ΜΙΑ ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΠΟΥ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΠΟ ΑΛΛΑ ΚΡΑΤΗ-ΜΕΛΗ ΤΗΣ Ε.Ε.
«Είναι γνωστό ότι απ’ όπου πέρασαν τα κερδοσκοπικά funds έχουν φέρει τη δυστυχία, διότι με τα μόνα κριτήρια που λειτουργούν είναι τα αμιγώς χρηματοοικονομικά και κερδοσκοπικά, χωρίς ίχνος κοινωνικής ευαισθησίας. Είναι μια μοναδική ευκαιρία να ασκήσουμε πίεση να μη χαθεί η ιδιωτική περιουσία των Ελλήνων μαζί με την ήδη “απολεσθείσα” δημόσια περιουσία», λέει η δικηγόρος και δημιουργός της καμπάνιας ,«Νομοθετήστε το δικαίωμα προτεραιότητας των Ελλήνων στην εξαγορά των δανείων τους», Αριάδνη Νούκα.
Με αριθμητική πρόοδο αυξάνονται οι σύμμαχοι της καμπάνιας «Νομοθετήστε το δικαίωμα προτεραιότητας των Ελλήνων στην εξαγορά των δανείων τους».που ξεκίνησε στις 17.5.2016 μέσω της διαδικτυακής υπηρεσίας συλλογής υπογραφών avaaz.org (ψηφίσματα πολιτών), με παραλήπτες τον Ελληνα πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, και τα μέλη του ελληνικού Κοινοβουλίου. Ωστοσο, το αρμόδιο υπουργείο Ανάπτυξης, για την ώρα, φαίνεται να βάζει «πάγο» σε αυτό το αίτημα, παρότι δανειολήπτες, νομικοί σύμβουλοι και στελέχη της αγοράς είναι στα… κάγκελα μετά την πρόσφατη απόφαση της κυβέρνησης να ρίξει στα «νύχια» των funds «κόκκινα» και ενήμερα δάνεια.
Στις λίγες ημέρες ζωής που μετράει οι υπογραφές ξεπερνούν τις 50.000. Ο δρόμος, ωστόσο, είναι μακρύς για το στόχο των 350.000 υπογραφών, που θα αποτελέσουν δυνατή φωνή διεκδίκησης, ώστε να μην εκτυλιχθούν και στη χώρα μας σκηνές ανάλογες των μαζικών εξώσεων που έλαβαν χώρα στην Ισπανία το 2014, προκαλώντας τη διεθνή κατακραυγή.
Κατά τα λεγόμενά της κ. Αριάδνης Νούκα «η νομοθέτηση αυτού του αυτονόητου δικαιώματος είναι ο ελάχιστος σεβασμός απέναντι στην παροιμιώδη αξιοπρέπεια με την οποία οι Ελληνες αντιμετώπισαν την εκτεταμένη σε έκταση και χρόνο οικονομική κρίση». Διεμήνυσε, μάλιστα, σε όλους τους τόνους πως είναι αδιανόητο να μη μετέχει ο Ελληνας δανειολήπτης ή ο εγγυητής στην πώληση του δανείου του τη στιγμή, μάλιστα, που αυτή λαμβάνει χώρα έναντι χαμηλού αντιτίμου.
Το κείμενο του ψηφίσματος που υπογράφουν οι πολίτες είναι: Ως πολίτες, σας καλούμε προστατεύστε τα σπίτια και τις επιχειρήσεις μας από τα ξένα funds και να περάσετε άμεσα νόμο που θα υποχρεώνει τις τράπεζες να δίνουν πρώτα το δικαίωμα στους δανειολήπτες να ξεχρεώσουμε τα δάνειά μας στην τιμή που θα τα αγόραζαν τα funds – όπως έκανε πρόσφατα η Κύπρος. Αυτή είναι μια ευκαιρία να βάλετε τους έλληνες πολίτες πάνω από τα συμφέροντα των αρπακτικών κερδοσκόπων.
Πλήθος φορέων της αγοράς θεωρεί δεδομένο το… σφυρί για τα δάνεια σε εξευτελιστικές τιμές βασιζόμενο στην εμπειρία που υπάρχει από άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν οι Ρουμανία και Ουγγαρία, όπου για τη μεν πρώτη τα δάνεια πουλήθηκαν από 6% έως 10% της ονομαστικής τους αξίας και για την άλλη τα «κόκκινα» καταναλωτικά δάνεια βγήκαν στο… σφυρί στο 12%-15% της αξίας τους. Πρόσθετα, στην Τσεχία και τη Σλοβακία τα δάνεια πουλήθηκαν έναντι 19%-21%, ενώ στην Πολωνία μεταξύ 11%- 14% της ονομαστικής τους αξίας τα καταναλωτικά και αντίστοιχα έναντι 6%-10% τα επιχειρηματικά.
Τα οφέλη
Πεποίθηση της κ. Νούκα είναι πως η εξαγορά των δανείων από τους ίδιους τους Ελληνες μπορεί να οδηγήσει σε μια σειρά από οφέλη.
Κατ’ αρχάς, οι δανειολήπτες και οι εγγυητές θα αποτινάξουν «το δυσβάστακτο βάρος των δανειακών υποχρεώσεών τους, με αποτέλεσμα να αποφύγουμε τον αφανισμό της ακίνητης περιουσίας των Ελλήνων δανειοληπτών και εγγυητών, την απαξίωση της υπόλοιπης ακίνητης περιουσίας των Ελλήνων από επιθετικές κερδοσκοπικές κατασχέσεις και πλειστηριασμούς και τον αφελληνισμό των ελληνικών επιχειρήσεων ή το οριστικό κλείσιμό τους» Την ίδια ώρα, οι τράπεζες θα πετύχουν ακριβώς ό,τι θα πετύχαιναν και με τη συνδιαλλαγή τους με το κερδοσκοπικό fund, δηλαδή θα εισπράξουν ακριβώς το ίδιο χρηματικό ποσό.
«Η πίστη τους δεν διασαλεύεται, διότι θα πραγματώνουν μια θεσμοθετημένη υποχρέωσή τους. Η όποια διασπορά του ηθικού κινδύνου, για όσα δάνεια συνεπών δανειοληπτών δεν μεταβιβαστούν, μπορεί να αποφευχθεί με μια σημαντική επιτοκιακή ελάφρυνση που επίσης μπορεί και πρέπει να θεσμοθετήσει η Πολιτεία», πρόσθεσε η ίδια.
Το σπουδαιότερο, ωστόσο, σύμφωνα με την κ. Νούκα, είναι ότι δεν θα απειληθεί η συνοχή του κοινωνικού ιστού της Ελλάδας. Δεδομένου ότι ο αριθμός των Ελλήνων δανειοληπτών σήμερα κυμαίνεται περί τα 2.000.000 και εφόσον σ’ αυτούς προστεθούν και οι εγγυητές, «αντιλαμβανόμαστε ότι το θέμα της πώλησης των δανείων και των συνεπειών της μας αφορά όλους, ως κοινωνία, ως χώρα».
Ο… μπούσουλας
Το know-how, πάντως, για να περάσει η πρωτοβουλία από τα… χαρτιά στην πράξη υπάρχει. Η γειτονική Κύπρος, τον Οκτώβριο του 2015, ενώ βρισκόταν στο στάδιο της όγδοης αξιολόγησης, εν μέσω Μνημονίου και υπό την επίβλεψη της τρόικας, νομοθέτησε, τελικά, το δικαίωμα προτεραιότητας του δανειολήπτη στην εξαγορά του δανείου του (τροπολογία στο βασικό νόμο της πώλησης των δανείων).
Βάσει αυτού, προβλέπεται πως πριν από την πώληση δανείου, το πιστωτικό ίδρυμα κοινοποιεί την πρόθεσή του να πωλήσει ή να διαθέσει όλο ή μέρος του χαρτοφυλακίου πιστωτικών διευκολύνσεων. Η κοινοποίηση γίνεται με δημοσίευση στην επίσημη εφημερίδα της Κυπριακής Δημοκρατίας και σε τρεις εφημερίδες ημερήσιου Τύπου, ενώ οι δανειολήπτες και οι εγγυητές τους μπορούν να υποβάλουν εντός 45 ημερών πρόταση για εξαγορά τής υπό πώληση πιστωτικής διευκόλυνσης.
Πρόσθετα, νομοθετήθηκε η υποχρέωση της τράπεζας να καλεί με επιστολή το δανειολήπτη και τους εγγυητές να υποβάλουν εντός 45 ημερών πρόταση εξαγοράς του δανείου και περιορίστηκε η δυνατότητα του δανειολήπτη να υποβάλει πρόταση για εξαγορά του δανείου του μόνο μία φορά. Σε περίπτωση, ωστόσο, που δεν κινήσει τις απαραίτητες ενέργειες συμπεραίνεται ότι δεν επιθυμεί την υποβολή της πρότασης.
Οι εμπλοκές
Στο μεταξύ, κύκλοι του υπουργείου Ανάπτυξης ανέφεραν πως το συγκεκριμένο αίτημα -προς το παρόν τουλάχιστον- δεν είναι στις πρώτες προτεραιότητές του. «Αν ο δανειολήπτης ξέρει ότι μπορεί να εξαγοράσει το δάνειό του με έκπτωση για να μην πάει σε fund, έχει κίνητρο να μην το πληρώσει και να περιμένει αυτό το discount. Ο εξαιρετικά αδύναμος δανειολήπτης όμως που δεν μπορεί να βρει τα χρήματα για να εξαγοράσει το δάνειό του δεν θα ευνοηθεί από μια τέτοια ρύθμιση», σημείωσαν χαρακτηριστικά οι ίδιες πηγές.
Ο αντίλογος σε αυτόν τον «ηθικό κίνδυνο», όπως χαρακτηρίζεται, λέει πως εφόσον δεν πωλούνται μόνο τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, αλλά και τα ενήμερα, δεν χρειάζεται να «κοκκινίσει» ένα δάνειο για να είναι εν δυνάμει πωλούμενο σε fund. Συνεπώς, δεν χρειάζεται να ενεργήσει κάποιος «πονηρά» και να «κοκκινίσει» το δάνειό του.
Για τους εξαιρετικά αδύναμους οικονομικά δανειολήπτες η κ. Νούκα υποστήριξε: «Ευτυχώς στην Ελλάδα ακόμη είναι άρρηκτες οι οικογενειακές και φιλικές σχέσεις και σαφώς αν ένα δάνειο των 100.000 ευρώ πωλείται στις 20.000 ευρώ μπορούν να εξευρεθούν. Εάν δε είναι καταναλωτικό χωρίς εξασφάλιση, ένα δάνειο των 10.000 ευρώ πωλείται στο 0,5%, δηλαδή 50 ευρώ. Επομένως, είναι πρόσχημα ότι δεν καλύπτει και τους εξαιρετικά ευάλωτους δανειολήπτες. Εξάλλου, αυτοί έχουν και την επιλογή του νόμου Κατσέλη, αλλά όχι στο μέγεθος που θα προστατεύονταν εάν εξαγόραζαν το δάνειό τους. Κι αυτό, διότι το Δημόσιο καταβάλλει μέρος της μηνιαίας δόσης τους μόνο για τρία έτη».
ΤΗΣ ΙΩΑΝΝΑΣ ΦΕΝΤΟΥΡΗ-ΠΗΓΗ:ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ
