Ο Γιώργος Λάνθιμος έστησε ένα απολαυστικό κινηματογραφικό παιχνίδι πάνω στην εξουσία και στη δύναμη με πλοηγό τη μυστηριώδη γυναικεία ψυχοσύνθεση
του Γιάννη Ζουμπουλάκη*
Η ευνοούμενη
(The favourite, ΗΠΑ/Αγγλία/ Ιρλανδία, 2018). Δράμα εποχής του Γιώργου Λάνθιμου
Στην υποψήφια για 10 Οσκαρ τελευταία ταινία του Γιώργου Λάνθιμου, η γυναίκα βρίσκεται σε πρώτο και μοναδικό πλάνο μέσα από τις παράλληλες ιστορίες τριών θηλυκών που κρύβουν μυστικά και τελικά δεν είναι αυτό που δείχνουν ότι είναι. Η βασίλισσα Αννα της Αγγλίας (Ολίβια Κόλμαν) δείχνει πλάσμα άβουλο και κακομαθημένο, όμως τελικά η προσωπικότητά της είναι πολυσχιδής γιατί η ψυχή της κρύβει κάτι πολύ πιο βαθύ. Τσακισμένη από την ποδάγρα που την ταλαιπωρεί σε σημείο να σέρνεται στα πατώματα, κοιμάται δίπλα στα 17 κουνέλια που έχουν αντικαταστήσει τα 17 παιδιά που έχασε και σαν μικρό κοριτσάκι έχει αφήσει τη ζωή της στα χέρια της λαίδης Σάρα (Ρέιτσελ Βάις), της συμβούλου της. Αντρογυναίκα σε στυλ, όψη και συμπεριφορά, η λαίδη Σάρα θα κάνει τα πάντα για τη βασίλισσά της, πιστός στρατιώτης ακόμα και στον τρόπο που κινείται.
Η ζωή κυλά σε ρυθμούς αρχοντικούς, οι άνδρες στο παλάτι θυμίζουν κλόουν χωρίς βούληση, και κάποια στιγμή εμφανίζεται η Αμπιγκέιλ (Εμα Στόουν). Είναι η καινούργια υπηρέτρια του παλατιού, νέα, πονηρή, με ανήσυχο βλέμμα και πολλές φιλοδοξίες. Εχει φάει αρκετή λάσπη (κυριολεκτικά και μεταφορικά), δείχνει έτοιμη για όλα προκειμένου να αναρριχηθεί στην ιερή κλίμακα του παλατιού.
Οι τρεις αυτές γυναίκες θα γίνουν οι πρωταγωνίστριες μια πραγματικά μαγνητικής, παιχνιδιάρικης ταινίας εποχής, ένα «λοξό» βλέμμα πάνω στην εξουσία και στη δύναμη (θέματα που απασχολούσαν ανέκαθεν τον Λάνθιμο), με βαρόμετρο την πολυσύνθετη γυναικεία ψυχοσύνθεση. Τίποτε το προβλέψιμο, τίποτε το μη απαραίτητο, μια ταινία γεμάτη ιδέες και πλούσια φαντασία, από τους τίτλους των κεφαλαίων στα οποία είναι μοιρασμένη (π.χ. «Φοβάμαι μήπως υπάρχει σύγχυση και ατύχημα», «Τι ενδυμασία!», «Σταμάτα τη μόλυνση»), μέχρι την επιλογή των κομματιών της κλασικής μουσικής, τη χρήση ακραία ευρυγώνιων φακών που παραμορφώνουν τα είδωλα, την αργή κίνηση σε ορισμένα σημεία αλλά και το μοντάζ ακριβείας του Γιώργου Μαυροψαρίδη.
Μια ταινία περιόδου χωρίς να θυμίζει ταινία περιόδου – για του λόγου το ακριβές δεν θυμίζει τίποτε που έχουμε δει ως σήμερα στις ταινίες περιόδου. Αναρχική, διεισδυτική, αστεία, τραγική, «πειραγμένη» και συγχρόνως άκρως αφηγηματική, σπάζει κάθε κανόνα του είδους και αποκτά μια σχεδόν ευφραντική αυτονομία, προκαλώντας γνήσιο θαυμασμό για το όραμα του δημιουργού της.Bαθμολογία: 4 ½
Η θετική πλευρά της ζωής
(The upside, ΗΠΑ, 2017). Δραματική κομεντί του Νιλ Μπέργκερ.
Το αμερικανικό ριμέικ της παγκόσμιας επιτυχίας της γαλλικής κωμωδίας «Οι άθικτοι» (2011), όχι μόνον δεν είναι απογοητευτικό αλλά θα έλεγα ισάξιο (αν όχι σε σημεία καλύτερο) της ταινίας που προηγήθηκε. Η δύναμη της ταινίας βρίσκεται στην ερμηνεία του Κέβιν Χαρτ στον ρόλο του cool μαύρου μικροκακοποιού που γίνεται ο προσωπικός βοηθός του τετραπληγικού, πάμπλουτου λευκού (Μπράιαν Κράνστον). O Νιλ Μπέργκερ εικονογραφεί ρεαλιστικά τους δρόμους της Νέας Υόρκης (τους ακίνδυνους και τους επικίνδυνους) και η Νικόλ Κίντμαν στον δεύτερο ρόλο της προσωπικής βοηθού του πλουσίου ανιχνεύει με στυλ την κωμική πλευρά της ως ηθοποιού. Βεβαίως, από πλευράς εκπλήξεων στο σενάριο, ας μην περιμένουν και πολλά όσοι γνωρίζουν την πρωτότυπη ταινία γιατί το ντεκουπάζ του ριμέικ διαφέρει ελάχιστα από του γαλλικού – όπως άλλωστε ήταν φυσικό.Βαθμολογία: 3
Αποδημητικά πουλιά
(Pàjaros de verano, Koλομβία/Δανία/Μεξικό, 2018), των Τσίρο Γκουέρα, Κριστίνα Γκαγέγκο.
Στα «Αποδημητικά πουλιά» ο Τσίρο Γκουέρα, δημιουργός της πολύ ενδιαφέρουσας ταινίας «Στην αγκαλιά του φιδιού» (υποψήφιας για το Οσκαρ μη αγγλόφωνης παραγωγής), συνεργάστηκε με την Κριστίνα Γκαγέγκο για την αφήγηση μιας ιστορίας παραδόσεων και διαφθοράς με φόντο τις ερήμους της Κολομβίας.
Δεκαετία του 1970 και το εμπόριο ναρκωτικών αρχίζει να αναπτύσσεται με ραγδαίους ρυθμούς στη χώρα της Λατινικής Αμερικής, γεγονός που επηρεάζει βαθύτατα τις σχέσεις των κατοίκων ενός μικρού χωριού από το οποίο αρχίζει η διακίνηση.
Δημιουργούνται μίση που οδηγούν σε βίαιες συγκρούσεις και σκληρές βεντέτες. Η αντιπαράθεση των ηθών και των παραδόσεων των μέχρι πρότινος αγνών ιθαγενών απέναντι στη δίψα για το «βρώμικο» αμερικανικό χρήμα πυροδοτεί την εξέλιξη ενός ισορροπημένου σεναρίου και αποκρυσταλλώνεται ελκυστικά σε εικόνες στις οποίες η ίδια η φύση έχει τον πρωταρχικό ρόλο, κάτι που ήταν χαρακτηριστικό στοιχείο και στο «Στην αγκαλιά του φιδιού». Ωραίες, «παρθένες» ερμηνείες από τους ηθοποιούς, πολλοί από τους οποίους δεν είναι επαγγελματίες.Βαθμολογία: 2 ½
Σέρλοκ Χολμς και Δρ Γουάτσον
(Holmes & Watson, ΗΠΑ, 2018). Κωμωδία του Ιταν Κόεν.
Απογοητευτική παρωδία των ταινιών Σέρλοκ Χόλμς, με τον Γουίλ Φερέλ ασυντόνιστο και (εδώ που τα λέμε) κακό στον ρόλο του ιδιοφυούς ντετέκτιβ Σέρλοκ Χολμς και τον Τζον Σ. Ράιλι δίπλα του, απλώς επαρκή ως βοηθό του, δρ Τζον Γουάτσον. Από τη στιγμή που ο Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ και ο Μπένετικτ Κάμπερμπατς έχουν ανεβάσει τον πήχη στα ουράνια με την τρομερή δουλειά τους ως ανανεωτές του ήρωα του Αρθουρ Κόναν Ντόιλ, μια σάτιρά του θα όφειλε να γίνει με ανάλογη προσοχή ώστε να έχει αξία. Ισως στα χέρια του Μελ Μπρουκς σε μια παλαιότερη εποχή το αποτέλεσμα να ήταν καλύτερο. Αυτό που είδα εδώ όμως, είναι πολύ απλά κουραστικό, σαχλό και σε κανένα σημείο έστω και λίγο ελκυστικό.Βαθμολογία: 1
Flashback
(Backtrace, ΗΠΑ, 2018). Περιπέτεια του Μπράιαν Μίλερ.
Η απώλεια μνήμης, ένα από τα πιο «κουρασμένα» πια κλισέ των σύγχρονων περιπετειών του αμερικανικού κινηματογράφου, επιστρέφει σε αυτό το b movie που θαρρείς ότι το μόνο που θέλει είναι να ξεχάσουμε κι εμείς αυτά που ξέραμε. Ούτε ελβετικό τυρί δεν έχει τις τρύπες του σεναρίου αυτής της ταινίας, στην οποία ο Μάθιου Μοντίν υποδύεται τον κακοποιό (άραγε;) ο οποίος έχασε τη μνήμη του μετά από μια ληστεία που πήγε στραβά, με αποτέλεσμα να μη θυμάται πού έχει κρύψει τα κλεμμένα χρήματα.
Η προσπάθεια που κάποιοι θα κάνουν για να την ξαναβρεί, πολύ απλά δεν στέκει με τίποτε και έτσι όλα τα συμβάντα σε αυτή την ταινία είναι εντελώς εκτός τόπου και χρόνου. Το μόνο που απομένει είναι ο Σιλβέστερ Σταλόνε, βαρύς, ασήκωτος και όπως πάντα ακατάληπτος όταν μιλά, με ένα πιστόλι στο χέρι να καθαρίζει την κατάσταση έτσι όπως μόνον εκείνος μπορεί. Οπως είπα, κλισέ… Βαθμολογία: 0
Προβάλλεται επίσης
Η ταινία κινουμένων σχεδίων «Τοσοδούλικα 2: Περιπέτεια στην άκρη του κόσμου» των Τομά Ζαμπό, Ελέν Ζιρό. Τρία χρόνια μετά την «Κοιλάδα των Χαμένων Μυρμηγκιών», οι λιλιπούτειοι ήρωες εκείνης της ταινίας αναλαμβάνουν μια δύσκολη αποστολή στην άλλη άκρη του κόσμου. Βαθμολογία:-
Βαθµολογία. 5: εξαιρετική, 4: πολύ καλή, 3: καλή, 2: ενδιαφέρουσα, 1: µέτρια, 0: απαράδεκτη
*Ο Γιάννης Ζουμπουλάκης είναι κριτικός κινηματογράφου στην εφημερίδα
το ΒΗΜΑ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ
