Μια απλή ερώτηση που ακούμε από πολλούς γονείς και αφορά τις ιατρικές αποδείξεις των παιδιών, απαντάται από τη διαδικτυακή σελίδα http://epixeirisi.gr/ και έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον
Η Ερώτηση
Οι παιδίατροι και γενικότερα οι ιατροί που εξετάζουν ανήλικους σε ποιο όνομα υποχρεούνται να εκδίδουν την απόδειξη; Στο όνομα του παιδιού ή σε έναν από τους γονείς; Φορολογικά στο Ε1 σε ποιους από τους δύο γονείς μπορεί να εκπέσει η ιατρική δαπάνη από τη στιγμή που οι δύο γονείς συνεχίζουν και είναι παντρεμένοι; Έχει σχέση ποιος γονέας έχει το παιδί του ασφαλισμένο στον ασφαλιστικό του φορέα;
Η Απάντηση:
Σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 18 του ΚΦΕ, οι ιατρικές δαπάνες που γίνονται για τα εξαρτώμενα μέλη του φορολογούμενου, συνυπολογίζονται, σχετικώς με τον προσδιορισμό του ποσού της μείωσης φόρου, βάσει των οριζομένων στις προηγούμενες παραγράφους 1 και 2 του ως άνω άρθρου[1].
Σημειώνεται ότι ως «εξαρτώμενα μέλη» του φορολογούμενου, θεωρούνται:
α) ο ή η σύζυγος, εφόσον δεν έχει ίδια φορολογητέα εισοδήματα οποιασδήποτε πηγής,
β) άγαμα τέκνα, εφόσον:
– είναι ανήλικα έως 18 ετών ή
– είναι ενήλικα έως 25 ετών και φοιτούν σε σχολές ή σχολεία ή ινστιτούτα επαγγελματικής εκπαίδευσης ή κατάρτισης της ημεδαπής ή αλλοδαπής ή
– είναι ενήλικα έως 25 ετών και είναι εγγεγραμμένα στα μητρώα ανέργων του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ) ή υπηρετούν τη στρατιωτική θητεία τους,
γ) τα παρακάτω φυσικά πρόσωπα με ποσοστό νοητικής ή σωματικής αναπηρίας τουλάχιστον 67%, εφόσον είναι άγαμα, διαζευγμένα ή σε χηρεία:
– τέκνα του φορολογούμενου,
– αδελφοί και αδελφές των δύο συζύγων.
δ) ανιόντες,
ε) ανήλικα ορφανά από πατέρα και μητέρα που έχουν έως τρίτου βαθμού συγγένεια με το φορολογούμενο ή τον/τη σύζυγο.
Ωστόσο, επισημαίνεται ότι τα φυσικά πρόσωπα που αναφέρονται στις περ. β’, δ’ και ε’ ως άνω, δεν θεωρούνται εξαρτώμενα μέλη, εάν το ετήσιο φορολογητέο εισόδημα τους υπερβαίνει το ποσό των 3.000 ευρώ και εφόσον συνοικούν με τον φορολογούμενο, ενώ τα φυσικά πρόσωπα της περ. γ’ ως άνω, δεν θεωρούνται εξαρτώμενα μέλη, εάν το ετήσιο εισόδημά τους υπερβαίνει το ποσό των 6.000 ευρώ.
Υπό την έννοια των ανωτέρω, ασφαλώς δεν έχει φορολογική σημασία αν η ΑΠΥ του θεράποντος ιατρού εκδίδεται στο όνομα του υπόχρεου για την φορολογική προστασία των προσώπων αυτών, ή εκδίδεται ευθέως στο όνομα του ασθενούς τέκνου. Όμως, αν εκδοθεί στο όνομα της συζύγου (αφού υποβάλλεται κοινή φορολογική δήλωση), θα θεωρηθεί ότι αφορά δική της (της συζύγου) ιατρική δαπάνη, ή τυχόν δικού της τέκνου, από άλλον γάμο, εφόσον τα στοιχεία αυτά (του τέκνου από τον άλλον γάμο), έχουν δηλωθεί.
Περαιτέρω, εφόσον οι γονείς δεν έχουν προβεί σε διάλυση του γάμου τους και εξακολουθούν, βάσει των σχετικών διατάξεων, να υποβάλουν κοινή φορολογική δήλωση, ο υπόχρεος (δηλαδή ο σύζυγος) είναι αυτός που κατ αρχήν, θα «ωφεληθεί» της τυχόν έκπτωσης, λόγω ιατρικών δαπανών του προστατευόμενου τέκνου της οικογένειας.
Ωστόσο, αυτό έχει συνολική θετική επίπτωση στην φορολογική εικόνα του εκκαθαριστικού των γονέων, υπό την έννοια ότι υποβάλλουν μεν κοινή δήλωση, αλλά τα εισοδήματά τους εκκαθαρίζονται διακεκριμένα.
Τέλος, σημειώνεται ότι ο ασφαλιστικός φορέας που είναι υπεύθυνος για την ασφάλιση του παιδιού (είτε δηλαδή ο ασφαλιστικός φορέας της μητέρας, είτε του πατέρα), όποιος και αν είναι, δεν διαφοροποιεί την φορολογική αντιμετώπιση, σύμφωνα με όσα εκθέσαμε παραπάνω, οπότε η εκκαθάριση του συνόλου των εισοδημάτων εξακολουθεί να γίνεται βάσει της κοινής δήλωσης των δύο συζύγων, ενώ η φορολογική «ωφέλεια» που τυχόν προκύπτει από τις ιατρικές δαπάνες, ακολουθεί την συνολική εκκαθάριση της δήλωσης.
[1] Παράγραφοι 1 και 2 του άρθρου 18: «Το ποσό του φόρου μειώνεται σε ποσοστό 10% για τα έξοδα ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης, εφόσον αυτά υπερβαίνουν το 5% του φορολογητέου εισοδήματος του φορολογούμενου.
Το ποσό της μείωσης ανεξαρτήτως του ποσού των εξόδων δεν μπορεί να υπερβεί τις 3.000 ευρώ. Ως έξοδα ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης θεωρούνται οι παρακάτω δαπάνες, κατά το μέρος που δεν καλύπτονται από ασφαλιστικά ταμεία ή/και ασφαλιστικές εταιρείες:
α) οι αμοιβές που καταβάλλονται σε ιατρούς και ιατρικά κέντρα, όλων των ειδικοτήτων για ιατρικές επισκέψεις, εξετάσεις και θεραπείες,
β) τα έξοδα νοσηλείας που καταβάλλονται σε νοσηλευτικά ιδρύματα ή ιδιωτικές κλινικές, καθώς και οι δαπάνες που καταβάλλονται για διαρκή κάλυψη ιατρικών αναγκών,
γ) τα έξοδα για ιατρική και φαρμακευτική περίθαλψη γενικά,
δ) οι αμοιβές που καταβάλλονται σε νοσηλευτές για την παροχή υπηρεσιών σε ασθενή κατά τη νοσηλεία του σε νοσοκομείο ή κλινική ή κατ’ οίκον,
ε) η δαπάνη για την αντικατάσταση μελών του σώματος με τεχνητά μέλη, καθώς και η δαπάνη για την αγορά ή τοποθέτηση στο σώμα του ασθενούς οργάνων, τα οποία είναι αναγκαία για τη φυσιολογική λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού,
στ) τα έξοδα νοσοκομειακής περίθαλψης των τέκνων με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 40% βάσει γνωμάτευσης του ΚΕ.Π.Α. ή της Α.Σ.Υ.Ε., εφόσον το ετήσιο φορολογούμενο και απαλλασσόμενο εισόδημα των τέκνων δεν υπερβαίνει το ποσό των 6.000 ευρώ,
ζ) η δαπάνη για δίδακτρα ή τροφεία σε ειδικές για την πάθησή τους σχολές ή σε ειδικά ιδρύματα ή οργανισμούς που καταβάλλονται για τέκνα με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 40% βάσει γνωμάτευσης του ΚΕ.Π.Α. ή της Α.Σ.Υ.Ε., εφόσον το ετήσιο φορολογούμενο και απαλλασσόμενο εισόδημα των τέκνων δεν υπερβαίνει το ποσό των 6.000 ευρώ και
η) ποσό ίσο με το 50% της δαπάνης που καταβάλλεται σε επιχειρήσεις περίθαλψης ηλικιωμένων».