Επαγγελματικές Σχολές ΟΑΕΔ: Οι συμβάσεις μαθητείας.Μισθοί-ασφάλιση-ωράριο

Σύμβαση μαθητείας είναι η σύμβαση, κατά την οποία ο ένας από τους συμβαλλόμενους αναλαμβάνει την υποχρέωση να μεταδώσει στον άλλο τις αναγκαίες εμπειρικές γνώσεις για την άσκηση από τον τελευταίο ορισμένου επαγγέλματος ή ορισμένης τέχνης.

της Ειρήνης Σταμπολίδου (Λογίστρια, Msc)

Ειδικότερες μορφές της σύμβασης μαθητείας είναι η γνήσια σύμβαση μαθητείας και η σύμβαση εξαρτημένης εργασίας μαθητευόμενου.

Οι υπάρχουσες συμβάσεις μαθητείας είναι:

• μαθητεία ΕΠΑ.Σ (Επαγγελματικές Σχολές)-ΟΑΕΔ,
• μεταλυκειακή Μαθητεία – ΕΠΑΛ και
• μαθητεία ΙΕΚ.

Η Σύμβαση ΕΠΑΣ ΟΑΕΔ συνάπτεται μεταξύ μαθητευόμενου και εργοδότη και συνυπογράφεται από τον διευθυντή της οικείας εκπαιδευτικής δομής ή θεωρείται από τον διευθυντή της οικείας εκπαιδευτικής δομής στην περίπτωση των ΕΠΑΛ/ΙΕΚ, και κοινοποιείται στην Ομάδα Υποστήριξης Μαθητείας του ΚΠΑ2 με το οποίο συνεργάζεται η εκπαιδευτική δομή. Για τον ανήλικο μαθητευόμενο η Σύμβαση υπογράφεται και από τον κηδεμόνα του. Στις ΕΠΑΣ Μαθητείας δικαίωμα εγγραφής έχουν οι κάτοχοι τουλάχιστον Ενδεικτικού Α΄ Τάξης Λυκείου και ηλικίας έως 23 ετών. Η εισαγωγή στις ΕΠΑΣ επιτυγχάνεται μετά από μοριοδότηση συγκεκριμένων κριτηρίων των υποψηφίων (βαθμός Τίτλου Σπουδών, κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια).

2. Μαθητεία ΕΠΑ.Σ-ΟΑΕΔ

Οι μαθητές κατά τα δύο έτη σπουδών παρακολουθούν θεωρητικά και εργαστηριακά μαθήματα στο Σχολείο για 21 ώρες την εβδομάδα, βάσει συγκεκριμένων ωρολογίων αναλυτικών προγραμμάτων. Παράλληλα με την εκπαίδευση στο Σχολείο οι μαθητές εντάσσονται σε πρόγραμμα πρακτικής άσκησης, το οποίο ενεργείται στη βάση υπογραφής Συμφωνητικού Μαθητείας.

Ο πρακτικά ασκούμενος μαθητής ακολουθεί, κατά κανόνα, το ισχύον ημερήσιο πρόγραμμα εργασίας στην επιχείρηση, με την προϋπόθεση ότι η απασχόληση όλων των μαθητών είναι έξι (6) ώρες την ημέρα και μέχρι τριάντα έξι (36) ώρες την εβδομάδα στην περίπτωση εξαήμερης απασχόλησης. Σε περίπτωση τετραήμερης ή πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας, οι ώρες απασχόλησης είναι είκοσι τέσσερες (24) ή τριάντα (30) αντίστοιχα. Συμψηφισμός στις ώρες εργασίας των υπολοίπων ημερών δεν γίνεται.

Οι μαθητευόμενοι έχουν πλήρη ασφαλιστική κάλυψη στον ΕΦΚΑ για το διάστημα της Μαθητείας. Η Σύμβαση Μαθητείας είναι δυνατόν να καταγγελθεί για σπουδαίο λόγο ή να ακυρωθεί, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.

Η Σύμβαση Μαθητείας συντάσσεται σε τρία (3) αντίγραφα και λαμβάνουν από ένα ο μαθητευόμενος, ο εργοδότης και η εκπαιδευτική δομή (Άρθρο 2, ΚΥΑ 26385/2017 Υπ. Οικονομίας και Ανάπτυξης – Παιδείας – Εργασίας- Οικονομικών «Πλαίσιο Ποιότητας Μαθητείας» (ΕΠΑΛ, ΕΠΑΣ Μαθητείας ΟΑΕΔ, ΙΕΚ και ΣΕΚ) (ΦΕΚ Β΄ 491/20-2-2017).

Η φοίτηση διαρκεί 2 σχολικά έτη, (4 εξάμηνα), κατά τη διάρκεια των οποίων οι μαθητές παρακολουθούν θεωρητικά και εργαστηριακά μαθήματα στην ΕΠΑΣ (για 1 πρωινό και 4 απογευματινά) και παράλληλα (για 4 ή 5 ημέρες την εβδομάδα) πραγματοποιούν πρακτική άσκηση σε εργασίες συναφείς προς την ειδικότητά τους.

3. Αμοιβή μαθητείας μέσω ΕΠΑ.Σ- ΟΑΕΔ

Από 1/4/2013 οι πρακτικά ασκούμενοι μαθητές θα αμείβονται, σε όλα τα εξάμηνα σπουδών, με ποσοστό 75% επί του κατωτάτου ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη (22,83€), ήτοι 17,12€ ανά ημέρα πρακτικής άσκησης.

Σημείωση: Οι πρακτικά ασκούμενοι μαθητές δικαιούνται κανονικά επιδομάτων εορτών και επιδόματος αδείας.

Από το 1995 μέχρι σήμερα, με Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις, που εκδίδονται κάθε χρόνο, επιδοτείται η κάθε μέρα πρακτικής άσκησης των μαθητών τετραήμερης, πενθήμερης ή εξαήμερης πραγματικής απασχόλησης (από 1η Ιανουαρίου έως 31η Δεκεμβρίου). Το ποσό της επιδότησης έχει οριστεί για το έτος 2017 στα 11,00€ για κάθε ημέρα πρακτικής άσκησης και από 1/7/2017 καταβάλλεται αποκλειστικά στους μαθητές από την ΕΠΑΣ Φοίτησης.

• Η επιδότηση δεν καταβάλλεται για τις ημέρες της σπουδαστικής άδειας, κανονικής άδειας, ασθένειας, δώρων και λοιπών επιδομάτων, (όπου αυτά εξακολουθούν να ισχύουν).
• Στις περιπτώσεις σπουδαστικής και κανονικής άδειας καταβάλλεται ολόκληρο το προβλεπόμενο ημερομίσθιο από τους εργοδότες στους μαθητές σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.
• Στις περιπτώσεις απουσίας λόγω ασθένειας εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 657-658 του ΑΚ που ισχύουν και για τους μισθωτούς με εξαρτημένη εργασία.
• Δεν επιδοτείται σε καμία περίπτωση ημέρα κατά την οποία δεν πραγματοποιείται Πρακτική Άσκηση – Μαθητεία. Επίσης δεν επιδοτείται η ημέρα κατά την οποία ο μαθητής υποχρεούται να προσέρχεται πρωί στο σχολείο.

Σύμφωνα με το ισχύον ημερομίσθιο και δεδομένου ότι οι εισφορές στο ΙΚΑ, τόσο του εργοδότη όσο και του μαθητή θα υπολογίζονται στο ήμισυ (1/2) των πραγματικών αποδοχών, (δηλαδή στο ποσό των 8,56 ευρώ), οι επιβαρύνσεις εργοδοτών και μαθητών για κάθε ημέρα Πρακτικής Άσκησης διαμορφώνονται από 01/06/2016 ως εξής:

4. Υποχρεώσεις ΟΠΣ-ΣΕΠΕ

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία κάθε εργοδότης (του Ιδιωτικού και του Δημοσίου Τομέα) που απασχολεί πρακτικά ασκούμενους μαθητές των ΕΠΑΣ του Οργανισμού, υποχρεούται να υποβάλλει ηλεκτρονικά στο πληροφοριακό σύστημα του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας ΕΡΓΑΝΗ (ΣΕΠΕ-ΟΑΕΔ-ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) τον Πίνακα Ε3.4: Αναγγελία έναρξης/μεταβολών σύμβασης μαθητείας.

Κατά την ηλεκτρονική υποβολή του εντύπου E3.4 (Αναγγελία έναρξης/μεταβολών σύμβασης μαθητείας) υποβάλλεται υποχρεωτικά σαρωμένη ως συνημμένη η σύμβαση μαθητείας [εδ. ii της παρ.ε του άρθρου 3 της ΥΑ 29502/85/1-9-2014 (ΦΕΚ Β΄ 2390/08-09-2014)].

5. Ασφαλιστική αντιμετώπιση των μαθητευομένων

Οι μαθητές από την πρώτη ημέρα απασχόλησης ασφαλίζονται στον ΕΦΚΑ μισθωτής απασχόλησης (τ. ΙΚΑ). Οι ασφαλιστικές εισφορές των πρακτικά ασκούμενων μαθητών των ΕΠΑΣ του ΟΑΕΔ διαμορφώνονται ως εξής:

Επίσης, βαρύνουν τον εργοδότη, εάν υπάρχουν:

• Επαγγελματικός κίνδυνος + 1%
• Βαρέα και ανθυγιεινά + 3,6%
• ΙΚΑ – ΤΕΑΜ + 2% (όπου υπάρχουν βαρέα και ανθυγιεινά)

Οι μαθητές κατά το διάστημα της πρακτικής τους άσκησης, υπάγονται στην ασφάλιση, τόσο του κλάδου παροχών ασθένειας σε είδος, όσο και του κλάδου παροχών ασθένειας σε χρήμα, ο δε χρόνος ασφάλισής τους είναι συντάξιμος, διότι καταβάλλονται εισφορές για τους αντίστοιχους κλάδους κύριας και επικουρικής σύνταξης.

6. Άδειες μαθητών ΕΠΑΣ

Οι πρακτικά ασκούμενοι μαθητές δικαιούνται κάθε ημερολογιακό έτος κανονική άδεια με αποδοχές μετά από συμπλήρωση δωδεκάμηνης συνεχούς ή και διαλείπουσας απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.

Οι μαθητές, που δεν έχουν συμπληρώσει το 28ο έτος της ηλικίας τους, δικαιούνται κάθε χρόνο – πέρα από την κανονική άδεια – πρόσθετη άδεια, (σπουδαστική), μέχρι 30 εργάσιμες ημέρες, κατ΄ ανώτατο όριο το χρόνο, ανεξάρτητα από το χρόνο προηγούμενης απασχόλησής τους, για συμμετοχή τους στις εξετάσεις (άρθρο 2 του Ν.1346/83 και υπ΄ αριθμ. 34651/29-11-96 ΚΥΑ Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης). Η ως άνω άδεια χορηγείται σε συνεχείς ημέρες ή τμηματικά.

Το κείμενο αποτελεί απόσπασμα από άρθρο της κας Σταμπολίδου Ειρήνης, με τίτλο «Συμβάσεις μαθητείας» που δημοσιεύθηκε στο τεύχος Ιανουαρίου 2018 του περιοδικού Epsilon7.