Το θέμα του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου, θίγεται στο άρθρο που ακολουθεί.
Θυμίζουμε ότι ήδη ο μειωμένος συντελεστής έχει καταργηθεί από τον περασμένο Οκτώβριο σε 6 Νησιά, ενώ τον Ιούνιο εντάσσεται -άνευ απροόπτου- μια δεύτερη ομάδα νησιών, στο μέτρο της κατάργησης.
Με την περίπτωση 3 της υποπαρ. Δ2 της παρ. Δ του άρθρου 2 του Ν. 4336/2015 οι προβλεπόμενες στις παρ. 4, 5 και 6 του άρθρου 21 μειώσεις των συντελεστών Φ.Π.Α. (μείωση 30%) καταργούνται σταδιακά ως ακολούθως:
– από 1.10.2015 στην πρώτη ομάδα νησιών,
– από 1.6.2016 στη δεύτερη ομάδα νησιών και
– από 1.1.2017 στα υπόλοιπα νησιά.
Σημείωση : Από 1ης Οκτωβρίου 2015 εφαρμόζονται οι κανονικοί συντελεστές στα νησιά του Αιγαίου: Θήρα, Μύκονος, Νάξος, Πάρος, Ρόδος Σκιάθος.
Με αφορμή την από 1/6/2016 κατάργηση του μειωμένου ΦΠΑ στη δεύτερη ομάδα νησιών, αν και το θέμα είναι ακόμα ανοιχτό και σε σχέση με τη γενικότερη διαπραγμάτευση, θεωρήσαμε σκόπιμο να ανακεφαλαιώσουμε τις σχετικές διατάξεις και να καλύψουμε με παραδείγματα κάθε πιθανή περίπτωση.
Α) Ανάλυση διατάξεων
1. Στην παρ. 4 άρθρου 21 Ν. 2859/2000 αναφέρεται οτι : «Για τα νησιά των νομών Σάμου, Λέσβου, Χίου, Δωδεκανήσου, Κυκλάδων και τα νησιά του Αιγαίου Θάσο, Σαμοθράκη, Βόρειες Σποράδες και Σκύρο, οι συντελεστές του φόρου μειώνονται κατά τριάντα τοις εκατό (30%), εφόσον πρόκειται για αγαθά, τα οποία κατά το χρόνο που ο φόρος γίνεται απαιτητός:
α) βρίσκονται στα νησιά αυτά και παραδίδονται από υποκείμενο στο φόρο που είναι εγκαταστημένος στα νησιά αυτά,
β) πωλούνται με προορισμό τα νησιά αυτά από υποκείμενο στο φόρο,εγκαταστημένο σε οποιοδήποτε μέρος του εσωτερικού της χώρας, προς αγοραστήυποκείμενο ή προς μη υποκείμενο στο φόρο νομικό πρόσωπο, εγκαταστημένο στα νησιά αυτά,
γ) αποστέλλονται ή μεταφέρονται προς υποκείμενο στο φόρο ή προς μη υποκείμενο στο φόρο νομικό πρόσωπο που είναι εγκαταστημένο στα νησιάαυτά, στα πλαίσια της ενδοκοινοτικής απόκτησης αγαθών,
δ) εισάγονται στα νησιά αυτά.
Η πιο πάνω μείωση των συντελεστών δεν ισχύει για τα καπνοβιομηχανικά προϊόντα και τα μεταφορικά μέσα.».
Παροχή υπηρεσιών
Σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 21 του Ν. 2859/2000, η μείωση της παραγράφου 4 ισχύει και για τις υπηρεσίες που εκτελούνται υλικά στην περιοχή αυτήν από υποκείμενο στο φόρο, ο οποίος κατά το χρόνο που ο φόρος γίνεται απαιτητός είναι εγκαταστημένος στην περιοχή αυτήν.
Εγκατάσταση – υποκατάστημα
Ως υποκατάστημα θεωρείται κάθε επαγγελματική εγκατάσταση του επιτηδευματία, εκτός του κεντρικού καταστήματος, στην οποία γίνεται οποιαδήποτε συναλλακτική ή παραγωγική δραστηριότητα αυτού. (Κ.Φ.Σ.).
Για να αποφεύγονται οι καταστρατηγήσεις της πιο πάνω διάταξης για τους μειωμένου συντελεστές της Δωδεκανήσου, η εγκατάσταση του υποκαταστήματος πρέπει να είναι μόνιμη και όχι περιστασιακού χαρακτήρα και να δηλώνεται στον Οικονομικό Έφορο του τόπου όπου βρίσκεται με σχετική δήλωση πριν την έναρξη των εργασιών του υποκαταστήματος (ΠΟΛ.198/1987).
Β) Παραδείγματα εφαρμογής μειωμένων συντελεστών σύμφωνα με τις περιπτώσεις του άρθρου 21 του Ν.2859/2000
1. Επιχείρηση με έδρα τη Λέσβο πουλάει μηχανήματα (τα οποία βρίσκονται στη Λέσβο) σε πελάτη της στην Κέρκυρα. Ο συντελεστής ΦΠΑ με τον οποίο θα επιβαρυνθεί η πώληση είναι (παρ. 4 περ. α) 16%.
2. Επιχείρηση με έδρα στην Αθήνα πωλεί (με εξασφαλισμένη φυσική μεταφορά) σε ατομική επιχείρηση εμπορίας στη Λέσβο, ομπρέλες θαλάσσης (παρ. 4 περ. β). ΦΠΑ 16%.
3. Επιχείρηση με έδρα στην Αθήνα πωλεί (με εξασφαλισμένη φυσική μεταφορά) σε στρατόπεδο στη Λήμνο στρατιωτικά υποδήματα (παρ. 4 περ. β). ΦΠΑ 16%.
4. Επιχείρηση με έδρα στην Αθήνα πωλεί σε ιδιώτη, κάτοικο της Αλλονήσου, φωτογραφική μηχανή (παρ. 4 περ. β). ΦΠΑ 23%.
5. Επιχείρηση με έδρα τη Λέσβο αποκτά από την Ιταλία (ενδοκοινοτική απόκτηση) ομπρέλες θαλάσσης (παρ. 4 περ. γ).ΦΠΑ 16%.
6. Επιχείρηση με έδρα τη Λέσβο αποκτά από την Τουρκία (εισαγωγή) ομπρέλες θαλάσσης (παρ. 4 περ. γ). ΦΠΑ 16%.
7. Επιχείρηση με έδρα τη Λέσβο αποκτά επιβατικό αυτοκίνητο από επιχείρηση με έδρα στην Αθήνα (παρ. 4). ΦΠΑ 23%.
8. Λογιστής με έδρα τη Θεσσαλονίκη παρέχει υπηρεσίες επίβλεψης λογιστηρίου σε Ξενοδοχείο στη Σκόπελο. (παρ. 5). ΦΠΑ 23%.
9. Μηχανικός με έδρα τον Βόλο παρέχει υπηρεσίες επίβλεψης έργου σε οικοδομή που κτίζεται στη Σκύρο. (παρ. 5). ΦΠΑ 23%.
10. Ατομική επιχείρηση τεχνικών υπηρεσιών με έδρα την Καβάλα παρέχει μέσω του υποκαταστήματός της στη Θάσο υπηρεσίες συναρμολόγησης μηχανημάτων σε τεχνική εταιρεία στη Θάσο (παρ. 5). ΦΠΑ 16%.
11. ΕΠΕ τεχνικών υπηρεσιών με έδρα στη Σαμοθράκη παρέχει υπηρεσίες εγκατάστασης μηχανημάτων σε βιομηχανία με έδρα στην Αλεξανδρούπολη (παρ. 5). ΦΠΑ 23%.
12. Λογιστής με έδρα στη Σκόπελο συμπληρώνει τη φορολογική δήλωση σε τουρίστα, μισθωτό, κάτοικο Βόλου (παρ. 5). ΦΠΑ 16%.
13. Επιχείρηση ενοικιάσεως αυτοκινήτων με έδρα στην Κω ενοικιάζει αυτοκίνητο σε ιδιώτη, τουρίστα (παρ. 5). ΦΠΑ 16%.
14. Επιχείρηση επισκευής υπολογιστών με έδρα στη Σκόπελο επισκευάζει tablet σε τουρίστα (παρ. 5). ΦΠΑ 16%.
Γ) Συμπεράσματα – περιπτώσεις
1.Υποκείμενος στο φόρο (Φυσικό ή Νομικό πρόσωπο) με έδρα σε νησιά με μειωμένο συντελεστή, πωλεί αγαθά (που βρίσκονται στα νησιά αυτά) είτε χονδρικά, είτε λιανικά σε οποιονδήποτε (είτε υποκείμενο είτε μη υποκείμενο στον φόρο) με ΦΠΑ 16%.
2. Υποκείμενος στο φόρο (Φυσικό ή Νομικό πρόσωπο) με έδρα στη χώρα (εκτός μειωμένου των νησιών) πωλεί προς αγοραστή υποκείμενο ή προς μη υποκείμενο στο φόρο νομικό πρόσωπο των νησιών με μειωμένο συντελεστή. ΦΠΑ 16%. Σε περίπτωση λιανικής πώλησης ο ΦΠΑ είναι 23% ανεξάρτητα από την κατοικία του αγοραστή. Αν υπάρχει υποκατάστημα με έδρα στα νησιά αυτά, βλ. περ. 1.
3. Υποκείμενος στο φόρο (Φυσικό ή Νομικό πρόσωπο) με έδρα στη χώρα (εκτός μειωμένου των νησιών) παρέχει υπηρεσίες σε νησιά με μειωμένο συντελεστή. Ανεξάρτητα του τόπου που παρέχεται η υπηρεσία ο ΦΠΑ είναι 23%. Εξαίρεση αποτελεί αν έχει υποκατάστημα στα νησιά και η υπηρεσία παρέχεται από το υποκατάστημα και ολοκληρώνεται στα νησιά με τον μειωμένο συντελεστή.
4. Υποκείμενος στο φόρο (Φυσικό ή Νομικό πρόσωπο) με έδρα σε νησιά με μειωμένο συντελεστή, παρέχει υπηρεσίες είτε χονδρικά είτε λιανικά εφόσον εκτελούνται υλικά στην περιοχή, ΦΠΑ 16%. Αν οι υπηρεσίες εκτελούνται υλικά στη λοιπή Ελλάδα, ΦΠΑ 23%.
