1.2. Περιεχόμενο και μορφότυπος των ψηφιακών παραστατικών διακίνησης, διαδικασία, τρόπος και κανάλια διαβίβασης στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA, λοιπά και ειδικότερα θέματα για την εφαρμογή της ψηφιακής παρακολούθησης διακίνησης αγαθών
Με το άρθρο 1 της απόφασης Α.1123/2024 προβλέπονται τα ακόλουθα :
α) Η ψηφιακή παρακολούθηση διακίνησης αγαθών ορίζεται σύμφωνα με τις παραγράφους 9Α, 9Β και 9Γ του άρθρου 5 του Ν.4308/2014 (Ε.Λ.Π.) για την ψηφιακή διαδικασία έκδοσης των σχετικών παραστατικών διακίνησης και με το άρθρο 16 του Ν.5104/2024 (Κ.Φ.Δ.) για τη διαδικασία διαβίβασης των σχετικών δεδομένων στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA.
β) Οι οντότητες του άρθρου 1 της απόφασης Α.1122/2024 έχουν υποχρέωση να παρακολουθούν με κατάλληλες δικλίδες τα αποστελλόμενα και παραλαμβανόμενα αγαθά είτε έχουν τιμολογηθεί είτε όχι, καθώς και να παρακολουθούν τα αγαθά τους σε χώρους τρίτων ή τα αγαθά τρίτων σε δικούς τους χώρους. Η εκπλήρωση της υποχρέωσης αυτής, εξαιρουμένων των οντοτήτων του άρθρου 2 της ως άνω απόφασης, διενεργείται όταν η έκδοση ή η λήψη των παραστατικών στοιχείων διακίνησης ή των τιμολογίων πώλησης ή των αποδείξεων λιανικής πώλησης, κατά περίπτωση, για τις σχετικές διακινήσεις των αγαθών διενεργείται ψηφιακά.
γ) Η διακίνηση αγαθών δύναται να διενεργείται είτε με απευθείας μεταφορά είτε με τη διενέργεια μεταφορτώσεων, στις οποίες χρησιμοποιούνται περισσότερα του ενός μεταφορικά μέσα. Ειδικότερα, οι διακινήσεις διακρίνονται σε απλές και σύνθετες :
αα) Ως απλές νοούνται αυτές για τις οποίες χρησιμοποιείται ένα μεταφορικό μέσο σε όλη τη διάρκεια διακίνησης από την έναρξη έως και την ολοκλήρωσή τους.
ββ) Ως σύνθετες νοούνται αυτές κατά τις οποίες διενεργούνται μεταφορτώσεις και χρησιμοποιούνται περισσότερα του ενός μεταφορικά μέσα από την έναρξη έως και την ολοκλήρωσή τους. Τα ψηφιακά παραστατικά διακίνησης αγαθών ανά φύση συναλλαγής (π.χ. τριγωνικές συναλλαγές) και ανά τρόπο μεταφοράς (π.χ. διακίνηση αγαθών από εγκαταστάσεις του μεταφορέα, του μεταφορέα 3PL – Third Party Logistics, του αποθηκευτή) δύναται να περιλαμβάνουν και επιπλέον οντότητες που εμπλέκονται ανά περίπτωση σε κάθε διακίνηση.
Με την ολοκλήρωση εκάστης διακίνησης τα σχετικά παραστατικά και τα αγαθά που διακινούνται παραλαμβάνονται από τον Λήπτη τους, ο οποίος εν συνεχεία είτε κατά τον χρόνο παραλαβής είτε μεταγενέστερα, διενεργεί ποιοτικό και ποσοτικό έλεγχο για την επιβεβαίωση των αγαθών που παραλήφθηκαν.
Ο Λήπτης των αγαθών σε περίπτωση που συναλλάσσεται είτε με μη υπόχρεους στην έκδοση παραστατικών διακίνησης είτε με υπόχρεους εκδότες που αρνούνται την έκδοση ή εκ παραδρομής δεν εξέδωσαν παραστατικό διακίνησης είτε σε περίπτωση που παραλαμβάνει αγαθά και διαπιστώνει πλεονάσματα ή ελλείμματα οφείλει να καταχωρεί σε κατάλληλο αρχείο τις απαιτούμενες πληροφορίες. Εναλλακτικά, μπορεί να εκδίδει παραστατικό ποσοτικής παραλαβής και να παραδίδει ή να αποστέλλει ψηφιακά αυτό το παραστατικό στον αντισυμβαλλόμενο.
δ) Η διαδικασία της έκδοσης και διαβίβασης ψηφιακών παραστατικών για την ψηφιακή παρακολούθηση διακίνησης αγαθών διενεργείται από τις υπόχρεες οντότητες σύμφωνα με την παρακάτω σειρά ενεργειών :
ε) Τα δεδομένα της ψηφιακής παρακολούθησης διακίνησης αγαθών διαβιβάζονται σε πραγματικό χρόνο πριν την έναρξη της διακίνησης στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA, βάσει επιχειρησιακών και τεχνικών προδιαγραφών που θέτει η Α.Α.Δ.Ε. Στα δεδομένα της ψηφιακής παρακολούθησης διακίνησης αγαθών που διαβιβάζονται στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA έχουν πρόσβαση και δυνατότητα άντλησης δεδομένων, παραστατικών διακίνησης, εκτός από τον Εκδότη και τον Λήπτη, και οι λοιπές συσχετιζόμενες οντότητες που αναγράφονται στα ψηφιακά παραστατικά διακίνησης για σκοπούς τεκμηρίωσης και συσχέτισης παραστατικών που δύναται να εκδίδονται από αυτούς.
στ) Η επιχειρησιακή ανάλυση και η τεχνική τεκμηρίωση της διαδικασίας της ψηφιακής παρακολούθησης διακίνησης αγαθών αναρτάται στον διαδικτυακό τόπο της Α.Α.Δ.Ε. (www.aade.gr/mydata).
1.2.2. Οι ρόλοι των συσχετιζόμενων οντοτήτων στη διαδικασία έκδοσης και λήψης των ψηφιακών παραστατικών διακίνησης αγαθών και οι ειδικότερες υποχρεώσεις αυτών
α) Οι ρόλοι που δύνανται να αναλάβουν οι υπόχρεες οντότητες κατά την εκπλήρωση της υποχρέωσής τους στην έκδοση ή λήψη ψηφιακών παραστατικών διακίνησης αγαθών και διαβίβασης των δεδομένων τους στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA είναι οι ακόλουθοι :
αα) Ως Αποστολέας αγαθών, νοείται η υπόχρεη οντότητα που έχει την κυριότητα των αγαθών και διακινεί αγαθά με ίδια ή με μεταφορικά μέσα τρίτων. Ο Αποστολέας αγαθών έχει την υποχρέωση έκδοσης παραστατικού διακίνησης και αντίστοιχη υποχρέωση διαβίβασης δεδομένων διακίνησης στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA υπό την προϋπόθεση ότι διακινεί τα αγαθά από δικές του εγκαταστάσεις.
ββ) Ως Αποστολέας αγαθών Τρίτος νοείται είτε ο Παραγγελιοδόχος (πωλητής για λογαριασμό τρίτων) που διακινεί τα αγαθά του Παραγγελέα (κύριος αγαθών για λογαριασμό του οποίου λαμβάνει χώρα η διακίνηση και πώληση των αγαθών) με σκοπό διακίνησης την πώληση για λογαριασμό τρίτων είτε ο Αποθηκευτής που κατ’ εντολή του Αποστολέα κύριου των αγαθών αποθηκεύει τα αγαθά του και διενεργεί κατ’ εντολή του διακινήσεις με μεταφορικά μέσα τρίτων. Σε κάθε περίπτωση, ο Αποστολέας Τρίτος είναι ο διακινητής των αγαθών και όχι ο Αποστολέας αυτών δεδομένου ότι δεν έχει την κυριότητα των αγαθών. Ο Αποστολέας Τρίτος έχει την υποχρέωση έκδοσης παραστατικού διακίνησης και αντίστοιχη υποχρέωση διαβίβασης δεδομένων διακίνησης στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA υπό την προϋπόθεση ότι διακινεί τα αγαθά από δικές του εγκαταστάσεις.
γγ) Ως Μεταφορέας αγαθών νοείται η υπόχρεη οντότητα, η οποία διακινεί τα αγαθά του Αποστολέα ή του Αποστολέα Τρίτου κατ’ εντολή και για λογαριασμό του. Ο Μεταφορέας ενδέχεται είτε να παραλαμβάνει και να διακινεί τα αγαθά από τις εγκαταστάσεις του Αποστολέα ή του Αποστολέα Τρίτου είτε να τα διακινεί από τις δικές του εγκαταστάσεις, εφόσον έχουν μεταφερθεί εκεί κατ’ εντολή του Αποστολέα ή του Αποστολέα Τρίτου είτε να παραλαμβάνει και να διακινεί τα αγαθά από τις εγκαταστάσεις του προηγούμενου Μεταφορέα. Σε κάθε περίπτωση, ο Μεταφορέας αγαθών είναι ο διακινητής των αγαθών και όχι ο Αποστολέας αυτών δεδομένου ότι δεν έχει την κυριότητα των αγαθών. Ο Μεταφορέας έχει την υποχρέωση έκδοσης παραστατικού διακίνησης και αντίστοιχη υποχρέωση διαβίβασης δεδομένων διακίνησης στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA στην περίπτωση που διακινεί αγαθά κατ’ εντολή και για λογαριασμό του Αποστολέα ή του Αποστολέα Τρίτου υπό την προϋπόθεση ότι διακινεί τα αγαθά από δικές του εγκαταστάσεις (ενδεικτικά 3PL, Μεταφορικές, Ταχυμεταφορές).
δδ) Ως Παραλήπτης αγαθών νοείται η οντότητα που παραλαμβάνει άμεσα τα αγαθά ανεξάρτητα από τον σκοπό διακίνησης και σε κάθε περίπτωση είναι ο Λήπτης των παραστατικών διακίνησης και κατά περίπτωση και ο εκδότης αυτών. Ο Παραλήπτης αγαθών έχει υποχρέωση διαβίβασης δεδομένων διακίνησης στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA, στην περίπτωση που συναλλάσσεται με μη υπόχρεους στην έκδοση παραστατικών διακίνησης, με υπόχρεους εκδότες που αρνούνται την έκδοση ή εκ παραδρομής δεν εξέδωσαν παραστατικό διακίνησης καθώς και στην περίπτωση διαπίστωσης πλεονασμάτων ή ελλειμμάτων. Για τον σκοπό αυτό δύναται να εκδίδει παραστατικό διακίνησης ή να εκδίδει δελτίο ποσοτικής παραλαβής και να παραδίδει ή να αποστέλλει ψηφιακά τα παραστατικά αυτά στον αντισυμβαλλόμενο ή εναλλακτικά να τηρεί και να ενημερώνει σχετικό αρχείο.
εε) Ως Παραλήπτης αγαθών Τρίτος, νοείται η οντότητα που παραλαμβάνει τα παραστατικά διακίνησης και τα αγαθά κατ’ εντολή μεν του αρχικού Παραλήπτη αγαθών χωρίς τη φυσική παρεμβολή του δε (π.χ. τριγωνικές συναλλαγές). Ο Παραλήπτης Τρίτος έχει τις ίδιες υποχρεώσεις με τον Παραλήπτη στις περιπτώσεις που ο αντισυμβαλλόμενος του είναι μη υπόχρεος στην έκδοση παραστατικών διακίνησης ή υπόχρεος εκδότης που αρνείται την έκδοση ή εκ παραδρομής δεν εξέδωσε παραστατικό διακίνησης καθώς και στην περίπτωση διαπίστωσης πλεονασμάτων ή ελλειμμάτων.
*Γιώργος Α. Κορομηλάς Φορολογικός σύμβουλος – Συγγραφέας φορολογικών βιβλίων Διευθυντής Φορολογικού τμήματος Tax Advisors I.K.E
Πρόεδρος Ινστιτούτου Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών
Αναδημοσίευση από https://www.ot.gr/