Πόσο συνδέονται οι σύγχρονες νηστείες με τις παραδοσιακές; Ποια είναι τα οφέλη της εκούσιας αφαγίας; Ο λόγος που την ακολουθούν σήμερα οι άνθρωποι είναι απλώς για να χάσουν κιλά; Ή συντρέχουν άλλοι λόγοι;
Ολα ξεκίνησαν με ένα ντοκιμαντέρ του BBC που προβλήθηκε στην τηλεόραση το 2012. Ο τίτλος του; «Eat, Fast, Live Longer», δηλαδή: «Φάε, νήστεψε, ζήσε περισσότερο». Ο δημοσιογράφος Michael Mosley εξέταζε αν η νηστεία βοηθάει τον άνθρωπο να ζήσει καλύτερα και άρα περισσότερο.
«Αγαπώ τη ζωή και γι’ αυτό θέλω να παραμείνω νέος και δραστήριος για όσο περισσότερο μπορώ», λέει στην αρχή της τηλεοπτικής του έρευνας ο 58χρονος Βρετανός τηλεπαρουσιαστής. Και συνεχίζει: «Γνωρίζω όλες τις βασικές συμβουλές που πρέπει να ακολουθεί κανείς για να παραμένει υγιής. Αλλά στη δική μου περίπτωση αυτό δεν φαίνεται να λειτουργεί. Ανακάλυψα ότι το σώμα μου δεν είναι πρότυπο υγείας». Ο Μάικλ Μόσλεϊ ύστερα από υπερατλαντικά ταξίδια και συζητήσεις με Αμερικανούς επιστήμονες κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αποχή από το φαγητό συνδέεται με την ευεξία και τη μακροζωία. Η επιτυχία του ντοκιμαντέρ ήταν τόσο μεγάλη, που πυροδότησε τη νέα αυτή τάση διατροφής. Μάλιστα, ο ίδιος ο δημοσιογράφος έγραψε σχετικό βιβλίο, το «Fast Diet», το οποίο κάνει θραύση στο εξωτερικό.
Δεν είναι ο μόνος, όμως, που έχει ασχοληθεί με το αντικείμενο. Τελευταία κυκλοφορούν στην αγορά εκδόσεις για τις διάφορες μορφές της διαλείπουσας νηστείας
.Τι σημαίνει λοιπόν; Η διακοπτόμενη νηστεία δεν είναι δίαιτα, είναι ένα σύστημα διατροφής. Είναι ένας τρόπος να προγραμματίζετε τα γεύματά σας˙ δεν αλλάζει το τι τρώτε, αλλά πότε το τρώτε.
Αυξάνετε τα χρονικά διαστήματα που μένετε νηστικοί (επιτρέπεται τότε ο σκέτος καφές, το τσάι και το νερό) και μειώνετε αντίστοιχα τον αριθμό των ωρών ή των ημερών που μπορείτε να τρέφεστε. Για παράδειγμα: μια μέθοδος προτείνει ένα 16ωρο νηστείας (που περιλαμβάνει και τις ώρες του ύπνου) και 8 ώρες τροφή, σε μια άλλη μπορείτε να τρώτε τη μία μέρα ό,τι θέλετε (μέχρι και χάμπουργκερ με πατάτες τηγανητές, που λέει ο λόγος), όμως την άλλη θα πρέπει να αρκείστε σε ένα γεύμα των 500 ή 600 θερμίδων, αναλόγως του αν είστε γυναίκα ή άντρας. O Μάικλ Μόσλεϊ, αφού δοκίμασε διάφορες μορφές διαλείπουσας νηστείας, κατέληξε στο σύστημα «5:2», που περιλαμβάνει πέντε ημέρες της εβδομάδας κανονικό φαγητό και τις άλλες δύο μειώνουμε την ημερήσια πρόσληψη των 2.000 θερμίδων στο 1/4.
Η ιστορία της νηστείας
Η νηστεία απαντά σε διάφορους πολιτισμούς και θρησκείες ανά τους αιώνες. Οι Αιγύπτιοι νήστευαν για θρησκευτικούς αλλά και για λόγους υγείας. Ορισμένοι αρχαίοι φιλόσοφοι, όπως ο Πλάτωνας, επίσης αρκούνταν στην ολιγοφαγία. Η νηστεία των Εβραίων συνίσταται κυρίως στην ελάττωση των γευμάτων. Στα βικτωριανά χρόνια, όπως μας πληροφόρησε ο διατροφολόγος και παθολόγος Γιώργος Πανοτόπουλος, υπήρχαν τα fasting girls, «οι υστερικές νέες κοπέλες, που για να τις θεραπεύσουν τις έκλειναν σε μοναστήρι, όπου υποβάλλονταν σε νηστεία». Οι μουσουλμάνοι έχουν το Ραμαζάνι, ενώ οι χριστιανοί ορθόδοξοι νηστεύουν καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, με αυστηρότερη περίοδο νηστείας τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Τότε, απαγορεύονται τα κρεατικά, τα αυγά, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, το λάδι, τα ψάρια και τα θαλασσινά, τα οινοπνευματώδη τις καθημερινές, ενώ το Σαββατοκύριακο μπορούμε να καταλύουμε το λάδι, τον οίνο και τα μαλάκια.
Ολοι ξέρουμε πώς να χάσουμε κιλά. Να τρώμε τροφές με χαμηλά λιπαρά, να ασκούμαστε πολύ και ποτέ να μην παραλείπουμε γεύματα. Ωστόσο τα επίπεδα της παχυσαρκίας παραμένουν υψηλά.. ϊσως τελικά η λύση είναι η διαλείπουσα νηστεία.
«Βασισμένη στη δουλειά κορυφαίων επιστημόνων του κόσμου, είναι μια συναρπαστική εναλλακτική απέναντι στη συνηθισμένη δίαιτα», γράφει στην ιστοσελίδα του ο Μάικλ Μόσλεϊ. Οι υποστηρικτές της διακοπτόμενης νηστείας πιστεύουν ότι η μέθοδος αυτή κάνει θαύματα. Βελτιώνει, λένε, την αρτηριακή πίεση, τα επίπεδα χοληστερίνης. Μειώνει τον κίνδυνο για καρδιακή προσβολή. Ρυθμίζει το μεταβολισμό, βοηθάει τις εγκεφαλικές λειτουργίες και γενικά προστατεύει και από άλλα προβλήματα που έρχονται με τα γηρατειά.
Ο Ιατρικός Σύλλογος του Καναδά, όπως διαβάζουμε στην αμερικανική Huffington Post, συμφωνεί ότι υπάρχει μεγάλος όγκος ερευνών που υποστηρίζει ότι η νηστεία κάνει καλό στην υγεία του ανθρώπου. Το περιοδικό Science του Αμερικανικού Συλλόγου για την Πρόοδο της Επιστήμης συναινεί.
Οι έρευνες, όμως, σε ανθρώπους βρίσκονται στην αρχή. Τα περισσότερα πειράματα έχουν γίνει σε πειραματόζωα. Ο Valter Longo, ερευνητής Γεροντολογίας του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας, κάνοντας διάφορα τεστ σε ποντίκια των οποίων μειώθηκε η τροφή, παρατήρησε ότι αυξήθηκε η εγκεφαλική τους δύναμη. «Πιστεύουμε ότι η νηστεία σε κάνει να ξανανιώνεις», δήλωσε ο Βάλτερ Λόνγκο στο Science.
«Νομίζω ότι η δίαιτα αυτή εξουδετερώνει τις μεταβλητές της γήρανσης και νομίζω ότι αυτό είναι εντυπωσιακό», υπογράμμισε στο ίδιο άρθρο ο μοριακός βιολόγος Christopher Hine του Harvard School of Public Health (Σχολή για τη Δημόσια Υγεία του Χάρβαρντ) στη Βοστώνη.
«Η διακοπτόμενη μείωση θερμίδων έχει αποτελέσματα που διαρκούν περισσότερο. Αλλά έχουμε πολλά να ανακαλύψουμε ακόμη», σημείωσε ο βιοχημικός James Mitchell, που εργάζεται στην ίδια σχολή.
Από την πλευρά του ο Κώστας Φασσέας, καθηγητής Γεωπονικής Βιοτεχνολογίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και συγγραφέας του βιβλίου «Τι τρώμε – Ενας επιστήμονας στην κουζίνα μας». καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η διαλείπουσα νηστεία είναι σε αρχικό στάδιο και δεν υπάρχουν ακόμη επίσημες αποδείξεις
Μήπως τότε η θρησκευτική νηστεία, που είναι πιο παλιά, ωφελεί την υγεία; «Μια ομάδα του Πανεπιστημίου της Κρήτης έκανε μια μελέτη το 2007 σε ανθρώπους που νήστευαν κατά τον χριστιανικό τρόπο, για να δουν αν επηρεάζει την πίεση του αίματος. Το συμπέρασμα, που δημοσιεύτηκε στο Prevented Medicine, δεν αποδεικνύει κάτι τέτοιο. Για την ελληνική νηστεία οι κακές γλώσσες λένε ότι ήταν μια συμφωνία μεταξύ τσιφλικάδων και Εκκλησίας, όπου ορίστηκαν κάποιοι κανόνες. Αποφασίστηκε τότε νηστεία 120 ημερών. Είπαν ότι το 1/3 του χρόνου δεν θα ταΐζουμε τους εργάτες με ακριβή τροφή, δηλαδή γάλα, αυγά, κρέας. Αλλά όταν καθιερώθηκαν οι νηστείες, έτσι κι αλλιώς ο κόσμος πεινούσε
Πηγή Καθημερινή
