Στο επίκεντρο των συζητήσεων μεταξύ κυβέρνησης και θεσμών, οι οποίοι έρχονται στις 18 Οκτωβρίου, θα βρεθεί η αδειοδότηση των εταιρειών διαχείρισης «κόκκινων» δανείων, με βασικό ζήτημα την αλλαγή του νόμου για τη δραστηριοποίησή τους στη χώρα μας.
Το θέμα έχει προκύψει ύστερα από το αίτημα που έχουν διατυπώσει εταιρείες που ενδιαφέρονται να εμπλακούν στη διαχείριση μη εξυπηρετούμενων αλλά και εξυπηρετούμενων δανείων να διευρύνουν τις δυνατότητες που θα έχουν, δίνοντάς τους την ευχέρεια να αποκτούν τα δάνεια που διαχειρίζονται και συνεπώς να αποκτούν και τα ενέχυρα που συνοδεύουν αυτά τα δάνεια, δηλαδή τα ακίνητα.
Το πρόβλημα έχει προκύψει λόγω της αυστηρής διατύπωση του νόμου, που ορίζει ότι οι εταιρείες αυτές θα είναι αποκλειστικού σκοπού, δηλαδή μόνο για τη διαχείριση των δανείων. Ο αυστηρός περιορισμός που υπάρχει στον νόμο αποκλείει σε αυτές τις εταιρείες να αγοράσουν τα δάνεια που θα διαχειρίζονται, αλλά και να εμπλακούν ενεργότερα στην αγορά της αξιοποίησης των ακινήτων. Ενα από τα βασικά θέματα που θέτουν είναι επίσης το «βαρύ» θεσμικό πλαίσιο σε σχέση με τους κανόνες που θα διέπουν τη λειτουργία τους και το οποίο προσιδιάζει με το θεσμικό πλαίσιο που ισχύει για τις τράπεζες.
Αποτέλεσμα του αυστηρού κανονιστικού πλαισίου είναι το γεγονός ότι μέχρι στιγμής δεν έχει χορηγηθεί καμία άδεια από την ΤτΕ που έχει την ευθύνη για την αδειοδότηση, παρά το γεγονός ότι τουλάχιστον έξι εταιρείες έχουν υποβάλει φάκελο για να λάβουν άδεια. Μεταξύ αυτών είναι μεγάλοι διαχειριστές όπως η Centerbridge, η Kaican και η Alvarez Marsal, αλλά και εταιρείες διαχείρισης όπως η Aktua. Το θέμα αναμένεται να τεθεί από την πλευρά των θεσμών, που θεωρούν ως προαπαιτούμενο της αξιολόγησης το άνοιγμα της αγοράς διαχείρισης δανείων με τη χορήγηση τουλάχιστον μιας άδειας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα βασικά ζητήματα που έχουν θέσει οι διαχειριστές δανείων είναι:
• Η απόκτηση των δανείων εκτός από τη διαχείρισή τους. Ο νόμος προβλέπει ότι οι εταιρείες διαχείρισης θα είναι αποκλειστικού σκοπού, δηλαδή θα μπορούν να κάνουν μόνο διαχείριση. Η διατύπωση αυτή δεν επιτρέπει στις εν λόγω εταιρείες να μπορούν να αγοράζουν τα δάνεια αυτά, παρά το γεγονός ότι η πώληση από μόνη της είναι ελεύθερη με μοναδικό περιορισμό τα ελάχιστα όρια που θέτει ο νόμος για την πρώτη κατοικία και ο οποίος ισχύει μέχρι το τέλος του 2017. Ουσιαστικά οι εταιρείες ζητούν να μπορούν να αποκτούν και τα ενέχυρα που συνδέονται με αυτά τα δάνεια, δηλαδή τα ακίνητα.
• Η δυνατότητα τιτλοποίησης του χαρτοφυλακίου των δανείων που αποκτούν, δηλαδή η μεταβίβασή τους σε τρίτη εταιρεία (SPV), ειδικά στην περίπτωση αναδιάρθρωσης επιχειρήσεων. Η σχετική ευχέρεια προβάλλεται ως αίτημα κυρίως για επιχειρήσεις που θα μπορούσαν να αναχρηματοδοτηθούν στο πλαίσιο αναδιάρθρωσης του δανεισμού τους.
• Η ενεργότερη εμπλοκή τους στην αγορά ακινήτων, επιτρέποντάς τους να διαχειρίζονται τα ακίνητα που αναλαμβάνουν ακόμη και μετά τον πλειστηριασμό τους, δηλαδή ακόμη και όταν το ακίνητο έχει αποσυνδεθεί από το δάνειο. Το αίτημα παραπέμπει στην περίπτωση της ισπανικής Aktua, η οποία στην Ισπανία όπου δραστηριοποιείται μπορεί να αγοράζει το ακίνητο σε πλειστηριασμό και με τον τρόπο αυτό να συγκεντρώνει στην κατοχή της μια κρίσιμη μάζα ενός αριθμού ακινήτων, δημιουργώντας ένα καλάθι (pull), το οποίο στη συνέχεια θα μπορεί να διαθέσει προς αξιοποίηση. Να σημειωθεί ότι ειδικά στην Ισπανία η πρακτική αυτή αφορά πολλά ακίνητα που είναι συγκεντρωμένα σε μια ευρύτερη περιοχή και μπορούν να αξιοποιηθούν σε συνδυασμό π.χ. με την ανάπλαση ακόμη και ολόκληρων εκτάσεων.
• Η εξάλειψη των αυστηρών προϋποθέσεων που προβλέπονται για την εσωτερική λειτουργία των εταιρειών διαχείρισης. Οι κανόνες αυτοί προσιδιάζουν με τις απαιτήσεις που υπάρχουν για τις τράπεζες, όπως π.χ. η καταλληλότητα των μετόχων ή η εφαρμογή των διατάξεων για το ξέπλυμα χρήματος. Σύμφωνα με την άποψη που διατυπώνεται, οι κανόνες αυτοί δημιουργούν ένα βαρύ και δυσλειτουργικό θεσμικό πλαίσιο.
Της Ευγενίας Τζώρτζη – Έντυπη Καθημερινή
