1. Οι νέες προθεσμίες υποβολής του εντύπου Ε5
Στην παρ.1 του άρθρου 38 του Ν.4488/13-9-2017 ορίζονται τα εξής:
του Πέτρου Ραπανάκη (Σύμβουλος επ/σεων σε θέματα εργατικής νομοθεσίας & ανθρ. δυναμικού)
«1. Ο εργοδότης υποχρεούται να αναγγέλλει, με ηλεκτρονική υποβολή των εντύπων Ε5, Ε6, Ε7, κάθε περίπτωση οικειοθελούς αποχώρησης μισθωτού ή καταγγελίας σύμβασης αορίστου χρόνου ή λήξης σύμβασης ορισμένου χρόνου ή έργου το αργότερο 4 εργάσιμες ημέρες από την ημέρα αποχώρησης του μισθωτού ή καταγγελίας της σύμβασης αορίστου χρόνου ή λήξης της σύμβασης ορισμένου χρόνου ή έργου, αντίστοιχα».
Στην παρ.2 του άρθρου 38 του Ν.4488/13-9-2017 ορίζονται τα εξής:
«2. Η αναγγελία οικειοθελούς αποχώρησης του μισθωτού θα πρέπει να συνοδεύεται υποχρεωτικά είτε από ηλεκτρονικά σαρωμένο έντυπο υπογεγραμμένο από τον εργοδότη και τον εργαζόμενο είτε από εξώδικη δήλωση του εργοδότη προς τον εργαζόμενο, με την οποία τον ενημερώνει ότι έχει χωρήσει οικειοθελής αποχώρησή του και ότι αυτή θα αναγγελθεί στο πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ». Στην τελευταία περίπτωση, η εξώδικη δήλωση του εργοδότη επιδίδεται στον εργαζόμενο το αργότερο 4 εργάσιμες ημέρες από την οικειοθελή του αποχώρηση και η αναγγελία γίνεται την επόμενη εργάσιμη ημέρα από την επίδοση της εξώδικης δήλωσης.
Αν ο εργοδότης δεν τηρήσει εμπρόθεσμα τις υποχρεώσεις αναγγελίας οικειοθελούς αποχώρησης, συμπεριλαμβανομένης της υποβολής των συνοδευτικών εγγράφων της παρούσας, η σύμβαση εργασίας θεωρείται ότι λύθηκε με άτακτη καταγγελία του εργοδότη».
Η αναγγελία οικειοθελούς αποχώρησης γίνεται με ηλεκτρονική υποβολή του Εντύπου Ε5-Αναγγελία Οικειοθελούς αποχώρησης μισθωτού στο Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ στην ως άνω προθεσμία, εκτός των εξαιρέσεων από τη ηλεκτρονική υποβολή, που υποβάλλουν με προσέλευση και κατάθεση στην αρμόδια Υπηρεσία του ΟΑΕΔ.
2. Προϊσχύουσες ρυθμίσεις
Με τις προϊσχύουσες διατάξεις του άρθρου 2 του Ν.2556/97 (ΦΕΚ Α΄270/24-12-97), του Ν.3996 (ΦΕΚ Α΄170/05-08-2011) και την υπ΄αριθμ.Β105619/17-3-98 εγκύκλιο της Γενικής Διεύθυνσης Εργατικού Δυναμικού του ΟΑΕΔ, οι εργοδότες υποχρεούντο από 1/4/1998 να αναγγέλλουν κάθε περίπτωση οικειοθελούς αποχώρησης του μισθωτού εντός οκτώ (8) ημερών από την ημερομηνία της οικειοθελούς αποχώρησης.
Επίσης, με τις προϊσχύουσες ρυθμίσεις, κατά την ηλεκτρονική υποβολή του εντύπου Ε5 (αναγγελία οικειοθελούς αποχώρησης μισθωτού), η επισύναψη του αρχείου του ηλεκτρονικά σαρωμένου εντύπου με την υπογραφή του εργαζομένου ήταν προαιρετική.
3. Τα νέα δεδομένα που προκύπτουν από την εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 38 του Ν.4488/13-9-2017
Ερμηνεύοντας τη διάταξη του άρθρου 38 του Ν.4488/13-9-2017 που αναφέρεται στην ηλεκτρονική αναγγελία οικειοθελούς αποχώρησης μισθωτού, εξ αντιδιαστολής προκύπτει ότι, στην περίπτωση που δεν ακολουθηθεί η διαδικασία που ορίζει το άρθρο αυτό και δεν συνοδεύεται η αναγγελία οικειοθελούς αποχώρησης του μισθωτού είτε από ηλεκτρονικά σαρωμένο έντυπο υπογεγραμμένο από τον εργοδότη και τον εργαζόμενο είτε από εξώδικη δήλωση του εργοδότη προς τον εργαζόμενο, με την οποία να τον ενημερώνει ότι έχει χωρήσει οικειοθελής αποχώρησή του, ο θιγόμενος εργαζόμενος αποκτά το τεκμήριο της μη διακοπής της εργασιακής του σχέσης και προφανώς μπορεί να θέσει θέμα:
- είτε καταβολής ποσού αποζημίωσης απόλυσης με δεδομένο ότι η διάταξη αναφέρει ότι η σύμβαση εργασίας θεωρείται στην περίπτωση αυτή ότι λύθηκε με άτακτη καταγγελία του εργοδότη (αν φυσικά δικαιούται, έχοντας προς τούτο συμπληρώσει υπηρεσία δώδεκα μηνών και πλέον),
- είτε καταβολής μισθών υπερημερίας θεωρώντας ότι η εργασιακή του σχέση δεν έχει διακοπεί, λογιζόμενης εν προκειμένω ως οιονεί επίσχεσης εργασίας.
Ένα άλλο θέμα είναι που προκύπτει είναι ότι, στην περίπτωση που εργοδότης δεν τηρήσει εμπρόθεσμα τις υποχρεώσεις αναγγελίας οικειοθελούς αποχώρησης, συμπεριλαμβανομένης της υποβολής των προβλεπόμενων στο άρθρο 38 του νέου νόμου, συνοδευτικών εγγράφων, η σύμβαση εργασίας θεωρείται ότι λύθηκε με άτακτη καταγγελία του εργοδότη, γεγονός που σημαίνει ότι ο εργαζόμενος μπορεί να απαιτήσει σε ανάλογες περιπτώσεις, τη χορήγηση από τον ΟΑΕΔ επιδόματος ανεργίας. Για όλα αυτά τα θέματα, προφανώς θα εκδοθεί το επόμενο διάστημα, εφαρμοστική του νόμου, ερμηνευτική εγκύκλιος από το Υπουργείο Εργασίας.
4. Οικειοθελής αποχώρηση εργαζόμενου με σύμβαση ορισμένου χρόνου
Επί Οικειοθελούς αποχώρησης εργαζόμενου με σύμβαση ορισμένου χρόνου συμπληρώνεται το έντυπο Ε5 με ιδιαίτερη επισήμανση στη συμπλήρωση εκτός των άλλων της παραγράφου Ε του εντύπου αυτού στην οποία παρατίθενται προς συμπλήρωση τα εξής στοιχεία:
«Ε. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΟΙΚΕΙΟΘΕΛΟΥΣ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗΣ ΜΙΣΘΩΤΟΥ
- ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ: ΕΡΓΑΤΗΣ ….ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ…..
- ΣΧΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΤΥΠΟΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ)
-ΟΡΙΣΜΕΝΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΑΠΟ… ΕΩΣ……
-ΑΟΡΙΣΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ»
5. Διαχείριση κατάστασης επί υποβολής εντύπου Ε5 ανυπόγραφου από τον εργαζόμενο όπου έχει γίνει εμπρόθεσμα δικαστική επίδοση
Στην περίπτωση όπου ο εργαζόμενος δεν έχει υπογράψει το έντυπο Ε5 της οικειοθελούς αποχώρησης και έχει γίνει εμπρόθεσμα δικαστική επίδοση, αν ο εργαζόμενος προσκομίσει το επόμενο διάστημα και σε εύλογο χρόνο, ιατρικό πιστοποιητικό με το οποίο έχει γίνει διάγνωση ότι η αποχή του από την εργασία οφείλεται σε ασθένεια βραχείας διάρκειας, η απουσία του καθίσταται δικαιολογημένη με αποτέλεσμα να τίθεται θέμα δικαίωσης του εργαζόμενου από τα δικαστήρια σε περίπτωση φυσικά που η επιχείρηση επιμείνει στη διακοπή της εργασιακής σχέσης του εν λόγω εργαζόμενου (όπως προέκυψε με την υποβολή εκ μέρους της του εντύπου της οικειοθελούς αποχώρησης) και ο εργαζόμενος ζητήσει τη δικαστική συνδρομή.
Διευκρινίζεται εν προκειμένω ότι σε περίπτωση αποχής του μισθωτού από την εργασία του για λόγο που δεν οφείλεται σε ασθένεια βραχείας διάρκειας ή λοχεία ή στην κατά το Ν.3514/1920 στράτευση αυτού, αλλά σε άλλη αιτία, το δικαστήριο, εκτιμώντας:
- γενικά τις συνθήκες υπό τις οποίες έλαβε χώρα η αποχή,
- την αιτία και την χρονική διάρκεια αυτής, καθώς και
- την υπαιτιότητα ή συνυπαιτιότητα του μισθωτού,
κρίνει σύμφωνα με τις αρχές της καλής πίστης και αφού ληφθούν υπόψη και τα συναλλακτικά ήθη, αν η αποχή αυτή, κατά κρίση αντικειμενική και ανεξάρτητα από την πρόθεση του μισθωτού να λύσει ή όχι την εργασιακή σύμβαση, πρέπει να θεωρηθεί ως σιωπηρή δήλωση βουλήσεώς του να λύσει τη σύμβαση εργασίας του, δηλαδή ως σιωπηρή από μέρους του καταγγελία της εργασιακής συμβάσεως.
Αν συνεπώς η αποχή του μισθωτού οφείλεται σε ασθένεια βραχείας διάρκειας ή λοχεία ή στην κατά το Ν.3514/1920 στράτευση αυτού, εξ αντιδιαστολής προκύπτει ότι η απουσία του από την εργασία, κατά τα οριζόμενα στην παρ.3 του άρθρου 5 του Ν.2112/1920, όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 3 του Ν.4558/1930, σε συνδυασμό και με τις διατάξεις των άρθρων 173, 200 και 288 του ΑΚ, καθίσταται δικαιολογημένη.
Αντίθετα αν η επιχείρηση κάνοντας χρήση των νόμιμων καταληκτικών προθεσμιών, επιδώσει την εξώδικη δήλωση στον εργαζόμενο την 4η εργάσιμη ημέρα από την οικειοθελή του αποχώρηση και προβεί σε αναγγελία αυτής υποβάλλοντας προς τούτο το Έντυπο Ε5 στο ΠΣ «Εργάνη» την επόμενη εργάσιμη ημέρα από την επίδοση της εξώδικης δήλωσης και ο εργαζόμενος δεν μπορέσει να δικαιολογήσει την απουσία του από την εργασία επικαλούμενος κάποιους από τους ανωτέρω λόγους δικαιολογημένης αποχής, η επιχείρηση αποκτά προφανώς το τεκμήριο της διακοπής της εργασιακής σχέσης όπως αυτή συντελέσθηκε με την ηλεκτρονική υποβολή του εντύπου της οικειοθελούς αποχώρησης. Στην περίπτωση αυτή, η επιχείρηση στηριζόμενη στην έλλειψη ειδικής και σαφούς παραδοχής περί μη ενημέρωσής της από τον εργαζόμενο για την απουσία του από την εργασία και στο γεγονός ότι δεν έχει να επικαλεσθεί αυτός κάποια ανάγκη που τον ανάγκασε να απουσιάσει, ακόμη και αν προσφύγει στα δικαστήρια (ο εργαζόμενος) το πιθανότερο είναι να κριθεί ότι η αυθαίρετη αποχή του εργαζόμενου από την εργασία του είναι δηλωτική της βουλήσεώς του για διακοπή της συνεργασίας του με την εταιρεία, κατά την καλή πίστη και στα συναλλακτικά ήθη, και ότι η απουσία του συνιστά οικειοθελή αποχώρηση (σιωπηρή παραίτηση) από την εργασία του. Πάντως σε κάθε περίπτωση αρμόδια να κρίνουν είναι τα δικαστήρια.
Το κείμενο αποτελεί απόσπασμα από άρθρο του κ. Πέτρου Ραπανάκη, με τίτλο «Αντιμετώπιση της αποχής μισθωτού από την εργασία με τα νέα δεδομένα του άρθρου 38 του Ν.4488/2017» που δημοσιεύθηκε στο τεύχος Νοεμβρίου 2017 του περιοδικού Epsilon7.
πηγή: www.e-forologia.gr