Πάμε σινεμά (Οι ταινίες της εβδομάδας 25-2-2017)

Η γέννηση και γιγάντωση της αυτοκρατορίας McDonald’s ανά τον πλανήτη στη δεκαετία του 1950 είναι η αφορμή ώστε η ταινία του Τζον Λι Χάνκοκ «Ο ιδρυτής μιας αυτοκρατορίας» («The founder», ΗΠΑ, 2016) να γίνει τελικά ένα πολύ ισχυρό σχόλιο για τον τρόπο λειτουργίας του καπιταλιστικού συστήματος στην Αμερική (και βέβαια όχι μόνο πια).

Οι μόνοι που δεν βγήκαν κερδισμένοι από την όλη ιστορία ήταν οι ίδιοι οι… αδελφοί Μακ Ντόναλντ (Τζον Κάρολ Λιντς, Νικ Οφερμαν), οι εμπνευστές όχι απλώς του διασημότερου χάμπουργκερ στον κόσμο αλλά κυρίως της αρμονικής χορογραφίας στον τρόπο κατασκευής του, όπου τον πρώτο λόγο είχε η ταχύτητα.
Είτε επειδή δεν ενδιαφέρονταν με ιδιαίτερο ζήλο για την εξάπλωση της επιχείρησης είτε επειδή δεν ήταν τόσο οραματιστές όσο χρειαζόταν για να φανταστούν αυτή την εξάπλωση, το σίγουρο είναι ότι τελικά την έχασαν μέσα από τα χέρια τους και την είδαν να πηγαίνει στον Ρέι Κροκ (Μάικλ Κίτον), τον ταλαντούχο πλασιέ στον οποίο διά συμβολαίου είχαν αναθέσει το management τους (δίνοντάς του όμως και την τελευταία ευκαιρία εφόσον οι δουλειές του δεν πήγαιναν καλά).

Ο Κίτον είναι πραγματικά μια απόλαυση σε αυτή την ταινία, στην οποία με χαρά είδα συμπαραγωγό την «δική μας» Faliro House του Χρήστου Κωνσταντακόπουλου. Υπάρχουν σκηνές που είναι τόσο πολύ μαγνητικός που σχεδόν τα χάνεις. Ο Κροκ είναι ένας άνθρωπος συμπαθής στην όψη αλλά killer ως φύση, ο τέλειος συνδυασμός για να βάλει μπροστά τις μηχανές και να έχει αποτελέσματα. Δεν τον ενδιαφέρει σπίτι, γάμος, οικογένεια – το μυαλό του είναι απολύτως συγκεντρωμένο στον στόχο, όχι επειδή αγαπά το χρήμα, μα επειδή πιστεύει στο όραμα και δεν μπορεί να κάνει διαφορετικά.

Οταν για παράδειγμα χαρακτηρίζει το χάμπουργκερ McDonald «Νέα Αμερικανική Εκκλησία» προσπαθώντας να πείσει τα δύο αδέλφια – ο ένας αφελής, ο άλλος εντελώς δύσκαμπτος – ότι οφείλουν να εξαπλωθούν. Ή όταν τους πλασάρει νέες ιδέες που θα εξυπηρετούσαν την οικονομία της επιχείρησης (σκόνη για μιλκ σέικ αντί πραγματικό γάλα που σημαίνει τεράστιο κόστος) και εκείνοι αρνούνται γιατί δεν θέλουν να χάσουν την ποιότητα.

Ο «Ιδρυτής μιας αυτοκρατορίας» μας θυμίζει ότι ο καπιταλισμός είναι αδίστακτος, ανυποχώρητος και δεν παίρνει αιχμαλώτους. Εξάλλου ο ίδιος ο Κροκ το παραδέχεται με κυνισμό όταν έχει πλέον τον πρώτο λόγο: «Ποιος λέτε να νικήσει;» ρωτά τα δύο αδέλφια. «Εγώ εκπροσωπώ τα McDonald’s σε 17 Πολιτείες, εσείς έχετε μια καντίνα στην έρημο!».  Ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης έστειλε το προϊόν στα ύψη και το προϊόν ξεπέρασε τελικά τους ίδιους τους δημιουργούς του. Βαθμολογία: 3 ½

«Κωδικός 999» («Triple 9» ΗΠΑ, 2016)

O «Κωδικός 999» («Triple 9» ΗΠΑ, 2016) του Αυστραλού Τζον Χίλκοουτ είναι μια γκανγκστερική περιπέτεια που καταδεικνύει την πλήρη διάλυση του αστυνομικού Σώματος, σε ό,τι τουλάχιστον αφορά τη σύγχρονη Ατλάντα όπου η ιστορία τοποθετείται. Ολοι οι αστυνομικοί που παρελαύνουν από την ιστορία είναι σάπιοι, ληστές, δολοφόνοι, εκβιαστές, γκάνγκστερ ή ηθικοί μεν, ναρκομανείς δε. Το μόνο θετικό πρόσωπο αστυνομικού είναι εκείνου που υποδύεται ο Κέισι Αφλεκ, ο οποίος κάποια στιγμή αντιλαμβάνεται την αλήθεια και κάτι πρέπει να κάνει (ο ήρωας θυμίζει κάπως εκείνον του Ιθαν Χοκ στη «Μέρα εκπαίδευσης» που έχει σχεδόν το ίδιο θέμα). Η ταινία αρχίζει με άρτια χορογραφημένη και μεγάλης διάρκειας ληστεία τραπέζης, οργανωμένη από αστυνομικούς για λογαριασμό της εβραιορωσικής μαφίας, επικεφαλής της οποίας είναι μια γυναίκα (Κέιτ Γουίνσλετ) ικανή να φάει δυο-τρεις εχθρούς της για πρωινό.

Πολύ καλός μάστορας, ο Χίλκοουτ (γνωστός από τους «Παρανόμους» και τον «Δρόμο») σκηνοθετεί έξυπνα έναν διαρκή αναβρασμό, μια επίγεια κόλαση όπου η έννοια της επιβίωσης βρίσκεται υπό εξαφάνιση. Πολύ σκοτεινή, πολύ βαριά, πολύ απαισιόδοξη, η ταινία είναι ένα γνήσιο νεο-νουάρ, του οποίου η κινηματογράφηση μπορεί να προκαλέσει θαυμασμό. Ανάμεσα στους αστυνομικούς θα βρούμε επίσης τον Τσιγουετέλ Ετζαφόρ, τον Γούντι Χάρελσον, τον Αντονι Μάκι και τον Ααρον Πολ. Βαθμολογία: 2 ½

Μια «οσκαρική» ταινία αυτή την εβδομάδα, οι «Αφανείς ηρωίδες» («Hidden figures», ΗΠΑ, 2016) του Θίοντορ Μέλφι, αναφέρεται στην προσπάθεια τριών μαύρων γυναικών (Ταράτζι Π. Χένσον, Οκτάβια Σπένσερ, Τζανέλ Μονέ) να τα καταφέρουν επειδή πραγματικά το αξίζουν στη ρατσιστική Αμερική της δεκαετίας του 1960. Το έμφυτο ταλέντο τους τις έχει οδηγήσει στη NASA, όπου φυσικά θα αντιμετωπίσουν την έχθρα και τη μισαλλοδοξία των λευκών συναδέλφων τους.

Ολα αυτά ενώ η υπηρεσία χρειάζεται τις γνώσεις τους για την κατάκτηση του Διαστήματος. Ο Μέλφι σκηνοθέτησε ευπρεπώς και με σύνεση μια αληθινή ιστορία επίπεδα, με το μυαλό του στα ενάρετα μηνύματα και στις προβλέψιμες σκηνές: το πώς η μαύρη «βάζει» τα γυαλιά στους λευκούς, ή το πώς ο λευκός προϊστάμενος (σε φόρμα ο Κέβιν Κόστνερ) παίρνει το μέρος της μαύρης υπαλλήλου του καταστρέφοντας την ταμπέλα «μόνο για λευκούς» στην τουαλέτα. Ο Κόστνερ έχει και την ατάκα της ταινίας: «Εμείς εδώ στη ΝΑSA κατουράμε το ίδιο χρώμα!». Κι αυτό λέει τα πάντα για το πνεύμα των «Αφανών ηρωίδων».

Η ταινία είναι υποψήφια για Οσκαρ καλύτερης ταινίας και β’ γυναικείου ρόλου – Οκτάβια Σπένσερ. Βαθμολογία: 2

Ο «Ανθρωπος με τα χίλια πρόσωπα» («El Hombre de las Mil Caras», Ισπανία, 2016) του Αλμπέρτο Ροντρίγκεζ, γνωστού από την καλλιτεχνική και εμπορική επιτυχία «Το μικρό νησί». Μια ακόμη ταινία βασισμένη σε αληθινή ιστορία, εκείνη του «πολυτάλαντου» Φρανσίσκο Παέζα (Εδουάρδo Φερνάντεζ), επιχειρηματία, τραπεζίτη, εμπόρου όπλων, ζιγκολό, διπλωμάτη, κλέφτη και μυστικού πράκτορα. Το πρόβλημα της ταινίας όμως είναι ότι όλες αυτές οι ιδιότητες του κεντρικού ήρωα μπλέκονται όχι μόνον μεταξύ τους αλλά και με δεκάδες ακόμη πρόσωπα με αποτέλεσμα ένα στυλάτο αλλά τρομερά μπερδεμένο κουβάρι που συχνά σε αφήνει αμήχανο ως προς το ποια ακριβώς απάτη παρακολουθείς. Βαθμολογία: 2