφο που εκμεταλλεύεται την αθωότητά του για να ασκήσει κριτική εναντίον της κυβέρνησης, ο εργάτης δέχεται τα πυρά μιας κοινωνίας παντελώς αδιάφορης ενώ εξαιτίας όλης αυτής της κατάστασης θα χάσει το μοναδικό ενθύμιο που έχει από τον πατέρα του, ένα ρολόι (το δώρο για την πράξη του είναι ένα ρολόι που δεν δουλεύει σωστά).Βαθμολογία 3

Ακρως επίκαιρη μετά τα πρόσφατα γεγονότα του πραξικοπήματος στην Τουρκία, η ταινία «Υποψίες» («Frenzy», Τουρκία, 2016) του Εμίν Αλπέρ, παρότι δεν αναφέρεται σε συγκεκριμένο χώρο ή χρόνο, μιλά για τη λειτουργία του παρακράτους των μυστικών υπηρεσιών μέσω στρατολόγησης μελών ακόμα και από τη φυλακή. Αυτή είναι η περίπτωση του Καντίρ (Μεχμέτ Οζγκούρ) στον οποίο δύο χρόνια προτού συμπληρώσει την πολυετή ποινή του προτείνεται η αποφυλάκιση με τον όρο της ένταξής του σε μια μυστική μονάδα οδοκαθαριστών που ελέγχει τα σκουπίδια για την πιθανή ύπαρξη υλικών κατασκευής βομβών. Με τα νέα καθήκοντά του, ο Καντίρ θα βρεθεί στον δρόμο του μικρότερου αδελφού του Αχμέτ (Μπεργκάι Ατές), δουλειά του οποίου είναι η εξολόθρευση αδέσποτων σκυλιών. Μέσα από την αρκετά περίπλοκη σχέση των δύο αδελφών (γιατί στην ταινία ο άνθρωπος με τις αδυναμίες του είναι πάντα ο παρονομαστής) ο Αλπέρ καταγράφει τη μουντή εικόνα μιας κοινωνίας βυθισμένης στην παράνοια, στην αθλιότητα, στην καταπίεση και στη βία, όπου διακρίσεις ανάμεσα σε φίλους και εχθρούς στην ουσία δεν υπάρχουν γιατί φίλος και εχθρός είναι το ίδιο και το αυτό. Υπό αυτό το πρίσμα οι «Υποψίες» είναι μια πραγματικά πολύ τολμηρή ταινία που με γενναιότητα μιλά για την αλήθεια του πολιτικού χάους της γειτονικής χώρας. Βαθμολογία: 3

Το «T2 Trainspotting» (Αγγλία, 2017) του Ντάνι Μπόιλ είναι η πολυαναμενόμενη «συνέχεια» του «Trainspotting» του ίδιου σκηνοθέτη – ταινία-φαινόμενο του 1996. Ναρκωτικά, βρώμικα χρήματα και αδιέξοδο στη Γλασκώβη εκείνης της εποχής, μέσα από τις προκλητικές σελίδες του μπεστ σέλερ του Ερβιν Γουέλς και με ήρωες μια παρέα νέων που περπατούν στις πιο επικίνδυνες ζώνες της ζωής. Η ταινία απέκτησε φανατικούς οπαδούς και μετέτρεψε σε σταρ τον Γιούαν Μακ Γκρέγκορ, κεντρικό ήρωα της ιστορίας. Το «Trainspotting» έκλεινε στο Λονδίνο όπου ο ήρωάς του Μακ Γκρέγκορ, ο Μαρκ, άφησε τους φίλους του «μπουκάλες» κλέβοντας τις 16.000 λίρες Αγγλίας που είχαν βγάλει πουλώντας ηρωίνη. Με αυτά τα δεδομένα «γεννήθηκε» κατ’ αρχάς η ιστορία εκδίκησης που υπάρχει στο φόντο της δεύτερης ταινίας που με τη σειρά της βασίστηκε στο «Porno», τη λογοτεχνική συνέχεια του «Trainspotting» και πάλι με την υπογραφή του Γουέλς. Στην ταινία πρωταγωνιστούν τα ίδια πρόσωπα (εκτός του Μακ Γκρέγκορ, οι Ρόμπερτ Καρλάιλ, Τζόνι Λι Μίλερ, Γιούαν Μπρέμνερ) ενώ τα 21 χρόνια που έχουν μεσολαβήσει δίνουν στον σκηνοθέτη Ντάνι Μπόιλ την ευκαιρία να τα κοιτάξει από μια άλλη σκοπιά: Τι σημαίνει να έχεις μεγαλώσει; Τι σημαίνουν τα όσα έχεις κάνει μέχρι σήμερα στη ζωή σου; Να ποια είναι τα ερωτήματα που απασχολούν τον σκηνοθέτη που ωθεί το «Τ2» ένα σκαλί πέρα από το επίπεδο της ταινίας εκδίκησης, χωρίς ωστόσο ποτέ η δεύτερη ταινία να αποκτά τη σημασία της πρώτης. Βαθμολογία: 2 ½

«El Greco – Προσωπογραφίες» του Λευτέρη Χαρωνίτη. Για παραπάνω από 30 χρόνια και με έξι προηγούμενες ταινίες που γύρισε για λογαριασμό της ΕΡΤ, ο Χαρωνίτης ασχολείται με την έρευνα της ζωής και του έργου του μεγάλου κρητικού ζωγράφου. Οι «Προσωπογραφίες» αποτελούν μια προσέγγιση μέσα από νέες πληροφορίες για τη ζωή και το έργο του ζωγράφου μέσα από τις προσωπογραφίες του.Βαθμολογία: _

«Τα σημάδια του ουρανού» της Μάρως Αναστοπούλου. Το Σάββατο 4 και την Κυριακή 5 Μαρτίου στις 16.00 στο Αστορ θα προβάλλεται το ντοκιμαντέρ της Αναστοπούλου που αναφέρεται στη ζωή των κατοίκων της απόμακρης Αμοργού, των οποίων η καθημερινότητα καθορίζεται από την κοινή παράμετρο των σημαδιών του ουρανού. Είναι τα αστέρια, οι άνεμοι, τα σύννεφα και η θάλασσα. Επάνω τους οι κάτοικοι του νησιού «διαβάζουν» το αύριο.  Βαθμολογία: –