Ο στόχος; Μια δίκαιη και ηθική τιμή σε ποιοτικά διατροφικά προϊόντα, με όφελος για τον παραγωγό και τον καταναλωτή.
Το μέσο; Η θεσμοθέτηση των αγορών χωρίς μεσάζοντες με κριτήρια αλληλέγγυας οικονομίας.
Μπορεί για κάποιους να φαίνεται αντιφατικό, αλλά το ίδιο το κίνημα ζητά τη θεσμοθέτησή του, με τα μέλη του πανελλαδικού συντονιστικού αλληλέγγυων δράσεων χωρίς μεσάζοντες να έχουν καταθέσει μια πλήρη πρόταση νόμου στη γενική γραμματεία Εμπορίου.
Πρόκειται για τις δράσεις αλληλεγγύης που αποδεδειγμένα έχουν ανταποκριθεί, με τάχιστα αντανακλαστικά, στις ανάγκες της εποχής, με την προσφορά φτηνότερων αγαθών σε κοινωνικά ευπαθείς ομάδες.
Το αποτέλεσμα της θεσμοθέτησης τους δεν επιδιώκεται να είναι μόνον η διεύρυνση του κοινωνικού έργου που επιτελούν, αλλά και η πάταξη αγορών-μαϊμού που «βαφτίζονται» από κερδοσκόπους «χωρίς μεσάζοντες».
Τα οφέλη από την αδιαμεσολάβητη επαφή παραγωγού-καταναλωτή στις αγορές χωρίς μεσάζοντες είναι πολλαπλά.
Μεταξύ αυτών:
◼ Παρακάμπτοντας τον μεσάζοντα προκύπτουν μεγαλύτερο κέρδος για τον παραγωγό και χαμηλότερες τιμές στον καταναλωτή.
◼ Ο παραγωγός πληρώνεται εκείνη τη στιγμή, σε αντίθεση με περιπτώσεις όπου περιμένει μήνες να πληρωθεί από τον έμπορο (ή δεν πληρώνεται σε άλλες περιπτώσεις).
Γνωρίζοντας εκ των προτέρων τις παραγγελίες, μπορεί να υπολογίσει τις ποσότητες προϊόντων που θα διαθέσει και, επομένως, να υπολογίσει καλύτερα τον τζίρο του.
◼ Οι διοργανωτές σε (άτυπη) συνεργασία με δημόσιους πιστοποιημένους φορείς προβαίνουν σε έλεγχο των προϊόντων για επικίνδυνες ουσίες – άρα, δωρεάν έλεγχος των προϊόντων για τους ίδιους τους παραγωγούς, πέρα από τους καταναλωτές.
◼ Ποσοστό των προϊόντων προσφέρεται σε άπορους συμπολίτες μας.
◼ Εισάγεται η «δίκαιη τιμή», που δύναται να επηρεάσει τις τιμές βασικών προϊόντων.
Τι προβλέπεται
Με την πρόταση νόμου, στην οποία κατέληξαν έπειτα από συλλογική διαβούλευση τα 20 μέλη του πανελλαδικού συντονιστικού, επιδιώκεται να καλυφθεί το κενό που υπάρχει στην υφιστάμενη νομοθεσία για τη λειτουργία των αγορών χωρίς μεσάζοντες.
Σύμφωνα με την πρόταση, στις αγορές θα μπορούν να συμμετέχουν:
α) αγρότες και κτηνοτρόφοι που παράγουν προϊόντα (νωπά ή/και μεταποιημένα) από τις δικές τους πρώτες ύλες και κάνουν δήλωση στον ΟΣΔΕ,
β) οικοτέχνες γεωργικών και κτηνοτροφικών ελληνικών προϊόντων αποκλειστικά ιδίας παραγωγής από τον παραγωγό και την οικογένειά του, στον χώρο αγροτικής κατοικίας ή της αγροτικής εκμετάλλευσής του,
γ) πολύ μικρές επιχειρήσεις (με λιγότερους από 10 εργαζομένους και ετήσιο κύκλο εργασιών ή ισολογισμό κάτω των 2 εκατ. ευρώ) που μεταποιούν ελληνικά διατροφικά προϊόντα,
δ) κοινωνικές συνεταιριστικές αλληλέγγυες επιχειρήσεις με συναφή προϊόντα, πρωτοβάθμιοι συνεταιρισμοί και ομάδες παραγωγών.
Η επιλογή των παραγωγών προτείνεται να γίνεται με δημόσια πρόσκληση, κατόπιν ελέγχου δείγματος από τα μέλη που έχουν οριστεί και συμφωνία ως προς την τιμή.
Ο παραγωγός θα οφείλει να προσκομίσει όλα τα έγγραφα που απαιτούνται (π.χ. έναρξη δραστηριότητας στην Εφορία, δήλωση καλλιέργειας στον ΟΠΕΚΕΠΕ, πιστοποίηση παραγωγής κατά ISO ή HACCP), θα υποχρεούται να προσφέρει ποσότητες προϊόντων 2-4% των πωληθέντων, σε είδος στην επιτροπή διοργάνωσης της αλληλέγγυας δράσης, ώστε αυτά να διατεθούν σε συνδεδεμένες δομές αλληλεγγύης, καθώς και να συμμετέχει με ποσοστό 2% των πωλήσεων στα έξοδα της διοργάνωσης και, βεβαίως, θα υποχρεούται να εκδίδει αποδείξεις από εγκεκριμένες ταμειακές μηχανές, εκτός και εάν δεν απαιτείται από τον νόμο.
Το συντονιστικό προτείνει την ευθύνη της διοργάνωσης της αγοράς να την έχει ο αυτοδιαχειριζόμενος φορέας (πρωτοβουλίες κατοίκων-κινημάτων ή νομικών προσώπων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με αντίστοιχο καταστατικό σκοπό κ.ά.), με ίδια μέσα και πόρους.
Οι τιμές και τα προϊόντα θα έχουν προκαθοριστεί και θα ανακοινώνονται στην ιστοσελίδα του διοργανωτή (η διατήρησή της και η ανάρτηση των υπευθύνων των δράσεων και των αποφάσεων και του χρόνου των γενικών συνελεύσεων είναι βασική υποχρέωση) και σε έντυπο υλικό, μαζί με τον χρόνο και τον τόπο διεξαγωγής της δράσης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η αρμόδια γενική γραμματεία βλέπει θετικά τη θεσμοθέτηση των αγορών χωρίς μεσάζοντες.
Το τι μέρος των προτάσεων που καταθέτουν τα κινήματα θα συμπεριληφθεί σε νόμο για το υπαίθριο εμπόριο, θα το δείξει το μέλλον…
Στέργιος Ζιαμπάκας – http://www.efsyn.gr/