Αντιμέτωποι με μικρότερες συσκευασίες και λιγότερο προϊόν στα ράφια των σούπερ μάρκετ βρίσκονται όλο και συχνότερα οι καταναλωτές. Τo shrinkflation, η πρακτική να μικραίνουν οι συσκευασίες με την τιμή να παραμένει ίδια (στην καλύτερη των περιπτώσεων) είναι ευρέως διαδεδομένο στο εξωτερικό και πλέον έχει αρχίσει να κάνει την εμφάνισή του και στην Ελλάδα ελέω υψηλού πληθωρισμού και αυξημένου κόστους παραγωγής.
Το «γιατί έχουν αρχίσει να μικραίνουν οι συσκευασίες» στα ράφια συνδέεται άμεσα με τις διαδοχικές ανατιμήσεις τόσο σε είδη πρώτης ανάγκης όσο και σε προϊόντα που δεν καταναλώνονται άμεσα και σχετίζονται με τομείς όπως η καθαριότητα ή η προσωπική υγιεινή. Όταν η τιμή ενός προϊόντος παίρνει την ανιούσα μία και δύο φορές μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, μια νέα ανατίμηση αυξάνει την πιθανότητα ο καταναλωτής να στραφεί σε άλλες εναλλακτικές.
Επίσης, υπάρχουν μεμονωμένες περιπτώσεις που η συσκευασία μπορεί να μικρύνει χωρίς να συμβεί το ίδιο και με το προϊόν που περιέχει (π.χ. δημητριακά, πατατάκια). Ο πλεονάζων χώρος όμως που χάνεται, μειώνει τον όγκο που καταλαμβάνει η συσκευασία στο ράφι, επηρεάζοντας -με όρους marketing- το πόσο ελκυστικό δείχνει τελικά το προϊόν στο μάτι του καταναλωτή για να το αγοράσει.
Λαμβάνοντας υπόψιν τα παραπάνω η εταιρεία που παρασκευάζει, συσκευάζει ή διακινεί το προϊόν επιλέγει να το βάζει σε μικρότερη συσκευασία. Στην Ελλάδα η συγκεκριμένη πρόταση έχει πέσει στο τραπέζι εδώ και αρκετούς μήνες –ειδικά στις γαλακτοβιομηχανίες, όπου οι ανατιμήσεις στο γάλα έχουν εκτοξεύσει το κόστος παραγωγής και τα παράγωγα έχουν ήδη ανατιμηθεί τουλάχιστον μία φορά.
Πρακτικά, «μικρότερη συσκευασία σημαίνει κρυφή ανατίμηση», όπως εξηγεί ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Καταναλωτών (ΙΝΚΑ), Γιώργος Λεχουρίτης, επισημαίνοντας ότι το «shrinkflation» -σ.σ. σύνθεση των αγγλικών όρων «shrink» (συρρικνώνω) και «inflation» (πληθωρισμός)- αποτελεί μόνο την «κορυφή του παγόβουνου», καθώς «τα πάντα ακριβαίνουν».
Τα προϊόντα που μπαίνουν πλέον σε μικρότερες συσκευασίες – Παραδείγματα
«Καθημερινά γίνονται καταγγελίες για μείωση ποσοτήτων σε συσκευασίες προϊόντων, όπως καθαριστικά, χαρτιά υγείας και καλλυντικά. Το ίδιο και στα τρόφιμα» αναφέρει ο κ. Λεχουρίτης. Και διευκρινίζει:
- Πατατάκια: Από 120 γραμμάρια, 90 γραμμάρια.
- Κρουασάν: Από 90 γραμμάρια, 70 γραμμάρια.
- Γιαούρτια: Από 250 γραμμάρια ή 200 γραμμάρια, 220 ή 180 γραμμάρια.
- Μαργαρίνη: Από 500 γραμμάρια, 450 γραμμάρια.
- Παξιμάδια: Από 1 κιλό, 800 γραμμάρια
- Κονσέρβες: Από 220 γραμμάρια, 200 γραμμάρια
- Ξηρά τροφή για κατοικίδια: 1 κιλό, 800 γραμμάρια.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΙΝΚΑ, το να μικραίνουν οι συσκευασίες δεν είναι παράνομο. «Είναι μια νόμιμη διαδικασία, ωστόσο πρέπει η εταιρεία να το γνωστοποιεί στον καταναλωτή. Υπάρχουν καταναλωτές που θεωρούν ότι αγοράζουν αυτό που αγόραζαν στο παρελθόν. Στην πραγματικότητα, όμως, έχουν χάσει το 10% από το βάρος του προϊόντος» αναφέρει.
Και συμπληρώνει ότι ήδη οι εταιρείες επιστρατεύουν τις πολυσυσκευασίες για να περάσουν αυτήν τη μείωση στην ποσότητα του προϊόντος. Γι’ αυτό και οι καταναλωτές πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να δίνουν έμφαση τόσο στην τιμή όσο και την αναγραφόμενη ποσότητα.
