Ανεβαίνει η τιμή της πλαστικής σακούλας από την πρώτη μέρα του 2019, καθώς πρόκειται να υπερδιπλασιαστεί το τέλος που τους επιβλήθηκε.
Η αύξηση της τιμής έχει στόχο να περιοριστεί ακόμα περισσότερο η χρήση της και συγκεκριμένα στις 90 ετησίως ανά πολίτη έως το 2020 και στις 40 έως το 2025.
Έτσι από την πρώτη Ιανουαρίου οι καταναλωτές θα πληρώνουν για κάθε σακούλα, 9 λεπτά,από τα 4 λεπτά του ευρώ (0,3+24% ΦΠΑ) ανά πλαστική σακούλα, που πλήρωναν το 2018.
Ποιες πλαστικές σακούλες δεν χρεώνονται
Τα καταστήματα μπορούν να προμηθευτούν σακούλες οι οποίες έχουν πάχος από 50 ως 70 μm. Με τον τρόπο αυτό δεν οφείλουν να χρεώνουν τέλος στους καταναλωτές και έτσι να απαλλαγούν από τον επιπλέον κωδικό που θα πρέπει να “περάσουν” στην ταμειακή μηχανή. Δεν χρεώνονται επίσης οι νέου τύπου πλαστικές σακούλες οι οποίες είναι βιοαποδομήσιμες/λιπασματικές. Οι σακούλες δηλαδή που μετά από λίγο καιρό “διαλύονται” δεν χρεώνονται. Δεν χρεώνονται επίσης οι σακούλες που είναι μικρότερες των 15 μικρομέτρων.
Οι καταναλωτές πολλές φορές δεν μπορούν να ξεχωρίσουν ποια σακούλα είναι πια και έτσι η πιο σίγουρη λύση είναι η προμήθεια σακούλας πολλαπλών χρήσεων η οποία κοστίζει 0,40 λεπτά ως 1,20 και με την οποία ο καταναλωτής μπορεί να κάνει… απόσβεση μέσα σε μερικές μόνο αγορές, καθώς το κόστος τους είναι ίσο με δέκα κοινές πλαστικές σακούλες…
Ερωτήσεις και απαντήσεις
1. Γιατί οι πλαστικές σακούλες επιβαρύνουν το περιβάλλον;
– Γιατί διαλύονται σε μικρότερα κομμάτια εύκολα και καταλήγουν στη θάλασσα.
– Ένα στα δύο απορρίμματα στον βυθό της θάλασσας στην Ελλάδα είναι πλαστικές σακούλες (πηγή: Life Debag).
– Ένα στα τέσσερα ψάρια ανοιχτής θαλάσσης μπορεί να περιέχει μικροπλαστικά.
– Έως το 2050 θα υπάρχουν πιο πολλά πλαστικά στη θάλασσα παρά ψάρια.
– Για το 2017, στην Ελλάδα αντιστοιχεί η μεγαλύτερη χρήση πλαστικής στην Ευρωπαϊκή Ένωση με περίπου 400 σακούλες κατά κεφαλήν ανά έτος (πηγή: ΙΕΛΚΑ).
2. Γιατί χρεώνονται οι πλαστικές σακούλες;
– Για να περιοριστεί η χρήση τους, ο νόμος 4496/2017 επιβάλλει από την 1η Ιανουαρίου 2018 περιβαλλοντικό τέλος για τις λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς.
– Αποτελεί μέρος της εναρμόνισης της ελληνικής νομοθεσίας με ευρωπαϊκή οδηγία.
3. Γιατί η ελάχιστη χρέωση είναι 0,04 ευρώ;
– Γιατί ο παραπάνω νόμος ορίζει περιβαλλοντικό τέλος 0,03 ευρώ συν ΦΠΑ 24%, δηλαδή σύνολο 0,0372 ευρώ ανά σακούλα. Λόγω της ελάχιστης υποδιαίρεσης του ευρώ (0,01 ευρώ) η συνολική χρέωση δεν μπορεί να είναι μικρότερη από 0,04 ευρώ ανά σακούλα.
4. Πού πάνε τα χρήματα του περιβαλλοντικού τέλους;
– Τα ποσά αποδίδονται από τους εμπόρους μέσω του μηχανισμού είσπραξης της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων στον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ).
5. Τι γίνεται στον υπόλοιπο κόσμο;
– Οι περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν ήδη εναρμονιστεί με την ευρωπαϊκή οδηγία.
– Χώρες όπως η Γαλλία και η Ιταλία, έχουν απαγορεύσει τη χρήση πλαστικής σακούλας μεταφοράς.
– Χώρες όπως η Ολλανδία και η Ιρλανδία, έχουν επιβάλλει αντίστοιχο τέλος, ύψους 0,25 ευρώ και 0,22 ευρώ, αντίστοιχα.
– Πάνω από 35 χώρες ανά τον κόσμο έχουν απαγορεύσει πλήρως τη χρήση πλαστικής σακούλας μεταφοράς.
Οξοδιασπώμενες & βιοδιασπώμενες σακούλες
6. Γιατί δεν χρησιμοποιούνται πλέον οξοδιασπώμενες σακούλες;
– Σύμφωνα με την προαναφερθείσα νομοθεσία οι οξοδιασπώμενες σακούλες απαγορεύονται.
– Πρόσφατες μελέτες θεωρούν ότι οι οξοδιασπώμενες σακούλες είναι περισσότερο επιβαρυντικές για το περιβάλλον.
7. Γιατί δεν βρίσκω βιοαποικοδομήσιμες σακούλες στα καταστήματα;
– Η τεχνολογία των βιοαποικοδομήσιμων πλαστικών (πχ πλαστικά από άμυλο) δεν έχει εξελιχθεί επαρκώς, ώστε να είναι αποδοτική και οικονομική η χρήση τους, ειδικά σε περιοχές με θερμό κλίμα.
8. Γιατί σε άλλα καταστήματα μου δίνουν πλαστική σακούλα δωρεάν;
– Η δωρεάν διάθεση πλαστικής σακούλας απαγορεύεται.
9. Γιατί στη λαϊκή μου δίνουν δωρεάν τη σακούλα;
– Σύμφωνα με τη νομοθεσία εξαιρούνται από την επιβολή τέλους οι έμποροι περιπτέρων και του υπαίθριου εμπορίου.
10. Γιατί στο τμήμα οπωροπωλείου υπάρχουν σακούλες;
– Επιτρέπεται κατ΄ εξαίρεση η χρήση πλαστικής σακούλας με συγκεκριμένες προδιαγραφές για χύμα προϊόντα, για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας, καθώς θεωρείται είδος συσκευασίας.
11. Γιατί τα καταστήματα διαθέτουν δωρεάν χάρτινες σακούλες;
– Η νομοθεσία αφορά μόνο τις πλαστικές σακούλες.
12. Πώς θα μεταφέρω τα ψώνια μου στο σπίτι;
– Μπορείτε να προμηθευτείτε τις πλαστικές σακούλες πληρώνοντας το αντίστοιχο τέλος, αλλά προτείνεται να χρησιμοποιήσετε επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες.
13. Πωλούν όλα τα καταστήματα επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες;
– Ναι, η νομοθεσία υποχρεώνει τους εμπόρους να διαθέτουν επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες μεταφοράς σε εμφανές σημείο.
14. Θα χρειαστώ παραπάνω από μία επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες;
– Ναι, ένα νοικοκυριό εκτιμάται ότι θα χρειαστεί 3 με 4 επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες για να καλύψει τις ανάγκες των αγορών του.
15. Οι επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες είναι απόλυτα ασφαλείς για τα τρόφιμα;
– Ναι, εφόσον τηρούνται βασικοί κανόνες υγιεινής.
16. Μέχρι πόσες φορές μπορούμε να χρησιμοποιούμε τις επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες;
– Δεν υπάρχει περιορισμός. Με μία ορθολογική χρήση μία επαναχρησιμοποιούμενη τσάντα μπορεί να χρησιμοποιείται για χρόνια.
17. Μπορούμε να πλένουμε τις επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες;
– Ναι, εφόσον υπάρχει σχετική σήμανση στην τσάντα.
18. Μπορώ να χρησιμοποιήσω επαναχρησιμοποιούμενη τσάντα μίας εταιρείας στο κατάστημα άλλης;
– Ναι, δεν υπάρχει περιορισμός.
Το κόστος στην υπόλοιπη Ευρώπη
Ολλανδία: 0,25 ευρώ/σακούλα
Ιρλανδία: 0,36 ευρώ/σακούλα
Πολωνία: 0,30 ευρώ/σακούλα (ξεκινά από 1η Ιανουαρίου)
Αγγλία: 0,10 ευρώ/σακούλα
Πορτογαλία: 0,10 ευρώ/σακούλα
Ισπανία: 0,05 ευρώ/σακούλα οι πολύ μικρές πλαστικές και με 0,15 οι συνηθισμένες
Βουλγαρία: 0,05 ευρώ/σακούλα
Ιταλία: τις έχει απαγορεύσει εντελώς από το 2011
