Είναι γνωστό ότι τα τιμολόγια άνω των 500 ευρώ (καθαρή αξία) θα πρέπει να εξοφλούνται με τραπεζικό μέσο, προκειμένου να εκπέσει η δαπάνη από τα έσοδα της επιχείρησης. Ένας τρόπος παράκαμψης αυτού του κανόνα είναι ο κατακερματισμός των τιμολογίων σε μικρότερα ποσά που εξοφλούνται μετρητοίς. Πότε, όμως, αυτό θεωρείται τεχνητή διευθέτηση από τις φορολογικές αρχές;
Όπως έχουμε αναλύσει και σε προηγούμενη αρθρογραφία, η φορολογική νομοθεσία έχει θεσπίσει έναν γενικό κανόνα απαγόρευσης των καταχρήσεων αυτής. Ο κανόνας αυτός έχει αποτυπωθεί με τον όρο «τεχνητή διευθέτηση». Όταν οι φορολογικές αρχές διαπιστώνουν ότι έχει ενορχηστρωθεί μία πρακτική που ως μοναδικό στόχο έχει την καταστρατήγηση της φορολογικής νομοθεσίας, τότε θέτει σε εφαρμογή τον κανόνα αυτόν και, εφόσον συντρέχουν οι σχετικές προϋποθέσεις, έχει το δικαίωμα να αγνοήσει την εν λόγω κίνηση και να εφαρμόσει τον κανόνα φορολόγησης που τυγχάνει εφαρμογής στην εν λόγω περίπτωση.
Ένα κλασικό παράδειγμα τεχνητής διευθέτησης είναι όταν κατακερματίζονται τιμολόγια συνολικής αξίας άνω των 500 ευρώ σε επιμέρους μικρότερα ποσά, προκειμένου να αποφευχθεί η χρήση τραπεζικού μέσου για την εξόφληση. Στην περίπτωση αυτή, εάν η εν λόγω κίνηση δεν δικαιολογείται από καμία άλλη παράμετρο, τότε δύναται η φορολογική αρχή (ΕΛΚΕ, Δ.Ο.Υ., Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π., Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ., Υ.Ε.Δ.Δ.Ε.) να την αγνοήσει και να θεωρήσει ότι οι δαπάνες αυτές δεν εκπίπτουν, διότι πρώτον θα έπρεπε να έχει εκδοθεί ένα παραστατικό αντί πολλών και δεύτερον αυτό θα έπρεπε να εξοφληθεί τραπεζικά και όχι μετρητοίς.
Υπενθυμίζουμε ότι, δεν εκπίπτει κάθε είδους δαπάνη που αφορά σε αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών αξίας άνω των €500, από την ημεδαπή ή την αλλοδαπή, εφόσον η τμηματική ή ολική εξόφληση δεν έγινε με τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής.
Ως τραπεζικό μέσο πληρωμής νοείται:
- Η κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό του προμηθευτή, είτε με μετρητά είτε με μεταφορά μεταξύ λογαριασμών (έμβασμα),
- η χρήση χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών της εταιρείας που πραγματοποιεί την πληρωμή,
- η έκδοση τραπεζικής επιταγής της επιχείρησης ή η εκχώρηση επιταγών τρίτων,
- η χρήση συναλλαγματικών, οι οποίες εξοφλούνται μέσω τραπέζης και
- η χρήση ταχυδρομικής επιταγής – ταχυπληρωμής ή η κατάθεση σε λογαριασμό πληρωμών των Ελληνικών Ταχυδρομείων.
Σε πρόσφατη απόφαση της Δ.Ε.Δ. (υπ’ αριθ. 796/2024 Αθήνα) διαπιστώθηκε από τις φορολογικές αρχές ότι, η προσφεύγουσα λάμβανε περισσότερα του ενός φορολογικά στοιχεία από τον ίδιο προμηθευτή κατά την ιδία μέρα, με καθαρή αξία μικρότερη των 500€, αθροιστικά, όμως, με συνολική καθαρή αξία μεγαλύτερη του ορίου των 500€, προϋπόθεση για την εξόφληση τους με τη χρήση τραπεζικού μέσου. Παρατηρήθηκε δε ότι, τα φορολογικά στοιχεία έφεραν συνεχόμενη αρίθμηση, είχαν εκδοθεί την ιδία ημερομηνία και προήλθαν από τον ίδιο προμηθευτή. Ο έλεγχος έκρινε ότι επρόκειτο για ενιαίες συναλλαγές αξίας άνω των 500,00 € έκαστη, οι οποίες είχαν κατατμηθεί σε μικρότερες, έτσι ώστε καμία από αυτές να μην υπερβαίνει το όριο των 500,00€. Αυτό σύμφωνα με την κρίση του ελέγχου συνέστησε τεχνητή διευθέτηση και έγινε προκειμένου να υπάρξει νομιμοφανής εξόφληση των ληφθέντων φορολογικών στοιχείων, καταστρατηγώντας έτσι τις διατάξεις του άρθρου 23 του Ν. 4172/2013 (Κ.Φ.Ε.) και της ΠΟΛ.1216/1-10-2014, οι οποίες ορίζουν ότι δεν εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων οι αγορές, δαπάνες, κ.λπ., εφόσον η εξόφλησή τους δεν έχει πραγματοποιηθεί με τη χρήση ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών.
Με βάση τα ανωτέρω, η Δ.Ε.Δ. έκρινε ότι: «Ο έλεγχος διαπίστωσε για τα προαναφερόμενα φορολογικά στοιχεία την καταχρηστική πρακτική κατακερματισμού των συναλλαγών και διάσπασης του συνολικού τιμήματος σε ποσά μικρότερα των 500,00€, η οποία πρακτική στόχευε στον περιορισμό της υποχρέωσης για εξόφληση με χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής. (…) ο έλεγχος ορθώς διαπίστωσε ότι τα ανωτέρω τιμολόγια συνιστούν μία συναλλαγή, ενώ δεν προσκομίστηκαν στοιχεία που να τεκμηριώνουν ότι πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από μία διακινήσεις ανά ημέρα κι επομένως ο σχετικός με τις αγορές ισχυρισμός της προσφεύγουσας απορρίπτεται ως αβάσιμος».
Όπως έχει αποτυπωθεί και στην εγκύκλιο ΠΟΛ.1216/2014: «Η μη εξόφληση των ως άνω δαπανών (άνω των 500 ευρώ) με τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής δεν συνιστά, από μόνη της, εικονικότητα ως προς τη συναλλαγή και δεν έχει ως αποτέλεσμα τον προσδιορισμό του εισοδήματος σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 28 του ιδίου νόμου, εφόσον δεν συντρέχουν και άλλοι λόγοι».
Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει η επιχείρηση να επικαλεστεί συγκεκριμένους βάσιμους λόγους, που να αιτιολογούν την έκδοση περισσοτέρων παραστατικών που αθροιστικά υπερβαίνουν το ποσό των 500 ευρώ, προκειμένου να γίνει αποδεκτή από την φορολογική αρχή η έκπτωση των δαπανών αυτών, ακόμη και να έχουν εξοφληθεί με μετρητά.
Βλέπουμε, λοιπόν, ότι οι φορολογικές αρχές έχουν την δυνατότητα να καταφεύγουν στην εφαρμογή του άρθρου 39 (τεχνητή διευθέτηση) του Κώδικα Φορολογικής διαδικασίας (Ν. 5104/2024) σχεδόν σε κάθε περίπτωση κατά την οποία κρίνουν ότι ο φορολογούμενος απέκτησε κάποιο φορολογικό πλεονέκτημα (στην προκειμένη περίπτωση η αποφυγή χρήσης τραπεζικού μέσου), παρακάμπτοντας εμμέσως την κείμενη φορολογική νομοθεσία μέσω ενός φορολογικού χειρισμού που στερείται εμπορικού χαρακτήρα ή εν γένει ουσίας και εξυπηρετεί ως μοναδικό σκοπό την αποφυγή εφαρμογής συγκεκριμένων φορολογικών διατάξεων. Τέλος, υπενθυμίζουμε ότι ο ευρωπαϊκός κανόνας που έχει τεθεί για την χρήση μετρητών εντός των κρατών-μελών είναι το ανώτατο όριο των 10.000 ευρώ, στο πλαίσιο μιας νομοθεσίας κατά της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, ενώ η Ελλάδα έχει υιοθετήσει πολύ αυστηρότερο όριο.
Το ανωτέρω κείμενο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τις εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες.Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στην ARTION Α.Ε. (Πουρνάρα 9 Μαρούσι|+30 210 6009062| www.artion.gr).
Αναδημοσίευση από https://www.e-forologia.gr/
