Ταινίες για όλα τα γούστα και αυτή την εβδομάδα στις αίθουσες όπου όμως το ζεύγος Μπόγκαρτ – Μπέργκμαν της θρυλικής «Καζαμπλάνκα» λάμπει όπως πάντα…
Του Γιάννη Ζουμπουλάκη*
«Ο κατάσκοπος του Ψυχρού Πολέμου» («The courier», Αγγλία/ ΗΠΑ, 2020)
Αυτή η ακαδημαϊκά γυρισμένη και καλοπαιγμένη δραματική ταινία αναφέρεται στην αληθινή ιστορία του πωλητή Γκρέβιλ Γουάιν (Μπένεντικτ Κάμπερμπατς) ο οποίος στις αρχές της δεκαετίας του 1960, δέχθηκε για λογαριασμό της ΜΙ6 και της CIA να λειτουργήσει ως μεταφορέας απόρρητων πληροφοριών από την Μόσχα στη Δύση. Δότης των πληροφοριών αυτών ήταν ένας διακεκριμένος Ρώσος αξιωματικός, ο Ολεγκ Πενκόφσκι (Μεράμπ Νινίτζε), ένας ιδεαλιστής που ήθελε οι πληροφορίες που έδινε να χρησιμοποιηθούν για την παγκόσμια ειρήνη και όχι ως όπλο που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει η Δύση κατά της πατρίδας του.
Βέβαια, στο παιχνίδι της κατασκοπείας δεν χωρουν συναισθηματισμοι και ιδεολογία καθώς οι καταστάσεις ανά πάσα στιγμή μπορούν να αλλάξουν, ο φίλος να γίνει εχθρός και οι υποσχέσεις που έχουν δοθεί να μην τηρηθούν. Ιδίως όταν το παιχνίδι «χοντραίνει» με την υπόθεση του Κόλπου των Χοίρων όπως συνέβη εδώ.
Μόνο που στην περίπτωση αυτή ο Γουάιν δεν ήταν γνήσιος αλλά ερασιτέχνης κατάσκοπος, οπότε οι κινήσεις του από κάποια στιγμή και μετά είχαν μεγαλύτερη σχέση με το συναίσθημα, παρά με τον σκοπό της αποστολής του. Και αυτό είναι το σημείο στο οποίο δίνει βάρος ο σκηνοθέτης Μπέντζαμιν Κουκ, βάζοντας σε πρώτο πλάνο τους ισχυρούς δεσμούς μιας ανορθοδοξης φιλίας και σε δεύτερο τον λόγο για τον οποίο η φιλία αυτή δημιουργήθηκε. Το αποτέλεσμα είναι μια όμορφη, νοσταλγική και κυρίως ανθρώπινη ταινία που σε βάζει με επιτυχία στο κλίμα της εποχής, όπως περίπου είχε καταφέρει ο Στίβεν Σπίλμπεργκ στην «Γέφυρα των κατασκόπων».
Βαθμολογία: 3
——————————————-
«First cow» (ΗΠΑ, 2019) 
Μια αρκετά διαφορετική εικόνα της Αγριας Δύσης του 19ου αιώνα παρουσιάζει η Κέλι Ράικαρτ στην τελευταία ταινία της, που συμμετείχε στον διαγωνισμό για την Χρυσή Αρκτο στο φεστιβάλ του Βερολίνου 2020 και αργότερα κέρδισε το βραβείο καλύτερης ταινίας για το 2020 στα βραβεία της Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης.
Χωρίς πιστολέρο, ληστείες τραπεζών και άγριες μονομαχίες, η ιστορία εστιάζει στην καθημερινή, δύσκολη ζωή ενός περιπλανώμενου μάγειρα (Τζον Μάγκαρο) και ενός Κινέζου μετανάστη (Οράιον Λι). Ανάμεσα στους δυο αντρες αναπτυσσεται μια παράξενη σχέση πυροδοτούμενη από μια παράνομη «μπίζνα» με μια αγελάδα να έχει τον πρωτο και τον τελευταίο λόγο.
Με τη διαφορά ότι η αγελάδα, η πηγή του τζίρου της επιχείρησης, δεν είναι δική τους αλλά ενός πλούσιου γαιοκτήμονα (Τόμπι Τζόουνς). Μέσα σε αυτό το πλαίσιο η Ράιχαρτ στήνει μια έξυπνη ταινία, γεμάτη ευφάνταστες ιδέες, απρόβλεπτες καταστάσεις και μαύρο χιούμορ – στοιχεία που ορίζουν όχι μόνο την εποχή στην οποία η ιστορία τοποθετείται αλλά και την συγχρονη, καθώς πολλά πράγματα, σε ότι αφορά την αμερικανική νοοτροπία, δεν έχουν αλλάξει στο πέρασμα των χρόνων.
Βαθμολογία: 3
——————————————-
«Μια φορά κι έναν καιρό» (Come away, Αγγλία, 2020)
Το παραδοσιακό παραμύθι και ο σκληρός ρεαλισμός συνδυάζονται με εύπεπτο τρόπο σε αυτή την γλυκιά ταινία φαντασίας στην οποία η σκηνοθέτις Μπρέντα Τσάπμαν επανέρχεται με απρόβλεπτο τρόπο στον μύθο του Πίτερ Παν και της Ονειρόσκονης. Όμως την ώρα που τα δύο μικρά μαύρα αδέλφια (Κίρα Τσάνσα, Τζόρνταν Α. Νας) φαντασιώνονται ότι ζουν στη Χώρα του Ποτέ, σοβαρά οικονομικά προβλήματα πλήττουν την οικογένειά τους. Κι εκείνα καλούνται να βοηθήσουν τους γονείς τους- το πώς είναι το «λουκούμι» της ταινίας. Πλούσια παραγωγή, όχι ακριβώς αρμονική στην αφήγηση (νιώθεις ότι χάνεται κάπως στην μαγαία αυτού που περιγράφει) αλλά με περάσματα κύρους από διάσημους ηθοποιούς όπως η Αντζελίνα Τζολί και ο Μάικλ Κέιν. Θα αρέσει στα παιδιά.
Βαθμολογία: 2 ½
——————————————-
«Η αναζήτηση της Λώρα Ντουράντ» (Ελλάδα, 2019)
Θα ηταν άδικο αν έλεγα ότι ο Δημήτρης Μπαβέλλας δεν «έχει» την εικόνα. Τουναντίον. Τα κάδρα, τα σκηνικά, τα κοστούμια, όλο το «εξωτερικό περίβλημα» αυτής της ταινίας έχει αρετές και δηλώνει γούστο και σκηνοθετική ματιά. Όμως η ίδια η ταινία, στην οποία δύο ρέμπελοι φίλοι, ο Αντώνης (Μάκης Παπαδημητρίου) και ο Xρήστος (Μιχάλης Σαράντης) «οργώνουν» την Ελλάδα αναζητώντας μια πρώην πορνοστάρ, την Λόρα Ντουράντ (Ανα Καλαϊτζίδου) που μια φορά κι έναν καιρό ήταν η απόκρυφη επιθυμία τους, μοιάζει με εγκαταλελειμένο λούνα παρκ. Όλα τα «αξεσουάρ» υπάρχουν αλλά λείπει το ρεύμα. Η ταινία σου δίνει την εντύπωση άσκησης στον σουρεαλισμό, ενώ στην πραγματικότητα είναι ένας άστοχος ύμνος στον χαβαλέ και μάλιστα κακοπαιγμένος και χωρίς ρυθμό καθώς οι Σαράντης και Παπαδημητριου δεν έχουν χημεια. Ιδίως ο Σαράντης μοιάζει εκτός τόπου και χρόνου χωρίς να μπορεί να συγχρονιστεί με το κωμικό. Ο σουρεαλισμός δεν είναι εύκολη υπόθεση και ο «Τρελός Πιερό» μια φορά έγινε.
Βαθμολογία: 1 ½
——————————————-
«Κανένας» (Nobody, HΠΑ, 2021)
Φανταστείτε τον Λίαμ Νίσον της «Αρπαγής» (Taken) σε μια πιο μίζερη εκδοχή και θα έχετε μπροστά σας την εικόνα του «Κανένα» όπου έναν παρόμοιο ήρωα, έναν πρώην μυστικό πράκτορα με εξαιρετικές ικανότητας υποδύεται ο Μπομπ Οντενκιρκ. Μόνο που αυτός εδώ, μέχρι το πρώτο ημίωρο της ταινίας, πνίγει την οργή του, ανέχεται τις προσβολές και ταπεινώνεται από την οικογένειά του καθώς δεν του επιτρέπεται να αντιδράσει και να δείξει τι μπορεί πραγματικά να κάνει. Η ευκαιρία θα του δοθεί όταν έρχεται σε σύγκρουση με μια παρέα τραμπούκων μέσα στο λεωφορείο. Από εκεί και πέρα αρχίζει το ξύλο – και μιλάμε για πολύ ξύλο – με μόνη διαφορά ότι ο Οντενκιρκ δεν είναι σούπερμαν αλλά τις «τρώει» επίσης. Βροχή τα κλισέ, εξωπραγματική η κλιμάκωση και φυσικά, κάπου με επικεφαλής τον Αλεξέι Σερεμπριάκοφ, οι πάρα πολύ κακοί Ρώσοι – θαρρείς απαραίτητο πια στοιχείο, ακόμα και σήμερα, στο αμερικανικό σινεμά.
Βαθμολογία: 2
Επανεκδόσεις
«Καζαμπλάνκα» (Casablanca, ΗΠΑ, 1942) του Μάικλ Κερτίζ. Με φόντο την υποκοσμιακή Καζαμπλάνκα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ και η Ινγκριντ Μπέργκμαν, ξαναζούν λίγες στιγμές από την χαμένη τους αγάπη στο Παρίσι και ξαναχωρίζουν υπέρ πίστεως και ιδανικών. Ενα μνημειώδες φιλμ του Χόλιγουντ,συνδυάζει πολλά είδη κινηματογράφου, και παραμένει αξεπέραστο. Η χαρακτηριστική ατάκα της Μπέργκμαν δεν είναι το «Play it again Sam» όπως έχει λανθασμένα μείνει στην ιστορία. Στην πραγματικότητα, η Μπέργκμαν, ζητά από τον Μαύρο πιανίστα Σαμ (Ντούλεϊ Γουίλσον) να ξαναπαίξει το κομμάτι που σφράγισε την αγάπη της με τον Μπόγκι, λέγοντας: «Play it Sam. Play «As time goes by»». Με οκτώ υποψηφιότητες για Οσκαρ, η ταινία κέρδισε τα βραβεία καλύτερης ταινίας και σκηνοθεσίας.
Βαθμολογία: 5
«Το παιχνίδι των λυγμών» (The crying game, Αγγλία/ Ιρλανδία, 1991) του Νιλ Τζόρνταν. Μπέλφαστ,1991. Συλληφθής από τον ΙΡΑ ένας εγγλέζος μαύρος φαντάρος (Φόρεστ Γουίτακερ), αναπτύσσει φιλική σχέση με τον φύλακά του (Στίβεν Ρέι). Οταν αργότερα ο φαντάρος σκοτώνεται εξαιτίας του τρομοκράτη, εκείνος αναζητά στο Λονδίνο το ταίρι του νεκρού που τελικά τον ερωτεύεται. Μιά ταινία έκπληξη με όλη τη σημασία της λέξεως, που προκάλεσε πανζουρλισμό όχι μόνον στην Αμερική (πράγμα που την οδήγησε στα Οσκαρ 1992 όπου κέρδισε το πρωτότυπου σεναρίου – Ν. Τζόρνταν) αλλά όπου κι αν προβλήθηκε. Επιστρέφοντας στα πάτρια Ιρλανδέζικα του εδάφη (ύστερα από μιά αποτυχημένη καριέρα στις ΗΠΑ) ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος Νιλ Τζόρνταν κατέθεσε μια ταινία με ψυχή, βαθιά ερωτική και ανατρεπτική καθώς κρύβει ένα μεγάλο μυστικό. Οι λεπτομέρειες είναι που την κάνουν αν όχι σημαντική ,σίγουρα αξέχαστη.
Βαθμολογία: 4 ½
«Λαγωνικό 24 καρατίων» (A shot in the dark, Αγγλία, 1964) του Μπλέικ Εντουαρντς. Εκτός σειράς Ροζ Πάνθηρα, η ταινία αυτή που σκηνοθέτησε ο ίδιος σκηνοθέτης όλων των ταινιών Ροζ Πάνθηρα, ο Μπλέικ Εντουαρντς, παρακολουθεί τον πάλαι ποτέ Γάλλο επιθεωρητή Ζακ Κλουζό (ρόλος ζωής για τον Βρετανό κωμικό Πίτερ Σέλερς) σε μια άλλου τύπου περιπέτεια μεν αλλά με τις ίδιες πάνω κάτω γκάφες του τελευταίου να πλημμυρίζουν την οθόνη. Η εξιχνίαση της υπόθεσης ενός φόνου θα έχει τρομερές συνέπειες σε όσους σχετίζονται με τον Κλουζό που την έχει αναλάβει, προκαλώντας όπως πάντα την οργή του προϊσταμένου του, Ντρέιφους (Χέρμπερτ Λομ). Αξέχαστη η σκηνή όπου ο Κλουζό παίζει μπιλιάρδο. Συμπρωταγωνιστεί η Ελκε Σόμμερ ενώ «κακός» της ιστορίας ο Γερμανός ηθοποιός Κουρτ Γιούργκενς σε έναν ρόλο που του ταιριάζει γάντι.
Βαθμολογία: 3 ½
Βαθμολογία
5: εξαιρετική, 4: πολύ καλή, 3: καλή, 2: ενδιαφέρουσα, 1: μέτρια, 0: απαράδεκτη
*Ο Γιάννης Ζουμπουλάκης είναι κριτικός κινηματογράφου, στο https://www.tovima.gr/
