Περπατώντας στη γειτονιά του Ψυρρή δεν γίνεται να μη σου τραβήξει την προσοχή ένα σπίτι διαφορετικό από τα άλλα. Είναι το νεοκλασικό Αθηναϊκό σπίτι που μάγεψε και ενέπνευσε τον Γιάννη Τσαρούχη, τον Ανρί Καρτιέ Μπρεσόν και τον Κώστα Ταχτσή.
της Καλλιόπης Ασλανίδου
Δεν είναι ιδιαίτερης λαμπρότητας, είναι ένα διώροφο κτίσμα με εσωτερική αυλή, χαρακτηριστικό δείγμα λαϊκού νεοκλασικισμού το οποίο στέκει επιβλητικό και καλοσυντηρημένο στο 45 της οδού Ασωμάτων. Η ιδιαιτερότητα του, οι δύο «περήφανες» Καρυάτιδες που κοσμούν την πρόσοψη, το έχει μετατρέψει σε ένα από τα πιο πολυφωτογραφημένα κτίρια της Αθήνας.
Το σπίτι χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα. Οι Καρυάτιδες είναι έργο του γλύπτη Ιωάννη Καρακατσάνη που ήταν Αιγινίτης καλλιτέχνης, ο οποίος μαθήτευσε δίπλα στον Λεωνίδα Δρόση. Ο Καρακατσάνης ήταν ο ιδιοκτήτης του σπιτιού, διέμενε εκεί με την οικογένειά του. Η γυναίκα του, Ξανθή και η αδελφή της Ευδοξία ήταν τα μοντέλα για να δημιουργηθούν οι Καρυάτιδες.
Το 1952 το ζωγράφισε ο Γιάννης Τσαρούχης, με τον ναύτη, τον έφηβο με τη φανέλα, τη μητέρα με το μωρό αγκαλιά, τη μαυροντυμένη γιαγιά που κρατάει από το χέρι την ασπροντυμένη εγγονή να πλαισιώνουν το σπίτι με τις Καρυάτιδες στον πίνακά του.
«Το σπίτι με τις Καρυάτιδες»
(έργο του Γιάννη Τσαρούχη)
Το σπίτι με τις Καρυάτιδες εμπνέει και τον Κώστα Ταχτσή ο οποίος το ενσωματώνει στο περίφημο μυθιστόρημα του «Το Τρίτο Στεφάνι» σαν την οικία της Εκάβης. Τριάντα χρόνια αργότερα θα συμπεριληφθεί, και πάλι από τον Τσαρούχη στα σκηνικά των Εκκλησιαζουσών του Αριστοφάνη, σε μετάφραση του Κώστα Ταχτσή.
Το Αθηναϊκό νεοκλασικό συγκινεί το 1953 και τον κορυφαίο Γάλλο φωτογράφο Ανρί Καρτιέ Μπρεσόν και το απαθανατίζει με τη φωτογραφική του μηχανή μαζί με δύο μαυροντυμένες γυναίκες να περπατούν έξω από αυτό.
Η περίφημη φωτογραφία του Henri Cartier Bresson
Την οικία περιβάλλει και ένας αστικός μύθος για τον οποίο είναι υπεύθυνος ο κουρέας Παναγιώτης Κρητικάκος του οποίου το κουρείο στεγάζονταν στο ισόγειο του κτίσματος Ο κουρέας διέδιδε πως οι δύο κόρες του ιδιοκτήτη Ιωάννη Καρακατσάνη πέθαναν με τραγικό τρόπο και για να τιμήσει την μνήμη τους τοποθέτησε τις Καρυάτιδες. Μία από τις ψευδείς εκδοχές που έδινε κατά καιρούς ο κουρέας ήθελε τα κορίτσια να έχουν δηλητηριαστεί από την κακιά μητριά τους.
Το 1989 το κτίσμα ανακηρύχθηκε διατηρητέο από το Υπουργείο Πολιτισμού και σώνεται από κατάρρευση. Δέκα χρόνια αργότερα ανακαινίστηκε με την επίβλεψη του αρχιτεκτονικού γραφείου του Στέφανου Πάντου – Κίκκου και σήμερα φιλοξενεί τον Σύλλογο Ελλήνων Ολυμπιονικών.
πηγή: www.athina984.gr/
