Το «για μικρούς και μεγάλους» είναι μια φράση που χρησιμοποιείται πιο συχνά και από τον βασιλιά των κλισέ «αρκεί να το πιστέψεις πραγματικά και θα γίνει». Συνήθως συναντάται σε παρουσιάσεις ταινιών, παραστάσεων και εκδηλώσεων που απευθύνονται σε μικρά παιδιά και χρησιμοποιείται για να χρυσώσει το χάπι στους γονείς που θα αναγκαστούν να παρευρεθούν σε αυτές ως συνοδοί των βλασταριών τους.
Στην πραγματικότητα οι μισές (και αν) από αυτές τις περιπτώσεις είναι όντως «και για μεγάλους», εκτός κι αν ξέρετε κάποιον άνθρωπο άνω των 20 ετών που προτιμά να παρακολουθήσει ένα παιδικό θεατρικό έργο ή μια παράσταση με μαριονέτες από το να πάει για καφέ (μπύρα) με τους φίλους του ή στο σινεμά να δει το «Mad Max». Ναι, ούτε εμείς.
Τα βιβλία ωστόσο (*) είναι μια εντελώς διαφορετική υπόθεση. Ένας εντελώς διαφορετικός κόσμος, για την ακρίβεια. Μια καλογραμμένη ιστορία μπορεί να φαίνεται παιδική με την πρώτη ματιά αλλά να κρύβει μέσα της ένα ή και περισσότερα μαθήματα ζωής που θα συγκινήσουν και τον πιο κυνικό ενήλικα που (πιστεύει πως) έχει ξεπεράσει όλα αυτά τα «παιδικά παραμυθάκια».
Τα ακόλουθα παιδικά βιβλία θεωρούνται κλασικά για αυτόν ακριβώς το λόγο. Μπορεί να τα είχατε διαβάσει μικροί, μπορεί να τα διαβάζετε τώρα στο παιδί/ανίψι/ βαφτιστήρι σας ή μπορεί και να τα ξέρετε μόνο από τον τίτλο τους. Όλα τους όμως είναι ο ορισμός του «ένα βιβλίο για μικρούς και μεγάλους», όλα τους έχουν κάνει εκατομμύρια μικρά παιδάκια ανά τον κόσμο να μάθουν πράγματα για τον εαυτό τους και για τους ανθρώπους γύρω τους, ταξιδεύοντάς τα ταυτόχρονα σε συναρπαστικές χώρες και μαγεμένα αστέρια, όλα τους έχουν κάνει κάποιον «μεγάλο» να συγκινηθεί, να διασκεδάσει και, κυρίως, να θυμηθεί τι είναι σημαντικό στη ζωή του και τι όχι, για τι αξίζει να παλεύει και για τι όχι.
(*)Τα βιβλία και οι ταινίες της Pixar, οι οποίες είναι ουσιαστικά ενήλικα δράματα μεταμφιεσμένα σε καρτούν για παιδιά.
Το Δίχτυ της Καρλότας, Ε. Μπ. Ουάιτ
(Εκδόσεις Ψυχογιός)
Αυτή είναι η ιστορία ενός μικρού κοριτσιού, της Φερν, που αγαπούσε ένα μικρό γουρουνάκι, τον Γουίλμπορ. Είναι, επίσης, η ιστορία της Σάρλοτ, της πολυαγαπημένης του φίλης, η οποία έτυχε να είναι αράχνη. Με τη βοήθεια του Τέμπλετον του ποντικού, η Σάρλοτ θα προσπαθήσει να σώσει τη ζωή του Γουίλμπορ.
Ένα βιβλίο που έχει χαρακτηριστεί ως ένα από τα δέκα καλύτερα βιβλία της παγκόσμιας παιδικής λογοτεχνίας -ίσως επειδή είναι ένα από τα καλύτερα μαθήματα κατά του ρατσισμού αλλά και ένας ύμνος στη φιλία.
Το Πάνινο Λαγουδάκι, Μάρτζερι Ουίλιαμς
(Εκδόσεις Παπαδόπουλος)
Η κλασική ιστορία της Μάρτζερι Ουίλιαμς, για το αγόρι που με την αγάπη του μεταμορφώνει έναν πάνινο λαγό σε αληθινό, έχει συγκινήσει τις καρδιές αμέτρητων παιδιών για δεκαετίες ολόκληρες.
Το Δέντρο που Έδινε, Σελ Σιλβερστάιν
(Εκδόσεις Δωρικός)
Μια φορά και έναν καιρό ήταν μια μηλιά που αγαπούσε ένα αγοράκι. Κάθε μέρα το αγόρι πήγαινε στη μηλιά κι έτρωγε τα μήλα της, έκανε κούνια στα κλαδιά της, σκαρφάλωνε στον κορμό της και μηλιά ήταν ευτυχισμένη. Μα το αγόρι όσο μγάλωνε τόσα περισσότερα ζητούσε από το δέντρο και το δέντρο έδινε, έδινε, έδινε αδιάκοπα. Μια άκρως συναισθηματική ερμηνεία του χαρίσματος που έχουν εκείνοι που ξέρουν να δίνουν κι εκείνοι που ξέρουν να ανταποδίδουν με αγάπη.
Το Κομμάτι που λείπει συναντά το Μεγάλο Ο , Σελ Σιλβερστάιν
(Εκδόσεις Δωρικός)
Ο Μικρός Νικόλας, Ρενέ Γκοσινί και Ζαν Ζακ Σανπέ
(Εκδόσεις Πατάκη)
Ο μικρός Νικόλας είναι ένας μαθητής έξυπνος, εργατικός, δυναμικός, γενναίος. Πρόθυμος να ξεχωρίσει στα μαθήματα, αλλά και στις αταξίες και αψιμαχίες μέσα ή έξω από το σχολείο. Σύντροφοι στις περιπέτειες του οι φίλοι του. Ή αλλιώς, πώς ο Ρενέ Γκοσινί μεγάλωσε εξαιρετικά γενιές και γενιές με μια χούφτα τρελούς Γαλάτες και ένα μικρό αγόρι.
Όλιβερ, Μπιργκίτα Σιφ
(Εκδόσεις Ίκαρος)
Ο Όλιβερ ένοιωθε λίγο διαφορετικός. Απολάμβανε τη μοναξιά του. Έπλαθε ιστορίες με τους φανταστικούς του φίλους, τα παιχνίδια του, και χαιρόταν την παρέα τους. Ώσπου μια μέρα, κυνηγώντας το μπαλάκι του, γνώρισε την Ολίβια. Μια γλυκιά ιστορία για όποιον έχει νιώσει κάποτε διαφορετικός.
Η Διεθνής Αμνηστία έχει γράψει για το βιβλίο: «μας θυμίζει πως κάθε άνθρωπος γεννιέται ελεύθερος και ίσος προς τους άλλους, και έχουμε όλοι τις δικές μας σκέψεις και τη δική μας γνώμη. Αυτά είναι κάποια από τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα».
Έλμερ, Ντέιβιντ Μακ Κι
(Εκδόσεις Πατάκη)
Ο Έλμερ ο παρδαλός ελέφαντας είναι ένας ήρωας που αγαπήθηκε από πολλές γενιές παιδιών προσχολικής ηλικίας αλλά και εκπαιδευτικούς, αφού μέσα από αυτόν τον τρυφερό ήρωα μπορούν να μιλήσουν στα παιδιά για αξίες όπως η διαφορετικότητα. Βέβαια, αν κρίνουμε από τα όσα συμβαίνουν στον κόσμο των «μεγάλων» τελευταία, ίσως ο Έλμερ να έπρεπε να μοιράζεται μέχρι και στις στάσεις των λεωφορείων.
Βεγγαλικά, Αλέξης Κυριτσόπουλος
(Εκδόσεις Ίκαρος)
Ο Αλέξης Κυριτσόπουλος εμπνέεται από τους στίχους των μεγάλων ποιητών της γενιάς του ’30 και γράφει παραμύθια με φόντο τις μοναδικές του εικόνες. Σε αυτή την ιστορία έχει ως υλικά αστραπές, πεφταστέρια και θρύψαλα φεγγαριού για να στολίσει τον ουρανό με πυροτεχνήματα και λαμπερά ποιήματα.
Ουπς, Όλιβερ Τζέφερς
(Εκδόσεις Ίκαρος)
Ο χαρταετός του Φλόιντ σκαλώνει στα κλαδιά του δέντρου και ο Φλόιντ κάνει τα πάντα για να τον κατεβάσει. Ο πολυβραβευμένος συγγραφέας και εικονογράφος Oliver Jeffers χρησιμοποιεί λίγα λόγια, πολλές εικόνες και άπλετο χιούμορ για να αφηγηθεί μια ξεκαρδιστική αλλά και τρυφερή ιστορία.
Η Τελεία, Πίτερ Ρέινολντς
(Εκδόσεις Αίσωπος)
Mια τελεία δε σημαίνει πάντα ένα τέλος. Μπορεί να σημαίνει και μια αρχή. Mια πρωτότυπη και ευρηματική ιστορία για το ταλέντο και τις ικανότητες που κρύβει μέσα του ο καθένας μας.
Ο Τρομερός Εχθρός, Χόρχε Μπουκάι
(Εκδόσεις Όπερα)
Ήταν μια φορά ένας βασιλιάς που ήθελε να γίνει ο πιο ισχυρός άνθρωπος του κόσμου, αλλά η δημοφιλία ενός μάγου που ζούσε στο βασίλειό του και μπορούσε να μαντέψει το μέλλον, τον έφερνε δεύτερο στις προτιμήσεις των υπηκόων του. Μια μέρα, ο ζηλιάρης βασιλάς σκαρφίστηκε ένα τέχνασμα που θα αποδείκνυε ότι ο μάγος δεν μπορούσε να μαντέψει το μέλλον: θα τον ρωτούσε μπροστά σε όλον τον κόσμο την ημερομηνία του ίδιου του του θανάτου. Οτιδήποτε κι αν απαντούσε ο μάγος, ο βασιλιάς θα έβγαζε το σπαθί του και θα τον σκότωνε, αποδεικνύοντας πως η φήμη του δεν ευσταθούσε. Υπήρχε κάτι, όμως, που ο μεγάλος βασιλιάς δεν είχε υπολογίσει: την απάντηση του μάγου, που θα τον έκανε να αναθεωρήσει ολόκληρη τη ζωή και τη βασιλική του αντίληψη.
Μια ιστορία αγάπης και µίσους, ταπεινοφροσύνης και µαταιοδοξίας, που εξηγεί πώς ο τροµερός εχθρός µας, µπορεί να γίνει ο καλύτερός µας φίλος.
Πώς να κάνετε έναν ελέφαντα να χορέψει, Άγγελος Αγγέλου και Έμη Σίνη
(Εκδόσεις Παπαδόπουλος)
Ποιος μπορεί άραγε να κάνει έναν ελέφαντα να χορέψει; Σίγουρα κάποιος εύσωμος. Με μια φωνή βροντερή όσο εκατό κεραυνοί μαζί. Και δυνατός. Ναι, οπωσδήποτε πολύ δυνατός.
Ή μήπως όχι;
Ένα βιβλίο που, με τον πιο διασκεδαστικό τρόπο, αποδεικνύει ότι όλα μπορεί να τα καταφέρει κανείς. Αρκεί να μετατρέψει την «αδυναμία» του σε δύναμη.
Ο Μικρός Πρίγκιπας, Αντουάν ντε Σαιντ Εξυπερύ
(Εκδόσεις Πατάκη)
Ε, καλά τώρα.
