Tα πάντα για την πρακτική άσκηση σπουδαστών ΤΕΙ

H πρακτική άσκηση αποτελεί ένα σημαντικό μέρος της Ανώτατης Εκπαίδευσης καθώς αφορά στην επαφή των φοιτητών με τον εργασιακό χώρο. Είναι ένας τρόπος σύνδεσης της θεωρίας με την πράξη. Η εφαρμογή της πρακτικής γνώσης στην αγορά εργασίας μπορεί να επιφέρει την ανάπτυξη επιχειρηματικότητας των τελειόφοιτων και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

της Ειρήνης Σταμπολίδου, Λογίστριας- Msc

Η απόκτηση τέτοιων εμπειριών μπορεί να βοηθήσει στον σωστό προσανατολισμό του φοιτητή ο οποίος σε πολλές περιπτώσεις δεν έχει ορίσει τους επαγγελματικούς του στόχους. Η πρακτική άσκηση στοχεύει στην επίτευξη σύνδεσης μεταξύ Ανώτατης Εκπαίδευσης και ενός ρεαλιστικού περιβάλλοντος εργασίας.

Η πρακτική άσκηση πραγματοποιείται σε φορείς του Δημόσιου ή Ιδιωτικού τομέα, που δραστηριοποιούνται σε αντικείμενα συναφή με τον επιστημονικό προσανατολισμό του Τμήματός σπουδών κάθε ενδιαφερόμενου φοιτητή. Διαρκεί έξι συνεχόμενους μήνες κατά τους οποίους οι φοιτητές εντάσσονται πλήρως στις συνθήκες εργασίας του φορέα απασχόλησης με πολλαπλά αμοιβαία οφέλη. Την ευθύνη για το σχεδιασμό και υλοποίηση της πρακτικής άσκησης έχει το Τμήμα της σχολής, όπου μέσω της επιτροπής πρακτικής άσκησης, εφαρμόζει τις διατάξεις και τον Κανονισμό Σπουδών περί πρακτικής άσκησης.

Η ΠΑ (πρακτική άσκηση) του χειμερινού εξαμήνου αρχίζει από 1η Οκτωβρίου και ολοκληρώνεται στις 31 Μαρτίου. Αντίστοιχα, του εαρινού εξαμήνου ξεκινάει την 1η Απριλίου και ολοκληρώνεται στις 30 Σεπτεμβρίου. Ωστόσο, εάν διατρέχουν ιδιαίτεροι λόγοι και με απόφαση της επιτροπής πρακτικής άσκησης, μπορεί να πραγματοποιηθεί και σε διαφορετικές ημερομηνίες, αλλά πάντα με εξάμηνη (6) διάρκεια. Εξαιρούνται από την παραπάνω δέσμευση τα εποχικά επαγγέλματα (π.χ. Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων). Η ΠΑ είναι συνεχόμενης διάρκειας και μόνο για πάρα πολύ σοβαρούς λόγους μπορεί να διακοπεί ή να διασπαστεί.




Στα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα υλοποιούνται παράλληλα προγράμματα πρακτικής άσκησης τα οποία λειτουργούν συμπληρωματικά και διαφοροποιούνται ως προς τη χρηματοδότησή τους:

• από τον ΟΑΕΔ (θέσεις πρακτικής άσκησης στον Ιδιωτικό Τομέα),
• τον προϋπολογισμό του φορέα (θεσμοθετημένες θέσεις πρακτικής άσκησης στον Δημόσιο Τομέα) και
• το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» ΕΣΠΑ 2014 – 2020.

1. Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ΕΣΠΑ 2014 – 2020

Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση», αποτελεί ένα από τα Επιχειρησιακά Προγράμματα του Εταιρικού Συμφώνου για το Πλαίσιο Ανάπτυξης (ΕΣΠΑ 2014-2020), μέσω του οποίου χρηματοδοτούνται δράσεις για την εκπαίδευση σε όλες τις βαθμίδες του εκπαιδευτικού συστήματος, τη σύνδεση εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας, τη δια βίου μάθηση και την έρευνα. Οι πόροι του Επιχειρησιακού Προγράμματος (ΕΠ) προέρχονται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ).



Οι συμβάσεις πρακτικής άσκησης που αφορούν στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» εκδίδονται σε τέσσερα (4) αντίγραφα, ένα για το φοιτητή, ένα για το φορέα απασχόλησης, ένα για το Τμήμα κι ένα για το Γραφείο ΠΑ ΑΤΕΙ.

Οι συμβάσεις έχουν ισχύ και λογίζονται ως δημόσια έγγραφα από τη στιγμή που υπογραφούν και σφραγιστούν όλα τα απαραίτητα πεδία. Αρχικά, υπογράφουν ο φοιτητής και ο φορέας απασχόλησης (απαραίτητη η σφραγίδα του φορέα) και στη συνέχεια ο Επιστημονικά Υπεύθυνος ΠΑ του Τμήματος, ο Ιδρυματικά Υπεύθυνος του Έργου και τέλος ο Αντιπρόεδρος του ΑΤΕΙ. Αφού ολοκληρωθούν όλες οι υπογραφές, ο φοιτητής παίρνει δύο (2) γνήσια αντίγραφα της Σύμβασης – ένα για τον ίδιο κι ένα για τον φορέα απασχόλησης.

Ο φορέας απασχόλησης δεν είναι υποχρεωμένος να αναγγείλει την απασχόληση του ασκούμενου στον ΟΑΕΔ και στην Επιθεώρηση Εργασίας, εφόσον πρόκειται για πρακτική άσκηση φοιτητών. Σε περίπτωση ελέγχου από ελεγκτική δημόσια υπηρεσία, αρκεί μόνο η επίδειξη της Ειδικής Σύμβασης Εργασίας. Σημειώνεται, ακόμη, ότι ο εργοδότης δεν επιδοτείται από τον ΟΑΕΔ, εφόσον απασχολεί φοιτητή για ΠΑ μέσω του προγράμματος ΕΣΠΑ.

2. Χρηματοδότηση Πρακτικής Άσκησης μέσω ΟΑΕΔ

Ο ΟΑΕΔ δίνει κίνητρο στις επιχειρήσεις και γενικά στους εργοδότες του ιδιωτικού τομέα, τις Τράπεζες και στους Φορείς, Οργανισμούς ή Υπηρεσίες που δεν υπάγονται στο Δημόσιο Τομέα, να δέχονται σπουδαστές για την πραγματοποίηση της πρακτικής άσκησης τους, (ώστε να διευκολύνονται στη διαδικασία άσκησης απαραίτητης για την απόκτηση του πτυχίου τους).

Οι επιχειρήσεις και οι εργοδότες του Ιδιωτικού Τομέα, οι Τράπεζες και Φορείς που δεν υπάγονται στο Δημόσιο Τομέα θα απευθύνονται στις Υπηρεσίες (ΚΠΑ 2) του ΟΑΕΔ όπου ανήκει η επιχείρηση ή το υποκατάστημα της επιχείρησης στο οποίο θα ασκηθεί ο σπουδαστής.

Ο ΟΑΕΔ δεν επιχορηγεί:

• επιχειρήσεις ή εργοδότες του Ιδιωτικού Τομέα, Τράπεζες και Φορείς, Οργανισμούς οι οποίοι έχουν δεχθεί ασκούμενους που επιχορηγούνται από οποιοδήποτε συγχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή εθνικό,
• επιχειρήσεις ή εργοδότες του Ιδιωτικού Τομέα, κ.λπ. για ασκούμενους οι όποιοι έχουν απασχοληθεί σε αυτές κατά το παρελθόν,
• φορείς και οργανισμούς που εντάσσονται στο Δημόσιο Τομέα. Στην περίπτωση αυτή οι σπουδαστές που ασκούνται πρακτικά σε Υπηρεσίες του Δημοσίου αμείβονται με το ποσό των 176,08 Ευρώ από τον προϋπολογισμό του εκάστοτε Φορέα.

3. Αποζημίωση φοιτητών

Μέσα στις υποχρεώσεις του φορέα απασχόλησης είναι και η μηνιαία αποζημίωση και ασφάλιση του φοιτητή. Η προβλεπόμενη μηνιαία αποζημίωση του ασκούμενου φοιτητή για το διάστημα της πρακτικής του άσκησης σε ιδιωτικό φορέα απασχόλησης καθορίζεται με την κοινή ΥΑ Ε5/1797/20-3-1986 «σε ποσοστό 80% επί του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη, που ισχύει κάθε φορά, με βάση την Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας», ήτοι με τα σημερινά δεδομένα:

α) 25x 22,83x 80%= 456,60€ (για φοιτητές κάτω των 25 ετών) ή

β) 25×26,18×80%= 523,60€ (για φοιτητές άνω των 25 ετών) και καταβάλλεται από την επιχείρηση σε μηνιαία βάση.



Οι επιχειρήσεις του Ιδιωτικού τομέα που προσφέρουν θέσεις πρακτικής άσκησης σε φοιτητές ΤΕΙ επιχορηγούνται, σύμφωνα με την ΥΑ Ε5/4825/ (ΦΕΚ 453/16-7-1986, τ. Β΄), από τον ΟΑΕΔ «σε ποσοστό 50% επί της καταβαλλόμενης κάθε φορά αποζημίωσης».

Σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται, η επιχείρηση καταβάλει στον φοιτητή στο τέλος κάθε μήνα την προβλεπόμενη αποζημίωση του και μετά το πέρας της πρακτικής άσκησης επιχορηγείται από τον ΟΑΕΔ. Με τα σημερινά δεδομένα η επιχορήγηση ανέρχεται είτε στο ποσό των 1.369,80€ είτε στο ποσό των 1.570,80€ (για τον τρόπο καταβολής της επιχορήγησης ο εργοδότης ενημερώνεται από τον ΟΑΕΔ της περιοχής του).

Όταν η πρακτική άσκηση εντάσσεται στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ εφόσον πρόκειται για ιδιωτικό τομέα, ο εργοδότης υποχρεούται να καταβάλει μηνιαίως το ποσό τουλάχιστον των 176,60€ για φοιτητές κάτω των 25 ετών ή το ποσό των 243,60€ για φοιτητές άνω των 25 ετών (παρ. 6 του Ν.4046/2012 & Ερμηνευτική Εγκύκλιος 4601/304/12-3-2012 του Υπουργείου Εργασίας & Κοινωνικής Ασφάλισης).

Στον ευρύτερο δημόσιο τομέα (Υπουργεία, ΟΤΑ, Περιφέρειες, ΝΠΔΔ, ΑΕΙ/TEI κ.λπ.) ο φοιτητής αποζημιώνεται μηνιαίως με το ποσό των 176,08€ (απόφαση 2025805/2917/0022, ΦΕΚ 307 τ.Β/1993). Το πρόγραμμα της πρακτικής άσκησης, από την πλευρά του, ενισχύει οικονομικά το φοιτητή με το ποσό των 280,00€ για κάθε μήνα ΠΑ (είτε πρόκειται για τοποθέτηση σε δημόσιο είτε σε ιδιωτικό φορέα) με κατάθεση στον προσωπικό λογαριασμό τραπέζης του φοιτητή, που έχει δηλώσει στο Κεντρικό ΓΠΑ ΕΣΠΑ ΑΤΕΙ.

Όταν η πρακτική άσκηση εντάσσεται στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ, η αποζημίωση καταβάλλεται ως εξής:

• 280,00 € από το έργο ΕΣΠΑ και 243,50 € από τον εργοδότη μηνιαίως (σύνολο 523,50 €) για φοιτητές άνω των 25 ετών,
• 280,00 € από το έργο ΕΣΠΑ και 176,60 € από τον εργοδότη μηνιαίως (σύνολο 456,50 €) για φοιτητές κάτω των 25 ετών.

4. Ασφάλιση φοιτητών κατά την διάρκεια της πρακτικής άσκησης

Με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και Κοινωνικών Ασφαλίσεων καθορίζεται το ύψος του ασφάλιστρου, καθώς και η διαδικασία και κάθε άλλη λεπτομέρεια ασφάλισης των ασκούμενων σπουδαστών.

Σύμφωνα με το ΠΔ 185/84 (ΦΕΚ Α, 61), παρέχεται ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη στους σπουδαστές των ΤΕΙ. Με την ΚΥΑ Ε5/1303/03-03-86 (ΦΕΚ Β΄, 168/86), οι σπουδαστές ΤΕΙ, κατά το χρόνο πρακτικής τους άσκησης σε επιχειρήσεις του Ιδιωτικού και Δημοσίου Τομέα και σε Υπηρεσίες του Δημοσίου και των ΝΠΔΔ, καθώς και σε Επιχειρήσεις και Οργανισμούς, υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση του ΙΚΑ κατά του κινδύνου του ατυχήματος, σύμφωνα με την ισχύουσα κάθε φορά νομοθεσία.

Ο εργοδότης (Ιδιωτικού & Δημόσιου τομέα) καταβάλλει μηνιαίως ασφαλιστική κάλυψη 1% κατά επαγγελματικού κινδύνου επί του τεκμαρτού ημερομισθίου της 12ης ασφαλιστικής κλάσης του ΕΦΚΑ, όπως ισχύει κάθε φορά (ΠΔ 185/84, Ε5/1303/86 κοινή Υπουργική Απόφαση & 100/124/29-5-1986 Εγκύκλιος του ΙΚΑ).

5. Υποχρεώσεις ΟΠΣ ΣΕΠΕ

Στην πρακτική άσκηση TEI δεν απαιτείται να γίνει αναγγελία πρόσληψης και καταγγελία σύμβασης. Ο φορέας απασχόλησης δεν είναι υποχρεωμένος να αναγγείλει την σύμβαση πρακτικής άσκησης στον ΟΑΕΔ και στην Επιθεώρηση Εργασίας μια και πρόκειται για ειδική σύμβαση εργασίας που αφορά μόνο τα εμπλεκόμενα μέρη και δεν προκύπτουν υποχρεώσεις προς τον ΟΑΕΔ. Σε περίπτωση ελέγχου από δημόσια υπηρεσία αρκεί μόνο η επίδειξη της σύμβασης.

Κατά συνέπεια, στην περίπτωση πρόσληψης πρακτικώς ασκούμενου ΤΕΙ δεν υποβάλλεται το έντυπο Ε3, με δεδομένο ότι η απασχόληση αυτή δεν έχει τα χαρακτηριστικά της εξαρτημένης εργασίας. Είναι δυνατόν να γίνει μια χειρόγραφη γνωστοποίηση στον αρμόδιο ΟΑΕΔ στην οποία να αναφέρεται ότι το συγκεκριμένο πρόσωπο θα κάνει την πρακτική του άσκηση για ένα εξάμηνο.

Επίσης δεν προβλέπεται υποβολή πίνακα προσωπικού στην περίπτωση πρόσληψης πρακτικώς ασκούμενου ΤΕΙ. Επισημαίνεται ότι μόνο τα ξενοδοχεία, τα τουριστικά γραφεία και τα εργαστήρια ζαχαροπλαστικής που συνάπτουν συμβάσεις για πρακτική άσκηση ημεδαπών και αλλοδαπών σπουδαστών με Σχολές Επαγγελματικής Εκπαίδευσης Τουριστικού Τομέα υποχρεούνται, να εγγράφουν τους εν λόγω σπουδαστές στον πίνακα προσωπικού τους.

Οι φοιτητές των ΤΕΙ κατά τη διάρκεια της πρακτικής τους άσκησης, εκτός από το δικαίωμα της αποζημίωσης και ασφάλισής τους έναντι επαγγελματικού κινδύνου, δεν αποκτούν κανένα άλλο δικαίωμα εργασιακής ή συνταξιοδοτικής μορφής σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 12 του Ν.1351/83.




Εφόσον η απασχόληση ενός πρακτικώς ασκούμενου δεν φέρει τα χαρακτηριστικά της σύμβασης εξαρτημένης εργασίας οι σπουδαστές των ΤΕΙ για το χρόνο της πρακτικής εξάσκησής τους δεν αποκτούν δικαίωμα χορήγησης επιδόματος εορτών (Δώρο Πάσχα, Δώρο Χριστουγέννων), αποζημίωσης αδείας και επιδόματος αδείας.

6. Άδειες

Κατά τη διάρκεια της πρακτικής άσκησης, ο ασκούμενος φοιτητής μπορεί να απουσιάσει δικαιολογημένα για 5 εργάσιμες ημέρες συνολικά, για σοβαρούς λόγους. Οι απουσίες καταχωρίζονται στο Βιβλίο πρακτικής άσκησης, θεωρούνται και υπογράφονται από τον Επόπτη Εκπαιδευτικό και εγκρίνονται ή απορρίπτονται από τον Πρόεδρο του Τμήματος.

Σε περίπτωση δικαιολογημένης διακοπής, ο φοιτητής υποχρεούται να συμπληρώσει το υπόλοιπο του χρόνου της πρακτικής άσκησης σε νέα θέση, μετά από σχετική έκθεση αναφοράς του επόπτη του.

7. Διευκολύνσεις φοιτητών

Στους φοιτητές των ΤΕΙ, εφόσον εργάζονται στον Ιδιωτικό ή το Δημόσιο τομέα κατά τη διάρκεια των σπουδών τους ή του επιμορφωτικού σεμιναρίου που παρακολουθούν κατά περίπτωση, παρέχονται από τον εργοδότη τους διευκολύνσεις για την εξυπηρέτησή τους τόσο στην παρακολούθηση των μαθημάτων και των εργαστηριακών και φροντιστηριακών ασκήσεων όσο και στην προετοιμασία και συμμετοχή τους στις εξετάσεις.

Οι διευκολύνσεις παρέχονται στους δικαιούχους φοιτητές για διάστημα ίσο προς την κανονική διάρκεια σπουδών προσαυξημένη κατά το ήμισυ.

Οι διευκολύνσεις αυτές περιλαμβάνουν (ΠΔ 483/1984):

• τη χορήγηση συνεχόμενης ή διακεκομμένης της ειδικής άδειας εξετάσεων των δεκατεσσάρων (14) ημερών το χρόνο που προβλέπεται από τις διατάξεις του,
• τη χορήγηση ειδικής άδειας βραχείας απουσίας κατά τις ημέρες των εξετάσεων ή για τη συμμετοχή σε φροντιστηριακές ή εργαστηριακές ασκήσεις ή σε κάθε άλλη περίπτωση που είναι απαραίτητη η παρουσία του σπουδαστή στη σχολή του. Η άδεια βραχείας απουσίας είναι τρίωρης διάρκειας και αναφέρεται στην καθυστέρηση προσέλευσης ή στην ενδιάμεση απουσία ή στην πρόωρη αναχώρηση από το κανονικό ωράριο εργασίας. Ο δικαιούχος σπουδαστής μπορεί να κάνει χρήση της άδειας βραχείας απουσίας μέχρι 10 φορές το χρόνο,
• την απαλλαγή από τη νυκτερινή βάρδια για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί η εξεταστική περίοδος,
• την αλλαγή της βάρδιας όταν αυτή συμπίπτει με τις ώρες των εξετάσεων,
• τη χορήγηση υποχρεωτικά της κανονικής άδειας που τυχόν δικαιούται και ζητά ο εργαζόμενος σπουδαστής κατά το χρονικό διάστημα που διαρκεί η εξεταστική περίοδος ή για την προετοιμασία και συμμετοχή του στις φροντιστηριακές ή εργαστηριακές ασκήσεις και
• την υποχρεωτική τοποθέτηση του εργαζόμενου σπουδαστή στο τμήμα ή τη θέση της επιχείρησης ή της υπηρεσίας που υπηρετεί η οποία του παρέχει τη δυνατότητα να πραγματοποιήσει την πρακτική άσκησή του στο επάγγελμα και όσο χρόνο διαρκεί η άσκηση.

Το κείμενο αποτελεί απόσπασμα από άρθρο της κας Σταμπολίδου Ειρήνης, με τίτλο «Το εργατικό πλαίσιο που διέπει την Πρακτική Άσκηση» που δημοσιεύθηκε στο τεύχος Φεβρουαρίου 2018 του περιοδικού Epsilon7.

πηγη: www.e-forologia.gr