Με έναν νομικό ελιγμό η κυβέρνηση επαναφέρει το τέλος χαρτοσήμου στα δάνεια μεταξύ των επιχειρήσεων.
του Προκόπη Χατζηνικολάου
Αν και το συμβούλιο της επικρατείας με δύο αποφάσεις του έχει κρίνει ότι τα ανωτέρω δάνεια απαλλάσσονται από το τέλος χαρτοσήμου, διάταξη που περιλαμβάνεται στο πολυνομοσχέδιο προβλέπει την επιβολή τέλους 2,4% στα δάνεια που συνάπτονται μεταξύ των επιχειρήσεων.
Νομικοί κύκλοι αναφέρουν ότι το θεσμικό πλαίσιο που διέπει τα τέλη χαρτοσήμου και ιδιαίτερα τα δάνεια μεταξύ των επιχειρήσεων ήταν τουλάχιστον ασαφές, εν τούτοις για πολλά χρόνια ο ελεγκτικός μηχανισμός επέβαλε το τέλος χαρτοσήμου στις επιχειρήσεις.
Πολλές εξ αυτών δε, έχουν προσφύγει στα διοικητικά δικαστήρια ζητώντας την ακύρωση του τέλους που τους επιβληθεί τα προηγούμενα χρόνια.
Λύση στο πρόβλημα έδωσε το 2020 το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας, το οποίο με δύο αποφάσεις του απάλλαξέ τα δάνεια μεταξύ των επιχειρήσεων από το τέλος χαρτοσήμου.
Ωστόσο, το υπουργείο οικονομικών δεν προχώρησε στην έκδοση σχετικής εγκυκλίου εναρμονιζόμενο με την απόφαση του συμβουλίου της επικρατείας.
Η εξέλιξη αυτή είχε ως αποτέλεσμα οι ελεγκτές να συνεχίσουν να επιβάλουν τέλος χαρτοσήμου στα δάνεια μεταξύ των επιχειρήσεων. Οι επιχειρήσεις όμως είχαν στα χέρια τους τις αποφάσεις του συμβουλίου της επικρατείας και με βάση αυτές προσέφευγαν στη Διεύθυνση Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών, η οποία εφόσον πληρούνταν όλες οι προϋποθέσεις τις δικαίωνε.
Συγκεκριμένα, στις αποφάσεις 2163-4/2020, 2323-5/2020) αναφέρονται τα εξής: Η χορήγηση, έστω και ευκαιριακά, έντοκου χρηματικού δανείου από πρόσωπο υποκείμενο σε ΦΠΑ (ήτοι επιχείρηση) απαλλάσσεται των τελών χαρτοσήμου.
Συγκεκριμένα κρίθηκε ότι η χορήγηση δανείου (από πρόσωπο υπαγόμενο στον ΦΠΑ) με τόκο, ήτοι έναντι ανταλλάγματος, συνιστά παροχή υπηρεσιών από επαχθή αιτία, και ως εκ τούτου εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του ΦΠΑ, αν και συνιστά απαλλασσόμενη (του ΦΠΑ) δραστηριότητα.
Συνεπώς, η διάταξη του Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου, που επέβαλε χαρτόσημο στα δάνεια αυτά, έχει καταργηθεί ήδη από την 1η.1.1987, όταν δηλαδή ξεκίνησε να ισχύει ο νόμος περί ΦΠΑ.
Σημειώνεται ότι και το υπουργείο οικονομικών παραδέχεται το ασαφές θεσμικό πλαίσιο στη φορολογία χαρτοσήμου. Συγκεκριμένα στην αιτιολογική έκθεση τονίζονται τα εξής: ότι “με την προτεινόμενη ρύθμιση αποσαφηνίζεται το πεδίο εφαρμογής της φορολογίας χαρτοσήμου”.
Η νέα διάταξη προβλέπει ότι, αναδρομικά από την 1η.1.2021, δεν θίγονται οι διατάξεις για την επιβολή τελών χαρτοσήμου στα έντοκα δάνεια και λοιπές χρηματοδοτήσεις και στους απορρέοντες συμβατικούς τόκους, ενόσω απαλλαγές από τέλη χαρτοσήμου που προβλέπονται από άλλες διατάξεις εξακολουθούν να ισχύουν και αποδίδονται εμπρόθεσμα μέχρι την 31η.10.2022 τα τέλη χαρτοσήμου για τα συναπτόμενα δάνεια και τις λοιπές χρηματοδοτήσεις καθώς και τους απορρέοντες τόκους μέχρι τη δημοσίευση του υπόψη σχεδίου νόμου. (άρθρο 172)
