Πρόωρη σύνταξη στο 62ο έτος της ηλικίας τους παίρνουν όλοι όσοι πρωτοασφαλίστηκαν από 1/1/1993 και μετά σε ΙΚΑ, Ειδικά Ταμεία (ΔΕΚΟ-τραπεζών κ.λπ.), καθώς και στα Ταμεία των ελευθέρων επαγγελματιών και επιστημόνων (ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ) και στο Δημόσιο.
του Κώστα Κατίκου
Στο Δημόσιο απαιτούνται 25 έτη για μειωμένη στο 62ο έτος, ενώ σε όλους τους άλλους φορείς αρκούν 15 έτη.
Η παγίδα όμως που υπάρχει στο καθεστώς της πρόωρης για όσους δεν έχουν σίγουρη και σταθερή εργασία, είτε είναι πριν είτε μετά το 1993 ασφαλισμένοι, είναι στα ένσημα που χρειάζονται για την τελευταία πενταετία πριν από το 62ο έτος.
Στο ΙΚΑ, για παράδειγμα, όσοι έχουν τον ελάχιστο χρόνο των 15 ετών (4.500 ένσημα) για να πάρουν πρόωρη σύνταξη στα 62 θα πρέπει να έχουν 100 ημέρες ασφάλισης κατ’ έτος την τελευταία 5ετία.
Η προϋπόθεση αυτή δυσκολεύει όσους έχουν μείνει άνεργοι επί μακρό διάστημα, αλλά και όσους εργάζονται μεν αλλά συμπληρώνουν λιγότερα από 100 ένσημα ανά έτος στην τελευταία πενταετία πριν από το 62ο έτος.
Ο τρόπος για να αποφύγουν την παγίδα των «100 ενσήμων» είναι στα ένσημα της ανεργίας που μετρούν στα 100 ανά έτος αλλά και σε τυχόν ένσημα από επιδοτούμενη ασθένεια τα οποία πιάνονται για να συμπληρωθούν τα 100 ανά έτος στη μειωμένη σύνταξη.
Πώς θα αποφύγουν την παγίδα των «100 ενσήμων» ασφαλισμένοι πριν και μετά το 1993
Η προϋπόθεση των 100 ενσήμων ανά έτος δεν ισχύει για τη μειωμένη σύνταξη μητέρων, από ΙΚΑ και Ειδικά Ταμεία. Αντίθετα, τα ένσημα αυτά ζητούνται από όσους αποχωρούν από το ΙΚΑ στα 62 έχοντας τουλάχιστον 4.500 ημέρες ασφάλισης, καθώς και από τους ασφαλισμένους που έχουν 10.000 ημέρες ασφάλισης και επιλέγουν την πρόωρη σύνταξη με όρια ηλικίας χαμηλότερα και από τα 62, αν είχαν τις 10.000 ημέρες συμπληρωμένες έως το 2012, ενώ στην περίπτωση που οι 10.000 ημέρες συμπληρώνονται από το 2013 και μετά παίρνουν μειωμένη μόνο στο 62ο έτος.
Οι ασφαλισμένες που συμπλήρωσαν το 55ο έτος το 2011 ή το 2012 και έχουν ήδη 12 έτη (3.600 ημέρες ασφάλισης) μπορούν να αναγνωρίσουν και χρόνο σπουδών, παιδιών, γονικής άδειας κ.λπ. για να συμπληρώσουν τις 4.500 ημέρες ασφάλισης για μειωμένη σύνταξη κατοχυρώνοντας το όριο ηλικίας των 56 και 57 ετών αντίστοιχα.
Και εδώ όμως είναι απαραίτητο να έχουν 100 ημέρες κάθε χρόνο την τελευταία πενταετία πριν να υποβάλουν αίτηση.
Πώς βγαίνουν τα 100 ένσημα ανά έτος με ανεργία και ασθένεια
Οι χρόνοι ανεργίας ή και ασθένειας θεωρούνται «συντάξιμοι» για όσο διάστημα οι ασφαλισμένοι επιδοτήθηκαν λόγω ανεργίας ή και ασθένειας.
Μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να συμπληρωθούν οι 100 ημέρες για τα 2 από τα 5 έτη που ζητά ο νόμος.
Για παράδειγμα, ασφαλισμένη 62 ετών σήμερα που είχε 7.000 ένσημα έως το 2015 και έμεινε άνεργη χρειάζεται να έχει 100 ένσημα ανά έτος για τα έτη 2016, 2015, 2014, 2013 και 2012.
Δεδομένου ότι έχει ανεργία το 2015 και το 2016, μπορεί να χρησιμοποιήσει τις ημέρες που επιδοτήθηκε για να συμπληρωθούν τα 100 ένσημα στην κάθε χρονιά. Αν δεν επαρκούν, όμως, θα χάσει το δικαίωμα και το πιο πιθανό είναι να οδηγηθεί για σύνταξη στα 67, που θα είναι πλήρης.
Υπάρχει και η επιλογή της ασφάλισης με εργόσημο όμως σε συνδυασμό με τα ένσημα από ανεργία. Για παράδειγμα, ασφαλισμένη που έχει τα 70 ένσημα από επιδοτούμενη ανεργία το 2017 μπορεί να κάνει ασφάλιση με εργόσημο και να συμπληρώσει άλλα 30 για να έχει 100. Τα 30 ένσημα με εργόσημο μπορεί να τα πάρει οποιοσδήποτε θέλει να την εμφανίσει ως περιστασιακά εργαζόμενη και το κόστος θα βαρύνει την ίδια, δεδομένου ότι θα τα χρησιμοποιήσει για να συμπληρώσει τα 100 που λείπουν για την πρόωρη σύνταξη.
Στα Ταμεία των ΔΕΚΟ και τραπεζών, αντί για 100 ένσημα, αναζητούνται 500 ημέρες στην τελευταία 5ετία για τις κατηγορίες των ασφαλισμένων που έχουν 25ετία και δεν συνταξιοδοτούνται με διατάξεις ανηλίκων ή με 35ετία.
Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν οι γυναίκες που έκλεισαν τα 55 είτε στα έτη 2011 και 2012 είτε μετά το 2013. Οσες είχαν το 55ο έτος έως το 2012 βγαίνουν οποτεδήποτε με μειωμένη, αλλά δεν θα πρέπει να έχουν διακόψει την εργασία τους ούτε λόγω εθελουσίας εξόδου. Αν υπάρχει διακοπή, χωρίς να συμπληρώνονται οι 500 ημέρες συνεχόμενης απασχόλησης στην τελευταία 5ετία, θα χάσουν το δικαίωμα για πρόωρη και θα οδηγηθούν στα 67.
Τι ισχύει για νέους μετά το 1993 ασφαλισμένους
Για όλους όσοι πρωτοασφαλίστηκαν από 1/1/1993 και μετά, σε οποιοδήποτε Ταμείο, τα όρια συνταξιοδότησης έχουν καθοριστεί στα 62 με 40 έτη, για πλήρη σύντα
η, ή στα 67 με πλήρη και στα 62 με μειωμένη σύνταξη εφόσον έχουν τουλάχιστον 15 έτη (25 για το Δημόσιο).
Για τους νέους μετά το 1993 ασφαλισμένους προβλέπεται η εξαγορά έως και 7 πλασματικών ετών, αφού προηγουμένως έχουν 3.600 ημέρες από πραγματική ασφάλιση.
Για τη μειωμένη απαιτούνται 750 ημέρες πραγματικής ασφάλισης συνολικά στην τελευταία 5ετία, χωρίς να εξετάζεται αν έχουν 100 ή 300 ένσημα το χρόνο. Στα 62 τους δηλαδή θα πρέπει να εμφανίσουν ότι στην τελευταία πενταετία έχουν εργαστεί και ασφαλιστεί για 750 ημέρες που μπορεί να είναι από εργασία 2,5 ετών (300+300+150=750 ένσημα) και όχι κατ’ ανάγκην από εργασία και στα 5 έτη.
Και σε αυτή την περίπτωση πιάνονται στα 750 ένσημα οι μέρες επιδοτούμενης ανεργίας και ασθένειας.
Οι νέοι ασφαλισμένοι μετά το 1993 που εργάζονται με καθεστώς βαρέων και ανθυγιεινών βγαίνουν στα 62 με πλήρη σύνταξη, αρκεί να συμπληρώνουν σε ειδικότητες βαρέων 3.375 ημέρες εργασίας και συνολικά 4.500 ημέρες με ένσημα στη μικτή ασφάλιση.
πηγή: Ένθετο Ασφάλιση και Συντάξεις που κυκλοφορεί μαζί με τον Ελεύθερο Τύπο
