Στο τέλος του τρέχοντος έτους, παραγράφεται το φορολογικό έτος 2016, δηλαδή παύει το δικαίωμα του Δημοσίου να επιβάλλει επιπρόσθετους φόρους & λοιπές επιβαρύνσεις για υποθέσεις φορολογίας που αφορούν το έτος 2016. Η παραγραφή αυτή εντάσσεται στα πλαίσια της 5ετους παραγραφής που έχει θεσπιστεί νομοθετικά μετά τη σχετική απόφαση του ΣτΕ (732/2019).
Όμως πρακτικά η προθεσμία παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου να επιβάλει φόρους και πρόστιμα για τις συγκεκριμένες υποθέσεις μπορεί να λήγει τυπικά στις 31/12/2022, ωστόσο η ουσιαστική ημερομηνία λήξης είναι η 10η Δεκεμβρίου 2022.
Η ημερομηνία (10/12/2022) αυτή είναι η τελευταία μέρα στην οποία το Δημόσιο έχει τη δυνατότητα να εκδώσει αλλά και να κοινοποιήσει προσωρινή πράξη διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου, καθώς με βάση τη νομοθεσία πρέπει να δίνεται σε κάθε ελεγχόμενο φορολογούμενο χρονικό περιθώριο 20 ημερών, από τη στιγμή κοινοποίησης της πράξης αυτής, για απαντήσει στα ευρήματα των ελεγκτών και να τεκμηριώσει τυχόν σφάλματα.
Αναλυτικότερα οι υποθέσεις που παραγράφονται στις 31 Δεκεμβρίου 2022 είναι οι ακόλουθες:
- Οι φορολογικές υποθέσεις του φορολογικού έτους 2016 (φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ), για τις οποίες έχουν υποβληθεί αρχικές εμπρόθεσμες δηλώσεις ή για τις οποίες έχουν υποβληθεί αρχικές εκπρόθεσμες δηλώσεις το αργότερο μέχρι τις 31-12-2021. Οι συγκεκριμένες υποθέσεις υπάγονται στον κανόνα της 5ετούς παραγραφής. Στην ουσία είναι 5+1 έτη, δεδομένου ότι η πενταετής προθεσμία αρχίζει να μετράει, ένα έτος μετά από την εν λόγω φορολογική χρήση. Δηλαδή, για τη χρήση του 2016, η φορολογική δήλωση έπρεπε να υποβληθεί μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2017 και η προθεσμία που έχουν οι φορολογικές αρχές για τη διενέργεια ελέγχου ξεκίνησε να «τρέχει» από την 1-1-2017 και εκπνέει στις 31 Δεκεμβρίου 2022. Όποια επιχείρηση δεν ελεγχθεί για τη χρήση του 2016 μέχρι τις 31η Δεκεμβρίου 2022, δεν θα μπορεί να ελεγχθεί από την 1-1-2023. Σημειώνεται ότι έχουν ήδη παραγραφεί οι υποθέσεις για το έτος 2015 και τα προγενέστερα, εκτός και αν υπάρχουν «συμπληρωματικά στοιχεία».
- Οι υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος που αφορούν στο φορολογικό έτος η χρήση του 2013, αλλά οι επιτηδευματίες «ξέχασαν» να υποβάλουν έγκαιρα φορολογικές δηλώσεις και τις υπέβαλαν εντός του 2019. Για τις συγκεκριμένες υποθέσεις η βασική προθεσμία παραγραφής, που είναι 5 χρόνια, έληξε κανονικά στις 31-12-2019 (5+1 έτος από το τη φορολογική χρήση), εφόσον υποβάλλονταν εμπρόθεσμη φορολογική δήλωση. Ωστόσο επειδή υποβλήθηκε εκπρόθεσμη δήλωση το 2019, η προθεσμία παραγραφής επεκτείνεται για μια τριετία ακόμη και φτάνει στα 8 έτη.
- Οι υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ της χρήσης του 2011, για τις οποίες προέκυψαν «συμπληρωματικά» στοιχεία. Εφόσον οι φοροελεγκτικές αρχές εντοπίζουν, μετά τη λήξη της κανονικής πενταετούς περιόδου παραγραφής, «συμπληρωματικά» στοιχεία, (π.χ. εικονικά τιμολόγια) από τα οποία προκύπτει ότι υπήρξε απόκρυψη εισοδήματος και φοροδιαφυγή, ο χρόνος της μη παραγραφής επεκτείνεται στη δεκαετία. Σημειώνεται ότι από τα συμπληρωματικά στοιχεία εξαιρούνται οι καταθέσεις σε τράπεζες του εσωτερικού.
- Οι υποθέσεις ΦΠΑ της φορολογικής χρήσης του έτους 2011 για τις οποίες δεν υποβλήθηκε εκκαθαριστική δήλωση ΦΠΑ. Για τις υποθέσεις αυτές ισχύει 10ετής περίοδος παραγραφής που άρχισε να «τρέχει» από την 1η-1-2012 -δηλαδή μετά τη λήξη του έτους 2011 στο οποίο έπρεπε να υποβληθεί η εκκαθαριστική δήλωση- και λήγει την 31η-12-2022.
- Οι υποθέσεις του έτους 2006. Στις περιπτώσεις που για κάποιο έτος δεν υποβλήθηκε δήλωση φορολογίας εισοδήματος ή υποβλήθηκε εκπρόθεσμη αρχική δήλωση φορολογίας εισοδήματος, η προθεσμία παραγραφής είναι 15ετής. Αυτό σημαίνει ότι η εφορία έχει το δικαίωμα να διενεργήσει ελέγχους και να επιβάλει πρόστιμα και προσαυξήσεις, μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2022, για τις υποθέσεις του φορολογικού έτους 2006. Σημειώνεται όμως, ότι, με βάση τη σχετική απόφαση του ΣτΕ, η 15ετία είναι το μέγιστο χρονικό όριο παραγραφής, ακόμη και αν υποβληθεί εκπρόθεσμη δήλωση στο 13, 14, ή 15 έτος, από το έτος υποχρέωσης. Δηλαδή, ενώ μέχρι τώρα, η προθεσμία παραγραφής επεκτεινόταν για μια τριετία στην περίπτωση υποβολής εκπρόθεσμης δήλωσης, το ΣτΕ αποφάσισε ότι η επέκταση της τριετίας δεν μπορεί να εκτείνει τον χρόνο πέραν της 15ετίας.
