Στο αστικό αρχιπέλαγος, που είναι η Κυψέλη με τα δρομάκια που φέρουν ονόματα ελληνικών νησιών, η οδός Επτανήσου, αστική, αθηναϊκή, ατμοσφαιρική, είναι μια κοιλάδα με θαλερές νεραντζιές.
του Νίκου Βατόπουλου
Φωτογράφιζα τη Φωκίωνος Νέγρη ένα πρωινό και με έθελξε αυτός ο όμορφος παραπόταμος, που εκβάλλει στον μεγάλο πεζόδρομο. Πάνω από τη Δροσοπούλου και κάτω από την Αγίας Ζώνης, η Επτανήσου είναι η επιτομή της Κυψέλης και κατά μία έννοια ένας από τους λίγους δρόμους αξιοθέατο. Εκεί, μπορεί ακόμη να δει κανείς το μέτρο και την κλίμακα της παλιάς αστικής Αθήνας και να νιώσει αυτό που ίσως ένιωθαν όσοι χαίρονταν να την περπατούν μερικές δεκαετίες πίσω.
Περισσότερο και από τα σπίτια, τις αλλοκαιρινές πολυκατοικίες και τις νεραντζιές της, η οδός Επτανήσου έχει τη μοναδική της ατμόσφαιρα που είναι είναι το άθροισμα όσων βλέπει ο διαβάτης συν το άυλο αποτύπωμα, αυτό που θα λέγαμε αστική αύρα. Αν προσγειωνόταν ένας Αθηναίος από το μέλλον, θα χαιρόταν να περπατήσει στην Επτανήσου και στις παρόδους και να δει το μέτρο της αθηναϊκής κατοικίας από το 1925 ώς το 1970. Αυτά τα σαράντα και πλέον χρόνια έχουν μοναδική πυκνότητα στην Κυψέλη, δημιουργούν εκείνο το απαραίτητο ψυχικό υπόστρωμα που γεννά συνειρμούς και προκαλεί σκέψη.
Αν βρεθείτε στην Επτανήσου και στρίψετε στον δρόμο από τη Φωκίωνος Νέγρη προς την Κύπρου, θα μπείτε στον πειρασμό να λοξοδρομήσετε στη Μηθύμνης, στην Τενέδου ή στην Ιμβρου, που προσφέρουν εκείνα τα συμπαγή αστικά μέτωπα του αθηναϊκού 20ού αιώνα στην εκδοχή της Κυψέλης. Αλλά, η Επτανήσου είναι από μόνη της ένας κόσμος. Η είσοδος από τη Φωκίωνος Νέγρη, αριστερά, σφραγίζεται από μία προπολεμική πολυκατοικία με καμπύλη γωνία. Υψώστε το βλέμμα και διαγωνίως μπορείτε να βγάλετε μια πολύ καλή φωτογραφία. Στην άλλη γωνία, θα δείτε την προπολεμική, επίσης, πολυκατοικία Λαναρά.
Αλλά μέσα στην «κοιλάδα» της Επτανήσου, θα νιώσετε ότι περπατάτε στη στοά ενός αθηναϊκού ορυχείου. Εκεί, και κάτω από τις νεραντζιές, που κρατούν το φως σε μία σταθερή αθηναϊκή θερμοκρασία, οι τόνοι είναι χαμηλοί, οι προσόψεις καθησυχαστικές, η ζωή χωρίς φαινομενικά χάσματα ή ρήγματα. Ηταν πρωί όταν περπάτησα ένα κομμάτι της Επτανήσου και έτσι δεν μπόρεσα λόγω αντίθετου φωτισμού να φωτογραφήσω όπως ήθελα το ατμοσφαιρικό διώροφο σπίτι στον αριθμό 54 με τον πομπηιανό κόκκινο χρώμα στον κλειστό εξώστη.
Αλλά το είδα ως οπτασία, καθώς το φως του ήλιου διύλιζε το κόκκινο στον αθηναϊκό ουρανό. Ηταν μία μέθεξη. Απέναντι, στη γωνία με τη Μηθύμνης, δείτε το βαμμένα στο χρώμα της τερακότας μεσοπολεμικό σπίτι, με τις ωραίες πόρτες. Είναι ένας διάλογος. Στη γωνία με την Τενέδου, προσέξτε μια άλλη μεσοπολεμική πολυκατοικία με σκεπαστούς εξώστες και έρκερ.
Ολόγυρα θα δείτε διώροφα και τριώροφα του ’30 και πολλές πολυκατοικίες της περιόδου 1948-1960. Νιώθεις τη μυρωδιά και τη διαρρύθμιση εκείνων των αστικών διαμερισμάτων πίσω από πρασινωπά ρολά και τραβηγμένες βουάλ κουρτίνες. Στο 62, υπάρχει ένα εξαιρετικό δείγμα της δεκαετίας του 1960 αλλά ο δρόμος σφραγίζεται από προγενέστερα κτίσματα. Στο 61 και 63 θα δείτε τις αρχετυπικές πολυκατοικίες του ’50. Αξεπέραστη ατμόσφαιρα. Στην Επτανήσου θα επιστρέφω για να βουτάω σε αυτό που είναι ακόμη η Κυψέλη. Αστική Αθήνα στο βάθος του 20ού αιώνα.
πηγή:Έντυπη Καθημερινή
