Με την εγκύκλιο 12/2022 του e-ΕΦΚΑ κοινοποιούνται οι νέες διατάξεις του Δεύτερου Βιβλίου «Πτώχευση» του ν.4738/2020 «Ρύθμιση οφειλών και παροχή δεύτερης ευκαιρίας και άλλες διατάξεις», όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του με το ν.4818/2021 και ειδικότερα τις διατάξεις περί απαλλαγής από τα υπόλοιπα των πτωχευτικών οφειλών των πτωχών φυσικών προσώπων και των εκπροσώπων πτωχών νομικών προσώπων των άρθρων 192 έως 196, καθώς και τις διατάξεις της υπ’ αρ. 44510 ΕΞ 2021/ 12-42021 ΚΥΑ «Διαδικασία διαγραφής απαιτήσεων του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης κατά περίπτωση, λόγω της απαλλαγής του οφειλέτη σύμφωνα με τα άρθρα 192 και 196 του ν. 4738/2020 «Ρύθμιση οφειλών και παροχή δεύτερης ευκαιρίας και άλλες διατάξεις» (Α΄ 207)» η οποία εκδόθηκε κατ΄ εξουσιοδότηση του άρ.209 του Ν.4738/2020 και με την οποία ρυθμίζονται οι έννομες συνέπειες της απαλλαγής καθώς και η διαδικασία διαγραφής των υπολοίπων των πτωχευτικών χρεών, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με το Ν.4818/2021.
Επιπρόσθετα, κοινοποιούνται και οι διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 1 της 65118 /6-9-2021 Υπουργικής Απόφασης «Περιπτώσεις έλλειψης υπαιτιότητας για τη μη στοιχειοθέτηση της αλληλέγγυας ευθύνης για οφειλές προς τους φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 31 του ν. 4321/2015 » (ΦΕΚ Β’ 4217), η οποία εκδόθηκε κατ’ εξουσιοδότηση των διατάξεων της περίπτωσης γ’ της παραγράφου 1 του άρθρου 31 του Ν.4321/2015 και στην οποία, μεταξύ των άλλων, προσδιορίζεται ειδικότερα η έκταση της ευθύνης των συνδίκων/διαχειριστών αφερεγγυότητας (εφεξής συνδίκων) των νομικών προσώπων τα οποία έχουν κηρυχθεί σε πτώχευση.
ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ
Σύμφωνα με το άρθρο 76 του Ν.4738/2020, όπως ισχύει , πτωχευτική ικανότητα έχουν όλα τα νομικά πρόσωπα που επιδιώκουν οικονομικό σκοπό και όλα τα φυσικά πρόσωπα. Διευρύνεται πλέον η πτωχευτική ικανότητα σε κάθε φυσικό πρόσωπο, έμπορο ή μη, και η κατοχή ή μη της εμπορικής ιδιότητας δεν εξετάζεται από το πτωχευτικό δικαστήριο ως υποκειμενική προϋπόθεση για την κήρυξη ενός οφειλέτη φυσικού προσώπου σε κατάσταση πτώχευσης.
ΠΑΥΣΗ ΠΛΗΡΩΜΩΝ: ΤΕΚΜΑΡΤΟΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ & ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΛΕΓΧΟΥ
H κύρια αντικειμενική προϋπόθεση για την κήρυξη ενός οφειλέτη σε πτώχευση, όταν την αίτηση υποβάλλει πιστωτής ή πιστωτές αυτού, η παύση πληρωμών, προσδιορίζεται για πρώτη φορά με τρόπο τεκμαρτό, προκειμένου να διευκολυνθεί το πτωχευτικό δικαστήριο κατά την εξέταση των προϋποθέσεων για την κήρυξη της πτώχευσης ( παρ. 2 του άρθρου 77 , όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του με την παρ.1 του άρ.35 του Ν.4818/2021). Το εν λόγω τεκμήριο λαμβάνει υπόψη το ύψος των μη εξυπηρετούμενων υποχρεώσεων του πτωχού οφειλέτη προς τη Φορολογική Διοίκηση, τον e-ΕΦΚΑ και τους Χρηματοδοτικούς Φορείς, οι οποίες πρέπει να ανέρχονται σε ποσοστό τουλάχιστον 40% επί των συνολικών υποχρεώσεων, καθώς και τη χρονική διάρκεια της περιόδου μη εξυπηρέτησης των εν λόγω υποχρεώσεων, η οποία πρέπει να είναι τουλάχιστον έξι (6) μηνών και η μη εξυπηρετούμενη υποχρέωση να μην υπερβαίνει το ποσό των 30.000 €. Το τεκμήριο είναι μαχητό, όπως προστέθηκε και ισχύει με το Ν.4818/2021. Διευκρινίζεται ότι, όταν την κήρυξη της πτώχευσης ζητά ο οφειλέτης, αρκεί να αποδείξει , όπως και στο προϊσχύον δίκαιο, ότι βρίσκεται σε επαπειλούμενη αδυναμία να εκπληρώσει τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις αντί για παύση πληρωμών που έχει ήδη συντελεστεί, σύμφωνα με την παρ.3 του άρ.77.
ΑΣΤΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΔΙΟΙΚΟΥΝΤΩΝ ΚΑΙ ΕΤΑΙΡΩΝ
Η αστική ευθύνη των υπαίτιων μελών της διοίκησης των πτωχευσάντων κεφαλαιουχικών εταιρειών (ΑΕ, ΕΠΕ και ΙΚΕ) για τη ζημιά την οποία προκάλεσαν στους πιστωτές της πτωχής εταιρείας από την μη έγκαιρη – εντός τριάντα ημερών από την παύση πληρωμών – υποβολή αίτησης πτώχευσης, επεκτείνεται και σε κάθε άλλο πρόσωπο που άσκησε επιρροή στο μέλος ή τα μέλη του οργάνου διοίκησης, για τον οποίο ο νόμος δεν προβλέπει από κοινού και εις ολόκληρον ευθύνη των εταίρων για τα εταιρικά χρέη, σύμφωνα με το άρθρο 127.
«ΠΤΩΧΕΥΣΕΙΣ ΜΙΚΡΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ»: ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ
Η προβλεπόμενη από το προϊσχύον θεσμικό πλαίσιο του Ν.3588/2007 απλοποιημένη διαδικασία πτώχευσης «μικρών επιχειρήσεων» αντικαθίσταται από νέα διαδικασία πτώχευσης «μικρού αντικειμένου», κατ’ άρθρο 78, όπως ισχύει και παρ.2 του άρ. 172, στην οποία υπάγονται οφειλέτες οι οποίοι πληρούν ένα από τα τρία κριτήρια χαρακτηρισμού τους ως «πολύ μικρή οντότητα» με βάση το άρθρο 2 του Ν.4308/2014 «Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα, συναφείς ρυθμίσεις και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α’ 251).
Τα ισχύοντα εφεξής κριτήρια υπαγωγής, τα οποία πρέπει να πληρούνται κατά την ημερομηνία του ισολογισμού τους είναι:
α) σύνολο ενεργητικού ( περιουσιακών στοιχείων) 350.000 €
β) καθαρό ύψος κύκλου εργασιών 700.000€) μέσος όρος απασχολούμενων κατά τη διάρκεια της περιόδου 10 άτομα.
Διευκρινίζεται ότι στην περίπτωση των φυσικών προσώπων το κριτήριο που αφορά το ενεργητικό εφαρμόζεται στην περιουσία του προσώπου, όπως αυτή υπολογίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρ.11 του νόμου, ενώ στα νομικά πρόσωπα, εάν το καθαρό ύψος του κύκλου εργασιών υπερβαίνει τα 2.000.000 € δεν θεωρούνται πολύ μικρή οντότητα, ανεξάρτητα αν πληρούν τα άλλα δύο κριτήρια. Επίσης, για τις νέες πτωχεύσεις «μικρού αντικειμένου» αρμόδιο πτωχευτικό δικαστήριο είναι εφεξής το Ειρηνοδικείο και όχι το Πολυμελές Πρωτοδικείο, όπως ίσχυε με το προϊσχύον καθεστώς.
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΜΗΤΡΩΟ ΦΕΡΕΓΓΥΟΤΗΤΑΣ (ΗΜΦ): ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΕΙΣ
Οι υποκείμενες σε διατυπώσεις δημοσιότητας περιλήψεις των αιτήσεων πτώχευσης, των αποφάσεων που κηρύσσουν ή ανακαλούν την πτώχευση ή παύουν τις εργασίες της, καθώς και κάθε άλλης πρόσκλησης ή διαδικαστικής πράξης των οργάνων της πτώχευσης, δεν δημοσιεύονται πλέον στο Δελτίο Δικαστικών Δημοσιεύσεων του e-ΕΦΚΑ (τ. ΕΤΑΑ-ΤΑΝ) αλλά αναρτώνται στο «Ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας – Δημοσιεύσεις» του άρθρου 213, το οποίο είναι δημόσια διαθέσιμο.
Όπου στο ν.4738/2020 προβλέπεται δημοσίευση, δημοσιοποίηση ή καταχώριση εννοείται καταχώριση στο ΗΜΦ, εκτός αν ρητά προβλέπεται κάτι διαφορετικό από άλλη διάταξη. Επιπλέον όπου γίνεται αναφορά στο νόμο σε προθεσμία που εξαρτάται από τη δημοσίευση, δημοσιοποίηση ή καταχώριση εννοείται η ημερομηνία καταχώρισης στο ΗΜΦ. Οι εκκρεμείς διαδικασίες εξακολουθούν να δημοσιεύονται στο ΔΔΔ και να διαχειρίζονται όπως και σήμερα.
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΜΗΤΡΩΟ ΦΕΡΕΓΓΥΟΤΗΤΑΣ (ΗΜΦ): ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΥΠΟΒΟΛΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΠΤΩΧΕΥΣΗΣ
Στις πτωχεύσεις «μικρού αντικειμένου» η αίτηση πτώχευσης και τα απαιτούμενα κατά περίπτωση δικαιολογητικά υποβάλλονται υποχρεωτικά με ηλεκτρονικό τρόπο μέσω του ΗΜΦ, κατ’ άρθρο 84 και άρθρο 173 ,παρ.1, είτε από τον οφειλέτη είτε από τους πιστωτές του, ενώ η αίτηση διαβιβάζεται ηλεκτρονικά στη γραμματεία του αρμόδιου Ειρηνοδικείου, προκειμένου να αποδοθεί σε αυτήν ο Γενικός και Ειδικός Αριθμός Κατάθεσης (ΓΑΚ και ΕΑΚ). Αντίστοιχη δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής αίτησης πτώχευσης προβλέπεται και στις πτωχεύσεις «μεγάλου αντικειμένου” χωρίς ωστόσο να είναι υποχρεωτικό. Δηλαδή, στις λοιπές πτωχεύσεις η αίτηση κατατίθεται, είτε με φυσικό τρόπο στη γραμματεία του αρμόδιου Πρωτοδικείου κατά τη συνήθη διαδικασία, είτε ηλεκτρονικά μέσω του ΗΜΦ.
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΜΗΤΡΩΟ ΦΕΡΕΓΓΥΟΤΗΤΑΣ (ΗΜΦ): ΕΠΙΔΟΣΗ ΑΝΑΓΓΕΛΙΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ
Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις του άρ.154, παύει η έγγραφη επίδοση των αναγγελιών των απαιτήσεων των πιστωτών στον γραμματέα των πτωχεύσεων – με κοινοποίηση στον σύνδικο – και αντικαθίσταται η επίδοση των εγγράφων με ανάρτηση ηλεκτρονικού αντιγράφου αυτών στο ΗΜΦ.
ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ: ΠΛΕΟΝΑΖΟΝΤΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ
Με τις νέες διατάξεις του άρ. 92, παρ. 3 στην πτωχευτική περιουσία περιλαμβάνονται -υπό προϋποθέσεις- και μέρος των ετήσιων εισοδημάτων του πτωχού οφειλέτη όταν αυτός είναι φυσικό πρόσωπο. Συγκεκριμένα, τα ετήσια καθαρά (πλην φόρων και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης) εισοδήματα του οφειλέτη, από την κήρυξη της πτώχευσης μέχρι και την πλήρη απαλλαγή του, κατά το μέρος που αυτά υπερβαίνουν το ποσό των ετήσιων εύλογων δαπανών διαβίωσης ή του δωδεκαπλάσιου του ακατάσχετου – όποιο είναι υψηλότερο εκ των δύο – αποτελούν μέρος της πτωχευτικής περιουσίας, εφόσον το ενεργητικό της πτώχευσης υπολείπεται, σε απόλυτο μέγεθος, του ποσού των εκατό χιλιάδων ευρώ (100.000 €) και, σε αναλογία, ποσοστού ίσου με το δέκα τοις εκατό (10%) των συνολικών υποχρεώσεων του πτωχού οφειλέτη.
ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ: ΠΡΩΤΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ
Με τις νέες διατάξεις του άρ. 87, παρ. 4 και 5, στην πτωχευτική περιουσία περιλαμβάνεται -υπό προϋποθέσεις- και η πρώτη κατοικία του πτωχού οφειλέτη όταν αυτός είναι φυσικό πρόσωπο. Σε αντίθεση με τα λοιπά περιουσιακά στοιχεία της πτώχευσης, η πρώτη κατοικία δεν μπορεί να σφραγιστεί από τον σύνδικο αλλά τίθεται στον οφειλέτη προθεσμία έξι (6) μηνών για την απόδοση της κατοχής της κατοικίας του.
ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ: ΕΝΕΓΓΥΟΙ ΠΙΣΤΩΤΕΣ
Στις πτωχεύσεις «μεγάλου αντικειμένου» περιορίζεται χρονικά το προνόμιο των ενέγγυων πιστωτών για την εκποίηση υπέγγυων στοιχείων του ενεργητικού της πτώχευσης, κατ’ άρθρο 86, παρ.2, μόνο κατά τη διάρκεια των πρώτων εννέα (9) μηνών μετά την κήρυξη της πτώχευσης (σύμφωνα με την παρ. 3 αρ. 101) και μόνο εφόσον με την πτωχευτική απόφαση δεν έχει διαταχθεί η εκποίηση του ενεργητικού της επιχείρησης ως λειτουργικού συνόλου (ή και κατά κλάδους) σύμφωνα με το την παρ. 3 του αρ. 101 του Ν.4738/2020. Αντίθετα, στις πτωχεύσεις «μικρού αντικειμένου» το προνόμιο των ενέγγυων πιστωτών παραμένει ως έχει, δηλαδή μπορούν να προβαίνουν σε πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης επί υπέγγυων περιουσιακών στοιχείων οποτεδήποτε, άνευ αντίστοιχων χρονικών περιορισμών.
ΕΚΠΟΙΗΣΗ ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ: ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗΣ
Η εκποίηση των περιουσιακών στοιχείων της πτώχευσης, σύμφωνα με το άρ. 158, παρ. 5, πραγματοποιείται μέσω δημόσιου πλειοδοτικού διαγωνισμού ο οποίος διεξάγεται εφεξής ηλεκτρονικά μέσω της πλατφόρμας «e–auction», σε αντίθεση με το προϊσχύον θεσμικό πλαίσιο του Ν.3588/2007, όπου η πλειοδοτική διαδικασία διεξαγόταν στο πτωχευτικό δικαστήριο ενώπιον του εισηγητή της πτώχευσης ,με φυσική παρουσία των υποψήφιων πλειοδοτών και με κατάθεση ενσφράγιστων προσφορών.
ΕΚΠΟΙΗΣΗ ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ: ΕΚΠΟΙΗΣΗ ΩΣ ΣΥΝΟΛΟ Η’ ΚΑΤΑ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΣΥΝΟΛΑ
Στο προϊσχύον θεσμικό πλαίσιο η απόφαση για την εκποίηση του ενεργητικού της πτώχευσης ως σύνολο ή κατά επιμέρους λειτουργικά σύνολα (κλάδους) – αντί για την συνήθη κατ’ ιδίαν εκποίηση των επιμέρους περιουσιακών στοιχείων της πτωχευτικής περιουσίας – λαμβανόταν μετά την κήρυξη της πτώχευσης – συγκεκριμένα μετά την επαλήθευση των απαιτήσεων – από τη συνέλευση των πιστωτών με πλειοψηφία επί του συνόλου των απαιτήσεων.
Με τις νέες διατάξεις του άρθρου 79, παρ.1 και άρθρου 81, παρ. 1, η αντίστοιχη απόφαση λαμβάνεται από το πτωχευτικό δικαστήριο κατά την συζήτηση της αίτησης πτώχευσης εφόσον έχει υποβληθεί σχετικό αίτημα – με το δικόγραφο της αίτησης πτώχευσης ή με πρόσθετη παρέμβαση κατά την συζήτηση – από πιστωτές οι οποίοι εκπροσωπούν τουλάχιστον το τριάντα τοις εκατό (30%) του συνόλου των απαιτήσεων, στους οποίους περιλαμβάνονται και ενέγγυοι πιστωτές, οι οποίοι εκπροσωπούν τουλάχιστον το είκοσι τοις εκατό (20 %) του συνόλου των ενέγγυων απαιτήσεων.
Η δυνατότητα εκποίησης του ενεργητικού ως σύνολο ή κατά επιμέρους λειτουργικά σύνολα με τις προϊσχύουσες διατάξεις απαιτούσε ως προϋπόθεση η εκτιμώμενη αξία του ενεργητικού να υπερέβαινε ή να ισούταν με ένα εκατομμύριο ευρώ (1.000.000 €). Αντίθετα, με τις νέες διατάξεις του άρθρου 159, η εν λόγω προϋπόθεση δεν ισχύει και προβλέπεται ότι ο πλειοδοτικός διαγωνισμός εκκινεί χωρίς τιμή πρώτης προσφοράς και οι πιστωτές διατηρούν το δικαίωμα να απορρίψουν την προσφορά του πλειοδότη ή να ζητήσουν βελτιωμένη προσφορά.
ΣΥΝΔΙΚΟΣ: ΥΠΟΔΕΙΞΗ ΠΡΟΣΩΠΟΥ
Με το προϊσχύον καθεστώς ως σύνδικος οριζόταν, μετά την κήρυξη της πτώχευσης, υποχρεωτικά πρόσωπο της ελεύθερης επιλογής του πτωχευτικού δικαστηρίου από κατάλογο πιστοποιημένων προσώπων. Με τις νέες διατάξεις, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρ. 79 και σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρ. 137, προβλέπεται ότι η αναφορά προτεινόμενου συνδίκου είναι απαραίτητο στοιχείο της αίτησης πτώχευσης όταν υποβάλλεται από πιστωτή ή πιστωτές και πρέπει να συνοδεύεται από σχετική δήλωση του επιλεγόμενου προσώπου περί μη ύπαρξης κωλύματος διορισμού αλλά και αποδοχής αυτού. Η αναφορά του προτεινόμενου συνδίκου δεν απαιτείται όταν την αίτηση υποβάλλει ο οφειλέτης και η αίτηση περιέχει δήλωση ότι δεν βρέθηκε υποψήφιος σύνδικος που να αποδέχεται το διορισμό του.
ΣΥΝΔΙΚΟΣ: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ & ΕΞΟΔΩΝ
Αναφορικά με τη διαχείριση των απαιτήσεων και των εξόδων της πτωχευτικής διαδικασίας, κατ’ άρθρο 144, προβλέπονται νέες αρμοδιότητες αλλά και υποχρεώσεις για τον σύνδικο. Ενδεικτικά αναφέρουμε την υποχρέωση διάθεσης στον εισηγητή της πτώχευσης και στους πιστωτές κατάστασης κινήσεων του ειδικού τραπεζικού λογαριασμού της πτώχευσης, την δυνατότητα υπό προϋποθέσεις λήψης χρηματοδότησης για την κάλυψη δαπανών της πτώχευσης, την ηλεκτρονική ανάρτηση και επικαιροποίηση πίνακα πτωχευτικών πιστωμάτων κλπ.
ΑΣΚΗΣΗ ΚΥΡΙΑΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ: ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ
Οι κύριες παρεμβάσεις, στις λοιπές πτωχευτικές διαδικασίες πλην «μικρού αντικειμένου», ασκούνται εφεξής υποχρεωτικά με αυτοτελές δικόγραφο (με ποινή απαραδέκτου) το αργότερο τρεις (3) εργάσιμες ημέρες πριν από την δικάσιμο, και συνεκδικάζονται υποχρεωτικά με την αίτηση και τις τυχόν ασκηθείσες πρόσθετες παρεμβάσεις, σύμφωνα με το άρθρο 130. Επίσης, η άσκηση κύριας παρέμβασης με αυτοτελές δικόγραφο σε διαφορετική δικάσιμο, δεν αποτελεί λόγο αναβολής της συζήτησης της αίτησης κατά την ορισθείσα δικάσιμο. Υπενθυμίζεται ότι το προϊσχύον θεσμικό πλαίσιο προέβλεπε δυνατότητα άσκησης κύριας παρέμβασης με προφορική δήλωση κατά την δικάσιμο, η οποία καταχωριζόταν στα πρακτικά. Σύμφωνα και με την αιτιολογική έκθεση του νόμου, η αλλαγή αυτή επιβλήθηκε από το νομοθέτη προκειμένου να αποτρέψει τον αιφνιδιασμό των αρχικών διαδίκων αλλά και του πτωχευτικού δικαστηρίου, με ογκοδέστατα, πολλές φορές, δικόγραφα κυρίων παρεμβάσεων, τα οποία σύμφωνα με την κοινή πείρα κατατίθενται στο ακροατήριο την ημέρα της συζήτησης της αίτησης. Η εν λόγω δυνατότητα άσκησης παρέμβασης με προφορική δήλωση διατηρείται μόνο για τις πρόσθετες παρεμβάσεις.
Ο αρμόδιος Προϊστάμενος ΚΕΑΟ εισηγείται στον πληρεξούσιο /συνεργαζόμενο δικηγόρο ή στο Γραφείο Νομικού Συμβούλου για την άσκηση ή μη κύριας παρέμβασης.
ΑΝΑΓΓΕΛΙΑ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ: ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ & ΠΡΟΝΟΜΙΟ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΚΑΙ e-ΕΦΚΑ
Η προθεσμία αναγγελίας των πτωχευτικών απαιτήσεων , κατ’ άρθρο 153 , διευρύνεται από έναν (1) σε τρεις (3) μήνες, και εκκινεί από τη δημοσιοποίηση της κήρυξης της πτώχευσης στο ΗΜΦ. Κατ’ εξαίρεση και σύμφωνα με την παρ.1 του άρ. 153 , οι απαιτήσεις του Δημοσίου και κατ’ επέκταση και του e-Ε.Φ.Κ.Α. -ως φορέας Δημοσίου- αναγγέλλονται χωρίς τον χρονικό περιορισμό των τριών μηνών (3) που προβλέπεται για τους άλλους πιστωτές , το αργότερο όμως μέχρι τη σύνταξη του τελευταίου πίνακα διανομής και συμμετέχουν μόνο σε διανομές που δεν έχουν διαταχθεί μέχρι την αναγγελία τους.
Επίσης , ρητά ορίζεται ότι οι αναγγελλόμενες απαιτήσεις του Δημοσίου και κατ’ επέκταση και του e-ΕΦΚΑ, δεν υπόκεινται σε επαλήθευση του άρθρου 155. Η προθεσμία της αναγγελίας των απαιτήσεων αναστέλλεται από την 1η έως την 31η Αυγούστου. Τυχόν επίδοση αναγγελίας κατά τη διάρκεια του Αυγούστου είναι άκυρη.
Η αναγγελία των απαιτήσεων στις πτωχεύσεις του ν.4738/20, σύμφωνα με την παρ.1 του άρ.154, γίνεται στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας και αναρτάται υπογεγραμμένη στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΗΜΦ, από τον εξουσιοδοτημένο για αυτό υπάλληλο της υπηρεσίας ΚΕΑΟ. Στην αναγγελία ο πιστωτής αναφέρει τις απαιτήσεις του καθώς και το αν η απαίτησή του έχει προνομιακό χαρακτήρα ή εμπράγματη ασφάλεια (τυχόν υποθήκες αλλά και κατασχέσεις που έχουν επιβληθεί), το οποίο πρέπει να σημειώνεται δίπλα στο χρέος, το οποίο διασφαλίζουν ( αρ.154, παρ.1).
Ωστόσο, μέχρι να τεθεί σε πλήρη εφαρμογή το ΗΜΦ, με την έκδοση της ΚΥΑ κατ΄ εξουσιοδότηση του άρ. 265, παρ.8 του ν.4738/20, για να παρέχεται η δυνατότητα ανάρτησης της αναγγελίας στο ΗΜΦ, εξακολουθούν να ισχύουν τα όσα προβλέπονται στο άρθρο 62 του ΚΕΔΕ για επίδοση της αναγγελίας των απαιτήσεων του Φορέα στο γραμματέα του πτωχευτικού δικαστηρίου και στο σύνδικο/διαχειριστή φερεγγυότητας της πτώχευσης με δικαστικό επιμελητή ή υπάλληλο της Υπηρεσίας.
ΑΥΤΟΔΙΚΑΙΗ ΠΕΡΑΤΩΣΗ ΤΗΣ ΠΤΩΧΕΥΣΗΣ: ΜΕΓΙΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ
Σύμφωνα με την παρ.1 του άρθρου 189 του Ν.4738/2020 η περάτωση της πτώχευσης επέρχεται:
α) με την εκποίηση όλων των στοιχείων του ενεργητικού και τη διανομή του προϊόντος των εκποιήσεων στους πιστωτές .
β) με την παύση εργασιών λόγω της έλλειψης ενεργητικού για τη συνέχιση της διαδικασίας. Η περάτωση επέρχεται ένα μήνα (1) μετά τη δημοσιοποίηση της δικαστικής απόφασης.
γ) με την εξόφληση όλων των πτωχευτικών πιστωτών.
δ) αυτοδίκαια και χωρίς άλλη διατύπωση μετά την παρέλευση (5) ετών από την κήρυξή της, εφόσον δεν συντρέξουν οι προαναφερόμενοι λόγοι περάτωσης, με αντίστοιχη δυνατότητα παράτασης σε περίπτωση ανακοπής κατά πίνακα διανομής. Τα αποτελέσματα της περάτωσης επέρχονται μετά πάροδο ενός (1) μηνός από τη δημοσιοποίηση της απόφασης περάτωσης στο ΗΜΦ.
Σε σχέση με το προϊσχύον καθεστώς του Ν.3588/07, διαφοροποιείται η αυτοδίκαιη περάτωση της πτώχευσης, η οποία επερχόταν μετά την παρέλευση δέκα (10) ετών από την έναρξη της ένωσης των πιστωτών είτε μετά την παρέλευση δεκαπέντε (15) ετών από την κήρυξη της πτώχευσης, όποιο από τα δύο επερχόταν τελευταίο.
Κατά τα ανωτέρω χρονικά σημεία της περάτωσης αρχίζει νέα παραγραφή των απαιτήσεων του Δημοσίου-Φορέων του Δημοσίου ως πτωχευτικού πιστωτή, η οποία διακόπηκε με την αναγγελία τους (άρθρο 138 το Ν.4270/2014, όπως ισχύει). Ειδικότερα η διακοπή της παραγραφής που συντελέστηκε με την επίδοση της αναγγελίας σε πτώχευση ,αρχίζει εκ νέου με την περάτωση της πτώχευσης.
Κατά συνέπεια οι αρμόδιες υπηρεσίες ΚΕΑΟ, μόλις λαμβάνουν γνώση του τρόπου περάτωσης της πτώχευσης, θα καταχωρίζουν άμεσα την περάτωση στο ΟΠΣ (η οποία αποτελεί διακοπτικό λόγο παραγραφής) και θα προχωρούν στη λήψη μέτρων αναγκαστικής είσπραξης και κατά της εναπομείνασας πτωχευτικής περιουσίας και κατά της μεταπτωχευτικής.
ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΠΤΩΧΕΥΣΗΣ: ΛΥΣΗ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ
Καινοτόμο στοιχείο των νέων διατάξεων του άρθρου 103 παρ. 1 και 2, σε σχέση με το προϊσχύον θεσμικό πλαίσιο αποτελεί η διαφοροποίηση των συνεπειών της πτώχευσης ως προς τις εκκρεμείς αμφοτεροβαρείς συμβάσεις. Συγκεκριμένα, με τις προϊσχύουσες διατάξεις η κήρυξη της πτώχευσης δεν επηρέαζε την ισχύ των εκκρεμών συμβάσεων οι οποίες διατηρούνταν σε ισχύ. Ωστόσο, με τις νέες διατάξεις προβλέπεται ότι αυτές λύονται αυτόματα και αζήμια την εξηκοστή (60η) ημέρα από την κήρυξη της πτώχευσης εφόσον εφαρμόζεται στην πτώχευση η κατ’ιδίαν εκποίηση των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη, εκτός αν ο σύνδικος δηλώσει εγγράφως ότι επιθυμεί την άμεση λύση τους ή εναλλακτικά τη συνέχισή τους, εφόσον κατά την κρίση του συνδίκου, εξυπηρετούν την ομαλή εξέλιξη των εργασιών της πτώχευσης ή τη βελτίωση της αξίας ρευστοποίησης στοιχείων του ενεργητικού.
Εάν η απόφαση πτώχευσης προβλέπει την εκποίηση του συνόλου του ενεργητικού της επιχείρησης ή των επιμέρους λειτουργικών συνόλων αυτής , η κήρυξή της δεν επιφέρει τη λύση των συμβάσεων και ο σύνδικος δικαιούται να δηλώσει εγγράφως προς τον αντισυμβαλλόμενο να επιλέξει τη συνέχιση ή μη της σύμβασης.
ΑΝΑΣΤΟΛΗ ΑΤΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΔΙΩΚΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ
Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρ. 100 του ν.4738/20 από την κήρυξη της πτώχευσης (ήτοι από την έκδοση της πτωχευτικής απόφασης) αναστέλλονται αυτοδίκαια όλα τα ατομικά καταδιωκτικά μέτρα των πτωχευτικών πιστωτών κατά του οφειλέτη προς ικανοποίηση ή εκπλήρωση των πτωχευτικών απαιτήσεών τους. Ειδικότερα, απαγορεύονται τα μέτρα διοικητικής εκτέλεσης (κατασχέσεις, πλειστηριασμοί ) και τα μέτρα διασφάλισης των οφειλών (υποθήκες) καθ’ όλη τη διάρκεια της πτώχευσης ,δηλαδή από ην κήρυξή της έως και την ανάκληση ή περάτωση αυτής. Πράξεις που διενεργούνται κατά παράβαση των αναστολών που προβλέπονται στο άρθρο 100 είναι απολύτως άκυρες.
ΚΑΤΑΣΧΕΣΕΙΣ ΕΙΣ ΧΕΙΡΑΣ ΤΡΙΤΟΥ ΠΡΙΝ ΑΠΌ ΤΗΝ ΚΗΡΥΞΗ ΤΗΣ ΠΤΩΧΕΥΣΗΣ
Με τις διατάξεις του άρ.100 παρ. 2 του Ν.4738/2020 προσδιορίζεται ρητά ότι σε περίπτωση που έχουν επιβληθεί κατασχέσεις εις χείρας τρίτου πριν από την κήρυξη της πτώχευσης (ήτοι την έκδοση απόφασης πτώχευσης) δεν επηρεάζονται τα δικαιώματα του κατάσχοντος επί των μελλοντικών απαιτήσεων του οφειλέτη, οι οποίες εκχωρήθηκαν με την κατάσχεση αλλά δεν έχουν ακόμα γεννηθεί. Κατά συνέπεια η κήρυξη της πτώχευσης δεν συνεπάγεται την άρση ή αναστολή των κατασχέσεων που έχουν επιβληθεί πριν από την κήρυξή της σε σχέση με μελλοντικές απαιτήσεις του καθ’ ου που έχουν κατασχεθεί.
ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΟΦΕΙΛΕΤΗ – ΠΡΟΣΦΥΓΗ ΠΙΣΤΩΤΗ
Προβλέπεται εφεξής απαλλαγή του οφειλέτη από το υπόλοιπο των πτωχευτικών του χρεών, σύμφωνα με τα άρθρα 192-196, με δυνατότητα άσκησης προσφυγής από τους πιστωτές του, σε αντίθεση με το προϊσχύον καθεστώς όπου προβλεπόταν απαλλαγή μετά από έκδοση σχετικής απόφασης του πτωχευτικού δικαστηρίου μετά από αίτηση του οφειλέτη. Ειδικότερα για οφειλέτες των οποίων η πτώχευση προκάλεσε την απώλεια της κύριας κατοικίας τους ή πάγιου περιουσιακού τους στοιχείου ή στοιχείων που ως αξία ισούνται κατ’ ελάχιστον προς το 10% του συνολικού τους χρέους,τότε η απαλλαγή έρχεται μετά την πάροδο μόνο ενός (1) έτους από την κήρυξη της πτώχευσης.
Πηγή: https://www.e-forologia.gr/
