Όταν στο κλείσιμο κάποιας οικονομικής χρήσης τα αποτελέσματα μια εταιρείας είναι ζημιά, πχ στα πρώτα έτη λειτουργίας της όπου πραγματοποιούνται επενδύσεις χωρίς ακόμα έχει χτιστεί η φήμη και πελατεία, η ζημιά αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί φορολογικά προς συμψηφισμό με τα κέρδη των επόμενων ετών.
Του Χουλιάρα Δημήτρη
Λογιστή – Οικονομολόγου, MSc
Συνεπώς όταν η επιχείρηση αυξήσει τους τζίρους της και εμφανίζει κέρδη, αυτά όσων αφορά τον φόρο εισοδήματος θα μειωθούν με την ζημιά που εμφανίστηκε τα προηγούμενα έτη όταν τα έξοδα ήταν περισσότερα από τα έσοδα με αποτέλεσμα ο φόρος εισοδήματος που προκύπτει να αντιπροσωπευτικός της συνολικής επένδυσης που έχει κάνει ο επιχειρηματίας τα τελευταία έτη.
Συγκεκριμένα σύμφωνα με το άρθρο 27 του Ν. 4172/2013: «άν με τον προσδιορισμό των κερδών από επιχειρηματική δραστηριότητα το αποτέλεσμα είναι ζημία εντός του φορολογικού έτους, η ζημία αυτή μεταφέρεται για να συμψηφισθεί με τα επιχειρηματικά κέρδη διαδοχικά στα επόμενα πέντε (5) φορολογικά έτη. Η ζημία του προγενέστερου έτους συμψηφίζεται κατά προτεραιότητα έναντι της ζημίας μεταγενέστερου έτους.»
Δηλαδή με απλά λόγια όταν σε ένα έτος προκύπτει ζημιά αυτό το “αρνητικό ποσό” υπάρχει προς “φορολογική χρήση” για τα επόμενα 5 έτη και ύστερα χάνεται. Ενώ η φράση κατά προτεραιότητα στο ίδιο άρθρο σημαίνει ότι μόλις εμφανιστούν κέρδη το ποσό συμψηφίζεται άμεσα με τα συγκεκριμένα αυτά κέρδη και δεν μπορεί να αφεθεί στην άκρη για χρήση σε επόμενο φορολογικό έτος. Τέλος αν η σωρευμένη από την προηγούμενη χρήση ζημιά υπερβαίνει τα προς συμψηφισμό κέρδη, το πλεονάζον ποσό παραμένει έως την συμπλήρωση της πενταετίας προς συμψηφισμό με τα επόμενα κέρδη που θα προκύψουν.
Για την καλύτερη κατανόηση όσων αναφέρθηκαν παραπάνω ας δούμε το εξής παράδειγμα: Η εταιρεία ΑΒΓ τα έτη 20Χ0 έως 20Χ8 ξεκινά με μεγάλες ζημιές και στην πορεία των ετών σταδιακά εμφανίζει όλο και μεγαλύτερα κέρδη
Στον παραπάνω πίνακα παρατηρούμε τα εξής γεγονότα:
- Τα κέρδη 10.000 του έτους 20Χ3 συμψηφίστηκαν με τις ζημιές του 20Χ0, απομένουν στο 20Χ0 προς συμψηφισμό έως το 20Χ5 με ζημιές άλλα 190.000
- Τα κέρδη 50.000 του έτους 20Χ5 συμψηφίστηκαν με τις ζημιές του 20Χ0, απομένουν ακόμα προς συμψηφισμό με ζημιές άλλα – 140.000 τα οποία όμως χάνονται γιατί συμπληρώνεται πενταετία
- Τα κέρδη 50.000 του έτους 20Χ6 συμψηφίστηκαν με τις ζημιές -150.000 του 20Χ1
- Τα κέρδη 100.000 του 20Χ7 μειώνονται κατά 50.000 από τις ζημιές του 20Χ2
- Τα κέρδη 100.000 του 20Χ7 μειώνονται κατά 10.000 από τις ζημιές του 20Χ4
- Το 20Χ7 τα προκύπτουν φορολογητέα κέρδη 40.000
- Το 20Χ8 προκύπτουν φορολογητέα κέρδη 120.000
Να τονιστεί ότι τα ο πίνακας απεικονίζει τις μεταφερόμενες ζημιές για συμψηφισμό με τα κέρδη ως προς το φορολογικό κομμάτι. Όσων αφορά τις ζημιές στα βιβλία της επιχείρησης, την λογιστική βάση των κερδών δηλαδή, εκεί δεν ισχύει η πενταετία και το 20Χ8 η ΑΒΓ θα έχει ακόμα υπόλοιπο ζημιών -80.000
Όσα αναφέρθηκαν παραπάνω ισχύουν για όλες τις μορφές επιχειρήσεων εκτός από τις ατομικές επιχειρήσεις. Στην δική τους περίπτωση οι διατάξεις περί μεταφερόμενων ζημιών τροποποιήθηκαν με τα άρθρα 15 έως 18 του νόμου 5073/2023 σύμφωνα με τα οποία έγιναν οι προσθήκες 28Α έως 28Δ στον νόμο 4172/2013 με σκοπό την φορολόγηση τους βάσει του ελάχιστου τεκμαρτού κέρδους αν τα πραγματικά κέρδη υπολείπονται αυτού.
Στην περίπτωση αυτή και όπως διευκρινίστηκε και με την εγκύκλιο Ε.2027/2024 πλέον για τον συμψηφισμό των κερδών με ζημιές προηγουμένων χρήσεων εξετάζεται αν το πραγματικό κέρδος υπερτερει του ελάχιστου τεκμαρτού κέρδους.
Τεκμαρτό Κέρδος > Πραγματικό Κέρδος
Η ζημιά συμψηφίζεται με τα πραγματικά κέρδη αλλά όχι και με τα τεκμαρτά, συνεπώς δεν υπάρχει κάποια φορολογική επίδραση από την μεταφερόμενη ζημιά. Αν μετά τον συμψηφισμό παραμένει υπόλοιπο ζημιάς, αυτό μεταφέρεται με τον τρόπο που αναλύθηκε παραπάνω προς συμψηφισμό με τα επόμενα κέρδη όπου εκ νέου αν τα πραγματικά κέρδη είναι μικρότερα των τεκμαρτών θα χαθεί η φορολογική ωφέλεια του συμψηφισμού.
Τεκμαρτό κέρδος < Πραγματικού Κέρδους
Στην περίπτωση αυτή ο συμψηφισμός των ζημιών προηγούμενων χρήσεων με τα τωρινά κέρδη γίνεται κανονικά και υπάρχει φορολογικό όφελος ακόμα και αν μετά τον συμψηφισμό το πραγματικό κέρδος μειώνεται σε επίπεδα χαμηλότερα του τεκμαρτού κέρδους.
Για την καλύτερη κατανόηση ακολουθεί το παρακάτω παράδειγμα:
| Έτος 20Χ0 | ΤΚ > ΠΚ | ΤΚ < ΠΚ |
| Μεταφερόμενη ζημιά προηγούμενων ετών: | -15.000,00 | |
| Πραγματικά κέρδη: | 14.000,00 | 16.000,00 |
| Κέρδη μετά τον συμψηφισμό με ζημιές: | 0,00 | 1.000,00 |
| Τεκμαρτά Κέρδη βάσει 5073/2023: | 15.000,00 | |
| Φορολογητέο Εισόδημα: | 15.000,00 | 1.000,00 |
| Φόρος Εισοδήματος: | 2.000,00 | 90,00 |
| Έτος 20Χ1 | ΤΚ > ΠΚ | ΤΚ < ΠΚ |
| Μεταφερόμενη ζημιά προηγούμενων ετών: | -1.000,00 | 0,00 |
| Πραγματικά κέρδη: | 14.000,00 | 16.000,00 |
| Κέρδη μετά τον συμψηφισμό με ζημιές: | 13.000,00 | 16.000,00 |
| Τεκμαρτά Κέρδη βάσει 5073/2023: | 15.000,00 | |
| Φορολογητέο Εισόδημα: | 15.000,00 | 1.000,00 |
| Φόρος Εισοδήματος: | 2.000,00 | 2.220,00 |
*Ο Δημήτρης Χουλιάρας είναι συνεργάτης της Foroline-Financial ADC
