Για δεύτερο κατά σειρά χρόνο θα συνεχισθεί η σύγχυση σε ό,τι αφορά τις ασφαλιστικές εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών, οι οποίες φέτος θα υπολογισθούν -σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες- με βάση το 85% του ακαθαρίστου εισοδήματος που δήλωσαν για το 2016 και όχι με βάση το καθαρό δηλωτέο εισόδημα τους.
του Δημήτρη Κατσαγάνη
Η ανατροπή αυτή θα οδηγήσει φέτος σε κλιμακωτή αύξηση των εισφορών για όσους δήλωσαν το 2016 καθαρό εισόδημα ακόμα και 8% χαμηλότερο σε σχέση με το 2015.
Την ίδια στιγμή, κατά την οποία, θα αλλάξει από φέτος η βάση υπολογισμού, συνεχίζουν να ισχύουν διαφορετικά ποσοστά εισφορών ανά κατηγορία ασφαλισμένων, ανάλογα με το επάγγελμά τους, το εισόδημα τους, το χρόνο ασφάλισης τους, τον τύπο της εργασιακής σύμβασης, το πλήθος των εργοδοτών τους, αλλά ακόμα και τις σπουδές τους.
Για παράδειγμα, σε ό,τι αφορά το ύψος των εισφορών, οι αυταπασχολούμενοι μηχανικοί, δικηγόροι και γιατροί (ασφαλισμένοι στο τέως ΕΤΑΑ) με πάνω από 5 έτη ασφάλισης έχουν κλιμακωτές εκπτώσεις έως 50% σε όλες τις εισφορές τους, εφόσον έχουν εισόδημα από 7.032 έως 57.000 ευρώ.
Ωστόσο δεν ισχύουν οι εκπτώσεις αυτές για τους αυταπασχολούμενους με πάνω από 5 έτη ασφάλισης που έχουν πτυχίο ΑΕΙ, αλλά δεν ασκούν τα παραπάνω επαγγέλματα.
Ο χάρτης των ασφαλιστικών εισφορών των επαγγελματιών είναι ένας χάρτης διακρίσεων, οριζόντιων, καθέτων και… εγκάρσιων.
Μόνο κοινό χαρακτηριστικό τους είναι η βάση υπολογισμού, που δεν είναι άλλη από το καθαρό φορολογητέο εισόδημα, αλλά και το γεγονός ότι οι εισφορές αυτές επιβάλλονται σε κάθε εισόδημα που προέρχεται από επαγγελματική δραστηριότητα, χωρίς καμία απαλλαγή σε περίπτωση παράλληλης απασχόλησης.
Πιο συγκεκριμένα, με βάση το νόμο Κατρούγκαλου που έχει τεθεί σε ισχύ από 1/1/2017, σε ό,τι αφορά τον νέο τρόπο υπολογισμού των εισφορών των επαγγελματιών, αλλά και με βάση όλες τις μετέπειτα υπουργικές εγκυκλίους ισχύουν τα εξής:
– Διακρίσεις ανάλογα με τα έτη ασφάλισης, αλλά και τον τύπο της εργασιακής σύμβασης
Για όλους τους ελεύθερους επαγγελματίες και αυταπασχολούμενους , ισχύει το κατώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών το οποίο αντιστοιχεί στο βασικό μισθό του άγαμου ανειδίκευτου εργάτη (σ.σ. 586 ευρώ).
Ωστόσο για τους μηχανικούς, γιατρούς, δικηγόρους και τους αποφοίτους ΑΕΙ που είναι εγγεγραμμένοι στο αντίστοιχο επαγγελματικό επιμελητήριο και έχουν κάτω από 5 έτη ασφάλισης, το κατώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών αντιστοιχεί στο 70% του βασικού μισθού.
– Διακρίσεις ανάλογα με τον τύπο της εργασιακής σύμβασης
Δεν ισχύει κανένα κατώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών για όσους αμείβονται με απόδειξη επαγγελματικής δαπάνης (αν και θα καταβάλλουν εισφορές 26,9% όπως οι περισσότεροι επαγγελματίες), όπως ισχύει για όλους τους αυταπασχολούμενους.
– Διακρίσεις ανάλογα με το ταμείο ασφάλισης που υπάγονταν κάποιος προ της 1/1/2017
Όλοι οι ελεύθεροι επαγγελματίες καταβάλλουν εισφορές 26,9% επί του καθαρού δηλωτέου εισοδήματος τους.
Ωστόσο, οι μηχανικοί, γιατροί, δικηγόροι (ασφαλισμένοι του τέως ΕΤΑΑ, το οποίο εντάχθηκε στον ΕΦΚΑ από 1/1/2017) με πάνω από 5 έτη ασφάλισης έχουν και φέτος κλιμακωτές εκπτώσεις στις εισφορές αυτές έως 50% εφόσον έχουν δηλώσει εισόδημα από 7.032 έως 57.000 ευρώ.
Πχ ένας δικηγόρος που δήλωσε πέρσι εισόδημα 17.500 ευρώ θα έχει έκπτωση 47% στις εισφορές του.
Οι εκπτώσεις αυτές θα ισχύουν έως και τις 31/12/2020.
Ωστόσο για τους ασφαλισμένους του τέως ΟΑΕΕ (πχ έμποροι, βιοτέχνες κλπ.) δεν ισχύει καμία έκπτωση.
– Διακρίσεις ανάλογα με τις σπουδές του ασφαλισμένου
Εκπτώσεις στις εισφορές τους έχουν και οι αυταπασχολούμενοι μηχανικοί,γιατροί, δικηγόροι και οι απόφοιτοι ΑΕΙ με έως 5 έτη ασφάλισης.
Συγκεκριμένα, η εισφορά τους για την κύρια ασφάλιση ανέρχεται στο 14% για τα πρώτα 2 χρόνια ασφάλισης και στο 17% για τα επόμενα 3 χρόνια ασφάλισης.
Ωστόσο η έκπτωση αυτή δεν αφορά την εισφορά υπέρ της ιατρο-φαρμακευτικής περίθαλψης,ούτε όμως και τις άλλες εισφορές, δηλαδή υπέρ του επικουρικού και του εφάπαξ. Καμία έκπτωση σε καμία εισφορά τους δεν έχουν οι αυταπασχολούμενοι ασφαλισμένοι στον τέως ΟΑΕΕ, χωρίς πτυχίο ΑΕΙ, με έως 5 χρόνια ασφάλισης.
Επίσης απαλλάσσονται από κάθε εισφορά όσοι μηχανικοί, γιατροί,δικηγόροι είναι μέλη του αντίστοιχου επαγγελματικού συλλόγου τους, αλλά δεν ασκούν την επαγγελματική δραστηριότητα τους και έτσι δεν έχουν κανένα εισόδημα από αυτή. Ωστόσο, οι άλλοι αυταπασχολούμενοι καταβάλλουν κάθε μήνα εισφορές τουλάχιστον 158 ευρώ ακόμα και αν το μηνιαίο εισόδημα τους είναι κάτω από 586 ευρώ.
– Διακρίσεις ανάλογα με το πλήθος των εργοδοτών
Οι παραπάνω διακρίσεις ισχύουν και για όσους αυταπασχολούμενους αμείβονται με μπλοκάκι. Ωστόσο υπάρχει μία βασική διάκριση μεταξύ των μπλοκάκηδων. Αυτή γίνεται με βάση το πλήθος των εργοδοτών τους. Έτσι όσοι μπλοκάκηδες αμείβονται από 1 ή 2 εργοδότες, μοιράζονται τις εισφορές τους (τουλάχιστον 27,1%) με αυτούς .
Αντίθετα, όσοι διατηρούν μπλοκάκι κι έχουν πάνω από 2 εργοδότες (πχ 3) αναλαμβάνουν αποκλειστικά μόνοι τους τις εισφορές τους (26,9%).
