Τουλάχιστον για μια δεκαετία κυκλοφορεί σε διάφορες παραλλαγές ένας μύθος με το όνομα «Hellenic Quest». Υποτίθεται πως είναι ένα πρόγραμμα ηλεκτρονικής εκμάθησης της ελληνικής που το κατασκεύασε η Apple και το CNN άρχισε να το διανέμει παγκοσμίως…
Όπως εξηγεί ο μύθος το ενδιαφέρον για την γλώσσα μας προέκυψε από τη διαπίστωση των επιστημόνων πληροφορικής ότι οι H/Y προχωρημένης τεχνολογίας δέχονται ως «νοηματική» γλώσσα μόνον την ελληνική. Όλες οι άλλες γλώσσες χαρακτηρίζονται «σημειολογικές» γι’ αυτό και οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές θεωρούν την Ελληνική γλώσσα «μη οριακή», δηλαδή χωρίς όρια και ταυτόχρονα αναγκαία στις νέες επιστήμες όπως η Πληροφορική, η Ηλεκτρονική, η Κυβερνητική και άλλες.
Αναφέρεται μάλιστα πως μέχρι και Ισπανοί ευρωβουλευτές ζήτησαν να «καθιερωθεί η Ελληνική ως η επίσημη της Ευρωπαϊκής Ένωσης διότι το να μιλά κανείς για Ενωμένη Ευρώπη χωρίς την Ελληνική είναι σα να μιλά σε έναν τυφλό για χρώματα»…
Οι πτυχές του θέματος είναι πολλές και ενδιαφέρουσες.Ακολουθούν δύο δημοσιεύματα που δίνουν μια γενική εικόνα αυτής της ιντερνετικής «απάτης»
Α. Απόσπασμα δημοσίεύματος από την Εφημερίδαν των Συντακτών,που υπογράφουν ο Δημήτρης Τερζής και η Αφροδίτη Τζιαντζή
«Ο κ. Σαραντάκος,συγγραφέας-μεταφραστής, στα βιβλία του όπως και στον ιστότοπό του «Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία» (sarantakos.wordpress.com) έχει ανασκευάσει δεκάδες γλωσσικούς αλλά και ιστορικούς μύθους και απάτες, με διασημότερο το «Λερναίο Κείμενο» του Hellenic Quest.
Ο συγγραφέας το βάφτισε «Λερναίο» επειδή όσες φορές και αν διαψεύδεται, αυτό επανεμφανίζεται εμπλουτισμένο με νέες τερατολογίες. Στις διαφορετικές εκδοχές του περιλαμβάνει αστήρικτους αλλά επιστημονικοφανείς ισχυρισμούς για την ανωτερότητα της ελληνικής γλώσσας, ιδίως των αρχαίων ελληνικών.
Ο μύθος είναι σχεδόν συνομήλικος του ελληνικού διαδικτύου, πρωτοεμφανίζεται στα τέλη της δεκαετίας του ’90 και διαδίδεται ραγδαία αρχικά μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ενώ γοητεύει από μεγάλα ενημερωτικά δίκτυα μέχρι επιφυλλιδογράφους έγκριτων εφημερίδων – ώς και τον πρώην υπουργό Παιδείας, Ευριπίδη Στυλιανίδη, που τον υιοθετεί σε ομιλία του.
Παρουσιάζει τα ελληνικά ως την πλουσιότερη γλώσσα του κόσμου, με 90 εκατομμύρια λεκτικούς τύπους, τα στελέχη των πολυεθνικών να μαθαίνουν αρχαία ελληνικά επειδή «τονώνουν τις ηγετικές ικανότητες» και τους υπολογιστές του μέλλοντος να επικοινωνούν στην αρχαιοελληνική που αναγνωρίζουν ως «τη μόνη νοηματική γλώσσα του κόσμου» με «μαθηματική δομή».
«Οπωσδήποτε το διαδίκτυο είναι προνομιακός τρόπος διάδοσης μύθων κάθε λογής. Είτε κακόβουλων είτε από αφέλεια» λέει στην «Εφ.Συν.» ο Νίκος Σαραντάκος, προσθέτοντας ωστόσο ότι το ίδιο μέσο προσφέρει και τα εργαλεία για την ανασκευή των μύθων.
«Ομως το πάνω χέρι εξακολουθεί να το έχει αυτός που διαδίδει έναν αρεστό μύθο, είτε επειδή βολεύει πολιτικά είτε επειδή γαργαλάει κάποια ένστικτα του κοινού. Η καλύτερη λύση είναι η βασανιστική, αργή και επίμονη προσπάθεια ανασκευής τους ώστε να απαξιώνεται όποιος διαδίδει τέτοια πράγματα».
Β. Σύνοψη περί του «Hellenic Qest» από κείμενο της Αννας Γιάνναρου στην Καθημερινή
«Κυκλοφορεί εδώ και σχεδόν μία δεκαετία σε διάφορες παραλλαγές. Το βασικό κείμενο λέει:
«Ηellenic Quest λέγεται ένα πρόγραμμα ηλεκτρονικής εκμαθήσεως της ελληνικής που το CNN άρχισε να διανέμει παγκοσμίως… (…) Το πρόγραμμα παράγεται από την Αpple, ο πρόεδρος της οποίας Τζον Σκάλι είπε σχετικώς: “(…) Η κοινωνία μας χρειάζεται ένα εργαλείο που θα της επιτρέψει να αναπτύξει τη δημιουργικότητά της, να εισάγει νέες ιδέες και θα της προσφέρει γνώσεις περισσότερες από όσες ο άνθρωπος μπορούσε έως τώρα να ανακαλύψει”. (…) Το ενδιαφέρον για την ελληνική προέκυψε από τη διαπίστωση των επιστημόνων πληροφορικής ότι οι H/Y προχωρημένης τεχνολογίας δέχονται ως “νοηματική” γλώσσα μόνον την ελληνική. Ολες τις άλλες γλώσσες τις χαρακτήρισαν “σημειολογικές”».
Ο εν λόγω μύθος είναι εύκολο να αντικρουστεί.
Κατ’ αρχήν, το κείμενο άρχισε να κυκλοφορεί το 2000, χρονιά που ο Τζον Σκάλι «έκλεινε»… 7 χρόνια εκτός Apple. Πέραν τούτου, η αναζήτηση στο Διαδίκτυο στοιχείων για το συγκεκριμένο πρόγραμμα, δεν «βγάζει» αποτελέσματα, πέραν του επίμαχου ελληνικού κειμένου (καμία αναφορά στην Apple, φυσικά). «Επιπλέον», όπως εξηγεί ο συγγραφέας κ. Σαραντάκος, «στη γλωσσολογία “νοηματική” είναι η γλώσσα των κωφών. Είναι προφανές ότι μπερδεύεται η ετυμολογία με τη σημειολογία».
«Η πλουσιότερη γλώσσα»
Εδώ ο μύθος θέλει την ελληνική να είναι «η πλουσιότερη γλώσσα του κόσμου με 6 εκατ. λέξεις και 78 εκατ. λεκτικούς τύπους, ενώ η αγγλική έχει μόλις 490.000 λέξεις». Υποτίθεται ότι οι αριθμοί προέρχονται από την αποθησαύριση αρχαίων συγγραμμάτων από το Πανεπιστήμιο Ιρβάιν της Καλιφόρνιας.
Η έρευνα του κ. Σαραντάκου για την «πηγή» του κειμένου οδήγησε στον θεωρητικό της δικτατορίας Γεώργιο Γεωργαλά και στο βιβλίο του «Ινδοευρωπαίοι ή Αιγαίοι;» (εκδ. Πελασγός, σελ. 125).
Οπως εξηγεί, οι περισσότεροι μύθοι έχουν μέσα τους κάποιον κόκκο αλήθειας, το ίδιο και αυτός. Το Irvine έχει πράγματι αποθησαυρίσει όλα (σχεδόν) τα κείμενα της αρχαίας ελληνικής στο γνωστό πρόγραμμα TLG.
«Τα κείμενα που είχαν συγκεντρωθεί τότε είχαν συνολικό αριθμό λέξεων κάπου 78 εκατομμύρια. Ο Γεωργαλάς και οι συν αυτώ έκαναν μία ελαφρώς χοντροκομμένη λαθροχειρία: συνέδεσαν κακώς τον αριθμό αυτόν με τον αριθμό των λεκτικών τύπων της ελληνικής και επειδή σε κάθε λέξη–λήμμα αντιστοιχούν περίπου 12 – 15 λεκτικοί τύποι, υπολόγισαν ότι ο αριθμός λέξεων της αρχαίας είναι 5 – 6 εκατ., πολύ μεγαλύτερος απ’ ό, τι της… πτωχής αγγλικής».
Η φράση Κίσινγκερ
Σύμφωνα με τον… μύθο, ο Κίσινγκερ έχει πει: «Ο ελληνικός λαός είναι δυσκολοκυβέρνητος και γι’ αυτό πρέπει να τον πλήξουμε βαθιά στις πολιτισμικές του ρίζες. (…) Εννοώ, δηλαδή, να πλήξουμε τη γλώσσα, τη θρησκεία, τα πνευματικά και ιστορικά του αποθέματα, ώστε να εξουδετερώσουμε κάθε δυνατότητά του να αναπτυχθεί, να διακριθεί, να επικρατήσει…»
Η δήλωση πρωτοδημοσιεύθηκε σε ρεπορτάζ του περιοδικού «Νέμεσις» τον Φεβρουάριο του 1997 και φέρεται να είχε διατυπωθεί το 1994 σε εκδήλωση προς τιμήν του στη Ουάσιγκτον. Ως πηγή, αναφερόταν η εφημερίδα Turkish Daily News της 17/2/97. Οπως αποκάλυψε ωστόσο ο Ιός της «Ελευθεροτυπίας»[*], η δήλωση, σε συντομότερη έκδοση, είχε πρωτοδημοσιευθεί σε άρθρο του δικηγόρου Θ. Γ. Σταυρόπουλου στην «Ε» στις 26/1/1987. Σύμφωνα με εκείνο το κείμενο, ο Κίσινγκερ είχε κάνει τη δήλωση τον Νοέμβριο του 1973!
Το ’97, πάντως, η είδηση διαδόθηκε ταχύτατα. Μεταξύ άλλων, αναπαράχθηκε και από τον κ. Γ. Μαρίνο στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» (14/8/97), ο οποίος ωστόσο, αργότερα, έγραψε στον ίδιο τον Κίσινγκερ ζητώντας του να την επαληθεύσει. Ο τελευταίος τού απάντησε ότι πρόκειται για ψέμα, ενώ ποτέ δεν βρέθηκε σχετική αναφορά στην τουρκική εφημερίδα. Ενώ όμως, ο «Οικονομικός Ταχυδρόμος» προχώρησε σε διορθωτικό κείμενο, η φράση–μύθος συνεχίζει μέχρι σήμερα να αναμεταδίδεται. Πέρυσι μάλιστα την είχε επαναλάβει και ο Λάκης Λαζόπουλος στο Αλ Τσαντίρι Νιούζ!
Η επίσημη γλώσσα των ΗΠΑ
Αστικός μύθος από τους πλέον διαδεδομένους είναι και ότι η ελληνική δεν έγινε επίσημη γλώσσα των ΗΠΑ για μία ψήφο. Οπως αναφέρεται πια και στη Βικιπαιδεία, «στην επικρατέστερη εκδοχή του ο μύθος αναφέρει ότι τα ελληνικά παραλίγο να γίνουν η επίσημη γλώσσα των ΗΠΑ και πως έχασαν σε σχετική ψηφοφορία για μία ψήφο. Η ψηφοφορία αυτή υποτίθεται ότι έλαβε χώρα μετά την απελευθέρωση της Αμερικής από τους Αγγλους».
Τη συγκεκριμένη ιστορία, πάντως, αναφέρει και ο κ. Κ. Πλεύρης στο βιβλίο του «Ας μιλήσουμε για τους Εβραίους», προσθέτοντας μάλιστα και μια σημαντική λεπτομέρεια: η αρνητική αυτή ψήφος προήλθε από την εβραϊκή αντιπροσωπεία!
Στην πραγματικότητα, βέβαια, ποτέ δεν έγινε τέτοια ψηφοφορία στις ΗΠΑ…