Χειρισμός κρατικών ενισχύσεων με τη μορφή επιδότησης παγίων δαπανών, επιδότησης τόκων υφιστάμενων δανείων και συνεισφοράς του δημοσίου με το πρόγραμμα ΓΕΦΥΡΑ

Φορολογικός χειρισμός κρατικών ενισχύσεων με τη μορφή επιδότησης παγίων δαπανών, επιδότησης τόκων υφιστάμενων δανείων και συνεισφοράς του Δημοσίου για την αποπληρωμή επιχειρηματικών δανείων με το πρόγραμμα «ΓΕΦΥΡΑ 2»

www.solcrowe.gr

ΕΡΩΤΗΜΑ

Φορολογικός χειρισμός κρατικών ενισχύσεων που νομοθετήθηκαν την περίοδο 2020-2021 για την αντιμετώπιση των συνεπειών του κινδύνου διασπο­ράς του κορωνοϊού COVID-19, και λήφθηκαν στο φορολογικό έτος 2021 με τη μορφή:

· Επιδότηση παγίων δαπανών

· Επιδότηση τόκων υφιστάμενων δανείων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων

· Επιδότηση προγράμματος «ΓΕΦΥΡΑ 2»

ΓΝΩΜΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

Η Γνώμη της Φορολογικής Επιτροπής σχετικά με το παραπάνω ερωτήμα είναι η εξής:

Επιδότηση παγίων δαπανών

– Στις διατάξεις του άρθρου 21 του Ν.4172/2013 ορίζεται:

«(…)

2. Το κέρδος από επιχειρηματική δραστηριότητα προσδιορίζεται για κάθε φορολογικό έτος με βάση το λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης, ο οποίος συντάσσεται σύμφωνα με τα λογιστικά πρότυπα που προβλέπονται στην ελληνική νομοθεσία.».

– Στις παρ. 1 και 2 του άρθρου 47 του Ν. 4172/2013 με θέμα «Κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα» ορίζονται τα εξής:

«1. Το κέρδος από επιχειρηματική δραστηριότητα προσδιορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κεφα­λαίου Γ’ , του Μέρους Δεύτερου («Φόρος Εισοδήμα­τος Φυσικών Προσώπων») του Κ.Φ.Ε., εκτός από τις περιπτώσεις όπου ορίζεται διαφορετικά στο πα­ρόν κεφάλαιο.

Σε περίπτωση κεφαλαιοποίησης ή διανομής κερδών για τα οποία δεν έχει καταβληθεί φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων ή νομικών οντοτήτων, το ποσό που διανέμεται ή κεφαλαιοποιείται φορολογείται σε κάθε περίπτωση ως κέρδος από επιχειρηματική δραστηριότητα, ανεξάρτητα από την ύπαρξη φορο­λογικών ζημιών.

2. Όλα τα έσοδα που αποκτούν τα νομικά πρόσωπα και οι νομικές οντότητες που αναφέρονται στις πε­ριπτώσεις του άρθρου 45 θεωρούνται έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα. (…)».

– Στις διατάξεις του άρθρο 29 του Ν. 4772/5.2.2021, σχετικά με το προσωρινό μέτρο κρατικής ενίσχυσης επιχειρήσεων με τη μορφή επιδότησης παγίων δαπανών, ορίζονται τα εξής:

«1. Σε επιχειρήσεις που επλήγησαν οικονομικά λό­γω της εμφάνισης και διάδοσης του κορωνοϊού COVID-19, δύναται να χορηγείται ενίσχυση, με τη μορφή της «επιδότησης παγίων δαπανών» στο πλαίσιο της στήριξης για μη καλυπτόμενες πάγιες δαπάνες επιχειρήσεων.

2. Η ενίσχυση χορηγείται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην υπό στοιχεία C (2020) 1863 της 19ης Μαρτίου 2020 Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Προσωρινό πλαίσιο για τη λήψη μέτρων κρατικής ενίσχυσης με σκοπό να στηριχθεί η οικονομία κατά τη διάρκεια της τρέχουσας έξαρσης της νόσου COVID-19», και κατόπιν έγκρισης του σχετικού κα­θεστώτος ενίσχυσης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

3. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, μετά από εισήγηση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., καθορίζονται η μορφή της ενίσχυσης, οι δικαιούχοι, το μέσο, το ύψος, η μεθοδολογία προσδιορισμού και η ένταση της ενίσχυσης, ο προσδιορισμός των επιλέξιμων παγίων δαπανών, η επιλέξιμη περίοδος πραγματο­ποίησης των μη καλυπτόμενων παγίων δαπανών, οι προϋποθέσεις χορήγησής της, η διαδικασία υποβο­λής σχετικής αίτησης, τα απαιτούμενα στοιχεία και δικαιολογητικά, η διαδικασία χορήγησης της ενίσχυ­σης, οι υποχρεώσεις των δικαιούχων, ο μηχανισμός διασφάλισης μη υπέρβασης της μέγιστης έντασης ενίσχυσης και κάθε άλλο συναφές ζήτημα για την εφαρμογή του παρόντος.

4. Η ενίσχυση με τη μορφή της «επιδότησης παγίων δαπανών» είναι ακατάσχετη, αφορολόγητη και δεν συμψηφίζεται με οποιαδήποτε οφειλή.».

– Στην απάντηση του ΣΛΟΤ 1961/2021 με θέμα «Λογιστικός χειρισμός της Επιδότησης Παγίων Δαπανών» αναφέρονται και τα εξής:

«Στο Παράρτημα Α του ν. 4308/2014, αναφέρεται:

Κρατικές Επιχορηγήσεις: Ενίσχυση από το κράτος με την μορφή μεταφοράς πόρων σε μια οντότητα, σε ανταπόδοση για παρελθούσα ή μελλοντική συμ­μόρφωση με συγκεκριμένες συνθήκες που σχετίζο­νται με τις λειτουργικές της δραστηριότητες. Δεν πε­ριλαμβάνονται στις κρατικές επιχορηγήσεις εκείνες οι μορφές κρατικής ενίσχυσης στις οποίες δεν μπο­ρεί εύλογα να αποδοθεί μια αξία καθώς και συναλ­λαγές με το κράτος, οι οποίες δεν μπορούν να δια­κριθούν από τις συνήθεις εμπορικές συναλλαγές της οντότητας».

Ωστόσο, η ενίσχυση μέσω του προγράμματος «επι­δότησης παγίων δαπανών», δεν χορηγείται στις δικαιούχους οικονομικές οντότητες που επλήγησαν από τον Covid – 19, έναντι κάποιας παρελθούσας ή αναμενόμενης ανταπόδοσης, αλλά έχει ως αποκλει­στικό σκοπό την τόνωση της ρευστότητας και την οικονομική στήριξή τους (Κ.Υ.Α. ΓΔΟΥ 808/26-07-2021).

Για τις ενισχύσεις της μορφής αυτής, στην παρά­γραφο 21 του ΔΛΠ 20 αναφέρεται ότι:

«Σε ορισμένες περιπτώσεις, η παροχή κρατικής επιχορήγησης μπορεί να δίδεται ως άμεση οικονο­μική ενίσχυση της οικονομικής οντότητας και όχι ως κίνητρο για την ανάληψη συγκεκριμένης δαπάνης. Τέτοιες επιχορηγήσεις μπορεί να περιορίζονται σε μια συγκεκριμένη οικονομική οντότητα και να μην είναι διαθέσιμες σε μία ολόκληρη κατηγορία δικαιού­χων. Οι περιπτώσεις αυτές μπορεί να απαιτούν την αναγνώριση της επιχορήγησης στα αποτελέσματα κατά την περίοδο στην οποία η οικονομική οντότητα δικαιούται να την εισπράξει μαζί με γνωστοποίηση που να διασφαλίζει την πλήρη κατανόηση των επι­δράσεών της».

Υπό την έννοια αυτή, η «επιδότηση παγίων δαπα­νών» χαρακτηρίζεται ως κρατική ενίσχυση (ευεργέ­τημα/έσοδο) και πρέπει να καταχωρίζεται, στην λο­γιστική βάση στον λογαριασμό 74.03 «Ειδικές επι­χορηγήσεις επιδοτήσεις», για τις επιχειρήσεις που ακολουθούν το σχέδιο λογαριασμών του Ελληνικού Γενικού Λογιστικού Σχεδίου (Ε.Γ.Λ.Σ.) ή στον λογα­ριασμό 71.03 «Επιχορηγήσεις λοιπών εξόδων» του Σχεδίου Λογαριασμών του ν. 4308/2014 (Ε.Λ.Π.).»

– Στην Ε.2040/2022 με την οποία δόθηκαν οδηγί­ες για τη συμπλήρωση και την εκκαθάριση της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων φορολογι­κού έτους 2021, αναφέρονται τα εξής:

« (…) 8. Στους κωδικούς 495, 480, 474, 458, 465, 466, 470, 463, 467, 459, 468, 471, 469, 559, 752, 475, 473, 462, 476, 479, 477, 478, 488, 496, 497, 498, 499, 503, 504, 508, 509, 511, 512, 513 και 514 αναγράφονται τα έσοδα που με βάση τις αναφερό­μενες, στους οικείους κωδικούς, διατάξεις του Κ.Φ.Ε. απαλλάσσονται του φόρου εισοδήματος. Επισημαίνεται ότι οι ως άνω κωδικοί συμπληρώνο­νται χωρίς να ελέγχεται η επάρκεια κερδών με βάση το ποσό του κωδικού 016. Σε περίπτωση που μετά την αφαίρεση των ως άνω κωδικών από τον κωδικό 024 προκύψει ζημία, η ζημία αυτή αναγνωρίζεται φορολογικά. Τα ίδια ισχύουν και στην περίπτωση που προσαυξάνονται οι ζημίες του κωδικού 224 λό­γω της αφαίρεσης των πιο πάνω κωδικών.

(…)

λδ) Στον κωδικό 513 καταχωρείται το άθροισμα του υποπίνακα 10Α «Αφορολόγητα έσοδα για τα οποία έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της παρ. 1 του αρ. 47 του ν. 4172/2013» του Πίνακα 10 «Αφορολόγητα έσοδα από έκτακτα γεγονότα». Ο υποπίνακας αυτός συμπληρώνεται από τα νομικά πρόσωπα και νομι­κές οντότητες τα οποία αποκτούν έσοδα τα οποία δεν υπόκεινται σε φορολογία εισοδήματος βάσει ειδικότερων διατάξεων νόμων για τα οποία κατά το χρόνο διανομής ή κεφαλαιοποίησής τους έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 47 του Κ.Φ.Ε.

Ειδικότερα: (…)

(iv) Στον κωδικό 004 του υποπίνακα συμπληρώνε­ται η ενίσχυση με τη μορφή επιδότησης παγίων δα­πανών, στο πλαίσιο της στήριξης για τις μη καλυ­πτόμενες δαπάνες σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 29 του ν.4772/2021.(…)».

Από το συνδυασμό των ανωτέρω προκύπτει ότι:

• H «επιδότηση παγίων δαπανών» χαρακτηρίζεται ως κρατική ενίσχυση (ευεργέτημα/έσοδο) και πρέπει να καταχωρηθεί, στην λογιστική βάση, σε λογαριασμό εσόδου.

• Το ποσό της ενίσχυσης είναι αφορολόγητο και κατά το χρόνο της διανομής ή κεφαλαιοποίησής του υπάγεται σε φόρο σύμφωνα με τα οριζό­μενα στις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 47 του Ν.4172/2013.

Επιδότηση τόκων υφιστάμενων δανείων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων πληττόμενων από COVID-19

– Στις διατάξεις του άρθρου 6 της από 20.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου «Κατεπείγο­ντα μέτρα για την αντιμετώπιση των συνεπειών του κινδύ­νου διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, τη στήριξη της κοινωνίας και της επιχειρηματικότη­τας και τη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας της αγο­ράς και της δημόσιας διοίκησης», όπως κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4683/2020, θε­σπίστηκε χρημα­τοδότηση δράσεων ενίσχυσης των επιχειρήσεων ορίστηκε ότι:

«Άρθρο έκτο – Χρηματοδότηση δράσεων ενί­σχυσης των επιχειρήσεων

Δράσεις ενίσχυσης των επιχειρήσεων, οι οποίες πλήττονται από τη διασπορά του κορωνοϊού COVID-19, και τα μέτρα για την ανάσχεση αυτής μπορούν να χρηματοδοτούνται από το εθνικό ή το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος του Προγράμ­ματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ). Με από­φαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσε­ων εγκρίνονται οι προκηρύξεις των δράσεων ενίσχυσης, οι οποίες ορίζουν τους δικαιούχους των ενισχύσεων, τις επι­λέξιμες δαπάνες, τις προϋποθέσεις και τα κριτήρια υπαγωγής, τις σχετικές προθεσμίες, τις αρμόδιες για την υλο­ποίηση Υπηρεσίες, καθώς και κάθε άλλο ειδικό­τερο θέμα.».

– Κατ’ εξουσιοδότηση της παραπάνω διάταξης εκδόθηκε στη συνέχεια και η Υπουργική από­φαση με Αριθμ. 24101/2021 «Πρόσκληση για τον Β’ Κύκλο Επιδότησης Τόκων Υφιστάμενων Δανείων Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων Πληττόμενων από τα μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας της νόσου COVID- 19» (ΦΕΚB’757/25.02.2021) με την οποία εγκρίθηκε η προκήρυξη των δράσεων ενίσχυσης για το έτος 2021, στην οποία αναφέ­ρονται και τα εξής:

«(…) 6. ΕΠΙΛΕΞΙΜΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ – ΠΡΟΫΠΟ­ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΠΡΑΞΕΩΝ – ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗ­ΣΗΣ – ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ

1. Η δημόσια χρηματοδότηση καλύπτει τους συμβατικούς τόκους καθώς και την αναλογούσα εισφορά του ν. 128/1975 των δανείων των επι­λέξιμων επιχειρήσεων, και ειδικότερα επιχειρη­ματικών δανείων τακτής λήξης (όπως αποτυπώ­νεται στη σχετική υπογεγραμμένη δανειακή σύμ­βαση), ομολογιακών δανείων (όπως αποτυπώ­νεται στη σχετική υπογεγραμμένη δανειακή σύμ­βαση), περι­λαμβανομένων και των κοινοπρακτι­κών δανείων και συμβάσεων πίστωσης (ανοι­κτών αλληλόχρεων λο­γαριασμών), περιλαμβα­νομένων επίσης:

(α) τιτλοποιημένων δανείων και πιστώσεων (άρ­θρο 10 του ν. 3156/2003),

(β) δανείων και πιστώσεων που έχουν μεταβιβαστεί λόγω πώλησης (άρθρα 1-3 του ν. 4354/2015),

(γ) δανείων τη διαχείριση των οποίων έχει αναλάβει Ειδικός Εκκαθαριστής των υπό ειδική εκκαθάριση χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων – αποτελώντας σή­μερα το διαχειριστικό όχημα ειδικής εκκαθάρισης, όπως ορίζεται στις διατάξεις του ν. 4261/2014,

(…)

5. Πέραν των αναφερομένων στην Παράγραφο (1) τύπων δανειακών συμβάσεων (επιχειρηματι­κά δά­νεια τακτής λήξης και ομολογιακά δάνεια) δεν είναι επιλέξιμος άλλος τύπος δανειακής σύμβασης, όπως ενδεικτικά και όχι περιοριστικά αναφέρονται σύμβα­ση καταναλωτικού δανείου, σύμβαση στεγαστικού δανείου, σύμβαση δανεί­ου με παρακράτηση κυριό­τητας.

(…)

9. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΑΞΕΩΝ – ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΗΣ

Η αξιολόγηση των αιτήσεων χρηματοδότησης ακο­λουθεί την άμεση διαδικασία και γίνεται από τα Χρη­ματοπιστωτικά Ιδρύματα μέσω του ΠΣΚΕ κατά τη σειρά υποβολής τους στο σύστημα.

Ειδικότερα, – α. Οι αιτήσεις χρηματοδότησης οι οποίες κατά το προηγούμενο στάδιο υποβλήθηκαν ηλεκτρονικά και οριστικοποιήθηκαν σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Κεφάλαιο 7 είναι διαθέσιμες προς επιβεβαίωση της τήρησης των τυπικών προϋποθέ­σεων από τα αρμόδια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, ενώ μέσω του ΠΣΚΕ τα στοιχεία των αιτήσεων είναι διαθέσιμα (σε διάφορες μορφές) για την χρήση τους από τους εμπλεκόμενους φορείς.

– β. Βάσει των στοιχείων που έχουν εισαχθεί στο ΠΣΚΕ τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα επιβεβαιώ­νουν την τήρηση ή μη των τυπικών προϋποθέσεων του Κεφαλαίου 4, βάσει των αναγραφόμενων στα δικαιολογητικά που επισυνάπτουν οι αιτούντες στο ΠΣΚΕ και ενημερώνουν το ΠΣΚΕ με το αποτέλεσμα της αξιολόγησης.

– γ. Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα προχωρούν στην καταβολή της ενίσχυσης στους αιτούντες – λή­πτες της ενίσχυσης, σε μηνιαία βάση σύμφωνα με τις προβλέψεις της οικείας δανειακής σύμβασης, ενημερώνοντας για το ποσό της καταβληθείσας επι­χορήγησης το ΠΣΚΕ με τον προσφορότερο τρόπο. Σε περίπτωση που η δανειακή / πιστωτική σύμβαση δεν προβλέπει μηνιαίες καταβολές αλλά καταβολές μεγαλύτερου διαστήματος, καταβάλλονται κατ’ ανα­λογία για το χρονικό διάστημα που αντιστοιχεί στην παρούσα απόφαση.

(…)»

-Στο άρθρο 23 της Λογιστικής οδηγίας των ΕΛΠ «Κρατικές επιχορηγήσεις και αναβαλλόμενοι φό­ροι» αναφέρονται και τα εξής:

«23.1.1 Σύμφωνα με τον ορισμό του Παραρτήματος Α του νόμου, κρατική επιχορήγηση είναι οι πόροι που το κράτος διαθέτει σε μια οντότητα, ως αντάλ­λαγμα για παρελθούσα ή μελλοντική συμμόρφωση προς συγκεκριμένες συνθήκες που σχετίζονται με τις λειτουργικές της δραστηριότητες. Οι κρατικές επιχορηγήσεις μπορεί να αφορούν είτε την απόκτη­ση περιουσιακών στοιχείων είτε την επιχορήγηση εξόδων.

(…)

23.2.1 Οι κρατικές επιχορηγήσεις εξόδων μεταφέ­ρονται στα αποτελέσματα ως έσοδα (ή ως μειωτικό στοιχείο του κόστους) στην περίοδο στην οποία οι δαπάνες που επιχορηγήθηκαν βαρύνουν τα αποτε­λέσματα.»

Από τον συνδυασμό των ανωτέρω προκύπτουν τα εξής:

· Σύμφωνα με τον ορισμό του Παραρτήματος Α του Ν. 4308/2014 (ΕΛΠ), η κρατική ενίσχυση που παρέχεται με επιδότηση τόκων συγκε­ντρώνει τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά της επιχορήγησης, δεδομένου ότι μεταφέρονται πόροι, σε ανταπόδοση από την οικονομική οντό­τητα, για παρελθούσα ή μελλοντική συμμόρφω­ση με συγκεκριμένες συνθήκες που σχετίζονται με τις λειτουργικές της δραστηριότητες

· Το όφελος από την επιδότηση των τόκων θα κα­ταχωρηθεί στα αποτελέσματα ως έσοδο (ή ως μειωτικό στοιχείο του κόστους) στην περίοδο στην οποία οι δαπάνες τόκων που επιχορηγήθη­καν βαρύνουν τα αποτελέσματα.

· Για το ποσό της επιδότησης που αφορά τους τόκους των δανείων δεν περιλαμβάνεται, στην Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου της 20.3.2020 καθώς και στις εκδοθείσες πράξεις του Υπουρ­γού Ανάπτυξης και Επενδύσε­ων με τις οποίες εγκρίθηκαν οι προκηρύξεις των δράσεων ενί­σχυσης, διάταξη που να απαλλάσσει από τη φορολογίας εισοδήματος την επιδότηση, αλλά ούτε και στις οδηγίες συμπλήρωσης της δήλω­σης εισοδήματος του φορολογικού έτους 2021 που έχουν δοθεί με την εγκύκλιο Ε.2040/2022 υπάρχει σχετική αναφορά για την απαλλαγή από το φόρο της συγκεκριμένης επιδότησης.

Συνεπώς, το ποσό της επιδότησης τόκων υφι­στάμενων δανείων μικρών και μεσαίων επιχει­ρήσεων πληττόμενων από τα μέτρα αντιμετώ­πισης της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 φορολογείται με τις γενικές διατάξεις του Κ.Φ.Ε.

Επιδότηση προγράμματος «ΓΕΦΥΡΑ 2»

– Στο κεφάλαιο Α «ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΠΛΗΡΩΜΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΔΑ­ΝΕΙΩΝ ΓΙΑ ΔΑΝΕΙΟΛΗΠΤΕΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΠΛΗ­ΓΕΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΥΣΜΕΝΕΙΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ ΚΟ­ΡΩΝΟΪΟΥ COVID-19» του Β ΜΕΡΟΥΣ του Ν.4790/2021 περιγράφονται τα υπό τον τίτλο «ΓΕ­ΦΥΡΑ 2» μέτρα στήριξης των δανειοληπτών – μι­κρομεσαίων επιχειρήσεων, που έχουν αποδεδειγμέ­να πληγεί από την πανδημία του κορωνοϊού (δηλα­δή έχουν υποστεί 20% μείωση κύκλου εργασιών κατά το 2020 συγκριτικά με το 2019), τα οποία αφο­ρούν την επιδότηση για 8 μήνες μέρους των μηνιαί­ων δόσεων (τόσο των τόκων όσο και του κεφαλαί­ου) των επιχειρηματικών τους δανείων.

Συγκεκριμένα στις διατάξεις της παραγρ 1 του άρθρου 64 του Ν.4790/2021 καθορίζεται το πεδίο εφαρμογής των προτεινόμενων διατάξεων και τα κριτήρια επιλεξιμότητας του οφειλέτη.

«1. Το Δημόσιο συνεισφέρει, για χρονικό διάστημα, που δεν υπερβαίνει τους οκτώ (8) μήνες, από την ημερομηνία έγκρισης της κατά το άρθρο 69 του πα­ρόντος αίτησης, στις δόσεις για την αποπληρωμή των πάσης φύσεως επιχειρηματικών ή επαγγελματι­κών οφειλών προς χρηματοδοτικούς φορείς, ενερ­γών νομικών προσώπων και φυσικών προσώπων, ελεύθερων επαγγελματιών ή επιτηδευματιών ή εταί­ρων.»

Στις διατάξεις του άρθρου 70. «Διαδικασία κατα­βολής συνεισφοράς του Δημοσίου» του Ν.4790/2021 ορίζεται ότι:

«1. Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας, σύμφωνα με το άρθρο 69, η έγκριση καταβολής της συνει­σφοράς γνωστοποιείται στα αρμόδια όργανα, προ­κειμένου να εκκινήσει η καταβολή. Για την έγκριση και καταβολή της συνεισφοράς δεν απαιτείται η προσκόμιση φορολογικής ή ασφαλιστικής ενημερό­τητας του οφειλέτη.

2. Η συνεισφορά του Δημοσίου καταβάλλεται στους ειδικούς και ακατάσχετους λογαριασμούς εξυπηρέ­τησης των οφειλών που έχουν αποσταλεί στην ηλε­κτρονική πλατφόρμα. Η συνεισφορά είναι ανεκχώ­ρητη και ακατάσχετη στα χέρια του Δημοσίου ή τρί­των, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης γενικής ή ειδικής διάταξης, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς το Δημόσιο, τα νομικά πρό­σωπα δημοσίου δικαίου, τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και τα νομικά πρόσωπά τους, τα ασφαλιστικά ταμεία και τα πιστωτικά ιδρύματα. Οι λογαριασμοί πιστώνονται μόνο από το Δημόσιο με το ποσό της συνεισφοράς και χρεώνονται μόνο για την πίστωση του λογαριασμού του δανείου. Η κατα­βολή της συνεισφοράς Δημοσίου του γίνεται σε μη­νιαία βάση.

(…)»

Στις διατάξεις του άρθρου 72 του Ν.4790/2021 ορίζεται ότι:

«1. Κατά τη διάρκεια της καταβολής της συνεισφο­ράς του Δημοσίου, ο οφειλέτης έχει τις ακόλουθες υποχρεώσεις:

α) Καταβάλλει εμπρόθεσμα το ποσό της οφειλής που βαρύνει τον ίδιο. Εμπρόθεσμη θεωρείται η κα­ταβολή, που πραγματοποιείται το αργότερο κατά την καταληκτική ημερομηνία που έχει ορίσει ο χρη­ματοδοτικός φορέας. (…)

2. α) Μετά την ολοκλήρωση της καταβολής της συ­νεισφοράς του Δημοσίου, ο οφειλέτης καταβάλλει τις δόσεις της οφειλής του προσηκόντως, κατά τον χρόνο που είναι καταβλητέες, καθ’ όλην τη διάρκεια παρακολούθησης, όπως καθορίζεται στην περ. β΄, μετά τη λήξη της επιδότησης. Δεν μπορεί να θεω­ρηθεί μη προσήκουσα καταβολή η μη καταβολή συ­νολικού ποσού ύψους μίας μηνιαίας δόσης.

β) Το χρονικό διάστημα της διάρκειας παρακολού­θησης ανά κατηγορία έχει ως εξής:

βα) Για τις οφειλές της υποπερ. εα΄ της περ. ε΄ της παρ. 4 του άρθρου 64, το χρονικό διάστημα παρα­κολούθησης είναι έξι (6) μήνες.

ββ) Για τις οφειλές της υποπερ. εβ΄ της περ. ε΄ της παρ. 4 του άρθρου 64, το χρονικό διάστημα παρα­κολούθησης είναι δώδεκα (12) μήνες.

βγ) Για τις οφειλές της υποπερ. εγ΄ της περ. ε΄ της παρ. 4 του άρθρου 64, το χρονικό διάστημα παρα­κολούθησης είναι δέκα οκτώ (18) μήνες.

βδ) Για τις οφειλές των οποίων η δόση δεν είναι σε μηνιαία βάση, σε οποιαδήποτε κατηγορία της περ. ε΄ της παρ. 4 του άρθρου 64 και αν ανήκουν, το χρονικό διάστημα παρακολούθησης είναι δώδεκα (12) μήνες.

(…)»

Στις διατάξεις του άρθρου 73 «Διακοπή καταβο­λής συνεισφοράς Δημοσίου και αναδρομική έκ­πτωση» ορίζεται:

«Η συνεισφορά του Δημοσίου διακόπτεται στις ακόλουθες περιπτώσεις:

α) Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι η αίτηση έχει εγκριθεί χωρίς να πληρούνται οι προϋποθέσεις επι­λεξιμότητας.

β) Σε περίπτωση λύσης του αιτούντος νομικού προ­σώπου ή θανάτου του αιτούντος φυσικού προσώ­που.

γ) Σε περίπτωση κατά την οποία, κατόπιν τριών (3) διαδοχικών εντολών πίστωσης, δεν έχει καταστεί δυνατόν να πιστωθεί η συνεισφορά του Δημοσίου σε έναν τουλάχιστον τραπεζικό λογαριασμό.

δ) Σε περίπτωση που, κατόπιν του επανελέγχου, διαπιστωθεί ότι ο οφειλέτης δεν πληροί τις προϋπο­θέσεις χορήγησης συνεισφοράς Δημοσίου.

ε) Σε περίπτωση που ο οφειλέτης καθυστερήσει την καταβολή του ποσού που βαρύνει τον ίδιο, σύμφω­να με την περ. α΄ της παρ. 1 του άρθρου 72. Αν ο δικαιούχος δεν καταβάλλει εγκαίρως το ποσό που βαρύνει τον ίδιο, ο θιγόμενος πιστωτής ενημερώνει την ηλεκτρονική πλατφόρμα το αργότερο μέσα σε τριάντα (30) εργάσιμες ημέρες από την ημερομηνία κατά την οποία ο οφειλέτης καθυστέρησε την κατα­βολή του μέρους της οφειλής που βαρύνει τον ίδιο. Αν ο πιστωτής παραλείψει την ενημέρωση του προηγούμενου εδαφίου, υποχρεούται να επιστρέψει στο Δημόσιο τα ποσά που αυτό κατέβαλε από τον χρόνο κατά τον οποίο ο πιστωτής όφειλε να είχε ενημερώσει το Δημόσιο.

στ) Σε περίπτωση μη τήρησης των υποχρεώσεων του οφειλέτη, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο άρ­θρο 72.

ζ) Σε περίπτωση που αποδειχθεί με δημόσια έγ­γραφα ότι η αίτηση υπαγωγής είναι ψευδής και η ανακρίβεια επιδρά στην επιλεξιμότητα του αιτού­ντος.

η) Σε περίπτωση που η ενίσχυση του παρόντος, που χορηγείται σε επιχειρήσεις που δραστηριοποι­ούνται στη μεταποίηση και την εμπορία γεωργικών προϊόντων, μετακυλίεται από αυτές, εν μέρει ή εξ ολοκλήρου, σε πρωτογενείς παραγωγούς,

θ) Σε περίπτωση μη προσκόμισης των πιστοποιητι­κών της περ. β΄ της παρ. 5 του άρθρου 68 το αργό­τερο μέχρι την καταληκτική ημερομηνία που ορίζεται σε αυτήν.

2. Στις περ. α΄, δ΄, ε΄, στ΄, ζ΄, η΄ και θ΄, η έκπτωση επέρχεται αναδρομικά και το ποσό της συνεισφοράς αναζητείται στο σύνολό του εντόκως, σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα στο άρθρο 74.».

– Στο έγγραφο Α.Π. 70294 ΕΞ 2021/14.6.2021 του Υπουργείου Οικονομικών προς τη Διεύθυνση Κοι­νοβουλευτικού Ελέγχου της Βουλής των Ελλήνων, στα πλαίσια απάντησης σχετικού ερωτήματος βου­λευτών, αναφέρονται αναλυτικά τα μέτρα, που λήφ­θηκαν στο πλαίσιο της πανδημίας του κορωνοιού και αφορούν την ανακούφιση και διευκόλυνση των οφειλετών (και συνοφειλετών και εγγυητών), που έχουν περιέλθει σε δυσχέρεια αποπληρωμής δα­νειακών υποχρεώσεων (έναντι πιστωτικών ιδρυμά­των) αλλά και εν γένει οφειλών προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης και τονίζεται το ακατάσχετο και το αφορολόγητο των επιδοτήσεων (όπου ισχύει).

Στο τμήμα του ανωτέρω εγγράφου, που περιγράφο­νται τα μέτρα του προγράμματος ΓΕΦΥΡΑ 2 (Ν. 4790/2021) δεν γίνεται καμία αναφορά για απαλλα­γή από την φορολογία της κρατικής επιδότησης.

Από τον συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων προκύπτουν τα εξής:

· Σύμφωνα με τον ορισμό του Παραρτήματος Α του Ν. 4308/2014 (ΕΛΠ), η κρατική ενίσχυση που παρέχεται με επιδότηση τόκων και δόσεων δανείου, σύμφωνα με το Ν.4790/2021 συγκε­ντρώνει τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά της επιχορήγησης, δεδομένου ότι μεταφέρονται πόροι, σε ανταπόδοση από την οικονομική οντό­τητα, για παρελθούσα ή μελλοντική συμμόρφω­ση με συγκεκριμένες συνθήκες που σχετίζονται με τις λειτουργικές της δραστηριότητες (στην πε­ρίπτωσή μας μείωση εσόδων τουλάχιστον κατά 20%, υποχρέωση καταβολής εμπρόθεσμα του ποσού της οφειλής που βαρύνει την οντότητα).

· Το όφελος από την επιδότηση των τόκων θα κα­ταχωριστεί στα αποτελέσματα ως έσοδο (ή ως μειωτικό στοιχείο του κόστους) στην περίοδο στην οποία οι δαπάνες τόκων που επιχορηγήθη­καν βαρύνουν τα αποτελέσματα.

· Εφόσον οι οκτώ δόσεις που επιδοτούνται κατα­βλήθηκαν μέσα στην ελεγχόμενη χρήση 2021, το όφελος της επιδότησης θα καταχωρισθεί στα έσοδα της χρήσης 2021. Εάν καταβληθούν στην επόμενη χρήση 2022, το μέρος της επιδότησης που αφορά τα χρεολύσια θα καταχωρισθεί στη χρήση στην οποία εισπράττεται, ενώ το μέρος που αφορά τους τόκους θα καταχωρισθεί στη χρήση την οποία αφορά σύμφωνα με την αρχή του δεδουλευμένου.

· Η ενδεχομένη μη συμμόρφωση της εταιρείας στο μέλλον, μετά την επιδότηση, σύμφωνα με τα ορι­ζόμενα στις διατάξεις των άρθρων 72 και 73 του Ν.4790/2021, θα δημιουργήσει συνθήκες επι­στροφής της επιδότησης και επιβάρυνση των αποτελεσμάτων εκείνης της χρήσεως και δεν επηρεάζει την καταχώριση της επιδότησης στα έσοδα της χρήσης 2021.

· Για το μέρος της επιδότησης που αφορά τα χρε­ολύσια και τους τόκους των δανείων, στις διατά­ξεις των άρθρων 64 -77 του Ν.4790/2021 δεν οριζεται ότι απαλλασσονται της φορολογίας ει­σοδηματος, αλλά ούτε και στις οδηγίες συμπλή­ρωσης της δήλωσης εισοδήματος του φορολογι­κού έτους 2021 που έχουν δοθεί με την Ε. 2040/2022 υπάρχει σχετική αναφορά για την απαλλαγή της συγκεκριμένης επιδότησης.

Συνεπώς, εφόσον η εταιρεία τήρησε τις προϋποθέσεις του Ν.4790/2021 για τη λήψη της επιχορήγησης και η εξόφληση των δό­σεων (κεφαλαίου και τόκων) του δανείου πραγματοποιήθηκε το 2021, η επιδότηση στο σύνολό της καταχωρείται στα έσοδα της χρήσεως 2021 και φορολογείται με τις γενι­κές διατάξεις του Κ.Φ.Ε.

Νομοθεσία-Νομολογία

– Άρθρα 21 & 47 του Ν.4172/2013

– Άρθρο 23 Λογιστικής Οδηγίας ΕΛΠ

– Παράρτημα Α του Ν. 4308/2014

– Άρθρο 29 του Ν. 4772/2021

– Ε.2040/2022

– Άρθρο 6 της από 20.3.2020 ΠΝΠ

– Απόφαση 24101/25.2.2021

– Β ΜΕΡΟΣ του Ν.4790/2021

– Α.Π. 70294 ΕΞ 2021/14.6.2021

πηγή: e-forologia