Με το άρθρο 11,παράγραφος 1 του νόμου 4172/2013 (Κώδικας φορολογίας εισοδήματος) ως «εξαρτώμενα μέλη» του φορολογούμενου, θεωρούνται:
α) στην περίπτωση υποβολής κοινής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος ο (η) σύζυγος, εφόσον δεν έχει φορολογητέα εισοδήματα οποιασδήποτε πηγής,
β) άγαμα τέκνα, εφόσον:
– είναι ανήλικα έως 18 ετών ή
– είναι ενήλικα έως 25 ετών και φοιτούν σε σχολές ή σχολεία ή ινστιτούτα επαγγελματικής εκπαίδευσης ή κατάρτισης της ημεδαπής ή αλλοδαπής ή
– είναι ενήλικα έως 25 ετών και είναι εγγεγραμμένα στα μητρώα ανέργων του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (Ο.Α.Ε.Δ.) ή υπηρετούν τη στρατιωτική θητεία τους,
γ) τα παρακάτω φυσικά πρόσωπα με ποσοστό νοητικής ή σωματικής αναπηρίας τουλάχιστον 67%, εφόσον είναι άγαμα, διαζευγμένα ή σε χηρεία:
– τέκνα του φορολογούμενου,
– αδελφοί και αδελφές των δύο συζύγων.
δ) ανιόντες,
ε) ανήλικα ορφανά από πατέρα και μητέρα που έχουν έως τρίτου βαθμού συγγένεια με το φορολογούμενο ή τον/τη σύζυγο.
Τα άγαμα τέκνα της περίπτωσης β, οι ανιόντες (γονείς, παππούδες, προπαππούδες) αλλά και τα ανήλικα ορφανά της περίπτωσης ε δεν θεωρούνται εξαρτώμενα μέλη, εάν το ετήσιο φορολογητέο εισόδημά τους υπερβαίνει το ποσό των τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ και εφόσον συνοικούν με τον φορολογούμενο.
Τα άγαμα, διαζευγμένα ή σε χηρεία τέκνα του φορολογούμενου ή αδελφοί και αδελφές των δύο συζύγων με αναπηρία τουλάχιστον 67% δεν θεωρούνται εξαρτώμενα μέλη, εάν το ετήσιο εισόδημά τους υπερβαίνει το ποσό των έξι χιλιάδων (6.000) ευρώ.
Στα ετήσια ποσά που προβλέπει ο κώδικας για τις ανωτέρω περιπτώσεις δεν προσμετρούνται στο εισόδημα, η διατροφή που καταβάλλεται στο ανήλικο τέκνο με δικαστική απόφαση ή με συμβολαιογραφική πράξη ή με ιδιωτικό έγγραφο και το εξωϊδρυματικό επίδομα ή προνοιακά επιδόματα αναπηρίας που χορηγούνται από το κράτος.
ΑΡΘΡΟ 8 ΤΟΥ ΚΦΕ Ν. 4172/2013 | |||
ΕΞΑΡΤΩΜΕΝΑ ΜΕΛΗ | ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ | ||
1 | Ο/Η ΣΥΖΥΓΟΣ | ΧΩΡΙΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ ΑΠΌ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΠΗΓΕΣ | – |
2 | ΑΓΑΜΑ ΤΕΚΝΑ | ΜΕΧΡΙ ΤΟ 18ο ΕΤΟΣ ΚΙ ΕΝΏ ΤΟ ΕΤΗΣΙΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΤΟΥΣ ΔΕΝ ΥΠΕΡΒΑΙΝΕΙ ΤΙΣ 3000€ | ΜΕΧΡΙ 25ο ΕΤΟΣ ΕΝΏ ΕΊΝΑΙ ΣΤΟΝ ΟΑΕΔ Ή ΣΤΡΑΤΙΩΤΕΣ ΚΑΙ ΕΝΏ ΤΟ ΕΤΗΣΙΟΕΙΣΟΔΗΜΑ ΤΟΥΣ ΔΕΝ ΥΠΕΡΒΑΙΝΕΙΣ ΤΙΣ 3000 €
Ή ΦΟΙΤΟΥΝ ΣΕ ΣΧΟΛΕΣ Ή ΣΧΟΛΕΙΑ Ή ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ή ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Ή ΚΑΤΆΡΤΙΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΛΛΟΔΑΠΉ Ή ΗΜΕΔΑΠΗ |
3 | ΑΓΑΜΑ Ή ΔΙΑΖΕΥΓΜΕΝΑ Ή ΣΕ ΧΗΡΕΙΑ ΤΕΚΝΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ 67% | ΤΟ ΕΤΗΣΙΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΤΟΥΣ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΥΠΕΡΒΑΙΝΕΙ ΤΙΣ 6000€ | – |
4 | ΑΔΕΛΦΟΙ ΚΑΙ ΑΔΕΛΦΕΣ ΤΩΝ ΔΥΟ ΣΥΖΥΓΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ 67% | ΤΟ ΕΤΗΣΙΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΤΟΥΣ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΥΠΕΡΒΑΙΝΕΙ ΤΙΣ 6000€ | – |
5 | ΑΝΙΟΝΤΕΣ (παπούδες, προπαππούδες, γονείς) | – | |
6 | ΑΝΗΛΙΚΑ ΟΡΦΑΝΑ ΑΠΌ ΠΑΤΕΡΑ ΚΑΙ ΜΗΤΕΡΑ | ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΜΕ ΤΟΝ ΦΟΡΟΛΟΓΟΥΜΕΝΟ Ή ΤΗ ΣΥΖΥΓΟ ΜΕΧΡΙ ΤΡΙΤΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΣΥΓΓΕΝΕΙΑ | – |
Τα εξαρτώμενα μέλη είναι το κλειδί της μείωσης φόρου του άρθρου 16 του νόμου 4172/2013
Οι κατηγορίες φορολογουμένων που ανάλογα τα εξαρτώμενα μέλη δικαιούνται και την ανάλογη μείωση φόρου είναι:
- ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΑΠΌ ΜΙΣΘΩΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΑΡ. 12 ΚΦΕ
- ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΑΠΌ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
Σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 11 στις περιπτώσεις που υπάρχει εισόδημα των ανήλικων τέκνων τότε αυτό προστίθεται στα εισοδήματα και φορολογείται στο όνομα του γονέα που ασκεί τη γονική μέριμνα και σε κάθε περίπτωση στο όνομα του συζύγου, ο οποίος θεωρείται κατ’ αρχήν υπόχρεος για την υποβολή της δήλωσης.
Υπάρχουν όμως, περιπτώσεις που έχουν τη υποχρέωση υποβολής δικής τους φορολογικής δήλωσης, οπότε τα παραπάνω της παραγράφου 4 δεν ισχύουν για τις εξής περιπτώσεις:
α) για το εισόδημα που αποκτά το ανήλικο από εργασιακή σχέση και είναι πάνω από 3000 €
β) για τις συντάξεις που περιήλθαν στο ανήλικο τέκνο, λόγω θανάτου του πατέρα ή της μητέρας του.
Σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 59 του ν. 4583/2018 σε περιπτώσεις χωριστών δηλώσεων των γονέων το εισόδημα του ανήλικου τέκνου προστίθεται στα εισοδήματα του γονέα που έχει το μεγαλύτερο συνολικό εισόδημα και φορολογείται στο όνομά του. Αν οι γονείς έχουν ίσο ποσό συνολικού εισοδήματος, το εισόδημα του ανήλικου τέκνου προστίθεται στο εισόδημα του πατέρα και φορολογείται στο όνομά του. Σε περίπτωση που ένας εκ των γονέων έχει τη γονική μέριμνα, το εισόδημα του ανήλικου τέκνου προστίθεται στα εισοδήματα του γονέα αυτού. Η ρύθμιση αυτή ισχύει και για τα μέρη του συμφώνου συμβίωσης.
Τα στοιχεία των εξαρτωμένων μελών καταχωρούνται στον πίνακα 8 «Στοιχεία Εξαρτώμενων Μελών».
Πρέπει να συμπληρώσετε οπωσδήποτε τον Α.Φ.Μ.:
- για τα παιδιά που είναι άνω των 18 ετών,
- για τα ανήλικα παιδιά που τους έχει αποδοθεί Α.Φ.Μ.
Εάν είστε έγγαμοι και έχετε επιλέξει να υποβάλλετε χωριστές δηλώσεις, συμπληρώστε και οι δύο γονείς τα στοιχεία των παιδιών.
Η Απόφαση Ε.2103/2021 διευκρινίζει ότι : «Δεδομένου ότι στην ανατροφή των τέκνων συμμετέχουν από κοινού και οι δύο γονείς, ανεξάρτητα αν διαμένουν κάτω από την ίδια στέγη ή έχει διακοπεί η έγγαμη συμβίωση ή έχει λυθεί ο γάμος / το σύμφωνο συμβίωσης, οι διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 16 του ΚΦΕ για τη μείωση του φόρου ανάλογα με τον αριθμό των εξαρτώμενων τέκνων εφαρμόζονται και για τους δύο γονείς με εισόδημα από μισθωτή εργασία, συντάξεις ή και ατομική αγροτική δραστηριότητα»,
Η προαναφερθείσα απόφαση εφαρμόζεται και για παρακρατήσεις φόρου που διενεργούνται στο εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις.
Άρθρο 16 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος
Ο φόρος που προκύπτει κατά την εφαρμογή του άρθρου 15 (κλίμακα φορολογίας) μειώνεται κατά το ποσό των επτακοσίων εβδομήντα επτά (777) ευρώ για τον φορολογούμενο χωρίς εξαρτώμενα τέκνα, όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 11. Η μείωση του φόρου ανέρχεται σε οκτακόσια δέκα (810) ευρώ για τον φορολογούμενο με ένα (1) εξαρτώμενο τέκνο, σε εννιακόσια (900) ευρώ για δύο (2) εξαρτώμενα τέκνα, σε χίλια εκατόν είκοσι (1.120) ευρώ για τρία (3) εξαρτώμενα τέκνα και σε χίλια τριακόσια σαράντα (1.340) ευρώ για τέσσερα (4) εξαρτώμενα τέκνα. Για κάθε επιπλέον εξαρτώμενο τέκνο μετά το τέταρτο, η μείωση του φόρου αυξάνεται κατά διακόσια είκοσι (220) ευρώ για κάθε επόμενο τέκνο. Εάν το ποσό του φόρου είναι μικρότερο των ποσών αυτών, η μείωση του φόρου περιορίζεται στο ποσό του αναλογούντος φόρου.
Για φορολογητέο εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες και συντάξεις, το οποίο υπερβαίνει το ποσό των δώδεκα χιλιάδων (12.000) ευρώ, το ποσό της μείωσης μειώνεται κατά είκοσι (20) ευρώ ανά χίλια (1.000) ευρώ του φορολογητέου εισοδήματος από μισθούς και συντάξεις μέχρι του ποσού της μείωσης του φόρου της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου. Οι προβλέψεις του προηγούμενου εδαφίου δεν εφαρμόζονται για φορολογούμενους με πέντε (5) εξαρτώμενα τέκνα και άνω.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ
πηγή: e-forologia