Ερωτήσεις Απαντήσεις για τη Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας

0

Ερωτήσεις Απαντήσεις  για την Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας
Ενοποιημένες Ερωτήσεις & Απαντήσεις (1-94)

Επιμέλεια 
Επιστημονική ομάδα Taxheaven

Α. Τεχνικές/Διαδικαστικές Ερωτήσεις – Πλαίσιο Γενικές ερωτήσεις

1) Τι ακριβώς «μετρά» η Ψηφιακή Κάρτα ;

Μετρά μόνο τον χρόνο φυσικής παρουσίας του εργαζομένου εντός των κτιριακών εγκαταστάσεων της επιχείρησης: καταγράφει πρώτη είσοδο και τελευταία έξοδο.
Δεν ισοδυναμεί από μόνη της με τον συνολικό ημερήσιο χρόνο απασχόλησης, ειδικά όταν ο εργαζόμενος ξεκινά ή τελειώνει εκτός εγκαταστάσεων.
Ο πραγματικός ημερήσιος χρόνος προκύπτει από
(α) το προδηλωθέν ωράριο στην Ψηφιακή Οργάνωση του Χρόνου Εργασίας (Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ),
(β) το προγραμματισμένο ωράριο και
(γ) τις σημάνσεις της κάρτας.

2) Ποιος υποχρεούται να διαθέτει και να λειτουργεί σύστημα Ψηφιακής Κάρτας; Από πότε;

Όλες οι επιχειρήσεις που έχουν ενταχθεί (49758/26-05-2022) στο σύστημα ψηφιακής οργάνωσης χρόνου εργασίας και κάρτας είναι μέχρι τώρα :

– Το σύνολο των Τραπεζών της χώρας εντάχθηκε από 01.07.2022. (49758/26-05-2022 Εφαρμογή Συστήματος Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας )
– Τα Σούπερ Μάρκετ με περισσότερους από 250 εργαζόμενους εντάχθηκαν από 01.07.2022. (49758/26-05-2022 Εφαρμογή Συστήματος Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας )
– Οι εταιρείες φύλαξης (με κύριο ΚΑΔ 801* και 802*)εντάχθηκαν από 16.02.2023 (49758/26-05-2022 Εφαρμογή Συστήματος Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας )
– Οι εταιρείες ιδιωτικής ασφάλισης με κύριο ΚΑΔ 651*),εντάχθηκαν από 16.02.2023. (49758/26-05-2022 Εφαρμογή Συστήματος Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας )
– Οι εταιρείες: ΟΣΕ Α.Ε., ΕΡΓΟΣΕ, Σταθερές Συγκοινωνίες Α.Ε, ΟΣΥ, ΟΑΣΑ, ΟΣΕΘ, ΟΑΣΘ, Αττικό μετρό Α.Ε., Κτιριακές Υποδομές Α.Ε., Εγνατία Οδός Α.Ε., ΕΥΔΑΠ και ΕΛΤΑ, καθώς και τη Hellenic Train και την Ελληνική Εταιρεία Συντήρησης Σιδηροδρομικού Υλικού, εντάχθηκαν από 22.03.2023. (49758/26-05-2022 Εφαρμογή Συστήματος Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας )
–  Οι επιχειρήσεις που ανήκουν στον κλάδο της βιομηχανίας [με κύριο ΚΑΔ από 10 έως και 33, πλην του διψήφιου 19, των τετραψήφιων 3011 και το 3012 και των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων Α.Β.Ε.Ε (ΕΒΟ – ΠΥΡ- ΚΑΛ)]εντάχθηκαν πιλοτικά από 01.01.2024 και με πλήρη εφαρμογή από 01.07.2024.  (113169/27-12-2023 Βιομηχανία λιανεμπόριο)
– Οι επιχειρήσεις που ανήκουν στον κλάδο του λιανικού εμπορίου (με κύριο ΚΑΔ 47) εντάχθηκαν πιλοτικά από 01.01.2024 και με πλήρη εφαρμογή από 01.07.2024. (113169/27-12-2023 Βιομηχανία λιανεμπόριο)
– Οι επιχειρήσεις που ανήκουν στις υπηρεσίες διαμονής στον κλάδο του τουρισμού εντάχθηκαν πιλοτικά από 11.09.2024 και με πλήρη εφαρμογή από 01.03.2025. (44485/11-09-2024 ψηφιακή κάρτα εργασίας σε τουρισμό και εστίαση)
– Οι επιχειρήσεις που ανήκουν κατά κύρια δραστηριότητα στον κλάδο της εστίασης εντάχθηκαν πιλοτικά από 11.09.2024 και με πλήρη εφαρμογή από 01.03.2025. (44485/11-09-2024 ψηφιακή κάρτα εργασίας σε τουρισμό και εστίαση)
– Οι επιχειρήσεις που ανήκουν κατά κύρια δραστηριότητα στους κλάδους της παροχής ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου, ατμού και κλιματισμού, του χονδρικού και λιανικού εμπορίου , επισκευή μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσυκλετών, των χρηματοπιστωτικών και ασφαλιστικών δραστηριοτήτων και των διοικητικών και υποστηρικτικών δραστηριοτήτων όπως αναλυτικά προβλέπονται στους αντίστοιχους πίνακες της σχετικής νομοθεσίας, εντάχθηκαν πιλοτικά από 26.06.2025 και με πλήρη εφαρμογή από 03.11.2025. (16973/25-06-2025 χονδρεμπόριο, ενέργειας και χρηματοπιστωτικών εταιριών )
3) Πότε πρέπει να ξεκινήσει και να ολοκληρωθεί η «εγκατάσταση & ενεργοποίηση» της Ψηφιακής Κάρτας;

Άμεσα μετά την ημερομηνία ένταξης του κλάδου και οπωσδήποτε έως την ημερομηνία έναρξης επιβολής κυρώσεων.
4) «Ευέλικτη προσέλευση» — τι πρέπει να δηλώσει ο εργοδότης στο ΕΡΓΑΝΗ για να ενεργοποιηθεί η ευέλικτη προσέλευση;

Η ευέλικτη προσέλευση πρέπει να δηλωθεί ως επιλογή, ανά εργαζόμενο, στο ΕΡΓΑΝΗ για να ενεργοποιηθεί. Έτσι, όταν ο εργαζόμενος «χτυπήσει» εντός  της δηλωμένης ευέλικτης προσέλευσης (0–120′), δεν απαιτείται τροποποίηση ωραρίου (δείτε περισσότερα για την ευέλικτη προσέλευση σε επόμενες ερωτήσεις).
5) Πόσο καιρό πρέπει να κρατά η επιχείρηση τα στοιχεία του συστήματος μέτρησης χρόνου εργασίας;

Τουλάχιστον 5 έτη, αλλιώς επισύρεται πρόστιμο εφόσον παρεμποδίζεται ο έλεγχος/επιβεβαίωση αξιώσεων.
6) Ποιοι τρόποι υποβολής υποστηρίζονται στο ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ;

Τέσσερις:
– Φόρμα μέσω web εφαρμογής ΕΡΓΑΝΗ
– XML αρχείο (με συγκεκριμένο schema)
– API (Web Service) για αυτοματοποιημένη διασύνδεση ERP ή HRMS,
– Εφαρμογή “Ergani CardScanner” (mobile), για ανάγνωση QR της Κάρτας και αυτόματη διαβίβαση.
Η υποχρέωση αποστολής των χτυπημάτων (έναρξη/λήξη) βαρύνει τον εργοδότη.

7) Ποιος ευθύνεται για τη διαβίβαση των χτυπημάτων;

Πάντα ο εργοδότης. Το σύστημα της κάρτας (είτε με scanner, είτε μέσω εφαρμογής) πρέπει να αποστέλλει στο ΕΡΓΑΝΗ εντός 15′ από το γεγονός.

8) Τι είναι το “Ergani CardScanner”;

Mobile εφαρμογή που διαβάζει τον QR Code της Ψηφιακής Κάρτας εργαζομένου, καταχωρεί είσοδο/έξοδο, και διαβιβάζει τα στοιχεία σε πραγματικό χρόνο. Δεν λειτουργεί στο δοκιμαστικό περιβάλλον, μόνο στο παραγωγικό.

9) Τι πρέπει να κάνει ο εργοδότης για να ελέγξει αν έχει ενεργοποιηθεί η Ψηφιακή Κάρτα;

Να εισέλθει στο ΕΡΓΑΝΗ → Μητρώα → Στοιχεία Εργοδότη → και να δει στο πεδίο «Κάρτα Εργασίας» αν αναγράφεται «ΝΑΙ».

10) Μπορεί μια επιχείρηση με μόνο έναν εργαζόμενο να χρησιμοποιήσει την Ψηφιακή Κάρτα;

Ναι, η διαδικασία είναι ίδια ανεξάρτητα από τον αριθμό εργαζομένων. Ο εργαζόμενος σημαίνει μέσω QR ή άλλου μηχανισμού· η υποχρέωση διαβίβασης ανήκει στον εργοδότη.

11) Τι πρέπει να περιλαμβάνει η αποθήκευση δεδομένων κάρτας;

Τα στοιχεία των χτυπημάτων (ώρα, ημερομηνία, μέσο, τοποθεσία, ID) πρέπει να φυλάσσονται για τουλάχιστον 5 έτη, ώστε να είναι εφικτός έλεγχος ή επαλήθευση αξιώσεων εργαζομένου (ίδιος κανόνας με τις εγκυκλίους 2025).

12) Ποιο είναι το νόημα της καταχώρισης “Ψηφιακή Κάρτα [ΝΑΙ]” στο προφίλ εργαζομένου;

Δηλώνει ότι ο εργαζόμενος υπάγεται υποχρεωτικά στον μηχανισμό σήμανσης και ότι το σύστημα θα αναμένει αντίστοιχα χτυπήματα έναρξης/λήξης στο ΕΡΓΑΝΗ.

Β.Πλαίσιο Γενικές ερωτήσεις

13) Ποιοι εργαζόμενοι καλύπτονται από την εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας; Τι γίνεται με εργαζόμενους μέσω δανεισμού;

Καλύπτονται όλοι οι εργαζόμενοι με σχέση εξαρτημένης εργασίας που παρέχουν εργασία με φυσική παρουσία στον χώρο παροχής εργασίας της επιχείρησης. Περιλαμβάνονται ρητά και όσοι απασχολούνται μέσω δανεισμού (37271/21‐06‐2024).

14) Πού και πώς γίνεται η σήμανση της ψηφιακής κάρτας;
Η κάρτα σημαίνεται κατά την πρώτη είσοδο και κατά την τελευταία έξοδο από τις εγκαταστάσεις.
Αν ο εργαζόμενος ξεκινά στο Υποκατάστημα Α και ολοκληρώνει στο Υποκατάστημα Β, η πρώτη σήμανση γίνεται στο Α (είσοδος) και η δεύτερη στο Β (έξοδος).  (Α- 37271/21‐06‐2024)

15) Πόσα «χτυπήματα» πρέπει να υπάρχουν ανά ημέρα;

Πάντα ζυγός αριθμός:
– 0 χτυπήματα: όταν δεν υπάρχει φυσική παρουσία (π.χ. τηλεργασία όλη την ημέρα, απεργία, μη προσέλευση, περιοδεύων πωλητής).
– 2 χτυπήματα: συνεχές ωράριο στις εγκαταστάσεις (μόνο πρώτη είσοδος & τελευταία έξοδος – ενδιάμεσα χτυπήματα αγνοούνται).
– 4 χτυπήματα: σπαστό ωράριο (είσοδος/έξοδος για το 1ο και για το 2ο τμήμα).  (Γ. – 26606/13-10-2025)

16) Ποιος φέρει την υποχρέωση σήμανσης και ποιος την ευθύνη τήρησης;

Η σήμανση είναι υποχρέωση του εργαζομένου και δεν μπορεί να υποκατασταθεί από τον εργοδότη (π.χ. να χτυπήσει την κάρτα αυτός στην λήξη του ωραρίου). Η ευθύνη για την ορθή εφαρμογή του συστήματος και την τήρηση του ψηφιακά δηλωμένου ωραρίου βαρύνει τον εργοδότη.  (37271/21‐06‐2024- 26606/13-10-2025)

17) Πώς υπολογίζεται ο ημερήσιος χρόνος εργασίας και τι «παράγει» η καταγραφή;

Από τη σύγκλιση δηλωμένου/προγραμματισμένου ωραρίου και σημάνσεων κάρτας προκύπτουν ώρα έναρξης/λήξης, διάρκεια διαλείμματος, τυχόν υπέρβαση νόμιμου ωραρίου κ.ά. (Δ —  37271/21‐06‐2024)

Γενικές επισημάνσεις για τον χρόνο εργασίας:
Γενικά, ως χρόνος εργασίας θεωρείται κάθε περίοδος κατά τη διάρκεια της οποίας ο εργαζόμενος βρίσκεται στη διάθεση του εργοδότη και ασκεί τα καθήκοντα του, σύμφωνα με τις ισχύουσες ρυθμίσεις για κάθε κατηγορία εργαζομένων (αρ. 2 του Π.Δ. 88/1999), ενώ δεν περιλαμβάνονται σε αυτόν, οι διακοπές και τα διαλείμματα εργασίας (αρ. 14 του Π.Δ.27.6.1932 όπως ισχύει) καθώς και ο χρόνος προετοιμασίας του εργαζομένου προς παροχή εργασίας [π.χ. η είσοδος στην περιοχή των εγκαταστάσεων της επιχείρησης, η αλλαγή ενδυμασίας εφόσον αυτή απαιτείται λόγω της θέσης/καθηκόντων εργασίας, η μετάβαση στη θέση παροχής εργασίας, το πλύσιμο μετά την ολοκλήρωση της εργασίας κ.λ.π, (ΑΠ 317/1965)], εκτός αν υφίσταται διαφορετική συμφωνία μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου.

18) Τι είναι η «Ευέλικτη Προσέλευση» (έως 120´) και πώς εφαρμόζεται;

Με ρητή συμφωνία εργοδότη–εργαζομένου (η οποία αποδεικνύεται με κάθε πρόσφορο μέσο) μπορεί να οριστεί όριο  0–120 λεπτών μετά τη δηλωμένη έναρξη. Παράδειγμα: ωράριο 09:00–17:00 με ευελιξία 30′ ⇒ προσέλευση 09:00–09:30 και αποχώρηση 17:00–17:30. Δεν επιτρέπεται προσέλευση/σήμανση πριν τη δηλωμένη έναρξη (π.χ. 08:30), εκτός εάν προηγηθεί μεταβολή του δηλωθέντος ωραρίου (είτε με Σταθερό είτε με Μεταβαλλόμενο/Τροποποιούμενο ανά ημέρα) πριν την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόμενο (εφόσον η επιχείρηση έχει επιλέξει το προαναγγελτικό σύστημα).
Σε αντίθετη περίπτωση θεωρείται αναντιστοιχία μεταξύ δηλωθέντος ωραρίου και σήμανσης της ψηφιακής κάρτας και εφόσον διαπιστωθεί από την Επιθεώρηση Εργασίας, δύναται να επιβληθούν κυρώσεις.. (Δ.1  – 37271/21‐06‐2024 – Γ.V.2 –  26606/13-10-2025)

19) Τι είναι το «απολογιστικό σύστημα» (ν. 5053/2023) και πώς δηλώνεται;

Επιχειρήσεις με ψηφιακή κάρτα μπορούν, εφόσον θέλουν, να μην προαναγγέλλουν αλλαγές ωραρίου/οργάνωσης ή υπερωρίες, αλλά να τις δηλώνουν απολογιστικά: Δήλωση επιλογής (προαναγγελτικό ή απολογιστικό) έως τελευταία ημέρα του τρέχοντος μήνα, για επόμενη περίοδο ≥1 μήνα.
-Καταχώριση αλλαγών έως τη λήξη του επόμενου μήνα από τον μήνα πραγματοποίησής τους.
-Δεν επιτρέπεται συνδυασμός συστημάτων στον ίδιο μήνα.
-Απαιτείται αρχικός προγραμματισμός (π.χ. εβδομαδιαίος/μηνιαίος).
-Διαθέσιμο με την πλήρη επιχειρησιακή εφαρμογή του ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ από 01.07.2024. (Δ.2  37271/21‐06‐2024 – 26606/13-10-2025)

Παράδειγμα: Έστω ότι επιχείρηση επιθυμεί να κάνει χρήση του απολογιστικού συστήματος από τον μήνα Απρίλιο και μετά. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να μπει στο σύστημα μέχρι την τελευταία ημέρα του μηνός Μαρτίου και να δηλώσει ότι από την 1η Απριλίου θα καταχωρίζει τις αλλαγές του ωραρίου εργασίας ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας και των υπερωριών απολογιστικά. Εν συνεχεία, θα πρέπει να μπει μέχρι το τέλος του μηνός Μαΐου και να καταχωρίσει τυχόν αλλαγές του ωραρίου εργασίας ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας ή υπερωρίες που έλαβαν χώρα κατά τον μήνα Απρίλιο. Αντιστοίχως για τον μήνα Μάιο, θα πρέπει να μπει μέχρι το τέλος Ιουνίου και να καταχωρίσει τυχόν αλλαγές του ωραρίου εργασίας ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας ή υπερωρίες που έλαβαν χώρα κατά τον Μάιο και ούτω καθεξής.
Η εν λόγω επιχείρηση έχει τη δυνατότητα, εφόσον το επιθυμεί, να επιλέγει κάθε μήνα διαφορετικό σύστημα (είτε προαναγγελτικό, είτε απολογιστικό) καταχώρισης αλλαγών ωραρίου, οργάνωσης χρόνου εργασίας και υπερωριών.

20) «Μπορώ να εφαρμόζω προαναγγελτικό για το διοικητικό προσωπικό και απολογιστικό για το κατάστημα στον ίδιο μήνα;»
Όχι. Δεν επιτρέπεται συνδυασμός συστημάτων μέσα στον ίδιο μήνα. (Δ.2 – 37271/21‐06‐2024)

21) Πότε μπορεί να επανέλθει επιχείρηση από απολογιστικό σε προαναγγελτικό;
Με δήλωση επαναφοράς στο ΕΡΓΑΝΗ πριν από την έναρξη του μήνα που θέλει να επανέλθει. Δεν επιτρέπεται αλλαγή καθεστώτος μέσα στον ίδιο μήνα.

22) Επιχείρηση έχει επιλέξει απολογιστικό σύστημα, σε ποιες περιπτώσεις χρειάζεται να στείλει απολογιστικά τις έκτακτες μεταβολές ωραρίου ή/και τις υπερωρίες. Μπορούμε να δούμε μερικά παραδείγματα;

α.  Ο εργαζόμενος Α έχει πενθήμερη απασχόληση με διάλειμμα 30 λεπτών εντός ωραρίου και χωρίς ευέλικτη προσέλευση.
Το προδηλωμένο ωράριό του είναι 09:00–17:00, και την Τρίτη 9/7/2025 προσήλθε στις 09:07 και αποχώρησε στις 16:54.
Η διαφορά είναι εντός του προδηλωμένου διαστήματος, επομένως δεν υφίσταται μεταβολή ωραρίου.
Δεν απαιτείται υποβολή απολογιστικής δήλωσης.

β.  Ο εργαζόμενος Β έχει ίδιο καθεστώς (5ήμερη, 09:00–17:00), αλλά την Τρίτη 9/7/2025 προσήλθε στις 08:53 και αποχώρησε στις 17:07.
Η προσέλευση πραγματοποιήθηκε πριν την έναρξη του προδηλωμένου ωραρίου, επομένως το σύστημα θεωρεί ότι υπάρχει αλλαγή.
Απαιτείται υποβολή απολογιστικής δήλωσης ωραρίου για την 09/07/2025 λόγω πρόωρης προσέλευσης.

γ. Ο εργαζόμενος Γ εργάζεται επίσης 09:00–17:00 με 30′ διάλειμμα εντός ωραρίου.
Την Τρίτη 9/7/2025 προσήλθε στις 08:13 και αποχώρησε στις 16:19.
Η πραγματική διάρκεια ήταν μικρότερη και νωρίτερα της προδηλωμένης.
Απαιτείται απολογιστική δήλωση ωραρίου 08:13–16:13 για να δηλωθούν ακριβώς 8 ώρες εργασίας. Τα επιπλέον 6 λεπτά θεωρούνται υπερεργασία χωρίς υποχρέωση δήλωσης.

δ.  Ο εργαζόμενος Δ έχει ευέλικτη προσέλευση 60 λεπτών και προδηλωμένο ωράριο 09:00–17:00.
Την Τρίτη 9/7/2025 προσήλθε στις 09:53 και αποχώρησε στις 18:00.
Επειδή η προσέλευση και αποχώρηση εμπίπτουν στο επιτρεπτό όριο ευέλικτης προσέλευσης, δεν θεωρείται μεταβολή.
Δεν απαιτείται απολογιστική δήλωση ωραρίου.

ε. Ο εργαζόμενος Ε έχει επίσης ευέλικτη προσέλευση 60′.
Την Τρίτη 9/7/2025 προσήλθε στις 10:24 και αποχώρησε στις 19:17.
Επειδή η διαφορά ξεπερνά το επιτρεπτό πλαίσιο και δημιουργεί ουσιαστική μετατόπιση ωραρίου, πρέπει να διορθωθεί απολογιστικά.
Υποβάλλεται απολογιστική δήλωση ωραρίου για 10:24–18:24.
Το διάστημα 18:25–19:17 θεωρείται υπερεργασία (όχι υπερωρία), άρα δεν απαιτείται έντυπο Ε8.

στ. Εργαζόμενος ΣΤ έχει επίσης ευέλικτη προσέλευση 60′.  Την Τρίτη 9/7/2025 προσήλθε στις 10:24 αλλά αποχώρησε στις 20:17.
Η υπέρβαση του ωραρίου πέραν της υπερεργασίας συνιστά υπερωρία.
Υποβάλλεται απολογιστική δήλωση ωραρίου 10:24–18:24 και επιπλέον Ε8–Απολογιστικό Υπερωριών για το διάστημα 19:25–20:17.

ζ.  Ο εργαζόμενος Ζ έχει διάλειμμα 30 λεπτών εκτός ωραρίου και ευέλικτη προσέλευση 60′.
Την Τρίτη 9/7/2025 προσήλθε στις 09:57 και αποχώρησε στις 18:33.
Η διαφορά 6 λεπτών εμπίπτει στα όρια υπερεργασίας χωρίς υποχρέωση απολογιστικής δήλωσης.
Δεν απαιτείται δήλωση, καθώς η απασχόληση θεωρείται 09:57–17:57 και τα 6 επιπλέον λεπτά είναι υπερεργασία.

η.  Ο εργαζόμενος Η έχει διάλειμμα εκτός ωραρίου και ευέλικτη προσέλευση 60′.
Την Τρίτη 9/7/2024 προσήλθε στις 09:57 αλλά δεν χτύπησε έξοδο.
Πρόκειται για «ορφανό χτύπημα» — απουσιάζει η σήμανση αποχώρησης.
Δεν επιτρέπεται το χτύπημα κάρτας από τον εργοδότη,  το σύστημα λαμβάνει υπόψη το προδηλωθέν ωράριο.
Αν όμως επαναληφθεί πάνω από τρεις φορές τον μήνα ανά εργαζόμενο, η επιχείρηση υπόκειται σε έλεγχο της Επιθεώρησης Εργασίας.

23) Τι γίνεται αν ο εργαζόμενος, από αμέλεια, δεν σημαίνει την κάρτα;

Προβλέπεται ανεκτικότητα έως 3 μονά χτυπήματα/μήνα/εργαζόμενο (π.χ. μόνο είσοδος χωρίς έξοδο ή το αντίστροφο). Σε διαπίστωση αυτού, η Επιθεώρηση Εργασίας επιβάλλει σύσταση (όχι πρόστιμο). (Δ.3 α – 37271/21‐06‐2024 – 4α – 26606/13-10-2025)

24) Και αν αρνείται ή συστηματικά δεν σημαίνει την ψηφιακή κάρτα ο εργαζόμενος; Τι μπορεί/δεν μπορεί να κάνει ο εργοδότης;

Ο εργοδότης μπορεί να προβλέψει την υποχρέωση στη σύμβαση ή στον Εσωτερικό Κανονισμό (πειθαρχικό).

Ωστόσο απαγορεύεται:
– μονομερής χρέωση άδειας ή συμψηφισμός αποδοχών λόγω κακής χρήσης,
– χτύπημα της κάρτας από τον εργοδότη
Επαναλαμβανόμενη μη υποβολή δηλώσεων έναρξης/λήξης στο ΕΡΓΑΝΗ ⇒ αιτία ελέγχου (risk analysis). (Δ.3 β  – 37271/21‐06‐2024)

25) Ποια είναι η προθεσμία διαβίβασης σημάνσεων στο ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ; Υπάρχουν εξαιρέσεις;

Γενικά, η δήλωση έναρξης/λήξης πρέπει να υποβάλλεται με μέγιστη καθυστέρηση 15′ από το γεγονός, ανεξαρτήτως τρόπου υποβολής (φόρμα, XML, API, Card Scanner). Εκπρόθεσμη δήλωση δεν επιτρέπεται, εκτός από ανωτέρα βία/αντικειμενική αδυναμία (πρόβλημα συστημάτων εργοδότη, ηλεκτροδότηση/τηλεπικοινωνίες, σύνδεση με ΕΡΓΑΝΗ).

Στην περίπτωση αυτή, ο εργοδότης υποχρεούται να προβεί στις εξής ενέργειες:
α) Να ειδοποιήσει άμεσα, με κάθε πρόσφορο τρόπο, την οικεία Επιθεώρηση Εργασίας για το πρόβλημα με την έναρξη και την λήξη της κατάστασης ανωτέρας βίας ή αντικειμενικής αδυναμίας που δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα του εργοδότη, η οποία εμποδίζει τη λειτουργία του συστήματος μέτρησης του χρόνου εργασίας των εργαζομένων ή τη διαβίβαση των στοιχείων του συστήματος αυτού στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ.

β) Να μπει στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ και να κάνει εκπρόθεσμη δήλωση αποστέλλοντας παράλληλα τα στοιχεία του συστήματος μέτρησης του χρόνου εργασίας των εργαζομένων, για το διάστημα που δεν είχε τη δυνατότητα να το κάνει, εφόσον αυτό είναι εφικτό.

Ως προς τον τρόπο ειδοποίησης, διευκρινίζεται ότι γίνεται με κάθε πρόσφορο μέσο, όπως για παράδειγμα email, SMS κ.α.

Ως προς τον χρόνο αρχικής ειδοποίησης, διευκρινίζεται ότι είναι άμεσος σε σχέση με το ίδιο το γεγονός που σημαίνει ότι η ειδοποίηση πραγματοποιείται όταν αυτό καταστεί δυνατό και όχι αργότερα από το ίδιο 24ωρο της αυτής εργάσιμης ημέρας που το γεγονός έλαβε χώρα. Ο λόγος προς τούτο είναι για να μην υπάρχουν καταχρήσεις ως προς τα πραγματικά γεγονότα ανωτέρας βίας ή αντικειμενικής αδυναμίας.  (Δ.3 γ – 37271/21‐06‐2024 – 4.γ – 26606/13-10-2025)

26) Αν υπάρξει ανωτέρα βία/αντικειμενική αδυναμία (ρεύμα, τηλεπικοινωνίες, συστήματα, σύνδεση με ΕΡΓΑΝΗ), τι οφείλει να κάνει ο εργοδότης;

Υποχρεούται να ειδοποιήσει άμεσα την οικεία Επιθεώρηση με την έναρξη και τη λήξη του περιστατικού το ίδιο 24ωρο και κατόπιν να υποβάλει εκπρόθεσμη δήλωση με τα στοιχεία του συστήματός του για το διάστημα αδυναμίας (όταν καταστεί εφικτό). Εκτός ανωτέρας βίας, η δήλωση έναρξης/λήξης πρέπει να διαβιβάζεται εντός 15′ από το γεγονός.

27) Ποιος είναι ο «χρόνος προετοιμασίας» για τις επιχειρήσεις που έχουν ενταχθεί στην ψηφιακή κάρτα;

Γενικά, ως χρόνος εργασίας θεωρείται κάθε περίοδος κατά τη διάρκεια της οποίας ο εργαζόμενος βρίσκεται στη διάθεση του εργοδότη και ασκεί τα καθήκοντα του, σύμφωνα με τις ισχύουσες ρυθμίσεις για κάθε κατηγορία εργαζομένων (αρ. 170 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου – π.δ. 62/2025), ενώ δεν περιλαμβάνονται σε αυτόν, οι διακοπές και τα διαλείμματα εργασίας (αρ. 172 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου) καθώς και ο χρόνος προετοιμασίας του εργαζομένου προς παροχή εργασίας [π.χ. η είσοδος στην περιοχή των εγκαταστάσεων της επιχείρησης, η αλλαγή ενδυμασίας εφόσον αυτή απαιτείται λόγω της θέσης/καθηκόντων εργασίας, η μετάβαση στη θέση​​ παροχής εργασίας, το πλύσιμο μετά την ολοκλήρωση της εργασίας κ.ε.λ.π, (ΑΠ 317/1965)], εκτός αν υφίσταται διαφορετική συμφωνία μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου.
Κατά κανόνα, ο χρόνος προετοιμασίας δεν δύναται να υπερβαίνει τα δέκα (10) λεπτά πριν την έναρξη της εργασίας και τα δέκα (10) λεπτά μετά τη λήξη της εργασίας για τους εργαζόμενους όλων των κλάδων επιχειρήσεων που έχουν ενταχθεί στο σύστημα της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας , εκτός των εργαζομένων των κλάδων της βιομηχανίας (βλέπε παρακάτω ρωτήσεις για την διαφοροποίηση στον χρόνο προετοιμασίας σε ορισμένους κλάδους)  (26606/13-10-2025) (37271/21‐06‐2024)

Σημαντικό: Αν απαιτείται περισσότερος χρόνος προετοιμασίας, αυτό πρέπει να δικαιολογείται αντικειμενικά και να αποδεικνύεται σε έλεγχο.
28) Πώς είναι σωστό να ρυθμίσει ο εργοδότης το δηλωμένο ωράριο σε σχέση με το τον χρόνο προετοιμασίας;

Το δηλωμένο ωράριο στο ΕΡΓΑΝΗ πρέπει να αντανακλά την πραγματική έναρξη εργασίας (μετά την προετοιμασία) και την πραγματική λήξη (πριν την προετοιμασία αποχώρησης). Πρακτικά: αν το τμήμα χρειάζεται ~10′ προετοιμασία, και είναι έτοιμο να εργαστεί στις 8.10 τότε θα δηλωθεί έναρξη ωραρίου από τον εργοδότη στις 8.10 και όχι στις 8.00 .

29) Η παραμονή εργαζομένων σε αποδυτήρια/κυλικεία (κοινόχρηστους χώρους) πριν ή μετά την εργασία δημιουργεί παράβαση;

Η παραμονή εργαζομένων σε κοινόχρηστους χώρους της επιχείρησης, όπως αποδυτήρια, κυλικεία, γυμναστήρια, αίθουσες ψυχαγωγίας, πριν την έναρξη ή μετά την λήξη της εργασίας τους, αφορά μεν την εσωτερική οργάνωση και λειτουργίας της εκάστοτε επιχείρησης και νομίμως γίνεται, αλλά σε περίπτωση ελέγχου από την Επιθεώρηση Εργασίας, το βάρος της απόδειξης, ότι οι εν λόγω εργαζόμενοι παραμένουν στην επιχείρηση, χωρίς να εργάζονται, βαρύνει τον εργοδότη. (Δ.2 — επισήμανση -37271/21‐06‐2024 – 26606/13-10-2025)

30) Υπάρχει δυνατότητα προαιρετικής ένταξης επιχειρήσεων που δεν έχουν ακόμη ενταχθεί;

Όχι. Δεν υφίσταται προαιρετική υπαγωγή. Η ένταξη γίνεται σταδιακά ανά κλάδο/μέγεθος, με νεότερες ανακοινώσεις. (Γ — καταληκτική επισήμανση -37271/21‐06‐2024 – 26606/13-10-2025)

Γ. Κριτήριο ένταξης βάσει ΚΑΔ & σύνθετες επιχειρησιακές περιπτώσεις

31) Αν ο κύριος ΚΑΔ μου στο TAXIS είναι σε ενταγμένο κλάδο, ποιοι εργαζόμενοι μπαίνουν στην κάρτα;

Καταρχήν, όλοι οι εργαζόμενοι του εργοδότη/επιχείρησης (και των υποκαταστημάτων) που απασχολούνται με φυσική παρουσία, εκτός από υποκαταστήματα που ανήκουν σε κλάδους που δεν έχουν ακόμη ενταχθεί. (Β.1 — με παράδειγμα – 37271/21‐06‐2024 – Β. 26606/13-10-2025)

32) Τι συμβαίνει όταν στον ίδιο χώρο συνυπάρχουν πολλαπλές δραστηριότητες ενταγμένες και μη ;

Σε περιπτώσεις επιχειρήσεων που ο κύριος ΚΑΔ εργοδότη στο TAXIS υπάγεται στον μηχανισμό της ψηφιακής κάρτας εργασίας και εκτελούνται πολλαπλές δραστηριότητες στον ίδιο χώρο, εκ των οποίων κάποιες δεν έχουν υπαχθεί ακόμα στην ψηφιακή κάρτα (π.χ. εστίαση), δεν υπάρχει υποχρέωση εφαρμογής του μηχανισμού για το σύνολο των εργαζομένων της επιχείρησης αυτής, καθώς είναι εξαιρετικά δύσκολο, κατά την ελεγκτική διαδικασία να γίνει διαχωρισμός των δραστηριοτήτων. Ενδεικτικά αναφέρεται το ακόλουθο παράδειγμα: Επιχείρηση που έχει υπαχθεί στον μηχανισμό της ψηφιακής κάρτας εργασίας, βάσει κύριου ΚΑΔ εργοδότη στο TAXIS, και εντός των κτιριακών εγκαταστάσεών της υφίσταται ταυτόχρονα παρασκευαστήριο προϊόντων ζύμης, γλυκών κλπ, τμήμα πώλησης προϊόντων καθώς και χώρος με τραπεζο-καθίσματα για εξυπηρέτηση πελατών, δεν έχει υποχρέωση εφαρμογής του συστήματος της ψηφιακής κάρτας εργασίας για το σύνολο των εργαζομένων της. (Β.2 — παράδειγμα με παρασκευαστήριο/πωλήσεις/τραπεζοκαθίσματα – 37271/21‐06‐2024 – 26606/13-10-2025)

33) Αν ο κύριος ΚΑΔ είναι ενταγμένος αλλά δεν παράγει οικονομική δραστηριότητα (μηδενικός στο Ε3) και ο δευτερεύων —οικονομικά κυρίαρχος— δεν είναι ενταγμένος;

Τότε υπάρχει εξαίρεση. Δηλαδή δεν εφαρμόζεται η Ψηφιακή Κάρτα για κανέναν εργαζόμενο. Απαιτείται τεκμηρίωση από το Ε3. (Β.3 – 37271/21‐06‐2024 – 26606/13-10-2025)

34) Αν ο κύριος ΚΑΔ δεν ανήκει στους ενταγμένους, αλλά υποκαταστήματα έχουν ενταγμένους ΚΑΔ;

Δεν εντάσσεται στο σύστημα το σύνολο της επιχείρησης. (Β.4 – 37271/21‐06‐2024 – 26606/13-10-2025)

35) Ποιες εξαιρέσεις κλάδων ισχύουν ιδίως για τη βιομηχανία;

Για τη βιομηχανία εφαρμόζεται η ένταξη ΚΑΔ 10–33, πλην 19, 3011, 3012· στην ενότητα Β.1 αναφέρεται και ο 3315 ως εξαίρεση. Τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα Α.Β.Ε.Ε. (ΕΒΟ‐ΠΥΡΚΑΛ) εξαιρούνται ρητά. (Ενότητες εισαγωγής & Β.1 – 37271/21‐06‐2024)

36) Άλλαξα «κύριο ΚΑΔ» μετά την υπουργική απόφαση ένταξης. Εξακολουθώ να υπάγομαι;

Ναι. Κρίσιμος είναι ο κύριος ΚΑΔ που ήταν δηλωμένος στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ την ημέρα έκδοσης της σχετικής ΥΑ. Άρα η υποχρέωση δεν «φεύγει» με μεταγενέστερη αλλαγή ΚΑΔ.

Δ. Εξαιρέσεις από την ψηφιακής κάρτα

37) Ποιοι εξαιρούνται από την Ψηφιακή Οργάνωση και, άρα, και από την Κάρτα;

Εξαιρούνται από την υποχρέωση Ψηφιακής Οργάνωσης του Χρόνου Εργασίας στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, που προβλέπεται στην υπ’ αρ. 49758/26-5-2022 Υ.Α, και συνεπώς και από το μηχανισμό της Ψηφιακής Κάρτας, οι φορείς του Δημοσίου και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου ή Ιδιωτικού Δικαίου, εν γένει, που απασχολούν υπαλλήλους Ι.Δ.Α.Χ. ή Ι.Δ.Ο.Χ., εφόσον ισχύουν για αυτούς οι ρυθμίσεις του Ενιαίου Μισθολογίου (ν. 4354/2015, Α’ 176), και δεν έχουν εφαρμογή σε αυτούς οι διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας για την υπερεργασία και την υπερωριακή απασχόληση (άρθρο 58, ν. 4808/2021). Η ως άνω εξαίρεση υφίσταται και στις περιπτώσεις φορέων του Δημοσίου και Νομικών Προσώπων Δημοσίου ή Ιδιωτικού Δικαίου, εν γένει, οι οποίοι απασχολούν υπαλλήλους Ι.Δ.Α.Χ. ή Ι.Δ.Ο.Χ. σε έργα/προγράμματα (λόγου χάρη Ε.Λ.Κ.Ε.) που χρηματοδοτούνται από ιδιωτικούς, διεθνείς και ίδιους πόρους, και οι πάσης φύσεως αποδοχές τους καταβάλλονται μέσω της Ενιαίας Αρχής Πληρωμής.

38) Ποιες επιχειρήσεις εξαιρούνται από την ψηφιακή κάρτα εργασίας μετά και την είσοδο στο μέτρο των κλάδων βιομηχανίας και ενέργειας;

Συνεχίζουν να εξαιρούνται οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους κλάδους των πετρελαιοειδών, των ορυχείων, των ναυπηγείων (η εξαίρεση καλύπτει παρεμφερείς δραστηριότητες: επισκευές/συντηρήσεις πλοίων/σκαφών/αεροσκαφών, λατομεία κ.λπ.). Η εξαίρεση ισχύει για όλες τις σχετικές δραστηριότητες, κύριες ή δευτερεύουσες, όταν είναι οικονομικά κυρίαρχες (τεκμηρίωση από Ε3). (Γ.2 – 37271/21‐06‐2024 – 26606/13-10-2025)

39) Ποιοι εργαζόμενοι δεν εντάσσονται ανεξαρτήτως εργοδότη;

Εργάτες γης, αλιεργάτες, εργαζόμενοι σε οικοδομοτεχνικά έργα. (Γ.3- 37271/21‐06‐2024 – 26606/13-10-2025)

40) Οι δικηγόροι με πάγια αντιμισθία εντάσσονται;

Όχι, δεν εντάσσονται στον μηχανισμό της Ψηφιακής Κάρτας. (Γ.4 – 37271/21‐06‐2024 – 26606/13-10-2025)

Ε. Ειδικά για τη σήμανση & τις αποκλίσεις
41) Τι γίνεται όταν ο εργαζόμενος ξεκινά σε πελάτη και έρχεται αργότερα στην εταιρεία;

Αν π.χ. ωράριο 09:00–17:00, ο πωλητής ξεκινά σε πελάτη και πρώτη είσοδος στις εγκαταστάσεις είναι στις 12:00, τότε η απόκλιση (έναρξη εργασίας 09:00 και σήμανση 12:00) είναι αποδεκτή εφόσον δικαιολογείται από τη φύση/οργάνωση της εργασίας (πωλητής) και υπάρχει λήξη εντός ωραρίου. Αποκλίσεις μεταξύ του ψηφιακά δηλωθέντος ωραρίου και της σήμανσης της ψηφιακής κάρτας που σηματοδοτούν υπερβάσεις του ημερήσιου ωραρίου εργασίας, υπόκεινται σε έλεγχο από την Επιθεώρηση Εργασίας για να διαπιστωθεί αν έχουν τηρηθεί όλες προβλεπόμενες, από την εργατική νομοθεσία, διαδικασίες. (Δ — παράδειγμα – 37271/21‐06‐2024)

42) Επιτρέπονται ενδιάμεσα «χτυπήματα» μέσα στην ίδια περίοδο εργασίας;

Μπορούν να γίνουν τεχνικά, αλλά δεν λαμβάνονται υπόψη. Σημασία έχουν πρώτη είσοδος και τελευταία έξοδος (ή και για τα δύο τμήματα στο σπαστό). (Δ — κανόνες χτυπημάτων – 37271/21‐06‐2024 – Γ. 26606/13-10-2025)

43) Τι συμβαίνει αν ο εργαζόμενος χτυπήσει την κάρτα του για έξοδο και συνεχίζει να εργάζεται;

Αποτελεί παράβαση· επιβάλλονται οι προβλεπόμενες κυρώσεις, όπως και στην εργασία πριν από σήμανση εισόδου. (Δ — κανόνες/κυρώσεις – 37271/21‐06‐2024)

ΣΤ. Περιπτώσεις δικαιολογημένης μη σήμανσης
44) Τηλεργασία (όλη την ημέρα ή τμήμα της ημέρας): τι ισχύει;

Σε πλήρη τηλεργασία είναι δικαιολογημένη φυσικά η μη σήμανση της κάρτας. Σε ημέρα που υπάρχει ταυτόχρονα και τηλεργασίας και παρουσία (π.χ. πρωί τηλεργασία, απόγευμα στο γραφείο) τότε ο εργαζόμενος χτυπά την κάρτα μόνο κατά την είσοδο/έξοδο στο/από τον χώρο φυσικής παρουσίας. Το ΕΡΓΑΝΗ επιτρέπει πολλαπλό χαρακτηρισμό μέσα στην ίδια μέρα. (Δ.4.I – 37271/21‐06‐2024 – 26606/13-10-2025)

45) Κινητές ειδικότητες (ιατρικοί επισκέπτες, περιοδεύοντες πωλητές, τεχνικοί, οδηγοί κ.λπ.):

Δεδομένης της αντικειμενικής δυσκολίας που υφίσταται για την σήμανση της ψηφιακής κάρτας των εν λόγω εργαζομένων σε κάθε σημείο που μπορεί να βρίσκονται κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους, είναι σκόπιμη η αντιμετώπιση τους με τον ίδιο τρόπο που αντιμετωπίζονται και οι εργαζόμενοι με τηλεργασία. Συνεπώς όταν μετακινούνται διαρκώς μέσα στην ημέρα και δεν έχουν σταθερό τόπο τότε  δεν απαιτείται σήμανση τις ημέρες αυτές.
Στην προκειμένη περίπτωση, κατά την οποία δεν υφίσταται σήμανση κάρτας κατά την έναρξη, ή/και κατά τη λήξη της απασχόλησης των εργαζομένων αυτών με φυσική παρουσία στις κτιριακές εγκαταστάσεις της επιχείρησης, θα τεκμαίρεται ως ωράριο εργασίας για τη συγκεκριμένη ημέρα, το δηλωθέν στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ημερήσιο ωράριο εργασίας και η μη σήμανση της κάρτας τους κατά τις συγκεκριμένες ημέρες απασχόλησης εντός της εβδομάδας, θα θεωρείται δικαιολογημένη και δεν θα επιφέρει κυρώσεις.
Προσοχή :  Εάν οι εν λόγω εργαζόμενοι βρεθούν να απασχολούνται σε σημείο εκτός του σταθερού τόπου εργασίας τους και προκειμένου να μπορούν να αποδείξουν ότι θεωρείται δικαιολογημένη η μη σήμανση της ψηφιακής κάρτας στις εγκαταστάσεις των πελατών τους, θα πρέπει να φέρουν μαζί τους αντίγραφο της σύμβασης εργασίας τους καθώς και αντίγραφο του πίνακα προσωπικού, από τα οποία να προκύπτει όχι μόνο ο εργοδότης τους αλλά και η ειδικότητά και ο τόπος παροχής εργασίας τους, από τα οποία να συνάγεται η δυνατότητα μη σήμανσης της ψηφιακής τους κάρτας.
Αντιθέτως, αν οι εργαζόμενοι των εν λόγω κατηγοριών έχουν σταθερό τόπο παροχής εργασίας, εκτός των κτιριακών εγκαταστάσεων της επιχείρησης/εργοδότη αλλά σε χώρο που έχει διατεθεί στην επιχείρηση/εργοδότη για αποκλειστική χρήση από αυτήν μέσω μίσθωσης, π.χ. πωλητές μιας συγκεκριμένης επιχείρησης που εργάζονται σταθερά σε shop-in-a-shop άλλης επιχείρησης , τεχνικοί επιχείρησης που παρέχουν τις υπηρεσίες τους σταθερά στην έδρα άλλης επιχείρησης αλλά σε χώρο που έχει μισθωθεί και χρησιμοποιείται αποκλειστικά από την επιχείρηση/εργοδότη τους, τότε η υποχρέωση σήμανσης της ψηφιακής κάρτας για τις εν λόγω κατηγορίες εργαζομένων δεν αίρεται και αυτοί είναι υποχρεωμένοι να σημαίνουν κάρτα στον τόπο όπου σταθερά παρέχουν τις υπηρεσίες τους.  (Δ.4.II – 37271/21‐06‐2024)

Δείτε περισσότερα ανα κλάδο για τις ειδικότητες εργαζομένων που μετακινούνται συνεχώς λόγω της φύσης εργασίας τους παρακάτω

46) Διευθυντικά στελέχη/θέσεις εποπτείας/εμπιστευτικές:

Οι εργαζόμενοι που κατέχουν θέση εποπτείας, ή διεύθυνσης, ή εμπιστευτική, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην υπ.αριθμ. 90972/15-11-2021 Υ.Α, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με τις υπ.αριθμ. 113169/27.12.2023 Υ.Α και 24595/28-03-2024  απογράφονται κανονικά στην διαδικασία της ψηφιακής οργάνωσης του χρόνου εργασίας.
Εξαιρούνται από την υποχρέωση σήμανσης της ψηφιακής κάρτας, εφόσον από την ατομική σύμβαση εργασίας τους και από τον τρόπο που είναι δηλωμένοι στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ προκύπτει ότι εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της ως άνω απόφασης.  (Δ.4.III -37271/21‐06‐2024 – 26606/13-10-2025)

47) Πότε ένας εργαζόμενος εμπίπτει στη κατηγορία των διευθυντικών στελεχών;

Προς επίλυση ζητημάτων που προκύπτουν για το πότε ένας εργαζόμενος εμπίπτει στη κατηγορία των διευθυντικών στελεχών έχει εκδοθεί η αριθμ. πρωτ. οικ. 3202/14.01.2022 (ΑΔΑ: 68ΓΤ46ΜΤΛΚ-3Λ9) διευκρινιστική εγκύκλιος στην οποία παρατίθεται σχετική περιπτωσιολογία.
Ευνόητο είναι ότι εφόσον δεν πληρούνται τα ανωτέρω, σε περίπτωση που βρεθούν εργαζόμενοι να απασχολούνται στον χώρο παροχής εργασίας του εργοδότη χωρίς να υφίσταται σήμανση της ψηφιακής τους κάρτας, θα επιβάλλονται από την Επιθεώρηση Εργασίας, οι προβλεπόμενες κυρώσεις. (37271/21‐06‐2024 – 26606/13-10-2025)
48) Δανεισμός προσωπικού: ποιος εφαρμόζει την κάρτα;

Κατά τον δανεισμό, ο έμμεσος εργοδότης (ο τρίτος που χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες) ασκεί το διευθυντικό δικαίωμα και οφείλει να τηρεί τους κανόνες χρονικών ορίων/υπερωριών και την Ψηφιακή Κάρτα εφόσον ο δικός του κύριος ΚΑΔ είναι ενταγμένος.
Αν ο έμμεσος εργοδότης δεν είναι σε ενταγμένο κλάδο, δεν έχουν υποχρέωση κάρτας ούτε οι δικοί του εργαζόμενοι ούτε οι δανειζόμενοι, ακόμη και αν ο αρχικός εργοδότης είναι ενταγμένος.
Ως δανεισμός ορίζεται η τριμερής σχέση, κατά την οποία ο αρχικός εργοδότης παραχωρεί (δηλαδή δανείζει) τις υπηρεσίες του εργαζομένου του, με τη συγκατάθεση του τελευταίου, σε τρίτο εργοδότη για κάποιο χρονικό διάστημα και με σκοπό να χρησιμοποιηθεί από αυτόν για τις ανάγκες του και κάτω από τη δική του ευθύνη, χωρίς όμως να διακόπτεται ο ενοχικός δεσμός του εργαζομένου με τον αρχικό εργοδότη (Δ.5.III· συν ορισμός δανεισμού 37271/21‐06‐2024 – 37271/21‐06‐2024)

49) Εργολάβοι/«επιχειρήσεις‐πάροχοι»: σε ποιες περιπτώσεις υπάρχει σήμανση;

-Αν ο εργολάβος έχει ενταγμένο κύριο ΚΑΔ και το έργο εκτελείται στις δικές του εγκαταστάσεις ή σε χώρο μισθωμένο/υπομισθωμένο για αποκλειστική χρήση του ⇒ υποχρέωση σήμανσης.

-Αν οι εργασίες γίνονται στις εγκαταστάσεις άλλου εργοδότη χωρίς μίσθωση/υπομίσθωση ⇒ δεν υπάρχει υποχρέωση σήμανσης για τους εργαζόμενους του εργολάβου, ακόμη κι αν ο εργολάβος είναι ενταγμένος.

-Αν ο εργολάβος ο οποίος έχει ενταχθεί στο μηχανισμό της ψηφιακής κάρτας εργασίας, αναθέτει μέρος ή το σύνολο του έργου σε τρίτο (υπεργολαβία) και ο τρίτος δεν έχει ενταχθεί στο μηχανισμό της ψηφιακής κάρτας εργασίας τότε δεν υφίσταται υποχρέωση για σήμανση της ψηφιακής κάρτας εργασίας από τους εργαζόμενους του τρίτου.

-Αν ο εργολάβος δεν έχει ενταγμένο κύριο ΚΑΔ ⇒ καμία υποχρέωση σήμανσης, ακόμη κι αν το έργο εκτελείται σε εγκαταστάσεις εργοδότη που έχει ενταχθεί. (Δ.5.IV – 37271/21‐06‐2024 –  (26606/13-10-2025)

Ζ. Διαφοροποιήσεις ανά κλάδο/περίπτωση

50) Εταιρείες Security (ΚΑΔ 8010 & 8020): πού/πώς σημαίνουν; Υπάρχει ειδικό χρονο-όριο;

Οι φύλακες σημαίνουν εκεί όπου παρέχουν υπηρεσία (στις εγκαταστάσεις πελατών ή της ίδιας της εταιρείας). Η χρονοσήμανση μπορεί να γίνει με τις μεθόδους του Ενιαίου Οδηγού (π.χ. Ergani CardScanner, API κ.λπ.). Ειδικά για security, η διαβίβαση των σημάνσεων στο ΕΡΓΑΝΗ μπορεί να γίνεται έως 23:59 της ίδιας ημέρας (όχι εντός 15′). (Δ.5.I – 37271/21‐06‐2024)

51) Βιομηχανία: πότε σημαίνει την ψηφιακή κάρτα ο εργαζόμενος σε σχέση με τον «χρόνο προετοιμασίας»;

Χρόνος προετοιμασίας (είσοδος στην περιοχή των εγκαταστάσεων της επιχείρησης, η αλλαγή ενδυμασίας εφόσον αυτή απαιτείται λόγω της θέσης/καθηκόντων εργασίας, η μετάβαση στη θέση παροχής εργασίας, το πλύσιμο μετά την ολοκλήρωση της εργασίας κ.ε.λ.π, (ΑΠ 317/1965)], εκτός αν υφίσταται διαφορετική συμφωνία μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου.) δεν αποτελεί χρόνο εργασίας, εκτός διαφορετικής συμφωνίας. Κατά κανόνα έως 30′ πριν την έναρξη και έως 30′ μετά τη λήξη (μπορεί να απαιτείται περισσότερο, εφόσον αντικειμενικά δικαιολογείται και αποδεικνύεται).
Η σήμανση γίνεται:
– στην έναρξη μετά την ολοκλήρωση της προετοιμασίας,
– στη λήξη πριν την έναρξη της προετοιμασίας αποχώρησης.
Εργασία εντός χρόνου προετοιμασίας χωρίς σήμανση ⇒ κυρώσεις.
(Δ.5.II – 37271/21‐06‐2024)

52) Τι ισχύει για τον «Χρόνος προετοιμασίας» των εργαζομένων σε κλάδους της Παροχής Ηλεκτρικού Ρεύματος, Φυσικού Αερίου, Ατμού και Κλιματισμού;

Όπως και για του κλάδους της βιομηχανίας έτσι και για τους κλάδους της Παροχής Ηλεκτρικού Ρεύματος, Φυσικού Αερίου, Ατμού και Κλιματισμού [Πίνακα 4 της περίπτωσης ε. της παραγράφου 2 της υπ’ αρ. 49758/26-5-2022], συχνά απαιτείται μεγαλύτερος χρόνος προετοιμασίας, ο χρόνος αυτός δεν δύναται να υπερβαίνει τα 30′ λεπτά προ της έναρξης και τα 30′ λεπτά μετά τη λήξη της εργασίας κατ’ αναλογία με τα ισχύοντα στον κλάδο της βιομηχανίας.

Σημαντικό: Αν απαιτείται περισσότερος χρόνος προετοιμασίας, αυτό πρέπει να δικαιολογείται αντικειμενικά και να αποδεικνύεται σε έλεγχο.
(26606/13-10-2025 – 37271/21‐06‐2024)

53) Τι ισχύει για τα χτυπήματα της κάρτας των εργαζομένων σε κλάδους της Παροχής Ηλεκτρικού Ρεύματος, Φυσικού Αερίου, Ατμού και Κλιματισμού;

Και για τους εργαζομένους με σύμβαση ή σχέση εξαρτημένης εργασίας επιχειρήσεων των κλάδων οικονομικής δραστηριότητας που περιλαμβάνονται στον Πίνακα 4 της περίπτωσης ε. της παραγράφου 2 της υπ’ αρ. 49758/26-5-2022 (Β’ 2668) απόφασης του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων όπως ισχύει, όταν παρέχουν σταθερά την εργασία τους εντός των κτιριακών εγκαταστάσεων της επιχείρησης/εργοδότη ή σε χώρο που έχει διατεθεί στην επιχείρηση/εργοδότη για αποκλειστική χρήση από αυτήν, τότε είναι υποχρεωμένοι να σημαίνουν κάρτα στον τόπο όπου σταθερά παρέχουν τις υπηρεσίες τους.
Πέραν, ωστόσο, των εργαζομένων που απασχολούνται με φυσική παρουσία στους χώρους παροχής εργασίας των ως άνω επιχειρήσεων, υπάρχει προσωπικό τεχνικών ειδικοτήτων (π.χ. ηλεκτροτεχνικοί δικτύων, οδηγοί – μηχανοδηγοί χειριστές, χειριστές Μηχανημάτων Έργου, τεχνικοί ασφαλείας, επισκοπητές, τοπογράφοι, συντηρητές εγκαταστάσεων, εργαζόμενοι αποκατάστασης βλαβών, χειριστές επιτηρητές, επιβλέποντες μηχανικοί κ.λπ.) που λόγω της φύσης του αντικειμένου της εργασίας του, δεν έχει σταθερό τόπο παροχής εργασίας αλλά απαιτείται για την εκτέλεση της εργασίας να μετακινείται τακτικά από τον έναν τόπο παροχής εργασίας στον άλλον κατά την διάρκεια της ημέρας, από ημέρα σε ημέρα ή σε τακτά χρονικά διαστήματα εντός της εβδομάδας. Το τεχνικό αυτό προσωπικό απασχολείται κατά κανόνα σε όλη την ηπειρωτική και νησιωτική χώρα σε έκτακτες ή και προγραμματισμένες εργασίες.
Δεδομένης της αντικειμενικής δυσκολίας που υφίσταται για την σήμανση της ψηφιακής κάρτας των εν λόγω εργαζομένων σε κάθε σημείο που μπορεί να βρίσκονται κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους (π.χ. κατά μήκος των γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, απομακρυσμένοι υδροηλεκτρικοί σταθμοί, σταθμοί παραγωγής ενέργειας μη διασυνδεδεμένων νησιών, λιγνιτικά κέντρα και φωτοβολταϊκά και αιολικά πάρκα χωρίς κάλυψη δικτύου, περιφερειακά κέντρα ελέγχου ενέργειας κλπ), όπως λόγου χάρη οι τεχνικοί οι οποίοι εργάζονται για την αποκατάσταση βλαβών στο δίκτυο μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας ανά την Επικράτεια, είναι σκόπιμη και για λόγους ασφαλείας ως προς την αδιάλειπτη παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και εξαιτίας του κοινοφελούς χαρακτήρα των υπηρεσιών, η αντιμετώπιση τους με διαφορετικό τρόπο από όσους βρίσκονται εντός εγκαταστάσεως της επιχείρησης.
Συνεπώς, οι συγκεκριμένες κατηγορίες εργαζομένων δεν θα έχουν υποχρέωση για σήμανση της ψηφιακής κάρτας κατά τις ημέρες που εργάζονται εκτός του σταθερού τόπου παροχής εργασίας της επιχείρησης και μετακινούνται τακτικά (π.χ. εντός της ίδιας ημέρας., από μέρα σε μέρα, ανά τακτικά χρονικά διαστήματα εντός περιορισμένου χρονικού διαστήματος κ.λπ..) από το ένα σημείο στο άλλο.
Στην προκειμένη περίπτωση, κατά την οποία δεν υφίσταται σήμανση κάρτας κατά την έναρξη, ή/και κατά τη λήξη της απασχόλησης τους, ακριβώς λόγω του γεγονότος ότι απασχολούνται εκτός των κτιριακών εγκαταστάσεων της επιχείρησης, θα τεκμαίρεται ως ωράριο εργασίας για τη συγκεκριμένη ημέρα, το δηλωθέν στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ημερήσιο ωράριο εργασίας και η μη σήμανση της κάρτας τους κατά τις συγκεκριμένες ημέρες απασχόλησης εντός της εβδομάδας, θα θεωρείται δικαιολογημένη και δεν θα επιφέρει κυρώσεις. (26606/13-10-2025)
54) Τι ισχύει για τα χτυπήματα της κάρτας των εργαζομένων σε κλάδους του χονδρικού και λιανικού εμπορίου και της επισκευής μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσυκλετών;

Και για τους εργαζομένους με σύμβαση ή σχέση εξαρτημένης εργασίας επιχειρήσεων των κλάδων οικονομικής δραστηριότητας που περιλαμβάνονται στον Πίνακα 5 της περίπτωσης ε. της παραγράφου 2 της υπ’ αρ. 49758/26-5-2022 απόφασης ισχύει ότι όταν παρέχουν σταθερά την εργασία τους εντός των κτιριακών εγκαταστάσεων της επιχείρησης/εργοδότη ή σε χώρο που έχει διατεθεί στην επιχείρηση/εργοδότη για αποκλειστική χρήση από αυτήν, τότε είναι υποχρεωμένοι να σημαίνουν κάρτα στον τόπο όπου σταθερά παρέχουν τις υπηρεσίες τους.
Ωστόσο στους συγκεκριμένους κλάδους δραστηριοποιούνται και εργαζόμενοι που η φύση της εργασίας τους χαρακτηρίζεται από συχνές μετακινήσεις εκτός των κτιριακών εγκαταστάσεων της επιχείρησης, όπως π.χ. περιοδεύοντες πωλητές και εμπορικοί αντιπρόσωποι, εργαζόμενοι που επισκέπτονται τους πελάτες του εργοδότη τους, διαφημιστές κ.λπ., όπου η φύση της εργασίας τους είναι τέτοια που αφενός μεν δεν ξεκινά ή/και δεν ολοκληρώνεται στις κτιριακές εγκαταστάσεις της επιχείρησης (φυσικό κατάστημα ή έδρα της επιχείρησης) και αφετέρου περιλαμβάνει τακτικές (πολλές φορές και καθημερινές) μετακινήσεις σε πελάτες, αποθήκες, σημεία διανομής.

Για τις συγκεκριμένες κατηγορίες εργαζομένων, δεν θα υπάρχει υποχρέωση για σήμανση της ψηφιακής κάρτας κατά τις ημέρες που οι εν λόγω εργαζόμενοι εργάζονται εκτός του σταθερού τόπου παροχής εργασίας της επιχείρησης και μετακινούνται τακτικά από το ένα σημείο στο άλλο και ως ωράριο εργασίας για τη συγκεκριμένη ημέρα, θα τεκμαίρεται το δηλωθέν στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ημερήσιο ωράριο εργασίας.

Συνεπώς, η μη σήμανση της κάρτας τους κατά τις συγκεκριμένες ημέρες απασχόλησης εντός της εβδομάδας, θα θεωρείται δικαιολογημένη και δεν θα επιφέρει κυρώσεις. (26606/13-10-2025)

 

55) Τι ισχύει για τα χτυπήματα της κάρτας των εργαζομένων σε κλάδους των χρηματοπιστωτικών και ασφαλιστικών δραστηριοτήτων

Ισχύουν και σε αυτούς τα ίδια που ισχύουν και στους παραπάνω κλάδους ως προς τον τόπο εργασίας τους και το χτύπημα της ψηφιακής κάρτας.

Ωστόσο και σε αυτούς του κλάδους απασχολούνται και εργαζόμενοι οι οποίοι λόγω της φύσης του αντικειμένου εργασίας τους είναι αναγκασμένοι να μετακινούνται τακτικά και να παρέχουν τις υπηρεσίες τους εκτός των κτιριακών εγκαταστάσεων της επιχείρησης. Ενδεικτικά παραδείγματα αποτελούν οι ακόλουθες ειδικότητες: υπεύθυνοι σχέση πελατείας (relationship managers), ασφαλιστικοί πράκτορες, συντονιστές ασφαλιστικών πρακτόρων, μεσίτες ασφαλίσεων και αντασφαλίσεων κ.λπ.  Οι συγκεκριμένες κατηγορίες εργαζομένων δεν θα έχουν υποχρέωση για σήμανση της ψηφιακής κάρτας κατά τις ημέρες που εργάζονται εκτός του σταθερού τόπου παροχής εργασίας της επιχείρησης και μετακινούνται τακτικά (π.χ. εντός της ίδιας ημέρας., από μέρα σε μέρα, ανά τακτικά χρονικά διαστήματα εντός περιορισμένου χρονικού διαστήματος κ.λπ..) από το ένα σημείο στο άλλο.
Στην προκειμένη περίπτωση, κατά την οποία δεν υφίσταται σήμανση κάρτας κατά την έναρξη, ή/και κατά τη λήξη της απασχόλησης τους, ακριβώς λόγω του γεγονότος ότι απασχολούνται εκτός των κτιριακών εγκαταστάσεων της επιχείρησης, θα τεκμαίρεται ως ωράριο εργασίας για τη συγκεκριμένη ημέρα, το δηλωθέν στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ημερήσιο ωράριο εργασίας και η μη σήμανση της κάρτας τους κατά τις συγκεκριμένες ημέρες απασχόλησης εντός της εβδομάδας, θα θεωρείται δικαιολογημένη και δεν θα επιφέρει κυρώσεις. (26606/13-10-2025)

 

56) Τι ισχύει ειδικά για γιατρούς που απασχολούνται σε επιχειρήσεις και ασφαλιστικούς φορείς που ανήκουν κατά κύρια δραστηριότητα στους ως άνω κλάδους

Εξαιρούνται από την υποχρέωση σήμανσης για να διασφαλίζεται απρόσκοπτη και ευέλικτη παροχή ιατρικών υπηρεσιών. (26606/13-10-2025)

57) Τι ισχύει ειδικά για εργαζομένους σε κλάδους των διοικητικών και υποστηρικτικών δραστηριοτήτων;

Οι εργαζόμενοι με σύμβαση ή σχέση εξαρτημένης εργασίας επιχειρήσεων των κλάδων οικονομικής δραστηριότητας που περιλαμβάνονται στον Πίνακα 7 της περίπτωσης ε. της παραγράφου 2 της υπ’ αρ. 49758/26-5-2022, δηλαδή :

ΠΙΝΑΚΑΣ 7
Διοικητικές και Υποστηρικτικές Δραστηριότητες
ΚΑΔ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
77.11 Ενοικίαση και εκμίσθωση αυτοκινήτων και ελαφρών μηχανοκίνητων οχημάτων
79 Δραστηριότητες ταξιδιωτικών πρακτορείων, γραφείων οργανωμένων ταξιδιών και άλλων υπηρεσιών κρατήσεων και συναφείς δραστηριότητες
79.1 Δραστηριότητες ταξιδιωτικών πρακτορείων και γραφείων οργανωμένων ταξιδιών
79.11 Δραστηριότητες ταξιδιωτικών πρακτορείων
79.12 Δραστηριότητες γραφείων οργανωμένων ταξιδιών
79.9 Άλλες δραστηριότητες υπηρεσιών κρατήσεων και συναφείς δραστηριότητες
79.90 Άλλες δραστηριότητες υπηρεσιών κρατήσεων και συναφείς δραστηριότητες

όταν παρέχουν σταθερά την εργασία τους εντός των κτιριακών εγκαταστάσεων της επιχείρησης/εργοδότη ή σε χώρο που έχει διατεθεί στην επιχείρηση/εργοδότη για αποκλειστική χρήση από αυτήν, τότε είναι υποχρεωμένοι να σημαίνουν κάρτα στον τόπο όπου σταθερά παρέχουν τις υπηρεσίες τους.
Ωστόσο και σε αυτούς τους κλάδους περιλαμβάνοντα και κατηγορίες εργαζομένων όπως οι ξεναγοί και οι τουριστικοί συνοδοί (tour leaders), οι εργαζόμενοι στον κλάδο ενοικίασης και εκμίσθωσης αυτοκινήτων και ελαφρών μηχανοκίνητων οχημάτων κ.λπ. οι οποίοι βάσει της φύσης του αντικειμένου εργασίας τους, είναι αναγκασμένοι να μετακινούνται τακτικά από τον έναν τόπο παροχής εργασίας στον άλλο, κατά την διάρκεια της ημέρας, πολλές φορές και εκτός Ελλάδος. Η εργασία για τους εργαζόμενους με αυτές τις ειδικότητες σπανίως ξεκινά ή ολοκληρώνεται στην έδρα της επιχείρησης. Δεδομένης της αντικειμενικής δυσκολίας που υφίσταται για την σήμανση της ψηφιακής κάρτας των εν λόγω εργαζομένων σε κάθε σημείο που μπορεί να βρίσκονται κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους, δεν θα έχουν υποχρέωση για σήμανση της ψηφιακής κάρτας κατά τις ημέρες που εργάζονται εκτός του σταθερού τόπου παροχής εργασίας της επιχείρησης και μετακινούνται τακτικά και εντός της ίδιας ημέρας από το ένα σημείο στο άλλο είτε βρίσκονται στο πλαίσιο των επαγγελματικών τους υποχρεώσεων στο εξωτερικό.

Στην προκειμένη περίπτωση, κατά την οποία οι εν λόγω εργαζόμενοι δεν βρίσκονται εντός των εγκαταστάσεων της επιχείρησης και δεν υφίσταται σήμανση κάρτας κατά την έναρξη και κατά τη λήξη της απασχόλησης των εργαζομένων αυτών, θα τεκμαίρεται ως ωράριο εργασίας για τη συγκεκριμένη ημέρα, το δηλωθέν στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ημερήσιο ωράριο εργασίας και η μη σήμανση της κάρτας τους κατά τις συγκεκριμένες ημέρες απασχόλησης εντός της εβδομάδας, θα θεωρείται δικαιολογημένη και δεν θα επιφέρει κυρώσεις. (26606/13-10-2025)

58) Επιχειρήσεις catering (μη σταθερός τόπος): πού γίνεται η σήμανση;

Σχετικά με ειδικές κατηγορίες επιχειρήσεων (π.χ. υπηρεσίες τροφοδοσίας εκδηλώσεων- catering) που εκ της φύσεως της δραστηριότητάς τους, αλλά και εκ των περιστάσεων γενικότερα, ως επί το πλείστον οι εργαζόμενοι δεν έχουν φυσική παρουσία στις εγκαταστάσεις ή στην έδρα της επιχείρησης διευκρινίζεται ότι προκειμένου να εφαρμοστεί με αξιόπιστο, διαφανή και ελέγξιμο τρόπο, η εφαρμογή του συστήματος της ψηφιακής κάρτας εργασίας, ο τόπος παροχής εργασίας, στον οποίο οφείλουν να διαθέτουν και να ενεργοποιούν το σύστημα ψηφιακής κάρτας για το σύνολο των εργαζομένων τους με φυσική παρουσία, συνδέεται αποκλειστικά και άρρηκτα με τον εκάστοτε χώρο παροχή της υπηρεσίας.
Ευνόητο, λοιπόν είναι ότι η σήμανση της ψηφιακής κάρτας των εργαζομένων στις επιχειρήσεις αυτές, θα πρέπει να λαμβάνει χώρα οπουδήποτε οι εν λόγω εργαζόμενοι παρέχουν τις υπηρεσίες τους με φυσική παρουσία, είτε πρόκειται για τις εγκαταστάσεις της επιχείρησης που τους απασχολεί, είτε πρόκειται για οποιοδήποτε άλλο χώρο (επαγγελματικό ή/και ιδιωτικό) στον οποίο παρέχουν τις σχετικές υπηρεσίες. Σε αντίθετη περίπτωση, θα επιβάλλονται κυρώσεις από την Επιθεώρηση Εργασίας.(3496/10-02-2025)

59) Παιδικές κατασκηνώσεις — ομαδάρχες/κοινοτάρχες: πώς χτυπούν κάρτα; Τι ισχύει για τις «ενδιάμεσες» ώρες;

Οι ομαδάρχες/κοινοτάρχες παιδικών κατασκηνώσεων, απασχολούνται με καθεστώς είτε μερικής, είτε πλήρους απασχόλησης. Όταν δε η απασχόληση είναι πλήρης, απασχολούνται κατεξοχήν πρωί – απόγευμα, και με διακεκομμένο (σπαστό) ωράριο, καθώς κατά τις πρωινές και απογευματινές ώρες συνοδεύουν παιδιά στις δραστηριότητες τους, ενώ αναπαύονται κατά τις μεσημβρινές και τις βραδινές ώρες, οπότε και δεν υπάρχουν δραστηριότητες για τα παιδιά.
Συνεπώς, οι εν λόγω εργαζόμενοι, για τις ώρες που συνοδεύουν τα παιδιά στις δραστηριότητες τους, έχουν σταθερό ωράριο εργασίας, το οποίο δηλώνεται στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ στην Ψηφιακή Οργάνωση του χρόνου εργασίας.
Τις υπόλοιπες ώρες, που οι ομαδάρχες/κοινοτάρχες βρίσκονται στο χώρο της κατασκήνωσης χωρίς να υποχρεούνται ωστόσο να έχουν σε εγρήγορση τις σωματικές ή τις πνευματικές τους δυνάμεις, τελούν σε καθεστώς μη γνήσιας (απλής) ετοιμότητας για εργασία και ως εκ τούτου δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας περί ωραρίου.
Συνεπώς, για τους ομαδάρχες/ κοινοτάρχες θα πρέπει να υφίστανται σημάνσεις κάρτας κατά τις ώρες, που με βάση την σύμβασή τους, και το δηλωμένο ωράριο στην Ψηφιακή Οργάνωση του Χρόνου Εργασίας, εργάζονται.
Κατ’ επέκταση, οι εν λόγω εργαζόμενοι εξαιρούνται από την υποχρέωση σήμανσης της ψηφιακής κάρτας κατά τις ώρες που τελούν σε καθεστώς μη γνήσιας (απλής) ετοιμότητας,

Επομένως, οι εν λόγω εργαζόμενοι θα πρέπει να έχουν:
– Δύο (2) σημάνσεις κάρτας [μια (1) κατά την έναρξη του δηλωθέντος ωραρίου και μια (1) κατά τη λήξη αυτού] αν απασχολούνται με συνεχές ωράριο εργασίας (ισχύει τόσο για τους εργαζόμενους πλήρους όσο και για τους εργαζόμενους μερικής απασχόλησης),
– Τέσσερις (4) σημάνσεις κάρτας [μια (1) κατά την έναρξη και μια (1) κατά τη λήξη του πρώτου τμήματος του ωραρίου τους και αντίστοιχα μια (1) κατά την έναρξη και μια (1) κατά τη λήξη του τελευταίου τμήματος του ωραρίου τους], αν απασχολούνται με διακεκομμένο ωράριο εργασίας (ισχύει για τους εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης). (3496/10-02-2025)

60) Διοικητικές & Υποστηρικτικές δραστηριότητες: ξεναγοί, tour leaders, rent‐a‐car κ.ά. — τι ισχύει, ιδίως όταν βρίσκονται στο εξωτερικό;

Για ειδικότητες που μετακινούνται τακτικά (συχνά και εκτός Ελλάδος) η μη σήμανση είναι δικαιολογημένη τις ημέρες αυτές (τεκμαίρεται το δηλωθέν ωράριο). Όταν βρίσκονται εντός των εγκαταστάσεων/μισθωμένου χώρου της επιχείρησης, σημαίνουν (26606/13-10-2025).

61) Χονδρικό/Λιανικό & Επισκευές Οχημάτων: τι ισχύει για περιοδεύοντες πωλητές, εμπορικούς αντιπροσώπους, εργαζόμενους που «τρέχουν» σε πελάτες/αποθήκες/σημεία διανομής;

Τις ημέρες που δεν ξεκινούν/ολοκληρώνουν στην έδρα/κατάστημα και μετακινούνται τακτικά εκτός εγκαταστάσεων, δεν απαιτείται σήμανση· ως ωράριο θεωρείται το δηλωθέν στο ΕΡΓΑΝΗ. Αν προσέλθουν στις εγκαταστάσεις, οφείλουν να σημάνουν κατά είσοδο/έξοδο (26606/13-10-2025).

62) Χρηματοπιστωτικά & Ασφαλιστικά: relationship managers, πράκτορες, μεσίτες κ.λπ. που βλέπουν πελάτες εκτός γραφείων, πώς σημαίνουν;

Όταν η φύση της εργασίας απαιτεί συναντήσεις εκτός (π.χ. σε χώρους πελατών, στο χρηματιστήριο, σε παρουσιάσεις), τις ημέρες αυτές δεν απαιτείται σήμανση (τεκμαίρεται το δηλωθέν ωράριο). Αν εργαστούν εντός εγκαταστάσεων της επιχείρησης ή σε μισθωμένο χώρο αποκλειστικής χρήσης, τότε σημαίνουν (26606/13-10-2025).

 Η. Παραδείγματα 

63) «Ήρθα 20′ νωρίτερα για να αλλάξω ρούχα». Να σημαίνω;

Όχι. Σε βιομηχανία (ή όπου απαιτείται προετοιμασία) σημαίνεις αφού ολοκληρώσεις την προετοιμασία και εισέλθεις στον χώρο εργασίας  (Δ.5.II – 37271/21‐06‐2024)

64) Ο εργοδότης έχει ενεργοποιήσει την ευέλικτη προσέλευση σε 60′. Εργαζόμενος προσήλθε 50′ αργότερα στην εργασία του; Πότε χτυπάει κάρτα εξόδου»

Με ωράριο 09:00–17:00 και ευέλικτη προσέλευση 60′, επιτρέπεται προσέλευση έως 10:00 και αντίστοιχα λήξη έως 18:00 (αντί για 17:00), όπως αποτυπώνεται από τις σημάνσεις. (Δ.1- 37271/21‐06‐2024)

65) Εργαζόμενος πήγε κατευθείαν σε πελάτη της επιχείρησης και γύρισε στο γραφείο  και χτύπησε κάρτα εισόδου στις 12:00 και εξόδου στις 17:00», υπάρχει πρόβλημα ;

Όχι  εφόσον η φύση της εργασίας δικαιολογεί την απόκλιση( πωλητής οδηγός κλπ) (Δ – αποδεκτές αποκλίσεις – 37271/21‐06‐2024)

66) Εργαζόμενος ξέχασε να χτυπήσει την κάρτα κατά την αποχώρηση του από την εργασία (από αμέλεια). Τι συνεπάγεται;

Αν παραμείνεις εντός του ορίου των 3 μονών χτυπημάτων/μήνα, η Επιθεώρηση επιβάλλει σύσταση. Επανειλημμένα φαινόμενα μπορεί να οδηγήσουν σε έλεγχο. (Δ.3 α- 37271/21‐06‐2024)

67) Σε επιχείρηση με ωράριο 09:00–17:00 και ευέλικτη προσέλευση 120′ εργαζόμενος έρχεται 30 λεπτά νωρίτερα, μπορεί να χτυπήσει  την κάρτα για είσοδο στις 8.30;
Μπορεί μόνο στην περίπτωση που έχει προηγηθεί μεταβολή του δηλωθέντος ωραρίου (είτε με Σταθερό είτε με Μεταβαλλόμενο
/Τροποποιούμενο ανά ημέρα) πριν την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόμενο (εφόσον η επιχείρηση έχει επιλέξει το προαναγγελτικό σύστημα).
Σε αντίθετη περίπτωση  αυτό θεωρείται αναντιστοιχία μεταξύ δηλωθέντος ωραρίου και σήμανσης της ψηφιακής κάρτας και εφόσον διαπιστωθεί από την Επιθεώρηση Εργασίας, δύναται να επιβληθούν κυρώσεις.

68) «Έπεσε το δίκτυο 2 ώρες». Πώς ενεργεί ο εργοδότης;

Άμεσα ειδοποιεί την οικεία Επιθεώρηση με κάθε πρόσφορο μέσο (μέσα στο ίδιο 24ωρο), μόλις λήξει το πρόβλημα ξαναειδοποιείς, και κατόπιν κάνεις εκπρόθεσμη διαβίβαση των χτυπημάτων των καρτών των εργαζομένων στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ  (Δ.3 γ – 37271/21‐06‐2024 –  4.γ. 26606/13-10-2025)

69) «Ο εργοδότης έκλεισε μόνος του την παρουσία μου», επιτρέπεται;

Απαγορεύεται ρητά. Η σήμανση είναι υποχρέωση εργαζομένου και δεν υποκαθίσταται. (Δ.3 β — απαγορεύσεις – 37271/21‐06‐2024)

70) «Είμαι σε shop‐in‐a‐shop καθημερινά». Πρέπει να χτυπάω κάρτα;

Ναι, γιατί είναι σταθερός τόπος που έχει παραχωρηθεί για αποκλειστική χρήση του εργοδότη σου μέσω μίσθωσης—υποχρέωση σήμανσης εκεί. (Δ.4.II — εξαίρεση – 37271/21‐06‐2024) (αν οι εργαζόμενοι των εν λόγω κατηγοριών έχουν σταθερό τόπο παροχής εργασίας, εκτός των κτιριακών εγκαταστάσεων της επιχείρησης/εργοδότη αλλά σε χώρο που έχει διατεθεί στην επιχείρηση/εργοδότη για αποκλειστική χρήση από αυτήν μέσω μίσθωσης, π.χ. πωλητές μιας συγκεκριμένης επιχείρησης που εργάζονται σταθερά σε shop-in-a-shop άλλης επιχείρησης , τεχνικοί επιχείρησης που παρέχουν τις υπηρεσίες τους σταθερά στην έδρα άλλης επιχείρησης αλλά σε χώρο που έχει μισθωθεί και χρησιμοποιείται αποκλειστικά από την επιχείρηση/εργοδότη τους, τότε η υποχρέωση σήμανσης της ψηφιακής κάρτας για τις εν λόγω κατηγορίες εργαζομένων δεν αίρεται και αυτοί είναι υποχρεωμένοι να σημαίνουν κάρτα στον τόπο όπου σταθερά παρέχουν τις υπηρεσίες τους.)

71) «Είμαι δικηγόρος με πάγια αντιμισθία». Χτυπώ κάρτα;

Όχι. Εξαιρείσαι από τον μηχανισμό. (Γ.4 -37271/21‐06‐2024)

72) «Είμαι εργαζόμενος σε οικοδομή». Ισχύει κάρτα;

Όχι. Οι εργαζόμενοι σε οικοδομοτεχνικά έργα δεν εντάσσονται. (Γ.3 37271/21‐06‐2024)

73) «Είμαι φύλακας σε εγκατάσταση πελάτη. Μέχρι πότε πρέπει να διαβιβαστούν οι σημάνσεις μου;»

Για εταιρείες Security, μέχρι 23:59 της ημέρας που αφορούν (ειδικός κανόνας κλάδου). (Δ.5.I 37271/21‐06‐2024)

74) «Εργάζομαι με φυσική παρουσία, αλλά έμεινα μετά τη λήξη για προσωπικούς λόγους στον χώρο».

Δεν συνιστά καθεαυτή παράβαση. Όμως αν υπάρξει έλεγχος, ο εργοδότης φέρει το βάρος απόδειξης ότι δεν παρείχες εργασία. (Δ.2 — επισήμανση κοινόχρηστων χώρων 37271/21‐06‐2024)

75) «Ξεκίνησα/τέλειωσα σε διαφορετικό υποκατάστημα. Χρειάζονται δύο χτυπήματα της κάρτας;»

Ναι: είσοδος στο υποκατάστημα Α και έξοδος στο Β. ( 37271/21‐06‐2024) (Η υποχρέωση για σήμανση της ψηφιακής κάρτας υφίσταται και στις περιπτώσεις που ο εργαζόμενος ξεκινά την εργασία του στο υποκατάστημα Α της επιχείρησης και την ολοκληρώνει στο υποκατάστημα Β της ίδιας επιχείρησης. Στην προκειμένη περίπτωση, ο εργαζόμενος θα πρέπει να έχει οπωσδήποτε δύο σημάνσεις κάρτας εντός της ημέρας, εκ των οποίων η πρώτη σήμανση (σήμανση εισόδου) θα πρέπει να είναι στο υποκατάστημα Α και η δεύτερη σήμανση (σήμανση εξόδου) θα πρέπει να είναι στο υποκατάστημα Β και ως έναρξη της εργασίας με φυσική παρουσία στις κτιριακές εγκαταστάσεις της επιχείρησης θα θεωρείται η αρχική σήμανση της κάρτας στο υποκατάστημα Α και ως λήξη της εργασίας με φυσική παρουσία στις κτιριακές εγκαταστάσεις της επιχείρησης θα θεωρείται η τελική σήμανση της κάρτας στο υποκατάστημα Β. Στην περίπτωση που ο εργαζόμενος ολοκληρώνει την εργασία του στο Υποκατάστημα Β, τότε η δεύτερη σήμανση στο Υποκατάστημα Β θα υποδηλώνει και το τέλος της εργασίας του.)

76) Σπαστό ωράριο σε ξενοδοχεία/εστίαση, πώς φαίνεται στις σημάνσεις της κάρτας;

Εφαρμόζεται ο γενικός κανόνας «τέσσερα χτυπήματα» για σπαστό: είσοδος/έξοδος στο πρώτο τμήμα και είσοδος/έξοδος στο δεύτερο. Το διάλειμμα/νεκρός χρόνος μεταξύ τμημάτων δεν είναι χρόνος εργασίας (3496/10-02-2025).
77) Διευθυντικά στελέχη σε εστίαση/ξενοδοχεία: ποιοι εξαιρούνται από σήμανση; Είναι «chef» αυτόματα διευθυντικό στέλεχος;

Εξαιρούνται από σήμανση όσοι αποδεδειγμένα κατέχουν θέση εποπτείας/διεύθυνσης/εμπιστευτική (όπως ορίζουν οι ΥΑ 90972/2021, 113169/2023, 24595/2024), με ορθή αποτύπωση στο ΕΡΓΑΝΗ (Ψηφιακή οργάνωση: ΝΑΙ — Κάρτα: ΝΑΙ, χωρίς ψηφιακό ωράριο & δηλώσεις έναρξης/λήξης).
Η ιδιότητα «chef» από μόνη της δεν αρκεί αυτομάτως για χαρακτηρισμό ως διευθυντικό. Χρειάζεται αξιολόγηση ουσιαστικών αρμοδιοτήτων (π.χ. δικαίωμα λήψης αποφάσεων, οργάνωση/εποπτεία προσωπικού, πειθαρχική εξουσία, εκπροσώπηση κ.ά.), όπως αναλύεται στη διευκρινιστική οικ. 3202/14‐01‐2022. Αν δεν πληρούνται τα κριτήρια και δεν υπάρχει σήμανση, επιβάλλονται κυρώσεις (3496/10-02-2025).

78) Μετακινούμαι την ίδια ημέρα μεταξύ εταιρειών του ίδιου ομίλου με διαφορετικά ΑΦΜ. Πώς χτυπώ κάρτα;

Η μετακίνηση εργαζομένου μεταξύ διαφορετικών επιχειρήσεων του ιδίου Ομίλου με διαφορετικό Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) δεν συνιστά μετακίνηση μεταξύ υποκαταστημάτων αλλά συνιστά αλλαγή εργοδότη. Εφόσον πρόκειται για επιχειρήσεις που έχουν ενταχθεί στην ψηφιακή κάρτα εργασίας, η μετακίνηση μεταξύ αυτών εντός της ίδιας ημέρας θα πρέπει να συνοδεύεται από σημάνσεις εισόδου – εξόδου σε κάθε μια από αυτές (26606/13-10-2025)

Θ. Παραβάσεις – Κυρώσεις – Πρόστιμα

79) Κυρωτικό πλαίσιο: ποια είναι τα βασικά πρόστιμα που σχετίζονται άμεσα με την Ψηφιακή Κάρτα;

Ενδεικτικά (ανά θιγόμενο, όπου ορίζεται):
– Μη ενεργοποίηση ψηφιακής κάρτας εργαζομένου: 10.500€.
– Απόκλιση υποβληθέντων στοιχείων από την πραγματική έναρξη/λήξη (περιλαμβάνονται και οι «3 ορφανές»): 3.000€.
– Μη υποβολή στοιχείων για πραγματική έναρξη/λήξη: 3.000€.
– Εφαρμογή ευέλικτης προσέλευσης χωρίς να έχει ενεργοποιηθεί η επιλογή και η κάρτα όπου απαιτείται: 2.000€.
– Μη τήρηση στοιχείων συστήματος χρονομέτρησης για 5 έτη, αν παρεμποδίζεται ο έλεγχος/επαλήθευση αξιώσεων εργαζομένου: 4.000€.
– Σε απολογιστικό: αλλαγή/τροποποίηση ωραρίου ή οργάνωσης ή υπερωρία χωρίς να ταυτοποιείται από τη σήμανση: 10.500€.

Πίνακας με τις κυριότερες γενικές παραβάσεις
Περιγραφή Παράβασης Βαρύτητα Πρόστιμο
Μη ύπαρξη ή μη λειτουργία ηλεκτρονικού συστήματος μέτρησης χρόνου εργασίας, ή μη διαλειτουργία με ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ Πολύ Υψηλή 10.500 €
Μη ειδοποίηση Επιθεώρησης Εργασίας για ανωτέρα βία ή αδυναμία διαβίβασης δεδομένων στο ΕΡΓΑΝΗ Πολύ Υψηλή 10.500 €
Μη τήρηση στοιχείων του συστήματος για 10 έτη, όταν παρεμποδίζεται ο έλεγχος και η επαλήθευση απαιτήσεων εργαζομένων Πολύ Υψηλή 4.000 €
Α/Α Περιγραφή Παράβασης Βαρύτητα Πρόστιμο
1 Μη ενεργοποίηση ψηφιακής κάρτας εργασίας εργαζομένου Πολύ Υψηλή 10.500 €
2 Υποβολή στοιχείων κάρτας που διαφέρουν από την πραγματική έναρξη ή λήξη απασχόλησης (περ. “ορφανά χτυπήματα”) Πολύ Υψηλή 3.000 €
3 Μη υποβολή στοιχείων ψηφιακής κάρτας για έναρξη/λήξη απασχόλησης Πολύ Υψηλή 3.000 €
4 Εφαρμογή ευέλικτου ωραρίου χωρίς να έχει ενεργοποιηθεί η ευέλικτη προσέλευση και η κάρτα Πολύ Υψηλή 2.000 €
5 Μη τήρηση δεδομένων συστήματος για 5–10 έτη, με παρεμπόδιση ελέγχου Πολύ Υψηλή 4.000 €
6 Αλλαγή ωραρίου ή υπερωρία χωρίς να ταυτοποιείται με σήμανση κάρτας (απολογιστικό σύστημα) Πολύ Υψηλή 10.500 €

80) Υπάρχει υποχρέωση άμεσης ειδοποίησης σε περίπτωση ανωτέρας βίας/τεχνικής αδυναμίας;

Ναι. Ο εργοδότης ειδοποιεί άμεσα την οικεία Επιθεώρηση με την έναρξη και τη λήξη του συμβάντος που εμποδίζει τη λειτουργία/διαβίβαση του συστήματος. Παράβαση επισύρει πρόστιμο.
81) Τι είναι «παράβαση ατομικού χαρακτήρα»;

Πρόστιμο που επιβάλλεται για κάθε εργαζόμενο που επηρεάζεται («ανά θιγόμενο»), όπως ορίζει ο Πίνακας του Παραρτήματος VI της Υ.Α. 80016/31.8.2022
82) Πόσο είναι το πρόστιμο για μη ενεργοποίηση ψηφιακής κάρτας εργαζομένου;

10.500 € ανά εργαζόμενο (πολύ υψηλή βαρύτητα).
83) Ποιο είναι το πρόστιμο για απόκλιση στοιχείων κάρτας από την πραγματική έναρξη/λήξη;

3.000 € ανά εργαζόμενο (περιλαμβάνει και τα λεγόμενα «ορφανά χτυπήματα») (Υποβολή στοιχείων της ψηφιακής κάρτας εργαζόμενου που τελούν σε απόκλιση με την πραγματική έναρξη ή την πραγματική λήξη της απασχόλησης.)
84) Αν δεν υποβληθούν στοιχεία κάρτας για την πραγματική έναρξη/λήξη;

3.000 € ανά εργαζόμενο (πολύ υψηλή βαρύτητα) (Μη προβλεπόμενη μη υποβολή στοιχείων της ψηφιακής κάρτας εργαζομένου για την πραγματική έναρξη ή την πραγματική λήξη της απασχόλησης)
85) Τι πρόστιμο επιβάλλεται για ευέλικτη προσέλευση χωρίς ενεργοποιημένη κάρτα/ευέλικτο ωράριο;

2.000 € ανά εργαζόμενο (πολύ υψηλή βαρύτητα) (Εφαρμογή ευέλικτου ωραρίου σε εργαζόμενο για τον οποίο δεν έχει ενεργοποιηθεί η ευέλικτη προσέλευση και η ψηφιακή κάρτα εργασίας αν και υπάρχει υποχρέωση.)
86) Πόσο διάστημα πρέπει να τηρούνται τα στοιχεία του συστήματος χρονομέτρησης;

Βάσει ΥΑ 113169/2023  5 έτη.
87) Τι ισχύει για επιχειρήσεις που επέλεξαν απολογιστικό σύστημα ;

Αν υπάρξει αλλαγή ωραρίου/υπερωρία που δεν ταυτοποιείται από τη σήμανση της κάρτας, επιβάλλεται 10.500 € ανά εργαζόμενο.
88) Τι γίνεται με επαναλαμβανόμενη μη υποβολή δηλώσεων έναρξης/λήξης;

Συνιστά αιτία ελέγχου από την Επιθεώρηση Εργασίας (risk analysis).
89) Υπάρχει δικαίωμα προσφυγής κατά της Πράξης Επιβολής Προστίμου (ΠΕΠ);

Ναι, προσφυγή ουσίας στο Διοικητικό Πρωτοδικείο εντός 60 ημερών από την επίδοση, με κοινοποίηση στην αρμόδια υπηρεσία της Επιθεώρησης· δεν αναστέλλει αυτοδικαίως την εκτέλεση.
90) Πώς αποδεικνύεται η ατομική φύση μιας παράβασης;

Από τον χαρακτηρισμό του πίνακα Παραρτήματος VI ως «Παραβάσεις Ατομικού Χαρακτήρα με επιβολή προστίμου ανά θιγόμενο».
91) Τι συμβαίνει εάν τα στοιχεία κάρτας υποβληθούν με απόκλιση (π.χ. χειροκίνητη λάθος ώρα);

Επιβάλλεται πρόστιμο 3.000 € ανά εργαζόμενο για απόκλιση από την πραγματική έναρξη/λήξη. (Υποβολή στοιχείων της ψηφιακής κάρτας εργαζόμενου που τελούν σε απόκλιση με την πραγματική έναρξη ή την πραγματική λήξη της απασχόλησης.)
92) Αν δεν υπάρχει φυσική παρουσία (π.χ. τηλεργασία), η μη σήμανση αποτελεί παράβαση;

Όχι απαραίτητα.  Οι κυρώσεις στοχεύουν τις υποχρεώσεις του Μηχανισμού (ενεργοποίηση/υποβολή/ακρίβεια δεδομένων). Η τήρηση διακρίνεται από την κάλυψη ειδικών περιπτώσεων (τηλεργασία/κινητές ομάδες) που ορίζονται στις εγκυκλίους, ενώ η μη διαβίβαση όταν απαιτείται επισύρει κυρώσεις σύμφωνα με την Υ.Α. 80016/31.8.2022.

93) Μπορεί ο εργοδότης να ασκήσει προσφυγή κατά της Πράξης Επιβολής Προστίμου;

Ναι, μπορεί να ασκήσει προσφυγή ουσίας στο αρμόδιο Διοικητικό Πρωτοδικείο εντός 60 ημερών από την επίδοση της πράξης, με κοινοποίηση στην αρμόδια υπηρεσία της Επιθεώρησης Εργασίας. Η προσφυγή δεν αναστέλλει την εκτέλεση της πράξης
94 Πότε θεωρείται εκπρόθεσμη υποβολή;

Όταν η επιχείρηση διαβιβάζει τις σημάνσεις (έναρξη–λήξη) πέραν των 15 λεπτών από το γεγονός ή μετά την επαναφορά λειτουργίας, χωρίς να έχει ενημερώσει έγκαιρα για ανωτέρα βία.
Πηγές για την σύνταξη των ερωτήσεων/απαντήσεων:

37271/21-06-2024 ψηφιακή κάρτα εργασίας
49758/26-05-2022 Εφαρμογή Συστήματος Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας – Κωδικοποιημένη
113169/27-12-2023 Κάρτα εργασίας από 1.1.2024 – λοιπά εργατικά – Κωδικοποιημένη
24595/28-03-2024 Παράταση κυρώσεων ψηφιακής κάρτας εργασίας
24595/28-03-2024 Παράταση κυρώσεων ψηφιακής κάρτας εργασίας
44485/11-09-2024 ψηφιακή κάρτα εργασίας σε τουρισμό και εστίαση
16973/25-06-2025 ψηφιακή κάρτα εργασίας
26606/13-10-2025 εφαρμογή ψηφιακής κάρτας εργασίας
3496/10-02-2025 κάρτα εργασίας σε τουρισμό και εστίαση
80016/31.8.2022 Πρόστιμα ψηφιακής κάρτας, αδειών, βίας και παρενόχλησης – Κωδικοποιημένη
© Taxheaven 2025 – Οδηγός FAQ Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας

Read more at Taxheaven: https://www.taxheaven.gr/news/71916/erwthseis-apanthseis-gia-thn-pshfiakh-karta-ergasias

Leave A Reply

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.