Μια εξαιρετική κινηματογραφική εβδομάδα, περιλαμβάνει τουλάχιστον τέσσερις ταινίες που αξίζει να έχετε υπόψη σας. Γιατί όμως όλες μαζί την ίδια εβδομάδα; Μια καλύτερη συνεννόηση ανάμεσα στους διανομείς δεν θα ήταν άραγε προς όφελος όλων των ταινιών, γιατί κάποιες από αυτές θα εξαφανιστούν σαν να μη βγήκαν ποτέ!
του Γιάννη Ζουμπουλάκη*
(«The wife», ΗΠΑ / Αγγλία / Σουηδία, 2018). Ψυχολογικό δράμα του Μπιορν Ρούνγκε
Η Γκλεν Κλόουζ πολύ δύσκολα θα χάσει το Οσκαρ Α’ γυναικείου ρόλου για το οποίο είναι υποψήφια έχοντας παίξει σε αυτή την ταινία, η οποία, ωστόσο, έχει αρετές πέραν της θαυμάσιας ερμηνείας της. Στηριγμένη σε ένα μυθιστόρημα της Μεγκ Γουόλιτζερ, η Τζέιν Αντερσον συμπύκνωσε το σενάριο μέσα σε 100 λεπτά απόλυτης ουσίας, χωρίς τίποτε το περιττό και χωρίς ποτέ να χάνει τον στόχο. Ουσιαστικό θέμα της ταινίας είναι η αυτοθυσία μιας γυναίκας (Κλόουζ) που προκειμένου να ακολουθήσει τον δρόμο μιας ασφαλούς, τακτοποιημένης ζωής με τον άντρα που αγάπησε, προτίμησε να δωρίσει αλλού το δικό της ταλέντο, το χάρισμά της. Είναι παντρεμένη με έναν άνθρωπο που αγαπά, έναν διάσημο λογοτέχνη (Τζόναθαν Πράις), ο οποίος πρόκειται να βραβευτεί με το Νομπέλ Λογοτεχνίας το 1992.
Οι λίγες αυτές ημέρες του ζευγαριού στη Στοκχόλμη είναι ο δραματουργικός χρόνος της ιστορίας, η οποία συχνά μεταφέρεται στο παρελθόν και αναζητεί τις ρίζες αυτής της φαινομενικά (;) ειδυλλιακής σχέσης. Ηρεμη ταινία, με πνευματώδεις διαλόγους γεμάτους υπονοούμενα, καλά κρυμμένα μυστικά αλλά και μια αίσθηση μελαγχολίας σε όλη τη διάρκειά της. Θα μπορούσες να πεις ότι ο Μπιορν Ρούνγκε είναι ένας αξιότατος μαθητής του Ινγκμαρ Μπέργκμαν, του οποίου το πνεύμα με έναν τρόπο διατρέχει την ταινία· θαρρείς σαν να είναι ο μυστικός φύλακας άγγελός της. Βαθμολογία: 3 ½
«Αν η οδός Μπιλ μπορούσε να μιλήσει»
(«If Beale street could talk», ΗΠΑ, 2018). Οικογενειακό δράμα του Μπάρι Τζένκινς
Κινηματογραφική μεταφορά του ομότιτλου μυθιστορήματος του σημαντικότερου ίσως μαύρου αμερικανού συγγραφέα του 20ού αιώνα Τζέιμς Μπόλντουιν (1924-1987), η ταινία εξετάζει διεισδυτικά τον κόσμο των μαύρων της Νέας Υόρκης στη δεκαετία του 1970, εστιάζοντας στην ιστορία δύο νέων, της Τις (Κίκι Λέιν) και του Φόνι (Στέφαν Τζέιμς), που προσπαθούν να ζήσουν τον πηγαίο έρωτά τους σε μια κοινωνία που τους το απαγορεύει. Το ζευγάρι που χωρίς να έχει παντρευτεί περιμένει παιδί, βλέπει ότι ο κόσμος που παρά τις αντιξοότητες προσπαθεί να χτίσει με χαμόγελο, κινδυνεύει να θρυμματιστεί όταν ο Φόνι κατηγορείται για τον βιασμό μιας γυναίκας.
Ο υποψήφιος για Οσκαρ σεναρίου βασισμένου σε ξένο υλικό Μπάρι Τζένκινς δουλεύει με δεξιοτεχνική ακρίβεια τον δραματουργικό χρόνο της ταινίας, παρόν και παρελθόν αναμειγνύονται τόσο οργανικά που ούτε καν το καταλαβαίνεις και η ταινία περιβάλλεται από μια άκρως υποβλητική ατμόσφαιρα αισθησιασμού, κάτι στο οποίο συμβάλλουν η διεύθυνση φωτογραφίας του Τζέιμς Λάξτον, η κλασικίζουσα μουσική του Νίκολας Μπρίτελ (υποψήφιος για Οσκαρ) και οι θερμές ερμηνείες όλων των ηθοποιών, με κορυφαία εκείνη της Ρετζίνα Κινγκ στον ρόλο της αποφασιστικής, δυναμικής και έτοιμης να θυσιαστεί για την ευτυχία της κόρης της μητέρας τής Τις. H Kινγκ είναι υποψήφια για το Οσκαρ β΄ ρόλου και το φαβορί. Βαθμολογία: 3 ½
«Εξόριστος συγγραφέας»
(«Dovlatov», Ρωσία, 2018). Βιογραφικό δράμα του Αλεξέι Γκέρμαν
Το όνομα Σεργκέι Ντοβλάτοφ δεν είναι ιδιαιτέρως γνωστό, κάτι φυσικό εξάλλου, αφού ο ρώσος ποιητής δεν έγινε ποτέ διάσημος όσο ζούσε. Πέθανε πρόωρα σε ηλικία 48 ετών και σε αντίθεση με τον σύγχρονό του Γιόζεφ Μπρόντσκι (ο οποίος έκανε καριέρα εξόριστος), ο Ντοβλάτοφ δεν είδε ποτέ τη δουλειά του δημοσιευμένη. Αν και τελικά αυτή η δουλειά, τα ποιήματα και τα κείμενά του βρήκαν πιστούς οπαδούς μετά τον θάνατό του, το 1990, ο οποίος συνέπεσε με την κατάρρευση του Κομμουνισμού.
Σε αυτόν τον άγνωστο ποιητή του ρωσικού πνεύματος λοιπόν είναι αφιερωμένη η ταινία του συμπατριώτη του Αλεξέι Γκέρμαν Τζούνιορ ο οποίος μας μεταφέρει στο Λένινγκραντ, Νοέμβριο του 1971, την εποχή που ο Ντοβλάτοφ προσπαθούσε να βρει τρόπους για να εκδώσει ποιήματά του, χωρίς να υποκύψει σε συμβιβασμούς που δεν ήθελε. Ομως τα γραπτά του διαρκώς λογοκρίνονταν, χαρακτηρίζονταν αντικαθεστωτικά και το γεγονός ότι ο δημιουργός τους ήταν εβραϊκής καταγωγής έκανε τα πράγματα ακόμα πιο δύσκολα για αυτόν.
Ο Γκέρμαν έφτιαξε μια πολιτική αλληγορία που παρότι δείχνει εποχής αφορά το σήμερα με έναν πολύ ιδιαίτερο τρόπο. Παρακολουθούμε μια ταινία βουτηγμένη στις ιδέες, στη λογοτεχνία, στην τέχνη, στον κινηματογράφο και στη διανόηση, και όλα αυτά απέναντι σε ένα ασφυκτικό, καταπιεστικό καθεστώς στο οποίο τίποτε προκλητικό δεν μπορούσε να είναι και αποδεκτό.Και είναι τελικά μια ταινία που σε αφήνει συναισθηματικά πλούσιο, έχοντας την ελπίδα για την καλυτέρευση ως λάβαρό της. Βαθμολογία: 4
«Θα μπορούσες ποτέ να με συγχωρέσεις;»
(«Can you ever forgive me?», ΗΠΑ, 2018). Υπαρξιακό δράμα της Μαριέλ Χέλερ
Η αποκαλυπτική ερμηνεία τής κατά βάση κωμικής ηθοποιού Μελίσα Μακάρθι, εδώ σε μια θαυμάσια δραματική στροφή, είναι η πραγματική δύναμη αυτής της ταινίας που πραγματεύεται ένα αληθινό περιστατικό: η Μακάρθι υποδύεται τη νεοϋορκέζα συγγραφέα Λι Ισραελ, η οποία μην μπορώντας – κυρίως λόγω του χαρακτήρα της – να ξεφύγει από τη συγγραφή βιογραφιών για διασημότητες (Κάθριν Χέπμπορν, Εστε Λόντερ κ.ά.) στράφηκε προς την απάτη πωλώντας ως γνήσια πλαστά χειρόγραφα διάσημων ανθρώπων, ως επί το πλείστον λογοτεχνών.
Ενώ όμως η οικονομική ανάγκη ήταν κατ’ αρχάς ο λόγος που η Ισραελ στράφηκε προς αυτή την κατεύθυνση, από τη στιγμή που το χρήμα τη γλύκανε, η ανάγκη μεταμορφώθηκε σε απληστία και κάποια στιγμή η απάτη αποκαλύφθηκε. Αν και η ίδια η ιστορία δεν είναι ιδιαίτερα συναρπαστική, η Μακάρθι χτίζει υπέροχα μια πραγματικά αντιπαθή ηρωίδα και με τη συνεργασία του Ρίτσαρντ Ε. Γκραντ στον ρόλο ενός παρακμασμένου Βρετανού που γίνεται φίλος και συνεργάτης τής Ισραελ, γίνεται ο λόγος για να δει κανείς την ταινία. Και οι δύο ηθοποιοί είναι υποψήφιοι για Οσκαρ (Α’ γυναικείου ρόλου η Μακάρθι, Β’ ανδρικού ο Γκραντ), ενώ υποψηφιότητα έχει επίσης αποσπάσει το σενάριο των Nικόλ Χολοφσένερ και Τζεφ Γουίτι. Βαθμολογία: 3
Επίσης στις αίθουσες
«Σοφία»
(«Sophia», Κατάρ / Βέλγιο / Γαλλία, 2018). Κοινωνικό δράμα της Μεριέμ Μπενμπαρέκ
Η παραδοχή της πατρότητας από έναν Μαροκινό (Καράμ Κατίφ) που άφησε έγκυο μια 20χρονη (Μάχα Αλέμι) χωρίς να την έχει παντρευτεί, δίνει την αφορμή για τη δημιουργία ενός ακόμη προσεγμένου ανθρώπινου δράματος που διαχειρίζεται με συνέπεια ένα καίριο αλλά συγχρόνως πολύ γνωστό, χιλιοπαιγμένο θέμα: τον σκοταδισμό και την πατριαρχική καταπίεση που σε ορισμένα κράτη οι γυναίκες εξακολουθούν να υφίστανται.Αρκεί να πούμε ότι στο Μαρόκο η εγκυμοσύνη εκτός γάμου είναι παράνομη και τιμωρείται με φυλάκιση! Βαθμολογία: 3
«Σεισμός»
(«Skjelvet», Νορβηγία, 2018). Δραματική περιπέτεια του Τζον Αντρέας Αντερσεν’
Art house περιπέτεια καταστροφής από τη Νορβηγία, πάνω στην προσπάθεια ενός γεωλόγου (Κρίστοφερ Γιόνερ) να πείσει τους αρμοδίους ότι το Οσλο κινδυνεύει από σεισμό.
Κανείς δεν τον ακούει, το Οσλο καταρρέει (κυριολεκτικά) και το φιλμ στο δεύτερο μισό του εστιάζει στην προσπάθεια σωτηρίας της οικογένειας του γεωλόγου.
Εξαιρετικά εφέ σε μια παραγωγή που ακολουθεί τη γνωστή συνταγή του Χόλιγουντ, αλλά με περισσότερο ρεαλισμό. Οπως περίπου ο Λαρς φον Τρίερ γυρίζοντας το «Σπίτι που έχτισε ο Τζακ» έδωσε τη δική του απάντηση στις αμερικανικές ταινίες με κατά συρροή δολοφόνους. Βαθμολογία: 2 ½
«Corgi: Το σκυλάκι της βασίλισσας»
(«The Queen’s Corgi», ΗΠΑ, 2018). Κινούμενα σχέδια του Μπεν Στάσεν
Το πιο χαριτωμένο εύρημα αυτής της απευθυνόμενης αποκλειστικά σε παιδιά ταινίας είναι η εμφάνιση του Ντόναλντ Τραμπ (ως κόμικ φυσικά) που στην αρχή της ταινίας προσπαθεί να προξενέψει τη σνομπ σκυλίτσα της Ιβάνα με τον Ρεξ, τον καλοπροαίρετο σκύλο της βασίλισσας Ελισάβετ της Αγγλίας. Κατά τα άλλα, όπως περίπου τα ξέρουμε και τα περιμένουμε.Ο σκύλος θα βρεθεί εκτός παλατιού, θα περάσει τα πάνδεινα και θα καταλάβει ότι οι πραγματικές αξίες της ζωής δεν βρίσκονται στα αξιώματα αλλά στην αγάπη και τη συντροφικότητα. Βαθμολογία: 2
–Προβάλλεται, τέλος, το βρετανικό ψυχολογικό θρίλερ του Κρίστοφερ Νάιχολμ «Ο φαροφύλακας» («The vanishing» / «Keepers», Αγγλία, 2018) με τους Τζέραρντ Μπάτλερ, Κόνορ Σουίντελς και Πίτερ Μάλαν στους ρόλους τριών φαροφυλάκων σε ένα ακατοίκητο νησί κοντά στις ακτές της Σκωτίας όπου πέφτουν πάνω σε κάτι που δεν είναι δικό τους για να το κρατήσουν. Βαθμολογία:-
Βαθμολογία 5: εξαιρετική, 4: πολύ καλή, 3: καλή, 2: ενδιαφέρουσα, 1: μέτρια, 0: απαράδεκτη
*Ο Γιάννης Ζουμπουλάκης είναι κριτικός κινηματογράφου στην εφημερίδα
το ΒΗΜΑ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ
