Με την Αριθ. Πρωτ.:Δ.15/Δ΄/619/15/13-4-2018 του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής ασφάλισης αποσαφηνίζονται σημαντικά θέματα υπαγωγής στην ασφάλιση μελών εταιρειών και διαχειριστών. Επιπλέον ξεκαθαρίζεται η βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών για τις δραστηριότητες που είναι υπακτέες στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ.
του Νικόλαου Παπαγιάννη (Οικονομολόγος, Φοροτεχνικός)
Στην ασφάλιση του πρώην ΟΑΕΕ (πλέον ΕΦΚΑ τ. μη μισθωτών) υπάγονται υποχρεωτικά τα μέλη ή μέτοχοι Οργανισμών, Κοινοπραξιών ή κάθε μορφής Εταιρειών (εκτός των ΑΕ και των ΙΚΕ) των οποίων ο σκοπός συνιστά δραστηριότητα για την οποία τα ασκούντα αυτήν πρόσωπα υπάγονται στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ. Με τα μέχρι σήμερα ισχύοντα, ήταν γνωστή η ασφαλιστική αντιμετώπιση των εταίρων ΙΚΕ και των μελών ΔΣ των ΑΕ. Πλέον, διευκρινίζονται και οι υπόλοιπες περιπτώσεις διαχειριστών των λοιπών νομικών μορφών εταιρειών.
Η κατεύθυνση που δίνεται είναι στα πλαίσια που οι συνδρομητές της υπηρεσίας Komvos ήδη γνώριζαν εδώ και μήνες από τις πληροφορίες που προέκυψαν από την έρευνα της Επιστημονικής Ομάδας της Epsilon Net.
Η ασφαλιστική αντιμετώπιση ανά κατηγορία είναι ως εξής:
1. Εταίροι ΟΕ,ΕΕ και ΕΠΕ – Αμοιβές Διαχείρισης
1.1 Εταίροι σε ΟΕ, ΕΕ και ΕΠΕ
Οι εταίροι σε εταιρείες μορφής ΟΕ, ΕΕ και ΕΠΕ υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση του πρώην ΟΑΕΕ και καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 39 του Ν.4387/2016.
Στην περίπτωση που οι εταίροι ασκούν συγχρόνως καθήκοντα διαχείρισης, χωρίς να προβλέπεται αμοιβή για την άσκηση αυτών των καθηκόντων, αλλά πρόκειται να λάβουν την αναλογία επί των κερδών της επιχείρησης, εξακολουθούν να καταβάλουν ασφαλιστικές εισφορές επί των σχετικών μερισμάτων σύμφωνα με το άρθρο 39 του Ν.4387/2016.
1.2. Διαχειριστές ΟΕ, ΕΕ και ΕΠΕ
Σε περίπτωση όμως που για την άσκηση καθηκόντων διαχείρισης προβλέπεται αμοιβή, προκύπτει (σύμφωνα με το άρθρο 1 παρ. 3 του Ν.1759/1988) υποχρέωση υπαγωγής στην ασφάλιση του πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ και καταβολή ασφαλιστικών εισφορών βάσει του άρθρου 38 του Ν.4387/2016, όπως ισχύει, εφαρμοζομένων των προβλέψεων του άρθρου 36παρ. 1 του Ν.4387/2016 περί παράλληλης ασφάλισης.
Το μεγάλο σημείο προβληματισμού ήταν όταν ο διαχειριστής σε εταιρείες της ανωτέρω μορφής έχει οριστεί τρίτο πρόσωπο, και λαμβάνει αμοιβή για την άσκηση των καθηκόντων του ως διαχειριστής. Με την παραπάνω απόφαση αποσαφηνίστηκε η υπαγωγή της παραπάνω δραστηριότητας στην ασφάλιση του πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ και η καταβολή ασφαλιστικών εισφορών θα γίνει βάσει του άρθρου 38 του Ν.4387/2016.
Σημείωση: Ο παραπάνω τρόπος ασφάλισης για τις ΟΕ, ΕΠΕ, ΕΕ θα έχει ισχύ από 1/6/2018.
Επιπλέον στην απόφαση σημειώνεται ότι οι ρυθμίσεις του άρθρου 38 του Ν.4387/2016, όπως ισχύει, για το κατώτατο όριο μηνιαίων αποδοχών (586,08 € για τους απασχολούμενους άνω των 25 ετών και 510,95 € για τους απασχολούμενους κάτω των 25 ετών) έχουν εφαρμογή και στις αμοιβές διαχείρισης, δεδομένου ότι οι σχετικές υπηρεσίες παρέχονται κατά συστηματικό τρόπο και σε τακτικό χρόνο εντός του μήνα.
2. Διαχειριστής ΙΚΕ – Μ.ΙΚΕ
Όσον αφορά στις εταιρείες μορφής ΙΚΕ, οι εταίροι, σύμφωνα με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, δεν έχουν υποχρέωση υπαγωγής στην ασφάλιση του πρώην ΟΑΕΕ και ως εκ τούτου δεν υποχρεούνται στην καταβολή ασφαλιστικών εισφορών.
Όπως ήταν ήδη γνωστό, επιβεβαιώθηκε ότι στην υποχρεωτική ασφάλιση του πρώην ΟΑΕΕ υπάγονται υποχρεωτικά οι διαχειριστές των ΙΚΕ που ορίστηκαν με το καταστατικό ή με απόφαση των εταίρων, καθώς και ο εταίρος μονοπρόσωπης ΙΚΕ.
Σε περίπτωση όμως που εταίρος ΙΚΕ έχει οριστεί και ταυτόχρονα διαχειριστής στην ΙΚΕ, ως διαχειριστής έχει υποχρέωση ασφάλισης και καταβάλλει ασφαλιστικές εισφορές σύμφωνα με το άρθρο 39 του Ν.4387/2016, όπως ισχύει, επί του εισοδήματος που προκύπτει από την άσκηση της διαχείρισης και όχι επί εισοδήματος που προκύπτει από την σχέση του εταίρου.
Στην περίπτωση που ως διαχειριστής της ΙΚΕ έχει οριστεί τρίτο πρόσωπο έχουν εφαρμογή τα προβλεπόμενα στο άρθρο 39 του Ν.4387/2016, όπως αναφέρθηκε παραπάνω.
Όσον αφορά τους μοναδικούς εταίρους μονοπρόσωπης ΙΚΕ που είναι παράλληλα και διαχειριστές ΙΚΕ, υποχρέωση ασφάλισης προκύπτει και για τις δύο ιδιότητες, και, ως εκ τούτου, οι ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονται βάσει του άρθρου 39 του Ν.4387/2016, όπως ισχύει, επί του αθροίσματος τους εισοδήματος που προέρχεται από την άσκηση των δύο δραστηριοτήτων (μέρισμα και αμοιβή διαχείρισης).
Σημείωση: Ο παραπάνω τρόπος ασφάλισης εφαρμόζεται από 1/6/2018.
Επομένως, η κατηγοριοποίηση ασφαλιστικής αντιμετώπισης ανάλογα με τη νομική μορφή εταιρειών, έχει ως εξής:
Ιδιότητα | Ασφαλιστική αντιμετώπιση | Βάση υπολογισμού | Ισχύς από |
Εταίροι ΟΕ, ΕΕ | Άρθρο 39 Ν.4387/2016 * | Επί των κερδών ανάλογα με το ποσοστό συμμετοχής | 1/1/2017 |
Διαχειριστές ΟΕ, ΕΕ | Άρθρο 38 Ν.4387/2016 ** | Επί της αμοιβής διαχείρισης | 1/6/2018 |
Εταίροι ΕΠΕ | Άρθρο 39 Ν.4387/2016 * | Επί των μερισμάτων | 1/1/2017 |
Διαχειριστές ΕΠΕ | Άρθρο 38 Ν.4387/2016 ** | Επί της αμοιβής διαχείρισης | 1/6/2018 |
Εταίροι ΙΚΕ | Δεν έχουν υποχρέωση (εκτός της Μον.ΙΚΕ) | 1/1/2017 | |
Διαχειριστές ΙΚΕ | Άρθρο 39 Ν.4387/2016 * | Επί της αμοιβής διαχείρισης | 1/1/2017 |
Μονοπρόσωπη ΙΚΕ | Άρθρο 39 Ν.4387/2016 * | Επί των μερισμάτων και επί της αμοιβής διαχείρισης | 1/6/2018 |
* Ασφάλιση μη μισθωτής απασχόλησης (ως αυτοαπασχολούμενοι, τ.ΟΑΕΕ)
** Ασφάλιση μισθωτής απασχόλησης (τ.ΙΚΑ)
πηγή: www.e-forologia.gr