Σε έξι περιπτώσεις υποχρεούνται οι φορολογούμενοι να αποστέλλουν ή να προσκομίζουν αυτοπροσώπως στις ΔΟΥ δικαιολογητικά για να αποδείξουν ισχυρισμούς τους σχετικά με τη συμπλήρωση κωδικών της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων.
Του Γιώργου Παλαιτσάκη
Οι περιπτώσεις αυτές αφορούν τη συμπλήρωση ποσών για ορισμένα εισοδήματα και παρακρατηθέντες φόρους, για τα οποία δεν υπάρχει στην ΑΑΔΕ καμία ηλεκτρονική πληροφόρηση, στη συμπλήρωση και υποβολή δηλώσεων με επιφύλαξη, στη δήλωση ανείσπρακτων μισθωμάτων, στην απαλλαγή ή στη μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης, στη δήλωση εισοδημάτων αλλοδαπής από βαριά αναπήρους, καθώς και στη συμπλήρωση και υποβολή δηλώσεων αποθανόντων.
Γενικά, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, σε κάθε περίπτωση ηλεκτρονικής υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος δεν συνυποβάλλονται τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, αλλά αυτά φυλάσσονται από τον φορολογούμενο και παραδίδονται εφόσον ζητηθούν. Για τις τροποποιητικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος των οποίων η αρχική δήλωση έχει υποβληθεί μέσω διαδικτύου και ζητούνται δικαιολογητικά, πρέπει να αποστέλλονται ή να προσκομίζονται μόνο τα δικαιολογητικά που αφορούν κωδικούς της δήλωσης για τους οποίους δεν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση.
Εφόσον δε η αρχική δήλωση έχει υποβληθεί χειρόγραφα και η τροποποιητική δήλωση πρέπει να υποβληθεί με τον ίδιο τρόπο. Στις περιπτώσεις που η δήλωση υποβάλλεται εμπρόθεσμα ηλεκτρονικά και ο φορολογούμενος καλείται για έλεγχο δικαιολογητικών στη ΔΟΥ, τα δικαιολογητικά πρέπει να αποστέλλονται ή να προσκομίζονται εντός προθεσμίας 15 ημερών από την ημερομηνία ηλεκτρονικής υποβολής της δήλωσης και λήψης του μηνύματος κλήσης για έλεγχο.
Μετά την πάροδο της προθεσμίας αυτής η ΔΟΥ είναι υποχρεωμένη να εκκαθαρίσει τη δήλωση με βάση τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της (άρθρο 32 παρ. 2 ΚΦΔ), αμελλητί και το αργότερο εντός 30 ημερών από την παρέλευση της ως άνω προθεσμίας.
Αναλυτικά, οι περιπτώσεις κατά τις οποίες ο φορολογούμενος μπορεί να κληθεί να αποστείλει ή να προσκομίσει στην αρμόδια ΔΟΥ δικαιολογητικά που αφορούν τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος είναι οι ακόλουθες:
Δήλωση ποσών εισοδημάτων ή και παρακρατηθέντων φόρων για τα οποία δεν έχει παρασχεθεί ηλεκτρονική πληροφόρηση στην ΑΑΔΕ: Εάν συμπληρωθούν κωδικοί της δήλωσης με ποσά εισοδημάτων από μισθούς, συντάξεις, επιδόματα και ελευθέρια επαγγέλματα καθώς και με ποσά παρακρατηθέντων φόρων για τα οποία δεν έχει παρασχεθεί ηλεκτρονική πληροφόρηση στην ΑΑΔΕ, οι φορολογούμενοι είναι πιθανό να κληθούν να προσκομίσουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά στις αρμόδιες ΔΟΥ για έλεγχο, προκειμένου να ολοκληρωθεί η εκκαθάριση της δήλωσής τους.
* Υποβολή δηλώσεων με επιφύλαξη: Οι δηλώσεις με επιφύλαξη υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου και εντός χρονικού διαστήματος 30 ημερών από την ημερομηνία υποβολής τους οφείλουν οι φορολογούμενοι να προσκομίσουν στις αρμόδιες ΔΟΥ τα απαραίτητα δικαιολογητικά, τα οποία αποδεικνύουν τους ισχυρισμούς τους και τον λόγο της επιφύλαξης, προκειμένου να εκκαθαριστούν οι δηλώσεις και να εκδοθούν οι πράξεις διοικητικού προσδιορισμού φόρου από τις ΔΟΥ εντός της προβλεπόμενης από το άρθρο 20, παρ. 1 του ΚΦΔ, προθεσμίας των 90 ημερών από την υποβολή των δηλώσεων. Σε περίπτωση που τα απαιτούμενα δικαιολογητικά δεν προσκομιστούν εντός της προαναφερθείσας προθεσμίας των 30 ημερών, οι δηλώσεις εκκαθαρίζονται, χωρίς να ληφθεί υπόψη η επιφύλαξη, δεδομένου ότι, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 20 του Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών, η επιφύλαξη δεν συνεπάγεται την αναστολή της είσπραξης του φόρου.
* Απαλλαγή από τις αντικειμενικές δαπάνες (από τα τεκμήρια) διαβίωσης ή μείωση των αντικειμενικών δαπανών: Σύμφωνα με το άρθρο 31 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, το ετήσιο συνολικό ποσό της αντικειμενικής δαπάνης, που προκύπτει από την κύρια και τις δευτερεύουσες κατοικίες καθώς και τα λοιπά ποσά αντικειμενικών δαπανών (για αυτοκίνητα, σκάφη κ.λπ.) μπορούν να αμφισβητηθούν από τον φορολογούμενο όταν το άθροισμά τους είναι μεγαλύτερο από την πραγματική δαπάνη του ιδίου και των εξαρτώμενων μελών που τον βαρύνουν, εφόσον αυτός αποδείξει το εν λόγω γεγονός, με βάση πραγματικά περιστατικά ή στοιχεία.
Τέτοια περιστατικά συντρέχουν ιδίως στο πρόσωπο των υπόχρεων, οι οποίοι:
α) υπηρετούν τη στρατιωτική θητεία τους στις Ένοπλες Δυνάμεις,
β) είναι φυλακισμένοι,
γ) νοσηλεύονται σε νοσοκομείο ή κλινική,
δ) είναι άνεργοι και δικαιούνται βοήθημα ανεργίας, ε) συγκατοικούν με συγγενείς πρώτου βαθμού και έχουν μειωμένες δαπάνες διαβίωσης, λόγω αποδεδειγμένης συμβολής στις δαπάνες αυτές των συγγενών τους υπό την προϋπόθεση ότι οι τελευταίοι αυτοί έχουν εισόδημα από εμφανείς πηγές,
στ) είναι ορφανοί ανήλικοι οι οποίοι έχουν στην κυριότητά τους επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης από κληρονομιά του πατέρα ή της μητέρας τους και
ζ) προσκομίζουν στοιχεία από τα οποία αποδεικνύεται ότι για λόγους ανώτερης βίας πραγματοποίησαν δαπάνη μικρότερη από την αντικειμενική.
Όταν συντρέχει μία ή περισσότερες από τις περιπτώσεις αυτές, ο φορολογούμενος υποχρεούται, με την υποβολή της δήλωσής του, να αποστείλει ταχυδρομικά ή μέσω e-mail ή να προΠοιοι θακληθούν να καταθέσουν δικαιολογητικά για τις δηλώσεις Πότε οφείλουν να τα προσκομίσουν στις ΔΟΥ σκομίσει αυτοπροσώπως στην αρμόδια ΔΟΥ και τα αναγκαία δικαιολογητικά για την απόδειξη των ισχυρισμών του.
Η ΔΟΥ ελέγχει την αλήθεια των ισχυρισμών και την ακρίβεια των αποδεικτικών στοιχείων του φορολογουμένου και μειώνει ανάλογα την ετήσια αντικειμενική δαπάνη, στην οποία αναφέρονται οι ισχυρισμοί και τα αποδεικτικά στοιχεία. Στις πιο πάνω α’ και ε’ περιπτώσεις, η διαφορά μεταξύ της αντικειμενικής δαπάνης και της πραγματικής δαπάνης λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της συνολικής αντικειμενικής δαπάνης του γονέα ή του τέκνου που συμβάλλει στις αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης του υπόχρεου.
Προκειμένου για αντικειμενικές δαπάνες των τέκνων, η διαφορά αντικειμενικής δαπάνης καταλογίζεται σε εκείνον τον γονέα που έχει το μεγαλύτερο εισόδημα.
* Δήλωση από αναπήρους 80% και άνω μισθών, συντάξεων και πάγιας αντιμισθίας χορηγουμένων από αλλοδαπούς φορείς: Επειδή κατά τη συμπλήρωση ποσών στους μισθούς, συντάξεις και πάγια αντιμισθία αναπήρων 80% και άνω απαιτείται η αναγραφή των ΑΦΜ των φορέων που καταβάλλουν τα ποσά, αν πρόκειται για αλλοδαπό φορέα που δεν διαθέτει ΑΦΜ στην Ελλάδα, ο φορολογούμενος οφείλει να αποστείλει με τους προβλεπόμενους τρόπους τα δικαιολογητικά στη ΔΟΥ, κατόπιν πρόσκλησής του για έλεγχο των δικαιολογητικών.
* Υποβολή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος αποβιωσάντων: Οι δηλώσεις των αποβιωσάντων, για τα εισοδήματα που απέκτησαν μέχρι τη χρονολογία του θανάτου τους, υποβάλλονται από τους νόμιμους κληρονόμους τους (περ. γ’, παρ. 5, άρθ. 67 του ΚΦΕ), σε χειρόγραφη μορφή στην αρμόδια ΔΟΥ, εμπρόθεσμα έως 31/12/2021. Η υποβολή της χειρόγραφης δήλωσης πραγματοποιείται είτε με ψηφιακή απεικόνιση (scan), μέσω μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στον προϊστάμενο της αρμόδιας ΔΟΥ ή με φυσικό φάκελο, ταχυδρομικά ή με συστημένη επιστολή ή με υπηρεσία ταχυμεταφοράς. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται ενημέρωση του Τμήματος ή του Γραφείου Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της ΔΟΥ του αποβιώσαντος, με βάση τη διαδικασία που ορίζεται στην ΠΟΛ. 1006/2013, όπως τροποποιήθηκε με την Α. 1002/2021 Απόφαση διοικητή ΑΑΔΕ πριν από την υποβολή της δήλωσης με την ημερομηνία θανάτου και τα στοιχεία των νόμιμων κληρονόμων/εγγυτέρων συγγενών, με την προσκόμιση των απαραίτητων δικαιολογητικών.
