Συμμετοχή στη διοίκηση ΑΕ δεν μεταβάλλει τη φορολογική κατοικία
Σχολιασμός φορολογικής επικαιρότητας από την ARTION*
Όπως έγινε δεκτό με την υπ’ αριθ. 418/2020 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, η συμμετοχή στη διοίκηση Ανωνύμου Εταιρείας δεν συνεπάγεται ενεργή ανάμειξη του προσώπου στη διαχείριση των εταιρικών υποθέσεων, αλλά μπορεί να περιορίζεται στην απλή συμμετοχή στις συνεδριάσεις των διοικητικών συμβουλίων μέσω τηλεδιάσκεψης ή κατόπιν απλής περιφοράς των πρακτικών, με αποτέλεσμα να μην απαιτείται η αυτοπρόσωπη παρουσία του.
Η φορολογική αρχή πρέπει να συνεκτιμά όλα τα πρόσφορα στοιχεία, όπως, την ύπαρξη στέγης, τη φυσική παρουσία του ίδιου και των μελών της οικογένειάς του, τον τόπο άσκησης των επαγγελματικών δραστηριοτήτων, τον τόπο των περιουσιακών συμφερόντων, τον τόπο των διοικητικών δεσμών με τις δημόσιες αρχές και φορείς (ασφαλιστικούς, επαγγελματικούς, κοινωνικούς) και τον τόπο ανάπτυξης πολιτικών, πολιτισμικών ή άλλων δραστηριοτήτων.
Πότε δεν υπάρχει αλληλέγγυα ευθύνη των διοικούντων – Περιπτωσιολογία
Τα πρόσωπα που έχουν θέση στη διοίκηση μίας εταιρείας θεωρούνται καταρχήν υπαίτια για τη μη εκπλήρωση των φορολογικών υποχρεώσεων του νομικού προσώπου (όσον αφορά συγκεκριμένες κατηγορίες φορολογικών υποχρεώσεων), εκτός αν στα πρόσωπα αυτά συντρέχει περίπτωση έλλειψης υπαιτιότητα, σύμφωνα με τις κατωτέρω ενδεικτικά αναφερόμενες περιπτώσεις:
Ύπαρξη αμετάκλητης αθωωτικής απόφασης ποινικού δικαστηρίου ή αμετάκλητου απαλλακτικού βουλεύματος ή απόφαση δικαστηρίου βάσει των οποίων διαπιστώνεται ρητά η έλλειψη υπαιτιότητας σχετικά με τη δημιουργία ή τη μη καταβολή της οριζόμενης στην παρ. 1 του άρθρου 50 του ΚΦΔ οφειλής από τον αλληλεγγύως υπόχρεο.
Αποδεδειγμένη και παρατεταμένη αδυναμία ασκήσεως καθηκόντων διοίκησης λόγω βαριάς ασθένειας που εμποδίζει το πρόσωπο να επιληφθεί των υποθέσεων του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας, κατά τον χρόνο στον οποίο ανάγεται η αλληλέγγυα ευθύνη του. Για την απόδειξη της αδυναμίας άσκησης καθηκόντων, θα πρέπει να προσκομίζεται σχετική ιατρική γνωμάτευση από δημόσιο ή ιδιωτικό νοσοκομείο καθώς και οποιοδήποτε άλλο σχετικό έγγραφο.
Αποδεδειγμένη, με βάση έγγραφα (π.χ. σύμβαση εργασίας, βεβαίωση εταιρείας), αποκλειστική ανάθεση συγκεκριμένων καθηκόντων διοίκησης και εκπροσώπησης (όπως π.χ. διευθυντής μάρκετινγκ, δ/ντής ανθρωπίνου δυναμικού, δ/ντής πληροφορικής, δ/ντής τεχνικών – υποστηρικτικών υπηρεσιών, δ/ντής αποθήκης, δ/ντής πωλήσεων) που δεν άπτονται των φορολογικών υποχρεώσεων του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας, εφόσον τα συγκεκριμένα πρόσωπα δεν έχουν αρμοδιότητα αποκλειστικής γενικής εκπροσώπησης και διαχείρισης του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας, σύμφωνα με δημοσιευμένα έγγραφα.
Ορισμός ως νομίμου εκπροσώπου αλλοδαπού νομικού προσώπου / νομικής οντότητας, το οποίο δεν έχει μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα, εφόσον, στον εν λόγω νόμιμο εκπρόσωπο δίδεται συγκεκριμένη εντολή ή παρέχεται συγκεκριμένη εξουσιοδότηση από τα πρόσωπα τα οποία διοικούν το αλλοδαπό νομικό πρόσωπο/νομική οντότητα, ιδίως με σκοπό την εκπλήρωση διαδικαστικών υποχρεώσεων του αλλοδαπού νομικού προσώπου/νομικής οντότητας στην Ελλάδα ή τη διεκπεραίωση συγκεκριμένων υποθέσεων (ενδεικτικά: εκπροσώπηση στην Ελλάδα για την ίδρυση θυγατρικής εταιρείας, εκπροσώπηση για την αγορά ή την πώληση ακινήτου στην Ελλάδα, εκπροσώπηση ενώπιον δημοσίων υπηρεσιών, εκπροσώπηση για το άνοιγμα τραπεζικού λογαριασμού κ.λπ.).
Παραγραφή απαιτήσεων από μερίσματα
Με τις διατάξεις του άρθρου 1 του ν.δ. 1195/1942 ορίζεται ότι οι απαιτήσεις εκ τόκων, τοκομεριδίων, μερισματαποδείξεων και μερισμάτων διαπραγματεύσιμων μετοχών, ιδρυτικών τίτλων, ομολογιών και κινητών εν γένει αξιών, εκδεδομένων υπό ημεδαπών αστικών ή εμπορικών εταιριών πάσης φύσεως, Συνεταιρισμών, Σωματείων, Συλλόγων και παντός εν γένει Νομικού προσώπου δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, παραγραφόμεναι μετά 5ετίαν αφ’ ης κατέστησαν απαιτηταί κατά τας διατάξεις του άρθρου 3 του Νόμου ΑΣΜΔ’ της 26/30 Ιουλίου 1885 «περί των πληρωτέρων τω κομιστή ανωνύμων χρεογράφων» και του άρθρου 2 του Νόμου ΓΥΛΓ’ της 27/30 Νοεμβρίου 1909 «περί βραχυπροθέσμων παραγραφών» ή εντός βραχυτέρας συμβατικής αποσβεστικής προθεσμίας περιέχονται οριστικώς εις το Ελληνικόν Δημόσιον.
Με το άρθρο 8 του ίδιου ως άνω νομοθετικού διατάγματος ορίζεται ότι για τις πιο πάνω απαιτήσεις που παραγράφονται υπέρ του Δημοσίου υπάρχει υποχρέωση εντός του μηνός Απριλίου εκάστου οικονομικού έτους για απόδοση στον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. της έδρας του υπόχρεου, των δηλούμενων ως περιερχόμενα στο Δημόσιο ποσών και παράδοση των τίτλων.
Η παραγραφή της αξίωσης από μερίσματα αρχίζει από το τέλος του έτους, κατά το οποίο εγκρίθηκε ο ισολογισμός της χρήσης και λήφθηκε η απόφαση περί διανομής των μερισμάτων (ήτοι από τότε που γεννήθηκε η αξίωση και είναι δυνατή η δικαστική επιδίωξή της). Ωστόσο, η υπόψη πενταετής παραγραφή της απαίτησης από μερίσματα υπέρ του Δημοσίου διακόπτεται όταν κατά τη διάρκειά της ο υπόχρεος (ανώνυμη εταιρεία) αναγνωρίσει την απαίτηση αυτή του δικαιούχου του μερίσματος με οποιονδήποτε τρόπο, όπως για παράδειγμα μεταφέροντας το ποσό του οφειλόμενου μερίσματος από τον λογαριασμό 53.01 «Μερίσματα πληρωτέα» σε πίστωση του προσωπικού λογαριασμού του δικαιούχου του μερίσματος μετόχου και ενημερώνοντας σχετικά τον δικαιούχο.
Συνήθη Ερωτήματα
Στις απαλλακτικές διατάξεις ΦΠΑ εμπίπτουν όχι μόνο οι υπηρεσίες εκπαίδευσης που παρέχονται άμεσα από τον ίδιο τον οργανωτή του εκπαιδευτικού προγράμματος, αλλά εμπίπτουν επίσης και οι υπηρεσίες εκπαίδευσης που παρέχονται από τρίτο πρόσωπο φυσικό ή νομικό κερδοσκοπικού ή μη χαρακτήρα, όταν η υλοποίηση του εκπαιδευτικού προγράμματος ανατίθεται από τον οργανωτή στο τρίτο πρόσωπο, ανεξάρτητα αν το εκπαιδευτικό πρόγραμμα επιδοτείται ή όχι από άλλο φορέα. Αντίθετα, οι επιμέρους εργασίες που περιορίζονται αποκλειστικά στην οργάνωση του εκπαιδευτικού προγράμματος (π.χ. εξεύρεση αιθουσών διδασκαλίας, εξεύρεση καθηγητών κ.λπ.), υπάγονται στο ΦΠΑ με συντελεστή 24%, διότι οι υπηρεσίες αυτές δεν συνιστούν υπηρεσίες εκπαίδευσης.
Μεταφορά φορολογικής κατοικίας – μέλη ΔΣ
Με τις διατάξεις του άρθρου 5Γ του ν. 4172/2013 (ΚΦΕ), όπως προστέθηκαν με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 40 του ν. 4758/2020 (Α’ 242), ορίστηκε ειδικός τρόπος φορολόγησης εισοδήματος από μισθωτή εργασία και επιχειρηματική δραστηριότητα που προκύπτει στην ημεδαπή, φυσικών προσώπων που μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα.
Με τις διατάξεις της περ. δ’ της παρ. 2 του άρθρου 12 του ΚΦΕ ορίζεται ότι για τους σκοπούς του ΚΦΕ, εργασιακή σχέση υφίσταται όταν ένα φυσικό πρόσωπο παρέχει υπηρεσίες ως διευθυντής ή μέλος του ΔΣ εταιρείας ή κάθε άλλου νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας. Περαιτέρω από τη Διοίκηση έγινε δεκτό ότι οι αμοιβές εταίρων και διαχειριστών ΕΠΕ και ΙΚΕ καθώς και οι αμοιβές εκπρόσωπων και εταίρων ΟΕ και ΕΕ για τις υπηρεσίες που παρέχουν με βάση την ιδιότητα τους αυτή προς τις υπόψη εταιρείες, εξομοιώνονται με τις αμοιβές διευθυντών ή μελών ΔΣ εταιρείας ή κάθε άλλου νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας και χαρακτηρίζονται ως εισόδημα από μισθωτή εργασία (Α.1118/2021 Απόφαση Διοικητή ΑΑΔΕ, ΔΕΑΦΑ 1064780 ΕΞ 2015/11.5.2015). Συνεπώς και τα ως άνω πρόσωπα δύνανται να υπαχθούν στις διατάξεις του άρθρου 5Γ του ΚΦΕ, εφόσον πληρούνται σωρευτικά οι προϋποθέσεις υπαγωγής, συμπεριλαμβανομένης και της πλήρωσης της νέας θέσης εργασίας (Ε.2224/2021).
Δήλωση με επιφύλαξη – σιωπηρή απόρριψη
Όταν ο φορολογούμενος αμφιβάλλει σχετικά με την υποχρέωση υποβολής φορολογικής δήλωσης, έχει δικαίωμα να υποβάλει φορολογική δήλωση με επιφύλαξη, η οποία πρέπει να είναι ειδική και αιτιολογημένη. Κάθε γενική ή αόριστη επιφύλαξη θεωρείται άκυρη και δεν επιφέρει κανένα αποτέλεσμα. Ο Γενικός Γραμματέας δύναται να δεχθεί την επιφύλαξη και να διαγράψει το ποσό «της φορολογητέας ύλης για την οποία» διατυπώθηκε η επιφύλαξη εντός ενενήντα (90) ημερών από την υποβολή της δήλωσης. Σε περίπτωση απόρριψης της επιφύλαξης ή παρέλευσης άπρακτης της προθεσμίας απάντησης, ο φορολογούμενος μπορεί να προσφύγει στην Ειδική Διοικητική Διαδικασία, σύμφωνα με το άρθρο 63 του Κώδικα.
Συναλλαγές μέσω λογαριασμού τρίτου
Επειδή πολλές επιχειρήσεις ανεξαρτήτως μορφής συγχέουν τις συναλλαγές που αφορούν την εταιρεία με τους ατομικούς λογαριασμούς μελών της εταιρείας συμβαίνει συχνά (και παλιότερα ακόμη εντονότερα) να χρησιμοποιείται ο ατομικός λογαριασμός αυτών των προσώπων για συναλλαγές που αφορούν την εταιρεία (πληρωμές αλλά και εισπράξεις π.χ. εξόφληση από πελάτη τιμολογίου σε προσωπικό λογαριασμό εταίρου αντί για τον λογαριασμό της εταιρείας).
Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, όπως είναι εύλογο, δεν υπάρχει προσαύξηση της περιουσίας του ελεγχόμενου φυσικού προσώπου από άγνωστη αιτία, εφόσον προκύπτει και αποδεικνύεται ότι το εν λόγω πιστωθέν ποσό αφορά συναλλαγές ή εισόδημα ή περιουσία του νομικού προσώπου, στο οποίο το φυσικό πρόσωπο συμμετέχει (βλ. ΠΟΛ.1175/2017).
Δημοφιλή ερωτήματα
Ο νόμιμος εκπρόσωπος υποκαταστήματος αλλοδαπής Α.Ε. στην Ελλάδα, δεν απαιτείται να είναι Έλληνας υπήκοος ή φορολογικός κάτοικος Ελλάδας, απαιτείται όμως να κατέχει ελληνικό αριθμό φορολογικού μητρώου και εφόσον είναι υπήκοος χώρας της Ε.Ε. δεν απαιτείται να διαθέτει άδεια εργασίας.
*Με την καθοδήγηση του κ. Γεωργίου Δαλιάνη
Το ανωτέρω κείμενο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τις εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες.
πηγή: https://www.taxheaven.gr/
