Το πολεοδομικό σκάνδαλο με την υπογραφή του Γιώργου Καμίνη. Στη θέση του ιστορικού θερινού θεάτρου «Αθήναιον», στη συμβολή της Πατησίων με την οδό Μάρνη, θα… σηκώσουν δεκαώροφη τουριστική μονάδα με 700 κλίνες. Οι μπουλντόζες «καθάρισαν» το 2.000 τ.μ. οικόπεδο που ανήκει στο ίδρυμα «Τριάντειος Επαγγελματική και Βιομηχανική Σχολή Πατρών».
Της Χαράς Τζαναβάρα
Πριν από 16 μήνες και με μια ισχνή πλειοψηφία, το τότε δημοτικό συμβούλιο της Αθήνας ενέκρινε τη «σημειακή» τροποποίηση του σχεδίου πόλης και έδωσε το «πράσινο φως» για να ανεγερθεί δεκαώροφο ξενοδοχείο στη συμβολή της Πατησίων με την οδό Μάρνη, ακριβώς απέναντι από το Αρχαιολογικό Μουσείο και σε μικρή απόσταση από το ιστορικό συγκρότημα του Πολυτεχνείου.
Τον περασμένο μήνα χορηγήθηκε από την Πολεοδομία του δήμου η άδεια κατεδάφισης και τις τελευταίες ημέρες οι μπουλντόζες υπέγραψαν την «τελευταία πράξη» για το ιστορικό θερινό θέατρο «Αθήναιον», που είχε κατασκευαστεί το 1895 και συνδέθηκε με σπουδαίες παραστάσεις, με πιο εμβληματική «Το μεγάλο μας τσίρκο».
Στη θέση του, στο προνομιακό οικόπεδο των περίπου 2.000 τετραγωνικών μέτρων, προβλέπεται να κατασκευαστεί ξενοδοχείο 700 κλινών με συνολική επιφάνεια που θα υπερβαίνει τα 36.000 τετραγωνικά και θα διαθέτει τέσσερα υπόγεια όπου θα διαμορφωθούν 140 θέσεις στάθμευσης και θα λειτουργεί πρατήριο υγρών καυσίμων!
Το ύψος του νέου ξενοδοχείου θα φτάνει τα 32 μέτρα, αλλά με τα «παραθυράκια» του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ 2012), που αξιοποιήθηκαν στην περίπτωση της περιοχής Μακρυγιάννη και σκιάζουν την Ακρόπολη, μπορεί να ξεπεράσουν τα 35 μέτρα. Ενα μεγαθήριο που θα υπερβαίνει και το «Χίλτον», το οποίο διαθέτει 506 δωμάτια και 34 σουίτες.
Το ακίνητο ανήκει στο ίδρυμα «Τριάντειος Επαγγελματική και Βιομηχανική Σχολή Πατρών», το οποίο και υπέβαλε το αίτημα στον Δήμο Αθηναίων για την αύξηση των όρων δόμησης μέσω της τροποποίησης του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου. Από δημοσιογραφικές πληροφορίες, καθοριστικό ρόλο στη διοίκησή του έχει η Μητρόπολη της πρωτεύουσας της Δυτικής Ελλάδας.
Το ίδρυμα έχει υπογράψει από το 2017 προσύμφωνο μίσθωσης διάρκειας 25 ετών, με πρόβλεψη να παραταθεί για άλλα τόσα (σύνολο 50 χρόνια), με τον γαλλο-βελγικό όμιλο Boisse Finances, ο οποίος διαχειρίζεται 82 ξενοδοχεία κυρίως στον ευρωπαϊκό Νότο.
Στην εισήγηση, που παρουσιάστηκε τον Ιούλιο του 2018 στο δημοτικό συμβούλιο της Αθήνας, έχει ενδιαφέρον ότι οι διατάξεις προτείνονται στο όνομα της αναθέρμανσης της αγοράς ακινήτων, της ενίσχυσης των δραστηριοτήτων του κέντρου και της «αναβάθμισης» της ευρύτερης περιοχής, για την οποία αναφέρει ότι παρατηρούνται «φαινόμενα παραβατικότητας, λόγω εγκατάστασης περιθωριακών ομάδων»! Διατύπωση για τα γειτονικά και παρεξηγημένα Εξάρχεια που θα ζήλευε ακόμη και ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης…
Με βάση το πολεοδομικό θεσμικό πλαίσιο της περιοχής, που έθεσε στη διάθεση της «Εφ.Συν.» ο καθηγητής του Πολυτεχνείου Γιώργος Σαρηγιάννης, το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο του Δήμου Αθηναίων, όπως ισχύει σήμερα μετά τις διαδοχικές τροποποιήσεις του (ΦΕΚ 57/2014, τεύχος ΑΑΠ), προβλέπει χρήση γενικής κατοικίας, με εξαίρεση το κέντρο, την περιοχή του Ελαιώνα και τμήμα της περιοχής Γουδή.
Με το Προεδρικό Διάταγμα του 2018, σε περιοχές που έχουν ενταχθεί σε αυτή την πολεοδομική κατηγορία επιτρέπονται τουριστικές επιχειρήσεις και ξενοδοχεία, αλλά δεν μπορούν να διαθέτουν περισσότερες από 150 κλίνες.
Με την εισήγηση των υπηρεσιών του δήμου, που παρουσιάστηκαν στη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου με έγγραφο το οποίο φέρει την υπογραφή του τότε δημάρχου Γιώργου Καμίνη, προτείνεται να αλλάξει ο χαρακτηρισμός, αλλά μόνο για το συγκεκριμένο οικόπεδο που θα… ξαναβαφτιστεί και από χρήσεις γενικής κατοικίας θα πάρει αυτές που προβλέπονται για πολεοδομικό κέντρο. Με αυτή την πολεοδομική αλλαγή όμως, καταργείται ο περιορισμός για τις ξενοδοχειακές κλίνες και εξασφαλίζονται δύο επιπλέον όροφοι για το νέο κτίριο!
Πρόκειται για «σημειακή παρέμβαση» που προκαλεί ερωτήματα γιατί λειτουργεί υπέρ μιας ιδιοκτησίας η οποία ανήκει σε ίδρυμα αλλά στην πράξη θα αξιοποιηθεί για 50 χρόνια από τουριστική επιχείρηση. Οι εισηγητές της αλλαγής την επικαλούνται για να υποστηρίξουν ότι πρόκειται για περιορισμένης κλίμακας παρέμβαση και επομένως «δεν αναμένεται να προκαλέσει σημαντικές επιπτώσεις στην περιοχή παρέμβασης»! Κάνουν επίσης λόγο για πρότυπη ξενοδοχειακή μονάδα, που θα σέβεται την ιστορικότητα των παρακείμενων κτισμάτων, κυρίως του εμβληματικού Αρχαιολογικού Μουσείου.
Από την υπηρεσιακή εισήγηση προκύπτει επίσης ότι στο ίδιο οικοδομικό τετράγωνο με την ιδιοκτησία του ιδρύματος της Πάτρας βρίσκεται και άλλο ένα αδόμητο ακίνητο, προς την πλευρά της 3ης Σεπτεμβρίου, καθώς και εγκαταλειμμένα παλαιότερα και νεότερα κτίσματα, που στην πλειονότητά τους είναι κενά. Στην πρόταση του Δήμου Αθηναίων προς το αρμόδιο υπουργείο περιλαμβάνεται και η πρόβλεψη για χώρους «διεξαγωγής τεχνικών-ψυχαγωγικών και τυχερών παιχνιδιών»!
Η συγκεκριμένη χρήση όμως έχει απαλειφθεί από την υπουργική απόφαση που εκδόθηκε στις 7 Ιουνίου του 2019, με την οποία επικυρώνεται η αλλαγή και φέρει την υπογραφή του τότε υπουργού Γιώργου Σταθάκη. Στις 13/8/2019, η Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου Αθηναίων προχώρησε σε προέγκριση της οικοδομικής άδειας, για την οποία δεν απαιτείται η γνωμοδότηση του Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων. Είναι όμως απαραίτητη για την έκδοση της άδειας δόμησης.
Έχει ενδιαφέρον ότι στην επίμαχη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου συμμετείχαν αρχικά 30 από τα συνολικά 49 μέλη του. Στην πορεία της συζήτησης απέμειναν 16, από τα οποία τα 14 ενέκριναν την πολεοδομική αλλαγή. Καταψήφισαν ο Κώστας Αλεξίου από την «Ανοιχτή Πόλη», που στηρίζεται από τον ΣΥΡΙΖΑ, καθώς και ο Σ. Λάμπρου από τη «Λαϊκή Συσπείρωση», που εκπροσωπεί το ΚΚΕ. Ο τελευταίος μάλιστα τόνισε ότι οι όποιες πολεοδομικές αλλαγές δεν μπορεί να είναι «σημειακές», αλλά να στηρίζονται σε γενικότερο σχεδιασμό που θα λαμβάνει υπόψη τον ιδιαίτερο χαρακτήρα και τις νέες ανάγκες της περιοχής.
Πληροφορίες της «Εφ.Συν.» αναφέρουν ότι παλιότερα ο Δήμος Αθηναίων είχε αναθέσει πολεοδομικές μελέτες για όλα τα δημοτικά διαμερίσματα, που ώς τώρα έχουν μείνει αναξιοποίητες. Για τη συγκεκριμένη μάλιστα περιοχή υπήρχε πρόταση για μείωση των συντελεστών δόμησης.
📌 Ερωτήματα υπάρχουν για τη σπουδή της Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου Αθηναίων να χορηγήσει άδεια κατεδάφισης του ιστορικού θεάτρου, που δεν έχει κηρυχθεί διατηρητέο αλλά προστατεύεται με βάση το άρθρο 6 του αρχαιολογικού νόμου 3028/2002. Με τη συγκεκριμένη διάταξη εντάσσεται σε καθεστώς προστασίας κάθε κτίριο που έχει «ηλικία» μεγαλύτερη των 100 χρόνων, με το σκεπτικό ότι αποτελεί στοιχείο της ιστορίας και του πολιτισμού μιας οικιστικής ενότητας, επομένως πρέπει να αντιμετωπιστεί με σεβασμό. Σε συνδυασμό με τα προβλεπόμενα στο Σύνταγμα, το ΣτΕ με διαδοχικές αποφάσεις του (1170/2013 και 4616/2011) έχει αποφανθεί ότι πρέπει να τηρούνται ορισμένες προϋποθέσεις πριν από τη χορήγηση αδειών για «άσκηση οικοδομικών δραστηριοτήτων και εν γένει τεχνικών εργασιών».
Γκρέμισαν ιστορία 124 χρόνων
Από τον Βεάκη και το «Μεγάλο μας τσίρκο» στις λαμαρίνες της εγκατάλειψης
Πάνω από οκτώ χρόνια τα λαμπιόνια της μαρκίζας του θεάτρου έχουν σβήσει και στην πραγματικότητα είχαν αρχίσει να χάνουν τη λάμψη τους από το 2003, ακολουθώντας την παρακμή της ευρύτερης περιοχής γύρω από την πλατεία Βικτωρίας. Από το 2011 οι ψηλές λαμαρίνες κατάφεραν να εξαφανίσουν το δυναμικό ξεκίνημα του «Αθήναιον» τον Μάιο του 1895 και κυρίως τη θέση που κατέκτησε στην ιστορική μνήμη της πρωτεύουσας.
Πριν από 124 χρόνια, όταν άνοιξε για πρώτη φορά τις πύλες του για να υποδεχθεί το αθηναϊκό κοινό, η Πατησίων ήταν ακόμη χωματόδρομος και χρειάστηκε παρέμβαση των πρώτων ιδιοκτητών του «Αθήναιον» για να επεκτείνει τα δρομολόγιά της η Εταιρεία Τροχιοδρόμων και να φτάνει ώς το νέο θέατρο, που βρισκόταν «εις θέσιν εξοχικήν», όπως έγραφαν οι εφημερίδες της εποχής. Ηταν «το ωραιότερον, το πλέον ευρύχωρον και ευάερον» θέατρο της πρωτεύουσας.
Πίσω από το παράτολμο εγχείρημα ήταν ο επιχειρηματίας Χαραμής, ο οποίος -όπως γράφει η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών Ελένη Φεσσά-Εμμανουήλ στο βιβλίο της για την «Αρχιτεκτονική του νεοελληνικού θεάτρου»- είχε διαθέσει το αστρονομικό για την εποχή ποσό των 18.000 δραχμών για να δημιουργήσει ένα κομψό και καινοτόμο σύνολο. Διέθετε εντυπωσιακή σκηνή, κατά τα πρότυπα των «θεάτρων ποικιλιών» της Ευρώπης, στην οποία όμως τα βλέμματα έκλεβε η αυλαία με την εικόνα του Ερεχθείου.
Στις καινοτομίες περιλαμβάνεται και η μεταλλική αψίδα η οποία κάλυπτε έξυπνα την ανάρτηση των λαμπτήρων που φώτιζαν τη σκηνή. Το ξύλινο ψευδομέτωπο της στέγης θεωρείται το πιο εκκεντρικό δείγμα του εκλεκτικισμού στο ελληνικό θέατρο. Η διακόσμηση ήταν τόσο ιδιαίτερη, ώστε η «Νέα Εφημερίς» πρότεινε να το αγοράσει το Δημόσιο και να το μετατρέψει σε «θερινόν Βασιλικόν Θέατρον».
Η απόσταση από το περιορισμένο κέντρο της πρωτεύουσας και κυρίως οι 750 θέσεις της πλατείας του οδήγησαν τον επιχειρηματία να αναζητήσει πρωτότυπους τρόπους για να κερδίσει τους μελλοντικούς θεατές. Σκέφτηκε να οργανώσει διαγωνισμό για την ονομασία του νέου θεάτρου και συγκρότησε οργανωτική επιτροπή στην οποία μετείχαν κορυφαίοι εκπρόσωποι των γραμμάτων, μεταξύ των οποίων είχε περιληφθεί ο Κωστής Παλαμάς. Υποβλήθηκαν πάνω από 2.500 προτάσεις, αλλά τελικά η «νονά» του θεάτρου ήταν η εφημερίδα «Εστία»…
Το εγκαινίασε ο Δημήτρης Κοτοπούλης, ο γενάρχης της μεγάλης θεατρικής οικογένειας. Ακολούθησαν θρύλοι του ελληνικού θεάτρου, ανάμεσά τους ο Αιμίλιος Βεάκης και ο Χριστόφορος Νέζερ. Στέγασε το βραχύβιο «Θέατρο της Τέχνης», που δημιούργησε το 1925 ο Σπύρος Μελάς, και λίγα χρόνια αργότερα το «σανίδι» του πάτησαν οι Βασίλης Αυλωνίτης και Νίκος Σταυρίδης.
«Γκρίζο» διάλειμμα ήταν η περίοδος της Κατοχής, οπότε μετατράπηκε σε κινηματογράφο και πρόβαλλε ταινίες που είχαν την έγκριση της κυβέρνησης των δωσίλογων.
Αλλαξε όμως σελίδα μετά την Απελευθέρωση και επανήλθε στις μεγάλες θεατρικές παραγωγές, κάνοντας νέα αρχή με τη Σοφία Βέμπο.
Το 1973 η Τζένη Καρέζη και ο Κώστας Καζάκος ανεβάζουν «Το μεγάλο μας τσίρκο», σε κείμενα Ιάκωβου Καμπανέλλη και μουσική Σταύρου Ξαρχάκου, με τη φωνή του Νίκου Ξυλούρη, που εξελίχθηκε σε έπαλξη διαμαρτυρίας κατά της χούντας, ενώ συνέχισε να είναι το καλοκαιρινό «σπίτι» τους και τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης.
Από το πλούσιο ρεπερτόριο της Μεταπολίτευσης ξεχωρίζει ο «Βιολιστής στη στέγη», που συγκαταλέγεται στις ακριβότερες θεατρικές παραγωγές. Δέκα χρόνια νωρίτερα (1987) είχε έρθει στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος όταν συνελήφθη ο Λάκης Λαζόπουλος γιατί η παρουσία του στο έργο «Τι είδε ο Γιαπωνέζος» θεωρήθηκε υβριστική για το πρόσωπο του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας.
Ήταν η εποχή που το θέατρο ανήκε στον θεατρικό επιχειρηματία Γιώργο Λεμπέση, αλλά από το 2003 πέρασε στους αδελφούς Τάγαρη, οι οποίοι το 2011 αναγκάστηκαν να αποχωρήσουν καθώς τα έσοδα από τα εισιτήρια δεν ήταν αρκετά για να καλύψουν τα έξοδα και κυρίως τα ενοίκια, που έφταναν τις 100.000 ευρώ τον χρόνο. Είχε ήδη χαμηλώσει τον πήχη, αλλάζοντας ρεπερτόριο, και μέσα στη θύελλα του πρώτου μνημονίου τα φώτα της ράμπας έσβησαν με το θεατρικό «Πού πας ρε Γιωργάκη με τέτοιον καιρό;»…
Φωτό: ΜΑΡΙΟΣ ΒΑΛΑΣΟΠΟΥΛΟΣ
Πηγή: https://www.efsyn.gr/
