Πάμε σινεμά; Οι ταινίες της εβδομάδας (10-10-2020) – Δείτε πως θα λειτουργούν οι κινημ/φοι από τις 12/10/2020

Αντρέι Ταρκόφσκι. Σινεμά σαν προσευχή»
(«AndreyTarkovsky.A cinema prayer» Ρωσία/ Σουηδία/ Ιταλια, 2019)

Ελάχιστοι είναι οι σκηνοθέτες του κινηματογράφου που μέσω των εικόνων κατάφεραν να αρθρώσουν ποιητικό λόγο και ένας από αυτούς _αν όχι ο κορυφαίος όλων αυτών_ είναι ο Ρώσος Αντρέι Ταρκόφσκι (1932- 1986), o δημιουργός του «Στάλκερ» και του «Σολάρις», των «Παιδικών χρόνων του Ιβάν», του «Καθρέφτη» και της «Νοσταλγίας». Ο γιός του, με το ίδιο όνομα και επίσης σκηνοθέτης, υπέγραψε αυτό το πανέμορφο ντοκιμαντέρ για τον αξεπέραστο  δημιουργό αγγίζοντας κάθε πλευρά του.

Μοιράζεται μαζί μας αναμνήσεις από τον πατέρα του καθώς επίσης τις σκέψεις του ιδίου του δημιουργού – από την παιδική ηλικία και τους γονείς του, ως τις κινηματογραφικές δημιουργίες του. Βλέπουμε πως η σχέση του με τους γονείς του υπήρξε καταλυτική στις ταινίες του (ιδίως τον «Καθρέφτη»), ανακαλύπτουμε λεπτομέρεις για την σχέση του με την πολιτική εξουσία, την εποχή της εξορίας, ή την επαφή με το Θείο.

Αναζήτηση, ανάμνηση, όνειρο. Ο κινηματογράφος του Ταρκόφσκι οικοδομείται με θεμέλια τις τρεις αυτές έννοιες. Κινήσεις προς το μέλλον, προς το παρελθόν και προς το εσωτερικό των ηρώων του, θαρρείς ότι η ηγεμονία των αισθήσεων δεν θα μπορούσε παρά να οδηγήσει σε μια και μόνον δομή, την δομή της περιπλάνησης, τοποθετώντας το μυστήριο της αναζήτησης στο κέντρο των ταινιών του σκηνοθέτη.

Τεράστιο προσόν της δουλειάς του Ταρκόφσκι υιού είναι ότι δεν κινηματογράφησε κανένα «ξένο σώμα». Βλέπουμε μόνο τον ίδιο τον πατέρα του (από αρχειακό υλικό) και σκηνές από την δουλειά του. Κατά κάποιο τρόπο, αν υπήρχαν συνεντεύξεις ή άλλου τύπου σύγχρονα πλάνα, η μαγεία αυτού του ντοκιμαντέρ θα απουσίαζε. Η αφήγηση συνοδεύεται από ηχογραφήσεις ποιημάτων του σπουδαίου Ρώσου ποιητή Αρσένι Ταρκόφσκι, πατέρα του Αντρέι Ταρκόφσκι που ακούγονται για πρώτη φορά με την φωνή του πρώτου.

Όλα αυτά μαζί με σπάνιο υλικό από τη ζωή του Ταρκόφσκι αλλά και από γυρίσματα ταινιών του, σε διάφορα μέρη όπου εργάστηκε και έζησε (την Ρωσία, την Ιταλία, την Σουηδία)  συνθέτουν ένα μωσαϊκό που θα εκτιμήσουν πολύ όσοι αγάπησαν το μνημειώδες βιβλίο του Αντρέι Ταρκόφσκι «Σμιλεύοντας τον χρόνο». 

Βαθμολογία:  3 1/2

———————————————————–

O Παράδεισος έπεσε στη γη».
«It must be heaven» (Παλαιστίνη/ Γαλλία/ Κατάρ/ Τουρκία/ Γερμανία/ Καναδάς, 2019)

Στις αρχές του μιλένιουμ με την «Θεϊκή παρέμβαση», μια ανατρεπτική ταινία που αντιμετώπιζε «λοξά» ζητήματα όπως ο θρησκευτικός φανατισμός και η τρομοκρατια έγινε για πρώτη φορά γνωστό τo παρατηρητικό, χιουμοριστικό και άκρως προσωπικό σινεμά του Παλαιστίνιου δημιουργού Ελία Σουλεϊμάν.

Η «Θεϊκή παρέμβαση» παραμένει η καλύτερη ταινία του, όμως το σινεμά του Σουλεϊμάν δεν έπαψε ποτέ να είναι αγαπησιάρικο, με ευφυείς ιδέες που σε ξαφνιάζουν χωρίς να δένουν απαραιτήτως σε ένα συμπαγές σύνολο. Και αυτό ακριβώς συμβαίνει στο όπου παρακολουθούμε την περιπλάνηση ενός ανθρωπάκου (τον υποδύεται ο ίδιος ο σκηνοθέτης) σε έναν κόσμο που του κινεί την περιέργεια χωρίς να τον καταλαβαίνει ποτέ πλήρως.

Παράξενοι άνθρωποι τον «περικυκλώνουν» κι εκείνος σιωπηλός τους κοιτάζει, προσπαθεί να τους καταλάβει, να τους κατανοήσει. Ενας γεράκος κυνηγός μιλά για την σχέση του με ένα φίδι του οποίου τη ζωή έσωσε, ένας γείτονας κλαδεύει τον κήπο του, δυο αδέλφια τα βάζουν με έναν ταβερνιάρη επειδή είχε κρασί στο φαγητό που έφαγε η αδελφοί τους. Μικρά περιστατικά, ψίχουλα ζωής που φτιάχνουν έναν κόσμο αλλόκοτο και παράξενο, τον κόσμο μας δηλαδή, που ο Σουλεϊμάν αντιμετωπίζει με ευγένεια και ενίοτε με πολλή αγάπη.

Βαθμολογία: 3