Το μόνο που έχει αλλάξει από την κρίση του ’08 είναι ονόματα -εκείνη την εποχή τα είχαν βαπτίσει CDO, σήμερα τα λένε CLOs.
Του Γιάννη Σιώτου*
Τα μαντάτα που έρχονται από διάφορα μέρη του πλανήτη θυμίζουν 2007. Τις μέρες εκείνες ο κόσμος ζούσε σε ένα συννεφάκι. Οι καταναλωτές ψώνιζαν σαν να μην υπήρχε επόμενη μέρα και οι επιχειρήσεις, μικρές και μεγάλες, μπουκωμένες με «στεροειδή», εμφανίζονταν να αποπνέουν υγεία και ρώμη. Οι «χημικοί» των πιστωτικών ιδρυμάτων συνεχώς ανακάλυπταν «νέα» προϊόντα χωρίς να αποκαλύπτουν ότι για την «παρασκευή» τους χρησιμοποιούσαν «δηλητηριασμένα» δάνεια.
Οι μοναδικοί που ανησυχούσαν ήταν οι υπάλληλοι του ΔΝΤ. Μη φανταστείτε ότι η αιτία της ανησυχίας τους ήταν τα μαύρα σύννεφα που διακρίνονταν στον ορίζοντα. Η απελπισία τους πήγαζε από τον φόβο της απόλυσης και των περικοπών που είχε εξαγγείλει η διεύθυνση του «φιλόπτωχου» Ταμείου λόγω της ανύπαρκτης ζήτησης για δάνεια. Οι αναδουλειές έφεραν την γκρίνια και αυτή προγράμματα περικοπών, απολύσεις και εκποιήσεις περιουσιακών στοιχείων του «Ιδρύματος», δηλαδή του χρυσού που είχε στα χρηματοκιβώτιά του.
Αν μελετήσει κάποιος με προσοχή τις εξελίξεις και τα «σημάδια» που εκπέμπει σήμερα η παγκόσμια οικονομία, θα ανακαλύψει πολλά κοινά με εκείνη τη χρονιά. Η υπερχρέωση είναι πάλι στο προσκήνιο. Οι σημερινοί υπερχρεωμένοι όμως δεν είναι απλοί, καθημερινοί άνθρωποι, όπως στην κρίση της προηγούμενης δεκαετίας, αλλά επιχειρήσεις. Κολοσσοί της παγκόσμιας οικονομίας αλλά και μικρότερες που έχουν φορτωθεί υπέρογκα δάνεια.
Ο διεθνής Τύπος συνεχώς αναφέρεται στους «Titans of junk loans», που χρησιμοποιούν το φτηνό ρευστό που βρίσκουν στην αγορά για να τζογάρουν κάνοντας εξαγορές, προβληματικές και αμφιλεγόμενες επενδύσεις, χρηματιστηριακά παιχνίδια και ό,τι άλλο βάζει ο νους του ανθρώπου προκειμένου να πετύχουν τις υψηλές αποδόσεις που απαιτούν οι μέτοχοι και εκείνοι που έχουν ποντάρει σ’ αυτούς.
Ξέρουν ότι για να παραμείνουν ζωντανοί θα πρέπει να εξασφαλίσουν απρόσκοπτες πτήσεις για το «αεροπλανάκι» που έστησαν για δεύτερη φορά μέσα σε λιγότερο από δέκα χρόνια. Φυσικά σε αυτό είχαν αρωγούς και συμπαραστάτες τις τράπεζες-μεγαθήρια οι οποίες, σίγουρες -λόγω της εμπειρίας από το σπάσιμο της φούσκας του 2008- ότι βρίσκονται στο απυρόβλητο, εξακολουθούν το τοξικό τους έργο.
Εκδίδουν ομόλογα πακετάροντας προβληματικά δάνεια τα οποία στη συνέχεια διαθέτουν σε συνταξιοδοτικά ταμεία, ασφαλιστικές εταιρείες, αμοιβαία κεφάλαια… Το μόνο που έχει αλλάξει από την κρίση του ’08 είναι ονόματα. Εκείνη την εποχή τα είχαν βαπτίσει CDO, σήμερα τα λένε CLOs. Οι μόνοι που πλέον μπορούν να κοιμούνται ήσυχοι, καθώς έχουν εξασφαλίσει έναν πακτωλό κερδών και ασυλία, είναι οι τράπεζες, όπως η Citigroup, η Bank of America και η Deutsche Bank, οι οποίες κερδίζουν δισεκατομμύρια, και οι οργανισμοί, όπως η Moody’s, που οικονομάνε με την αξιολόγηση των CLOs.
Οι αριθμοί ζαλίζουν και πανικοβάλλουν συνάμα. Το χρέος των εταιρειών έχει υπερδιπλασιαστεί μέσα σε μία δεκαετία. Σύμφωνα με στοιχεία του ’18, το άθροισμα όλων των δανείων και των ομολογιών που πρέπει να πληρώσουν οι εταιρείες ανέρχεται σε 66 τρισεκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως. Και σε αυτό το γαϊτανάκι τοξικού χρέους χορεύουν όλοι: Για παράδειγμα, οι κινεζικές εταιρείες σήμερα έχουν τον υψηλότερο δείκτη χρέους από την άποψη της οικονομικής απόδοσης της χώρας. Οι ευρωπαϊκές εταιρείες εξέδωσαν -σύμφωνα με στοιχεία του ’18- ομόλογα συνολικού ύψους 270 δισ. ευρώ.
Με τις πρόσφατες περιπέτειες ιαπωνικών τραπεζών που επένδυαν εκτός ιαπωνικής αγοράς -και- σε τέτοια χαρτιά χτύπησε το καμπανάκι. Η σχεδόν ταυτόχρονη παροχή ρευστότητας από τις κεντρικές τράπεζες των ΗΠΑ και της Ε.Ε. ήταν η δεύτερη προειδοποίηση. Η επιμονή σε αυτές τις «θανατηφόρες» πρακτικές των τραπεζών είναι όμως η πιο επικίνδυνη.
Υπάρχουν κι άλλοι που κοιμούνται ήσυχοι. Οι υπάλληλοι του ΔΝΤ είναι κάποιοι από αυτούς. Οι δουλειές πάνε καλά -ας είναι καλά η Ελλάδα που άνοιξε τον δρόμο- και θα πάνε καλύτερα. Ακόμα μία ομάδα ανθρώπων που οι δουλειές τους θα ανοίξουν, είναι εκείνοι που ανήκουν στις μονάδες καταστολής. Ηδη πνίγονται στη δουλειά από τη Χιλή μέχρι το Χονγκ Κονγκ και από τη Βολιβία μέχρι τον Λίβανο και σίγουρα έρχονται… ακόμα καλύτερες μέρες κυρίως στην ταλαιπωρημένη γηραιά ήπειρο.
Και για να έρθουμε στα δικά μας. Η κυβέρνηση είτε είναι τυφλή και κουφή είτε είναι κάτι άλλο που δύσκολα μπορείς να το ονοματίσεις και ακόμα δυσκολότερα να το εκστομίσεις. Ενώ κάποιοι «μετεωρολόγοι» προειδοποιούν για τα μαύρα σύννεφα στον ορίζοντα, αυτή το κρύβει σφυρίζοντας… κλέφτικα. Και αναρωτιέσαι: Είναι δυνατόν να έχει στο πλευρό της έναν σκασμό «αρίστους», σπουδαγμένους στα ακριβότερα Πανεπιστήμια της Εσπερίας για να διαβάζουν αριθμούς και αυτή να επιμένει να ψέλνει το απολυτίκιο της… καταστροφής;
Θεοποιεί τους επενδυτές. Κορδώνεται για τη ΔΕΗ και αλαζονικά προειδοποιεί ότι το πείραμα θα συνεχιστεί. Αυτάρεσκα δηλώνει ότι θα εκχωρήσει τις επικουρικές σε ιδιώτες, σ’ αυτούς δηλαδή που έχουν φορτωθεί με τα τοξικά ομόλογα. Υπεροπτικά ψέγει εκείνους που προειδοποιούν για τους κινδύνους που κρύβουν οι υπερχρεωμένοι «σωτήρες» επενδυτές, που μας τους παρουσιάζει περίπου σαν μεσσίες, αν και γνωρίζει ότι κάποιοι απ’ αυτούς θα πνιγούν όταν σκάσει η νέα φούσκα του παγκόσμιου χρέους.
Αυταρχικά επιβάλλει διοικήσεις και χαλαρώνει το θεσμικό πλαίσιο στους οργανισμούς και στις Αρχές που έχουν συσταθεί για να αποτρέπουν το… κακό. Ηδυπαθώς θωπεύει τους τραπεζίτες και τους επενδυτές των funds καταρτίζοντας από κοινού σχέδια για τη διεύρυνση(!) της αγοράς ιδιωτικού χρέους –δάνεια, οφειλές σε οργανισμούς, Ταμεία και Εφορία.
Και, για να είμαστε δίκαιοι, σε παράλληλο μονοπάτι βαδίζει και η αντιπολίτευση, η οποία στο όνομα της «υπευθυνότητας» πετά συνεχώς την μπάλα στην εξέδρα, σιωπώντας για τα δεινά που έρχονται. Επικεντρώνεται σε λεκτικά μπρα ντε φερ που θυμίζουν το σπαγγέτι γουέστερν «Ο καλός, ο κακός και ο άσχημος» και δεν αγγίζει την ουσία. Σιωπά για τα μεγάλα. Προφανώς έχει ξεχάσει το σύνθημα «Η σιωπή είναι συνενοχή» και εύχεται να μη βρεθεί με τον «μουντζούρη», δηλαδή τα νέα μνημόνια που έρχονται.
*Δημοσιογράφος, συγγραφέας – https://www.efsyn.gr/
Οι δημοσιεύσεις Άρθρων Γνώμης και Σχολίων, δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της Ομάδας του «Forolinευζήν». Διαβάστε ακόμα «Γνώμες & Σχόλια»
