Σαν ένας μίσχος που ρουφάει το φως, το σπίτι της οδού Προύσης αναπνέει τον αέρα μιας ιδιαίτερης Αθήνας. Εχει εκείνο το χρώμα, του λερωμένου λευκού, με τόνους αστικής «ζάχαρης» που θολώνουν τη λαμπρότητά του.
του Νίκου Βατόπουλου
Συνδυάζεται με εκείνο το σκιασμένο θαλασσί που βλέπει κανείς στα παραθυρόφυλλα και στην εξώθυρα τη στεφανωμένη από μαύρη, μαντεμένια γιρλάντα. Οι γύψινοι θυρεοί στην πρόσοψη του δίνουν εκείνον τον επίσημο χαρακτήρα που, απρόσμενα, ευδοκιμούσε ενίοτε, στην απλή κλίμακα της ευγενούς αθηναϊκής συνοικίας, και τα σχέδια στα μπαλκόνια μάς οδηγούν περίπου στο 1918-1921.
Εκεί, ίσως, να έβρισκε κανείς το πιστοποιητικό γεννήσεως αυτού του αθηναϊκού σπιτιού, με τα μεσοπατώματα, την αυλή, το παράσπιτο, τα υπόγεια, τις φωτερές τις κάμαρες. Θα μπορούσε να μυρίζει νέφτι και λάδια ζωγραφικής, καθώς σε αυτό το όμορφο σπίτι αυτού του παλιού αθηναϊκού δρόμου ζωγράφοι έστησαν ατελιέ, ζωγράφοι μαζεύτηκαν σε συντροφιές, μοντέλα πόζαραν και έργα πολλά γεννήθηκαν.
Είναι ένα ζωγραφόσπιτο, λέει ο Κωνσταντίνος Κερεστετζής, ο ζωγράφος που μένει σε αυτό το σπίτι από το 2010, αλλά ήδη από το 2003, όταν είχε επιστρέψει από την Ισπανία, ζούσε το σπίτι αυτό σαν σχολή ζωγραφικής… Μαθητευόμενοι ζωγράφοι, νέα παιδιά που είχαν την τέχνη ως πάθος, φίλτραραν τη ματιά τους πίσω από τα παράθυρα που έβλεπαν στην οδό Προύσης.
Εκεί, ολόγυρα, ο πρόσφατος περίπατος γεμίζει ακόμη τις αισθήσεις με εκείνο το παλαιαθηναϊκό αίσθημα, που δύσκολα το περιγράφει κανείς αν ο συνομιλητής δεν έχει δεξαμενές να το υποδεχθεί. Να, λίγο πιο κάτω, αν πάρει κανείς την Προύσης προς τα κάτω, θα βρει την οδό Μερσίνης, ένα τόσο δα δρομάκι, από εκείνα που μπορείς να προσπεράσεις αν είσαι αφηρημένος.
Στη Μερσίνης, στη σειρά είναι τα μονώροφα νεοκλασικά σπιτάκια, σε αντικριστές γραμμές, μοιάζουν βομβαρδισμένα, λεηλατημένα, σαν κενοτάφια για γάτες, περιστέρια, τρωκτικά, σπασμένες φωτογραφίες γάμου και μισάνοιχτα συρτάρια…
Φρίζες από πομπηιανό κόκκινο σε ξεφλουδισμένο σοβά μού γέννησαν την επιθυμία να περπατήσω πίσω στο γειτονικό ζωγραφόσπιτο της οδού Προύσης.
Το σπίτι της οδού Προύσης 17, πάνω από την Αριστομένους και κάτω από τη Μιχαήλ Βόδα.
Στα σωθικά αυτού του σπιτιού ονειρεύτηκα ίσως τη μυρωδιά από νέφτι, αλλά μπορεί και να υπήρχε. Καβαλέτα και τελάρα μισοφωτίζονταν στο ατελιέ του Κωνσταντίνου Κερεστετζή. Στο παράσπιτο της αυλής, μετά την ξύλινη σκάλα και πλάι στη σιδερένια που οδηγεί στην ταρατσούλα, απλώνονται τα έργα που συντηρεί η Μαργαρίτα Ντελή. Υπάρχει ένας αέρας σαν να έρχεται από πολύ βαθιά και σε αρπάζει από μέσα για να σε κάνει να νιώσεις αυτό που δεν μεταφράζεται πάντα με λόγια. Η σκάλα που οδηγεί στα δύο πατώματα έχει εκείνη την καστανή λαδομπογιά που θυμίζει την παλιά πάστρα.
Ολόγυρα, κρεμασμένα παντού, σε προφανή αλλά και απρόβλεπτα σημεία, πετάγονται οι μορφές από τα έργα του Κερεστετζή, μορφές σαν σκιές του Βελάσκεθ, με εκείνο το ιδιάζον πάντρεμα μιας ισπανικής προσωπογραφίας με έναν αγιορείτικο ασκητισμό. Σε κοιτούν βλέμματα και νιώθεις τη γλώσσα των σωμάτων από εσωτερικά παράθυρα και κόγχες, αναπάντεχα περάσματα, και κάμαρες σαν αγκαλιές. Η οδός Προύσης τροφοδοτεί απέξω διαρκώς με χλωμό φως. Είναι το ζωγραφόσπιτο γιατί είναι από παλιά δουλεμένο με νέφτι και λάδια. Εκεί είχαν στήσει τα ατελιέ τους πολλοί ζωγράφοι, ο Γιώργος Πανταζής, ο Γιώργος Καλογιάννης, ο Δημήτρης Φώτου, η Κλεοπάτρα Τσουράκη…
Υπάρχει παράδοση με ατελιέ ζωγράφων στα παλιά σπίτια της Αχαρνών και του Αγίου Παντελεήμονα. Σπίτια με εσωτερικούς κραδασμούς, δυναμωμένα από το πνεύμα της ζωγραφικής. Κοιτάω από μέσα προς τα έξω την Προύσης και σκέφτομαι τον εαυτό μου απέναντι, στο πεζοδρόμιο, να βλέπει τη μορφή μου, σαν να είμαι και εγώ μέρος ενός έργου που γεννιέται…
πηγή; Έντυπη Καθημερινή
