Μεταβιβάσεις ακινήτων μεγάλης αξίας, κληρονομιές, γονικές παροχές και δωρεές μπαίνουν στο στόχαστρο της εφορίας. Η άνθηση της κτηματαγοράς και των αγοραπωλησιών ακινήτων έχει θέσει σε επιφυλακή τον ελεγκτικό μηχανισμό, που καλείται να “ξεσκονίσει” χιλιάδες υποθέσεις ακινήτων. Στο στόχαστρο θα βρεθούν και περισσότεροι από 100 υποθηκοφύλακες, καθώς και 2.500 νέες και παλαιές υποθέσεις ακινήτων.
του Προκόπη Χατζηνικολάου
Έμφαση θα δοθεί σε υποθέσεις αγοραπωλησιών της τελευταίας πενταετίας για τις οποίες λήγει η προθεσμία της Φορολογικής Διοίκησης να εκδώσει πράξη διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου στις 31 Δεκεμβρίου 2023. Το ελεγκτικό ενδιαφέρον θα εστιάσει αφενός στο πόθεν των αγοραπωλησιών αλλά και σε περιπτώσεις που μέχρι το 2017 δεν ήταν στο αντικειμενικό σύστημα. Για τα ακίνητα αυτά δεν είχε γίνει δεκτή από τους φορολογούμενους η προεκτίμηση προσωρινής αξίας της εφορίας και η διαφορά δηλωθείσας αξίας και προεκτίμησης υπερβαίνει το 30% ή η αξία της προεκτίμησης υπερβαίνει τα 100.000 ευρώ.
Στις περιπτώσεις αυτές ελέγχονται οι προϋποθέσεις απαλλαγής από τον φόρο μεταβίβασης, το εμβαδόν των ακινήτων καθώς και η αναγραφόμενη στο συμβόλαιο τιμή τού ακινήτου. Επίσης, ελέγχεται εάν το παιδί δικαιούται απαλλαγή από τον φόρο γονικής παροχής, λόγω πρώτης κατοικίας.
Ειδικότερα στο στόχαστρο θα βρεθούν:
1. Υποθέσεις φορολογίας μεταβίβασης ακινήτων με προσωρινή αξία ακινήτου. Οι υποθέσεις αυτές αφορούν ακίνητα σε περιοχές εκτός αντικειμενικών αξιών, που δεν έχει γίνει δεκτή από τον φορολογούμενο η προεκτίμηση προσωρινής αξίας της Δ.Ο.Υ. και η διαφορά δηλωθείσας αξίας και προεκτίμησης υπερβαίνει το 30% ή η αξία της προεκτίμησης υπερβαίνει τα 100.000 ευρώ. Στις περιπτώσεις αυτές ελέγχονται οι προϋποθέσεις απαλλαγής από τον φόρο μεταβίβασης, το εμβαδόν των ακινήτων καθώς και η αναγραφόμενη στο συμβόλαιο τιμή του ακινήτου.
2. Υποθέσεις γονικών παροχών πρώτης κατοικίας. Στις υποθέσεις αυτές ελέγχεται εάν το τέκνο δικαιούται απαλλαγή από τον φόρο γονικής παροχής, λόγω πρώτης κατοικίας. Οι εφοριακοί θα ερευνήσουν εάν:
– Το τέκνο που είχε ζητήσει την απαλλαγή, ο σύζυγος και τα ανήλικα τέκνα του δεν έχουν δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας ή οίκησης σε άλλη κατοικία ή ιδανικό μερίδιο κατοικίας που πληροί τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειας ή δικαίωμα πλήρους κυριότητας επί οικοπέδου οικοδομήσιμου ή επί ιδανικού μεριδίου οικοπέδου, στα οποία αντιστοιχεί εμβαδόν κτίσματος που πληροί τις στεγαστικές τους ανάγκες και βρίσκονται σε δήμο ή κοινότητα με πληθυσμό άνω των 3.000 κατοίκων. Σημειώνεται ότι οι στεγαστικές ανάγκες θεωρείται ότι καλύπτονται αν το συνολικό εμβαδόν των ανωτέρω ακινήτων είναι 70 τ.μ., προσαυξανόμενα κατά 20 τ.μ. για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 25 τ.μ. για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα του δικαιούχου.
– Το ακίνητο αποκτήθηκε κατά πλήρη κυριότητα και ολόκληρο.
– Η κατοικία ή το οικόπεδο παρέμεινε στην κυριότητα του τέκνου για μία τουλάχιστον πενταετία.
– Το αίτημα για την απαλλαγή υποβλήθηκε με την εμπρόθεσμη δήλωση.
– Το τέκνο ή ο σύζυγος ή τα ανήλικα τέκνα αυτών δεν είχαν τύχει στο παρελθόν απαλλαγής από τον φόρο μεταβίβασης ή γονικής παροχής ή κληρονομιάς.
3. Υποθέσεις φορολογίας μεταβίβασης ακινήτων για τις οποίες χορηγήθηκε απαλλαγή Α’ κατοικίας με κριτήριο το ύψος της αξίας του ακινήτου.
4. Υποθέσεις φορολογίας κληρονομιών – δωρεών – γονικών παροχών στις οποίες περιλαμβάνονται κινητές αξίες, μετοχές, μερίδια, μερίδες και γενικά επιχειρήσεις (μη εισηγμένες σε χρηματιστήριο).
5. Υποθέσεις ειδικού φόρου επί των ακινήτων, ως προς τα δικαιολογητικά απαλλαγής.
6. Κληρονομιές. Στις κληρονομιές, ο έλεγχος εστιάζει στις υποθέσεις στις οποίες υπήρξε απαλλαγή από τον φόρο κληρονομιάς ή γονικής παροχής, επειδή η τιμή του ακινήτου ήταν κάτω από το αφορολόγητο όριο. Σημειώνεται ότι η απαλλαγή παρέχεται για αξία κατοικίας μέχρι 200.000 ευρώ για κάθε ανήλικο ή άγαμο και μέχρι 250.000 ευρώ για έγγαμο, η οποία προσαυξάνεται κατά 25.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 30.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα ανήλικα τέκνα, των οποίων την επιμέλεια έχει ο δικαιούχος. Επίσης, χορηγείται απαλλαγή για οικόπεδο αξίας μέχρι 50.000 ευρώ για κάθε ανήλικο ή άγαμο και μέχρι 100.000 ευρώ για κάθε έγγαμο, προσαυξανόμενη κατά 10.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 15.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα.
