Μέχρι την Δευτέρα 31 Δεκεμβρίου 2018, όλοι οι εργαζόμενοι θα πρέπει να έχουν λάβει ή να λάβουν το σύνολο των δικαιούμενων ημερών της ετήσιας κανονικής αδείας τους. Η χορήγηση και η λήψη της άδειας εντός του έτους, είναι υποχρεωτική και δεσμεύει και τα δύο μέρη (εργοδότη & εργαζόμενο).
Είναι χαρακτηριστική απόφαση του Αρείου Πάγου, για το θέμα όπου αναφέρεται: ότι σκοπός του Συντάγματος (άρθρο 28), της διεθνούς σύμβασης 52/1936 για τους κανόνες χορήγησης αδειών μετ΄ αποδοχών, της Ελληνικής εργατικής νομοθεσίας και των Ευρωπαϊκών οδηγιών 93/104 και 2003/88, είναι «να εξασφαλισθεί με τη χορήγηση της ετήσιας άδειας η περιοδική ανάπαυση και η ανανέωση των σωματικών και ψυχικών δυνάμεων του εργαζομένου για τη διατήρηση της σωματικής και ψυχικής του υγείας».
Ως εκ τούτου «προκύπτει σαφώς ότι δεν επιτρέπεται, ούτε με συμφωνία μεταξύ του εργαζόμενου και του εργοδότη, η μεταφορά των ημερών της ετήσιας άδειας του τελευταίου που δεν του χορηγήθηκαν από τον εργοδότη στο επόμενο ή στα μεθεπόμενα έτη, με συνέπεια να είναι ανίσχυρη (άκυρη) κατά τα άρθρα 174 και 180 του Αστικού Κώδικα τέτοια συμφωνία και ο εργοδότης ο οποίος δεν χορήγησε πλήρη την κανονική άδεια στο μισθωτό του, κατά τη διάρκεια του έτους που αυτή αφορά, να είναι υποχρεωμένος, από το τέλος του αντίστοιχου έτους, να καταβάλει σε αυτόν τις αντίστοιχες προς τις ημέρες αυτές αποδοχές αδείας, και μάλιστα με προσαύξηση κατά 100% σε περίπτωση υπαιτιότητάς του, μη δυνάμενος να εκπληρώσει τη συγκεκριμένη υποχρέωσή του προς το μισθωτό με τη χορήγηση σ’ αυτόν των παραπάνω ημερών αδείας και τον συμψηφισμό αυτών προς το ανύπαρκτο σύνολο ήδη συσσωρευμένων ημερών άδειας περασμένων ετών, που δεν του χορηγήθηκαν».Πάντως, ο Άρειος Πάγος διευκρινίζει ότι «η προσαύξηση 100% αφορά μόνον στις αποδοχές και όχι στο επίδομα αδείας, αφού ο νόμος αναφέρεται ρητά στις αποδοχές αδείας και όχι στο επίδομα».
Πότε & πώς χορηγείται η άδεια;
- Ο χρόνος χορήγησης της ετήσιας άδειας καθορίζεται μετά από συμφωνία μεταξύ εργαζόμενου και εργοδότη.
- Οι μισοί τουλάχιστον εργαζόμενοι μιας επιχείρησης πρέπει να πάρουν την άδεια μέσα στο χρονικό διάστημα από 1 Μαΐου μέχρι 30 Σεπτεμβρίου.
- Ο εργοδότης υποχρεούται να χορηγήσει την άδεια εντός δύο μηνών από την ημέρα που διατυπώθηκε το σχετικό αίτημα.
- Επίσης υποχρεούται να χορηγήσει την άδεια πριν τη λήξη του ημερολογιακού έτους.
Βάση χορήγησης της ετήσιας άδειας με αποδοχές των εργαζομένων, ορίζεται το ημερολογιακό έτος. Μάλιστα, έχει κατοχυρωθεί το δικαίωμα λήψης αναλογικής άδειας από τον πρώτο μήνα εργασίας.
- Κατά το πρώτο ημερολογιακό έτος που προσελήφθη ο εργαζόμενος ο εργοδότης υποχρεούται να του χορηγήσει μέχρι 31 Δεκεμβρίου αναλογία των ημερών αδείας που δικαιούται, σύμφωνα με τον χρόνο απασχόλησης. Κάθε εργαζόμενος με σχέση εργασίας αορίστου ή ορισμένου χρόνου, δικαιούται από την έναρξη της εργασίας του μέχρι τη συμπλήρωση δωδεκαμήνου να λάβει το ποσοστό της αδείας του. Η αναλογία αυτή υπολογίζεται βάσει 20 εργασίμων ημερών ετήσιας άδειας για όσους εργάζονται επί πέντε μέρες την εβδομάδα και 24 εργασίμων ημερών για όσους εργάζονται έξι μέρες την εβδομάδα.
- Κατά το δεύτερο ημερολογιακό έτος, αφού ο εργαζόμενος συμπληρώσεις δωδεκάμηνη εργασία, δικαιούται άδεια 21 ημερών επί πενθήμερης απασχόλησης και 25 ημερών επί εξαήμερης απασχόλησης.
- Για το τρίτο και τα επόμενα εργασιακά έτη ο εργαζόμενος δικαιούται από την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους την κανονική ετήσια άδειά του με αποδοχές, δηλαδή 22 ημέρες για πενθήμερη εργασία και 26 ημέρες για εξαήμερη.
Μετά τη συμπλήρωση 10 ετών εργασίας στον ίδιο εργοδότη ή προϋπηρεσίας 12 ετών σε οποιοδήποτε εργοδότη ο εργαζόμενος δικαιούται άδεια 25 εργασίμων ημερών, αν απασχολείται 5 ημέρες την εβδομάδα και 30 εργασίμων ημερών, αν απασχολείται 6 μέρες την εβδομάδα.
Μετά την συμπλήρωση 25ετούς υπηρεσίας σε οποιοδήποτε εργοδότη οι εργαζόμενοι δικαιούνται μία επιπλέον ημέρα αδείας, δηλαδή 26 ημέρες για πενθήμερη εργασία και 31 μέρες για εξαήμερη εργασία.
Επιτρέπεται η κατάτμηση της άδειας;
Κατάτμηση της άδειας επιτρέπεται σε περισσότερες από δύο περιόδους από τις οποίες η μία πρέπει να είναι τουλάχιστο 10 συνεχών εργασίμων ημερών, επί πενθημέρου απασχόλησης και 12 εργασίμων ημερών, επί εξαημέρου. Αν ο εργαζόμενος είναι ανήλικος η ελάχιστη διάρκεια της τμηματικής άδειας είναι τουλάχιστον 12 ημερών, εφ’ όσον το ζητήσει ο εργαζόμενος.
- Η κατάτμηση της άδειας επιτρέπεται σε 3 περιπτώσεις χωρίς την έγκριση της Επιθεώρησης Εργασίας:
Α. Σε δύο περιόδους όταν υπάρχει σοβαρή ή επείγουσα ανάγκη της επιχείρησης. Στην περίπτωση αυτή, η ελάχιστη διάρκεια της πρώτης περιόδου δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 5 ημερών για πενθήμερη εργασία και των 6 ημερών για εξαήμερη, καθώς και 12 ημερών εάν ο εργαζόμενος είναι ανήλικος.
Β. Σε περισσότερες από δύο περιόδους, αν το ζητήσει ο εργαζόμενος. Ο εργοδότης, στην περίπτωση αυτή, μπορεί να καθορίσει το τμήμα των 10 ή 12 ημερών που δικαιούται ο εργαζόμενος σε χρόνο που θα κρίνει ο ίδιος. Για τις υπόλοιπες ημέρες, αν υπάρχει μεταξύ τους διαφωνία, μπορεί να επιληφθεί η Επιθεώρηση Εργασίας.
Γ. Η τρίτη αναφέρεται σε επιχειρήσεις που απασχολούν τακτικό και εποχικό προσωπικό, λόγω είδους και αντικειμένου εργασιών, οπότε ο εργοδότης μπορεί να χορηγεί το τμήμα της άδειας των 10 ή 12 εργασίμων ημερών, οποτεδήποτε εντός του ημερολογιακού έτους.
Η άδεια χορηγείται αυτούσια και πληρώνεται ολόκληρη κατά τη λύση της εργασιακής σχέσης.
Πίνακες των ημερών αδείας (Πηγή: https://www.e-forologia.gr/)
