Οι όροι και οι προϋποθέσεις χορήγησης άδειας ίδρυσης φαρμακείου, καθορίζονται στο άρθρο 64 του Ν. 4509/2017, το οποίο δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης (ΦΕΚ Α’ 201/22.12.2017).
Στην περίπτωση νέας άδειας σε δήμους ή σε τοπικές ή δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, έως χίλιους (1.000) κατοίκους. Συνεπώς μέχρι την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος θα αναρτώνται από τις Περιφέρειες της χώρας μόνο οι κενές θέσεις για τις εδαφικές οντότητες με πληθυσμό μέχρι 1.000 κατοίκους.
Στην περίπτωση χορηγήσεως κατ’ εξαίρεση αδειών ιδρύσεως φαρμακείου για συστέγαση (σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 7 του Ν. 1963/1991 και του άρθρου 7 παρ. 6 του Ν. 1963/1991 (άρθρο 12 του Ν.5607/1932), ή της παρ. 6 του άρθρου 36 του Ν. 3918/2011).
Συνεπώς εφεξής επιτρέπονται εκ νέου οι συστεγάσεις μεταξύ των φαρμακοποιών.
Εν τω μεταξύ, αναφορικά με το ιδιοκτησιακό και το άνοιγμα του επαγγέλματος, να θυμίσουμε, ότι ο πρόεδρος του ΠΦΣ κ. Κυριάκος Θεοδοσιάδης πριν μερικές ημέρες, έδωσε το στίγμα του κλάδου, δηλώνοντας ότι «όποιος ιδιώτης θελήσει να επενδύσει ανοίγοντας φαρμακείο με βάση τους κυβερνητικούς ακροβατισμούς, απλώς θα χάσει τα χρήματα του». Ωστόσο η αλήθεια είναι ότι μέχρι στιγμής, στα δύο χρόνια απελευθέρωσης του επαγγέλματος των φαρμακοποιών, έγιναν 32 αιτήσεις από μη φαρμακοποιούς για άδεια φαρμακείου, εγκρίθηκαν έξι, δύο ανακλήθηκαν και μόνο 4 ουσιαστικά, σε σύνολο 11.000 φαρμακείων σε όλη τη χώρα, λειτουργούν από μη φαρμακοποιούς. Επομένως θα λέγαμε ότι ο κλάδος των φαρμακοποιών, δεν θα πρέπει να φοβάται, ή να ενοχλείται με τις ρυθμίσεις, καθώς η αγορά αποτελεί πάντα τον καλύτερο ρυθμιστή.
Νόμος 4509/2017 – ΦΕΚ Τεύχος Α 201/22.12.2017
Άρθρο 64
Άδεια ίδρυσης φαρμακείου
1.α. Το άρθρο 1 του ν. 1963/1991 (Α ́183) αντικαθίσταται ως εξής:
«Άρθρο 1
Χορήγηση Άδειας Ίδρυσης Φαρμακείου
Άδεια ίδρυσης φαρμακείου χορηγείται: α) σε φυσικά πρόσωπα που έχουν την ιδιότητα φαρμακοποιού, β) σε φυσικά πρόσωπα που δεν έχουν την ιδιότητα φαρμακοποιού και γ) σε συνεταιρισμούς μέλη της Ομοσπονδίας Συνεταιρισμών Φαρμακοποιών Ελλάδος (ΟΣΦΕ). Η άδεια χορηγείται με απόφαση του κατά τόπον αρμόδιου Περιφερειάρχη. Ο κάτοχος της άδειας μπορεί να λειτουργήσει φαρμακείο είτε ως ατομική επιχείρηση είτε ως εμπορική εταιρεία οποιασδήποτε μορφής, πλην αυτής της ανώνυμης εταιρείας. Με προεδρικό διάταγμα, μετά από πρόταση του Υπουργού Υγείας, καθορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις, οι περιορισμοί, η διαδικασία και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια σχετικά με τη χορήγηση άδειας ίδρυσης φαρμακείου, καθώς και σχετικά με τη λειτουργία των φαρμακείων είτε ως ατομικών επιχειρήσεων είτε ως εμπορικών εταιρειών οποιασδήποτε μορφής, πλην της ανωνύμου εταιρείας.».
β. Το άρθρο 3 του ν. 1963/1991 (Α ́138) αντικαθίσταται ως εξής:
«Οι αιτήσεις για την απόκτηση άδειας ίδρυσης φαρμακείου κρίνονται κατά την κάτωθι σειρά προτίμησης:
α) Εάν συντρέχουν αιτήσεις φαρμακοποιών ή/και ιδιωτών μη φαρμακοποιών με αιτήσεις συνεταιρισμών φαρμακοποιών μελών της ΟΣΦΕ, προτιμώνται οι φαρμακοποιοί ή / και οι ιδιώτες που αξιολογούνται με τα κριτήρια κατά την περίπτωση β’ και έπονται οι συνεταιρισμοί.
β) Εάν συντρέχουν αιτήσεις φαρμακοποιών και ιδιωτών – μη φαρμακοποιών, προτιμάται κατά την εξής σειρά η αίτηση: αα) εκείνου, που δεν έχει κατά το χρόνο χορήγησης άδειας ίδρυσης, άλλη άδεια ίδρυσης φαρμακείου ο ίδιος και προκειμένου περί του ιδιώτη – μη φαρμακοποιού και ο δηλωθείς από αυτόν υπεύθυνος φαρμακοποιός, ββ) στην οποία η άδεια εξάσκησης του επαγγέλματος του φαρμακοποιού (αιτούμενου φαρμακοποιού ή του δηλωθέντος υπεύθυνου από τον αιτούντα ιδιώτη) είναι η αρχαιότερη, γγ) στην οποία ο φαρμακοποιός (ο αιτών φαρμακοποιός ή ο δηλωθείς από τον ιδιώτη αιτούντα υπεύθυνος φαρμακοποιός) προηγείται χρονικά στη λήψη του πανεπιστημιακού του πτυχίου της φαρμακευτικής σχολής και σε περίπτωση σύγχρονης λήψης του πτυχίου, ο φαρμακοποιός με το μεγαλύτερο βαθμό πτυχίου, και δδ) του πολύτεκνου ή του τέκνου πολύτεκνης οικογένειας.
γ) Εάν συντρέχουν αιτήσεις περισσότερων του ενός φαρμακοποιών, η μεταξύ τους σειρά προτίμησης προκύπτει σύμφωνα με τα κριτήρια της ανωτέρω περίπτωσης β ́ της παρούσας παραγράφου, αναλογικά εφαρμοζόμενα.
δ) Εάν συντρέχουν αιτήσεις περισσότερων ιδιωτών, μη φαρμακοποιών, η μεταξύ τους σειρά καθορίζεται σύμφωνα με τα κριτήρια της υποπαραγράφου β ́ της παρούσας παραγράφου, αναλογικά εφαρμοζόμενα.».
2. Το άρθρο 30 του ν. 4272/2014 (Α ́145) αντικαθίστανται ως εξής:
«1. Κατά τους μήνες Ιανουάριο και Ιούνιο εκάστου έτους, οι Περιφερειακές Ενότητες της χώρας αναρτούν στη διαδικτυακή ιστοσελίδα τους τις υπάρχουσες, κατά την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους και την 31η Μαΐου του τρέχοντος έτους, κενές θέσεις φαρμακείων. Σε περίπτωση που Περιφερειακή Ενότητα δεν διαθέτει διαδικτυακή ιστοσελίδα η ανάρτηση γίνεται στην ιστοσελίδα της οικείας Περιφέρειας και δημοσιεύεται σε μία (1) τουλάχιστον εφημερίδα του τοπικού τύπου της Περιφερειακής Ενότητας.
2. Εντός του α ́ δεκαπενθημέρου των μηνών Φεβρουαρίου και Ιουλίου αντίστοιχα θα υποβάλλονται στην αρμόδια αρχή οι αιτήσεις για την άδεια ίδρυσης αυτών που διαθέτουν τα νόμιμα προσόντα. Οι αιτήσεις των ενδιαφερομένων για την άδεια ίδρυσης φαρμακείου υποβάλλονται ηλεκτρονικά στην ηλεκτρονική διεύθυνση της αρμόδιας για θέματα Δημόσιας Υγείας Διεύθυνσης της Περιφερειακής Ενότητας της έδρας του φαρμακείου ή, ελλείψει τέτοιας, της τοπικής υπηρεσίας της αρμόδιας για θέματα Δημόσιας Υγείας Διεύθυνσης της Περιφέρειας. Σε περίπτωση αδυναμίας του αιτούντος να υποβάλει την αίτηση ηλεκτρονικά, η κατάθεση της τελευταίας γίνεται ιδιοχείρως από αυτόν ή από εκπρόσωπο με εξουσιοδότηση θεωρημένη, σύμφωνα με το νόμο για το γνήσιο της υπογραφής, στη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της Περιφερειακής Ενότητας της έδρας του φαρμακείου.
3. Ο αιτών οφείλει εντός μηνός από την υποβολή της αίτησης να υποβάλει στην αρμόδια για θέματα Δημόσιας Υγείας Διεύθυνση της Περιφερειακής Ενότητας της έδρας του φαρμακείου ή, ελλείψει τέτοιας, στην τοπική υπηρεσία της αρμόδιας για θέματα Δημόσιας Υγείας Διεύθυνσης της Περιφέρειας, ηλεκτρονικά, ή σε περίπτωση αδυναμίας του ιδιοχείρως, ή με εκπρόσωπο δυνάμει εξουσιοδότησης θεωρημένης σύμφωνα με το νόμο για το γνήσιο της υπογραφής, τα προβλεπόμενα κατά περίπτωση δικαιολογητικά. Ο αιτών συνυποβάλλει υπεύθυνη δήλωση, όπου αναγράφει εάν έχει λάβει ο ίδιος ή ο δηλωθείς από αυτόν υπεύθυνος φαρμακοποιός άδεια ίδρυσης φαρμακείου οποτεδήποτε και οπουδήποτε, τον αριθμό αυτών των αδειών, καθώς και εάν έχει υποβάλει (ο ίδιος ή ο δηλωθείς υπεύθυνος φαρμακοποιός) αίτηση που εκκρεμεί για τη χορήγηση άλλης άδειας ίδρυσης σε οποιαδήποτε Περιφερειακή Ενότητα.
Σε περίπτωση που υφίσταται άδεια ίδρυσης ή στην περίπτωση που εκκρεμεί αίτηση για τη χορήγηση άλλης άδειας ίδρυσης, στην υπεύθυνη δήλωση αναγράφονται και επισυνάπτονται οι σχετικές άδειες και αιτήσεις.».
3.α. Μέχρι τη δημοσίευση του προεδρικού διατάγματος του άρθρου 1 του ν. 1963/1991, άδειες ίδρυσης φαρμακείου χορηγούνται με απόφαση του κατά τόπον αρμόδιου Περιφερειάρχη, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις και τους όρους της παρούσας παραγράφου, μόνον: α) Στην περίπτωση νέας άδειας σε δήμους ή σε τοπικές ή δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, έως χίλιους (1.000) κατοίκους ή β) σε περίπτωση εφαρμογής της διάταξης του άρθρου 12 του ν. 5607/1932 (Α ́ 300) ή της παρ. 6 του άρθρου 36 του ν. 3918/2011 (Α ́ 31).
β. Για την απόκτηση της άδειας της περίπτωσης α ́, οι ενδιαφερόμενοι υποβάλλουν αίτηση προς την αρμόδια για θέματα Δημόσιας Υγείας Διεύθυνση της Περιφερειακής Ενότητας της έδρας του φαρμακείου ή, ελλείψει τέτοιας, στην τοπική υπηρεσία της αρμόδιας για θέματα Δημόσιας Υγείας Διεύθυνσης της Περιφέρειας, σύμφωνα με το άρθρο 5 του ν. 5607/1932 (Α ́ 300).
Απαραίτητα προσόντα που πρέπει να διαθέτει ο αιτών την άδεια, τα οποία αποδεικνύονται από έγγραφα που συνυποβάλλει με την αίτησή του, είναι:
α) άδεια ασκήσεως επαγγέλματος φαρμακοποιού της Ελλάδας ή κράτους – μέλους της Ε.Ε., β) ελληνική ιθαγένεια ή υπηκοότητα ενός εκτός των κρατών – μελών της Ε.Ε., γ) να μην έχει καταδικασθεί αμετάκλητα σε οποιαδήποτε ποινή για κλοπή, υπεξαίρεση, απάτη, εκβίαση, πλαστογραφία, εγκλήματα κατά των ηθών, συκοφαντική δυσφήμιση, για πράξεις που έχουν σχέση με την άσκηση του επαγγέλματός του, κιβδηλεία, παραχάραξη, παράβαση κακουργηματικού χαρακτήρα των διατάξεων των νόμων περί ναρκωτικών, του άρθρου 187Α του Ποινικού Κώδικα, όπως αυτός ισχύει, ή να μην έχει καταδικασθεί αμετάκλητα για κακούργημα ή καθ’ υποτροπή για πλημμέλημα για το οποίο επεβλήθη η στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων ή να μην έχει παραπεμφθεί με αμετάκλητο βούλευμα για κάποιο από τα παραπάνω αδικήματα, δ) να μην οφείλει στο ελληνικό Δημόσιο οποιαδήποτε οφειλή από φόρους, πρόστιμα ή άλλη αιτία, ε) να μην του έχει επιβληθεί ως κύρωση η οριστική ανάκληση της άδειας ίδρυσης φαρμακείου ή φαρμακαποθήκης.
Η άδεια δηλώνεται από τον κάτοχό της στον οικείο Φαρμακευτικό Σύλλογο εντός εξήντα (60) ημερών από τη λήψη της.
Με απόφαση του Υπουργού Υγείας μπορούν να καθορίζονται τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παρούσας διάταξης.
γ. Έως τη δημοσίευση του προεδρικού διατάγματος της παρ.1 του άρθρου 1 του ν. 1963/1991, μεταξύ φαρμακοποιών, που κατέθεσαν αίτηση για άδεια ίδρυσης φαρμακείου, προτιμάται κατά την εξής σειρά η αίτηση: α) εκείνου, που δεν έχει ήδη σε ισχύ κατά το χρόνο χορήγησης άδειας ίδρυσης, άλλη άδεια ίδρυσης φαρμακείου, β) εκείνου, που η άδεια εξάσκησης του φαρμακευτικού επαγγέλματος είναι η αρχαιότερη, γ) εκείνου, που προηγείται χρονικά στη λήψη του πανεπιστημιακού του πτυχίου της φαρμακευτικής σχολής και σε περίπτωση σύγχρονης λήψης του πτυχίου ο φαρμακοποιός με το μεγαλύτερο βαθμό πτυχίου και δ) του πολύτεκνου ή του τέκνου πολύτεκνης οικογένειας.
δ. Η διάρκεια ισχύος αδειών ίδρυσης και λειτουργίας φαρμακείου που έληξαν ή λήγουν κατά το χρονικό διάστημα από 6.7.2017 και έως τρεις (3) μήνες μετά τη δημοσίευση του προεδρικού διατάγματος της παρ.1 του άρθρου 1 του ν. 1963/1991, παρατείνεται έως τρεις (3) μήνες μετά τη δημοσίευση του ως άνω προεδρικού διατάγματος.
ε. Αποφάσεις αδειών ίδρυσης φαρμακείων που χορηγήθηκαν δυνάμει των υπ’ αρ. πρωτ.Γ5(β)/Γ.Π.οικ. 82829/2015 (Β ́ 2330), Γ5(β)Γ.Π.οικ.6915/2016 (Β ́ 138) και Γ5(β) Γ.Π. οικ. 36277/2016 (Β ́ 1445) υπουργικών αποφάσεων, θεωρούνται σύννομες και παραμένουν σε ισχύ, εάν δεν ακυρώθηκαν ή ακυρωθούν με απόφαση δικαστικής ή διοικητικής αρχής.
