Το άρθρο 22Α του κώδικα φορολογίας εισοδήματος ν. 4172/2013, όπως τροποποιήθηκε από τον νόμο 4712/2020, προβλέπει ένα ευνοϊκό φορολογικό πλαίσιο για τις δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης που πραγματοποιούν οι επιχειρήσεις. Συγκεκριμένα, προβλέπεται προσαυξημένη φορολογική έκπτωση των δαπανών αυτών κατά 100% (έναντι 30% που ίσχυε έως τώρα), καθώς και η δυνατότητα ελέγχου και πιστοποίησης της πραγματοποίησης των εν λόγω δαπανών από ορκωτούς ελεγκτές.
Βασικό κριτήριο για την οριοθέτηση/διάκριση των δραστηριοτήτων επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας σε σχέση με συναφείς επιστημονικές, τεχνολογικές και βιομηχανικές δραστηριότητες, είναι η παρουσία στις δραστηριότητες αυτές ενός αξιόλογου στοιχείου πρωτοτυπίας και η άρση επιστημονικής ή τεχνολογικής αβεβαιότητας, όταν δηλαδή η λύση σε ένα πρόβλημα δεν είναι εύκολα εμφανής σε άτομο εξοικειωμένο με το βασικό απόθεμα της γνώσης και των τεχνικών που χρησιμοποιούνται στον σχετικό τομέα.
Στις δραστηριότητες αυτές μπορούν να υπαχθούν ο σχεδιασμός, η κατασκευή ενός ή περισσότερων πρωτοτύπων και οι σχετικές δοκιμές, η κατασκευή και λειτουργία πιλοτικών έργων σε πειραματική φάση, οι εργασίες βιομηχανικού σχεδιασμού μόνο εφόσον είναι απαραίτητες για την υλοποίηση των δραστηριοτήτων επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας, οι εργασίες βιομηχανικής μηχανικής, η ανάπτυξη προγραμμάτων πρωτότυπου και καινοτομικού λογισμικού, οι κλινικές δοκιμές (μελέτες) φάσεων 1, 2 και 3 νέων φαρμάκων εμβολίων και θεραπειών, κ.λπ. Τα αναλυτικά κριτήρια υπαγωγής δραστηριοτήτων και δαπανών στις ανωτέρω διατάξεις περιγράφονται αναλυτικά στις σχετικές υπουργικές αποφάσεις (ΚΥΑ 100335/2019 και ΚΥΑ 45821/2020).
Οι δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων κατά τον χρόνο της πραγματοποίησής τους προσαυξημένες κατά 100% (δηλαδή συνολικό ποσό έκπτωσης 200%). Στην περίπτωση δε που προκύπτουν ζημίες μετά την αφαίρεση των προσαυξημένων δαπανών αυτών, οι ζημιές αυτές αναγνωρίζονται για φορολογικούς σκοπούς και μεταφέρονται για να συμψηφιστούν με μελλοντικά φορολογικά κέρδη μέσα στην επόμενη 5ετία.
Στις δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας περιλαμβάνονται οι αποσβέσεις του εξοπλισμού και των οργάνων που χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες εκτέλεσης της έρευνας, οι τρέχουσες λειτουργικές δαπάνες και οι δαπάνες προσωπικού που αφορούν την έρευνα, δαπάνες μετακίνησης, συμμετοχής σε σεμινάρια/συνέδρια, δαπάνες για ευρύ φάσμα αναλωσίμων, δαπάνες αγοράς ή αδειών χρήσης εξειδικευμένων επιστημονικών «πακέτων» προγραμμάτων Η/Υ, δαπάνες για την έκδοση διπλώματος ευρεσιτεχνίας στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, δαπάνες σύνδεσης με βάσεις δεδομένων, κ.λπ.
Την ως άνω έκπτωση δαπανών δικαιούνται όλα τα φυσικά πρόσωπα που αποκτούν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, καθώς και τα νομικά πρόσωπα και οι νομικές οντότητες που πραγματοποιούν δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας, ανεξάρτητα από τον τρόπο τήρησης των βιβλίων τους (απλογραφικά ή διπλογραφικά).
Διαδικασία υποβολής δαπανών
Ως προς τη διαδικασία υποβολής και έγκρισης των δαπανών αυτών, η επιχείρηση, συγχρόνως με την υποβολή της φορολογικής της δήλωσης, υποβάλλει στη Γενική Γραμματεία Ερευνας και Τεχνολογίας του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων τα απαραίτητα δικαιολογητικά για τις δαπάνες έρευνας και τεχνολογίας που πραγματοποίησε. Ο έλεγχος και η πιστοποίηση των δαπανών αυτών διενεργούνται μέσα σε χρονικό διάστημα 10 μηνών.
Εναλλακτικά, μια επιχείρηση μπορεί συγχρόνως με την υποβολή της φορολογικής της δήλωσης να υποβάλει στη ΓΓΕΤ τα απαραίτητα δικαιολογητικά των δαπανών έρευνας και τεχνολογίας, συνοδευόμενα από έκθεση ελέγχου για την πραγματοποίηση και το ύψος των δαπανών αυτών, η οποία υπογράφεται από ορκωτό ελεγκτή/λογιστή ή ελεγκτική εταιρεία. Στην περίπτωση αυτή η ΓΓΕΤ προβαίνει σε έλεγχο επί του φυσικού αντικειμένου, ήτοι ελέγχει και πιστοποιεί εάν οι πραγματοποιηθείσες δαπάνες αφορούν δραστηριότητες έρευνας και τεχνολογίας. Ο έλεγχος και η πιστοποίηση των δαπανών διενεργούνται από την αρμόδια υπηρεσία εντός χρονικού διαστήματος 6 μηνών από την υποβολή τους. Μετά την άπρακτη παρέλευση της εν λόγω προθεσμίας θεωρείται ότι οι σχετικές δαπάνες έχουν εγκριθεί. Οι ως άνω εκθέσεις ελέγχου υπόκεινται σε δειγματοληπτικό έλεγχο που διενεργείται από τη ΓΓΕΤ.
Η εφαρμογή του επιπλέον ποσοστού φορολογικής έκπτωσης των δαπανών κατά 100% έχει τεθεί σε ισχύ από την 1η Σεπτεμβρίου 2020, ενώ η εναλλακτική διαδικασία υποβολής και έγκρισης των εν λόγω δαπανών μπορεί να εφαρμοστεί και για δαπάνες έρευνας και τεχνολογίας που είχαν ήδη υποβληθεί στη Γενική Γραμματεία Ερευνας και Τεχνολογίας μέχρι την 29η Ιουλίου 2020.
* Η κ. Τζένη Πάνου είναι υπεύθυνη του φορολογικού τμήματος της AS network (www.asnetwork.gr).
πηγή: kathimerini.gr
