Ο σκηνοθέτης της εμπνευσμένης μεταφοράς του Οργουελ στο Εθνικό Θέατρο εξηγεί γιατί το τέλος του έργου αναγγέλλει τον ερχομό «ενός νέου “ζώου” που αποζητά αυτή τη φορά να μην εξημερωθεί».
Ήρθε σαν το «θείο τραγί» να γονιμοποιήσει το θέατρο με τον ηλεκτρισμό της ροκ και ένα είδος πρωτόλειου πανκ στοιχείου. Και, κατακτώντας το προσωπικό του σκηνικό ιδίωμα, συγχρόνισε θεατές και ηθοποιούς σε έναν παλμό, δίνοντας ρόλο στην κίνηση και τον ρυθμό στα έργα με τα οποία καταπιάστηκε, αποδίδοντάς μας αξιομνημόνευτες παραστάσεις τόσο στις αρχαίες τραγωδίες όσο και στη σύγχρονη δραματουργία που ανέβασε στο θέατρο.
Στην καινούργια του δουλειά ο Αρης Μπινιάρης σκηνοθετεί για το Εθνικό Θέατρο την εξίσου γνωστή με το «1984» δυστοπική αλληγορία του Τζορτζ Οργουελ «Η φάρμα των ζώων». Το βιβλίο μπορεί να κυκλοφόρησε το 1945, μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, και να έχει στο επίκεντρό του τον ολοκληρωτισμό αλλά δεν είναι ο ναζισμός που το υπαγορεύει.
Προφανώς αντλεί την έμπνευση από τα ιδανικά της Ρωσικής Επανάστασης που κατέληξαν στη Σοβιετική Ένωση περιγράφοντας την επαναστατικότητα και τη ματαίωσή της. Καταγράφοντας τον σκεπτικισμό του για την πυκνή σε ιστορικά γεγονότα εποχή του, ο συγγραφέας καταθέτει ένα διαχρονικό σχόλιο για τον δύσβατο δρόμο των ιδεών που στην πορεία φθείρονται για να καταντήσουν αυτό που αντιμάχονταν. Σαν τον δρόμο για την κόλαση που είναι στρωμένος με ωραίες προθέσεις.
Η δράση τοποθετείται μεταφορικά σε μια φάρμα. Τα ζώα μην αντέχοντας το άδικο σύστημα εξουσίας του ιδιοκτήτη, ξεσηκώνονται έχοντας ζωντανό το όραμα για μια δίκαιη κοινωνία ισότητας, ελευθερίας, αλληλεγγύης, κοινοκτημοσύνης. Στην πορεία οι φιλοδοξίες κάποιων ανατρέπουν τις ελπίδες, εκτροχιάζοντας το όνειρο, για να το μετατρέψουν σε έναν εφιάλτη απολυταρχίας. Δεκαετίες αργότερα, ο Οργουελ συνεχίζει να μας καλεί σε εγρήγορση, καταδεικνύοντας τους κινδύνους που καθιστούν μια επανάσταση ατελή, όταν οι χθεσινοί καταπιεζόμενοι γίνονται οι νέοι δυνάστες.
● Τι σας τράβηξε στο συγκεκριμένο έργο; ρωτήσαμε τον σκηνοθέτη.
Το συναίσθημα της θλίψης που αφήνει όταν τελειώνει. Θλίψη για τις ελπίδες που ματαιώθηκαν, θλίψη γι’ αυτούς που πρόδωσαν και γι’ αυτούς που προδόθηκαν. Και ο λόγος που εστιάζω σ’ αυτό το συναίσθημα είναι γιατί βοηθάει να ματαιωθεί κάτι μέσα μας με ώριμο τρόπο. Και μέσω αυτής της ώριμης ματαίωσης δημιουργείται ψυχικά ένας χώρος που μπορεί να υποδεχτεί μια νέα ζωτική ενέργεια, ένα νέο «ζώο» που αποζητά αυτή τη φορά να μην εξημερωθεί.
● Δεν είναι τραγική ειρωνεία ότι οι ουτοπίες γίνονται δυστοπίες από αυτούς που εκμεταλλεύονται προς ίδιον όφελος τους αγώνες και τα ιδανικά των υπολοίπων;
Σίγουρα. Είναι όμως και βαθιά τραγικό. Η εκμετάλλευση αυτή εγείρει συναισθήματα οργής και θλίψης, συναισθήματα που διατρέχουν τη «Φάρμα των ζώων» καθώς ο Οργουελ κατορθώνει να παρουσιάσει χαρακτηριστικά γνωρίσματα του αολοκληρωτισμού και να υποδείξει μεγάλα διδάγματα για το τίμημα της πίστης και της αυταπάτης και της εξουσίας, που απηχούν ακόμα και στην εποχή μας.
Στο έργο υπάρχει αυτούσιο το σκηνικό ιδίωμα του σκηνοθέτη με τη ζωντανή συνοδεία μουσικής και την κίνηση των ηθοποιών να προσθέτει δραματουργικά στη δράση. Τη θεατρική διασκευή υπογράφουν οι Ελενα Τριανταφυλλοπούλου, Αρης Μπινιάρης, Βύρων Θεοδωρόπουλος. Τη μουσική έγραψε ο Φώτης Σιώτας κι εκτελεί επί σκηνής ο Χρήστος Πετεβής. Την επιμέλεια της κίνησης έχει η Εύη Οικονόμου. Τα σκηνικά και τα κοστούμια υπογράφει ο Πάρις Μέξης και τους φωτισμούς η Στέλλα Κάλτσου.
Παίζουν (αλφαβητικά) οι: Προµηθέας Αλειφερόπουλος, Μιχάλης Βαλάσογλου, Πάνος Ζυγούρος, Αννη Θεοχάρη, Βάσω Καβαλλιεράτου, Ιωάννα Μαυρέα, Γρηγορία Μεθενίτη, Κώστας Μπερικόπουλος, Αρης Μπινιάρης, Ελένη Μπούκλη, Μάριος Παναγιώτου, Πάνος Παπαδόπουλος, Μαριάµ Ρουχάτζε, Γιώργος Τριανταφυλλίδης.
📌 INFO: «Η Φάρμα των ζώων» του Τζορτζ Οργουελ σε σκηνοθεσία Αρη Μπινιάρη. Εθνικό Θέατρο – Θέατρο Rex – Σκηνή «Ελένη Παπαδάκη» (Μικρό Εθνικό), Πανεπιστημίου 48. Hμέρες και ώρες παραστάσεων: Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο στις 21.00, Κυριακή στις 19.30. Εισιτήρια 15 € (Τετάρτη – Πέμπτη), Παρασκευή 13 € (περιορισμένης ορατότητας: 10 €), Σάββατο – Κυριακή: Πλατεία, θεωρεία 18 €, Α’ εξώστης 1η, 2η σειρά 15 €. Προπώληση εισιτηρίων: ticketservices.gr και στο 210-7234567 (με χρήση πιστωτικής-χρεωστικής κάρτας). Πληροφορίες: Ταμεία κτιρίου Τσίλερ (Αγίου Κωνσταντίνου 22-24), τηλ. 210-5288170-171. Η παράσταση συμμετέχει στο εορταστικό εκπτωτικό πακέτο εισιτηρίων των 3 παραστάσεων με κόστος 35 ευρώ. Στην παράσταση γίνεται χρήση στροβοσκοπικών φωτισμών (strobe lights) και ακούγεται προσομοίωση κρότου πυροβολισμού. Απευθύνεται σε ενήλικους θεατές- η παρακολούθησή της από ανήλικους θεατές προϋποθέτει γονική συναίνεση.
Πηγή: Ιωάννα Σωτήρχου – https://www.efsyn.gr/
Φωτ.: Πάτροκλος Σκαφίδας