Τo νέο έτος φέρνει αλλαγές στο καθεστώς συνταξιοδότησης χιλιάδων ασφαλισµένων σε όλους τους φορείς κύριας ασφάλισης και στο ∆ηµόσιο. Oι αλλαγές σχετίζονται τόσο µε τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης όσο και µε τον τρόπο υπολογισµού του ποσού της σύνταξής τους
της Ήλιας Γούναρη*
1. Αλλαγές ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης
Ανάλογα µε τη δυνατότητα συνταξιοδότησής τους, τη νέα χρονιά οι ασφαλισµένοι όλων των Ταµείων µπορούν να υπαχθούν στις εξής κατηγορίες:
Α. Ασφαλισµένοι που θεµελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωµα το νέο έτος και µπορούν να συνταξιοδοτηθούν εντός του 2019.
Πρόκειται για τους ασφαλισµένους που θεµελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωµα, δηλαδή συµπληρώνουν τόσο τις χρονικές όσο και τις ηλικιακές προϋποθέσεις που απαιτούνται εντός του νέου έτους. Ποιοι είναι οι ασφαλισµένοι αυτοί;
Ασφαλισµένοι οι οποίοι δεν πρόλαβαν να θεµελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωµα πριν από τις 18/8/2015 και συµπληρώνουν το νέο απαιτούµενο όριο ηλικίας εντός του 2019.
Πρόκειται για τους ασφαλισµένους που θεµελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωµα, δηλαδή συµπληρώνουν τόσο τις χρονικές όσο και τις ηλικιακές προϋποθέσεις που απαιτούνται εντός του νέου έτους. Ποιοι είναι οι ασφαλισµένοι αυτοί;
-Ασφαλισµένοι οι οποίοι δεν πρόλαβαν να θεµελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωµα πριν από τις 18/8/2015 και συµπληρώνουν το νέο απαιτούµενο όριο ηλικίας εντός του 2019.
Παραδείγµατα:
•Aσφαλισµένος του πρώην ΟΑΕΕ, γεννηµένος το 1958, έχει µέχρι το 2012 συµπληρώσει 35 χρόνια ασφάλισης και 37 χρόνια µέχρι το 2014. Σύµφωνα µε το προγενέστεροκαθεστώς, µπορούσε να συνταξιοδοτηθεί µε τη συµπλήρωση του 60ού έτους της ηλικίας του. Το 60ό έτος ηλικίας το συµπλήρωσε το 2018 και συνεπώς µπορεί να συνταξιοδοτηθεί σε ηλικία 61 ετών. Το νέο όριο ηλικίας συµπληρώνεται το 2019 και συνεπώς φέτος µπορεί να συνταξιοδοτηθεί. •Μητέρα ανηλίκου, υπάλληλος ∆ηµοσίου, γεννηµένη το 1961, συµπλήρωσε την απαιτούµενη 25ετία το 2012 .Το 55ο έτος ηλικίας που απαιτούνταν για τη συνταξιοδότησή της µε το προηγούµενο νοµοθετικό καθεστώς, το συµπλήρωσε το 2016. Συνεπώς το νέο όριο ηλικίας για τη συνταξιοδότησή της είναι το 58ο έτος, όριο ηλικίας που συµπληρώνει το 2019 και µπορεί να συνταξιοδοτηθεί µε πλήρη σύνταξη.
-Ασφαλισµένοι οι οποίοι δεν επηρεάστηκαν από τις αλλαγές των νέων ορίων ηλικίας, αλλά συμπληρώνουν εντός του 2019 το απαιτούµενο, σύµφωνα µε τις παλαιές διατάξεις, όριο ηλικίας.
Παραδείγµατα:
• Ανδρας ασφαλισµένος του πρώην ΙΚΑ, γεννηµένος το 1952, µε 15 χρόνια ασφάλισης, συµπληρώνει το 2019 το 67ο έτος της ηλικίας του και µπορεί να συνταξιοδοτηθεί µε πλήρη σύνταξη.
• Γυναίκα ασφαλισµένη του πρώην ΙΚΑ, που το έτος 2010 έχει πραγµατοποιήσει 10.500 ηµέρες, εκ των οποίων τουλάχιστον 7.500 στα βαρέα, γεννηµένη το 1964, συµπληρώνει το 2019 το 55ο έτος και µπορεί να συνταξιοδοτηθεί µε πλήρη σύνταξη.
• Ανδρας ασφαλισµένος του πρώην ΙΚΑ, που έχει πραγµατοποιήσει 4.500 εκ των οποίων 3.600 τουλάχιστον στα βαρέα, γεννηµένος το 1957, συµπληρώνει την ηλικία των 62 ετών το 2019 και µπορεί να συνταξιοδοτηθεί µε πλήρη σύνταξη.
Β. Ασφαλισµένοι που κατοχυρώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωµα το νέο έτος για να συνταξιοδοτηθούν τα επόµενα έτη.
Παραδείγµατα:
•Aσφαλισµένος του πρώην ΟΑΕΕ, γεννηµένος το 1959, έχει µέχρι το 2012 συµπληρώσει 35 χρόνια ασφάλισης και 37 χρόνια µέχρι το 2014. Σύµφωνα µε το προγενέστερο καθεστώς, µπορούσε να συνταξιοδοτηθεί µε τη συµπλήρωση του 60ού έτους της ηλικίας του.
Το 60ό έτος ηλικίας το συµπληρώνει το 2019 και συνεπώς θα συνταξιοδοτηθεί σε ηλικία 61 ετών και 3 µηνών (το 2020). Κατοχυρώνει δηλαδή το συνταξιοδοτικό δικαίωµα το 2019, αλλά µπορεί να συνταξιοδοτηθεί το 2020.
• Ανδρας, υπάλληλος ∆ηµοσίου, γεννηµένος στις 15/5/1961, µε στρατιωτική υπηρεσία ένα έτος, διορισµένος στις 20/12/1981. Με το προγενέστερο καθεστώς µπορούσε να συνταξιοδοτηθεί µε τη συµπλήρωση 35ετίας, συνυπολογισµένου και του χρόνου στρατιωτικής υπηρεσίας του. Την απαιτούµενη 35ετία τη συµπληρώνει στις 20/12/2015, ενώ το απαιτούµενο αφετηριακό όριο των 58 ετών το συµπληρώνει 2019 και συνεπώς θα συνταξιοδοτηθεί σε ηλικία 60 ετών και 6 µηνών (το 2021), καθώς το 2019 συντρέχουν αθροιστικά οι απαιτούµενες προϋποθέσεις χρονικές και ηλικιακές.
Γ. Ασφαλισµένοι που έχουν ήδη θεµελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωµα από παρελθόντα έτη, αλλά δεν το έχουν ασκήσει. Πρόκειται για τους ασφαλισµένους που µπορούν να συνταξιοδοτηθούν µε τα παλαιά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, ακολουθώντας τις διατάξεις του προγενέστερου νοµοθετικού καθεστώτος, επειδή έχουν συµπληρώσει τόσο τα απαιτούµενα έτη ασφάλισης όσο και τα απαιτούµενα ηλικιακά όρια µέχρι τις 18/8/2015, δηλαδή έχουν θεµελιωµένα συνταξιοδοτικά δικαιώµατα. Εξακολουθούν να έχουν τη δυνατότητα υποβολής της αίτησης για σύνταξη οποτεδήποτε και φυσικά και εντός του 2019.
Παραδείγµατα:
•Μητέρα ανηλίκου, ασφαλισµένη του πρώην ΙΚΑ, έχει συµπληρώσει 5.500 ηµέρες ασφάλισης το 2011, γεννηµένη στις 10/8/1958 και εξακολουθεί να εργάζεται. Το 57ο έτος της ηλικίας της το συµπλήρωσε στις 10/8/2015, δηλαδή πριν από την ψήφιση του νέου νόµου και συνεπώς µπορεί να συνταξιοδοτηθεί µε πλήρη σύνταξη άµεσα ή όποτε θελήσει, χωρίς να επηρεάζεται από την αύξηση των ορίων ηλικίας.
• Μητέρα ανηλίκου, υπάλληλος ∆ηµοσίου, γεννηµένη στις 25/3/1963, συµπλήρωσε µε αναγνώριση πλασµατικού χρόνου των δύο παιδιών της την απαιτούµενη 25ετία το 2011, ενώ το απαιτούµενο ηλικιακό όριο των 52 ετών επίσης συµπλήρωσε πριν από τις 18/8/2015. Συνεπώς δεν επηρεάζεται από τα νέα ηλικιακά όρια και το δικαίωµά της για άµεση συνταξιοδότηση µπορεί να ασκηθεί οποτεδήποτε και φυσικά εντός του 2019.
2. Αλλαγές του τρόπου υπολογισµού του ποσού σύνταξης
Από 1/1/2019 και για αιτήσεις που υποβάλλονται εφεξής το ποσό της σύνταξης θα υπολογίζεται ως το άθροισµα δύο τµηµάτων, της εθνικής σύνταξης και της ανταποδοτικής σύνταξης. Από 1/1/2019 σύµφωνα µε τις διατάξεις του νόµου 4387/2016 δεν θα γίνονται δύο υπολογισµοί σύνταξης, προκειµένου να προκύψει το ποσό της προσωπικής διαφοράς. Συνεπώς οι ασφαλισµένοι δεν θα µπορούν να αναµένουν καµία προσαύξηση στη σύνταξή τους λόγω προσωπικής διαφοράς, όπως συνέβαινε µέχρι τις 31/12/2018 για τις αιτήσεις που είχαν υποβληθεί µέχρι τότε.
*Η κ. ‘Ηλια Γούναρη είναι πρώην προϊσταµένη συντάξεων ΙΚΑ, κοινωνιολόγος του Δικαίου-Αναδημοσίευση από το ethnos.gr