ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ
Με ποιες δαπάνες γλιτώνουν φόρο οι ελεύθεροι επαγγελματίες
Περισσότερους φόρους θα κληθούν να πληρώσουν το 2014 οι ελεύθεροι επαγγελματίες, αφού τα καθαρά εισοδήματά τους θα φορολογούνται πλέον από το πρώτο ευρώ με φόρο 26%. Μάλιστα αν τα εισοδήματα υπερβαίνουν τις 50.000 ευρώ, τότε στο ποσό του εισοδήματος που υπερβαίνει το συγκεκριμένο όριο επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 33%.
Οι ελεύθεροι επαγγελματίες και επιτηδευματίες θα πρέπει να γνωρίζουν ότι στο ποσό του φόρου θα υπολογίζεται και προκαταβολή φόρου για το επόμενο έτος, ενώ έχουν καταργηθεί όλες οι φοροαπαλλαγές που ίσχυαν στο παρελθόν (ενοίκια κατοικίας, τόκοι δανείων πρώτης κατοικίας, ιατρικές δαπάνες, ασφάλειες ζωής, φροντιστήρια κ.λπ.).
Οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι μπορούν να περιορίσουν τη φορολογική τους επιβάρυνση με τις επαγγελματικές δαπάνες που θα παρουσιάσουν στην εφορία. Μέχρι το τέλος του έτους έχουν ακόμη το χρονικό περιθώριο να κόψουν κάποιο τιμολόγιο που θα θεωρηθεί επαγγελματική δαπάνη και θα τους γλιτώσει από φόρο. Κάθε επαγγελματίας μπορεί να μειώσει το κέρδος του, μέσω των δαπανών που μπορεί να καταχωρίσει στα βιβλία του τα οποία προβλέπονται από τον νόμο, με την προϋπόθεση βέβαια ότι δεν θα πέσει στην «τσιμπίδα» των τεκμηρίων, γιατί τότε δεν θα το γλιτώσει το 26%, ακόμη και αν έχει ζημιές στην επιχείρησή του.
Βασική αρχή για την αναγνώριση της δαπάνης είναι να υπάρχει το ανάλογο παραστατικό (τιμολόγιο, λογαριασμός κ.λπ.) αλλά και η δαπάνη αυτή θα πρέπει να είναι παραγωγική για την επιχείρηση. Αφορά, δηλαδή, δαπάνη που πραγματοποιείται για την επίτευξη κέρδους, αλλά και για την εύρυθμη λειτουργία της επιχείρησης.
Σύμφωνα με τον φοροτεχνικό Ηλίας Xατζηγεωργίου, ορισμένες από τις δαπάνες που δεν θα πρέπει να ξεχνούν οι επαγγελματίες να καταχωρίζουν στα βιβλία τους, προκειμένου να γλιτώσουν φόρους είναι οι εξής:
1 Ασφαλιστικές εισφορές
(ΟΑΕΕ- ΤΣΜΕΔΕ κ.λπ.): Οι ασφαλιστικές εισφορές που έχουν καταβληθεί μέσα στο διαχειριστικό έτος θα καταχωρίζονται κανονικά στα βιβλία της επιχείρησης και θα αυξάνουν τα έξοδά της.
2 Τα ενοίκια του καταστήματος ή του γραφείου, οι δαπάνες ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ κ.λπ. καταχωρίζονται κανονικά στα έξοδα. Εδώ αξίζει να αναφερθεί ότι αν ο επαγγελματίας έχει έδρα το σπίτι του, τότε θα μπορεί να εκπίπτουν τα έξοδα αυτής της κατηγορίας, κατ’ αναλογία όμως, τα οποία είναι συνήθως το 1/3 του συνολικού εξόδου.
3 Κινητό τηλέφωνο: μπορεί να καταχωρίζεται στα έξοδα της επιχείρησης, όμως έξοδο θα λογίζεται το 50% του συνολικού εξόδου και έως των αριθμό εργαζομένων που απασχολεί η επιχείρηση (π.χ. εάν ένας επαγγελματίας δεν έχει προσωπικό αλλά έχει 2 κινητά θα εκπίπτει το 50% της αναλογίας της δαπάνης).
4 Δαπάνες για Ι.Χ. αυτοκίνητο: όταν ο ελεύθερος επαγγελματίας έχει στην κατοχή του Ι.Χ αυτοκίνητο μπορεί να εκπίπτει κατά περίπτωση δαπάνες για αυτό όπως βενζίνες, service κ.λπ., βέβαια δεν θα μπορεί να εκπίπτει το ΦΠΑ των δαπανών και δεν θα υπολογίζεται η δαπάνη ανάλογα με τα κυβικά του αυτοκινήτου. Εάν το αυτοκίνητο είναι έως 1.600 κ.εκ θα χάνει το 30% της δαπάνης, ενώ εάν είναι πάνω από 1.600 κ.εκ δεν θα αναγνωρίζεται το 65% της δαπάνης. Όλα αυτά ισχύουν ακόμη και αν το αυτοκίνητο είναι νοικιασμένο ή το έχουμε στην κατοχή μας μέσω χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing).
5 Δαπάνες για δίκυκλα εκπίπτουν στο σύνολό τους, με την προϋπόθεση φυσικά ότι ο επαγγελματίας έχει κάποιο δίκυκλο στην κατοχή του.
6 Δαπάνες ταξιδιού: εάν ο επαγγελματίας έχει κάποιο πελάτη ή προμηθευτή στο εξωτερικό ή σε άλλη πόλη της Ελλάδας θα μπορεί να περνάει στα έξοδά του, τα έξοδα του ταξιδιού.
7 Αγορές πάγιων: η δαπάνη για αγορά πάγιου περιουσιακού στοιχείου (Η/Υ, laptop, αυτοκίνητο, μηχανάκι, φωτοτυπικό μηχάνημα κ.λπ.) της επιχείρησης εκπίπτει από τα έξοδα της επιχείρησης. Βέβαια εδώ ισχύει η διαδικασία των αποσβέσεων, η οποία ποικίλλει ανάλογα με το είδος του πάγιου, όμως ο νόμος δίνει το δικαίωμα στην επιχείρηση εάν το πάγιο είναι αξίας έως 1.500 ευρώ να μπορεί να γίνεται ολική απόσβεση μέσα στη χρονιά.
Άλλα έξοδα
Άλλες βασικές δαπάνες που δεν πρέπει να ξεχνιούνται είναι η γραφική ύλη, τα χαρτικά, τα έξοδα αποστολής εγγράφων, τα έξοδα μετακίνησης, τα αναλώσιμα, η μισθοδοσία και έξοδα εργοδοτικών εισφορών και γενικά οποιαδήποτε έξοδα μπορούν να χαρακτηριστούν ως βασικά έξοδα της επιχείρησης που είναι προς το συμφέρον αυτής.
Βασικό σημείο που θα πρέπει να προσέξουν ιδιαίτερα όλοι οι επαγγελματίες είναι ότι από 1η Ιανουαρίου 2014 υπάρχουν κάποιοι βασικοί περιορισμοί στα έξοδα που θα μπορούν να εκπίπτουν οι επιχειρήσεις.
Ο νόμος προβλέπει ότι από 1 Ιουλίου 2014, δεν θα εκπίπτουν οι δαπάνες και οι αγορές αγαθών που το τιμολόγιο αυτών είναι άνω των 500 ευρώ συνολικά και η πληρωμή του προμηθευτή δεν έχει γίνει μέσω τράπεζας (κατάθεση, μεταφορά, επιταγή κλπ). Ακόμα δεν εκπίπτουν σε καμία περίπτωση τα πρόστιμα, οι φόροι, οι έκτακτες εισφορές, το τέλος επιτηδεύματος, και το «χαράτσι» που επιβάλλεται μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ, αλλά και οι εργοδοτικές εισφορές των εργαζομένων της επιχείρησης που δεν έχουν πληρωθεί μέσα στη χρονιά. Επίσης για πρώτη φορά ξεκαθαρίζεται, το ποσό της δαπάνης που αναγνωρίζεται για έξοδα που αφορούν δαπάνες για οργάνωση σεμιναρίων και ημερίδων, όσο και για έξοδα για διεξαγωγή εορταστικών εκδηλώσεων, σίτισης και διαμονής φιλοξενούμενων προσώπων. Το ποσό της δαπάνης που αναγνωρίζεται γι’ αυτό τον σκοπό περιορίζεται μόνο στα 300 ευρώ για κάθε συμμετέχοντα και με την προϋπόθεση ότι δεν ξεπερνά το 0,5% του ετήσιου τζίρου.
Σημειώστε ακόμη ότι δεν αναγνωρίζονται τα έξοδα που πραγματοποιούνται από πρόσωπα ή εταιρείες που είναι φορολογικοί κάτοικοι κρατών που δεν είναι συνεργαζόμενα με τη χώρα μας ή υπόκεινται σε προνομιακό φορολογικό καθεστώς, εκτός εάν ο φορολογούμενος αποδείξει ότι το έξοδο αυτό είναι πραγματικό και δεν έγινε με σκοπό την αποφυγή φορολογίας. Μέσα στα κράτη που αφορούν την κατηγορία αυτή είναι η Κύπρος και η Βουλγαρία.
Μη εκπιπτόμενες επιχειρηματικές δαπάνες
Με τον νέο Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν.4172/2013) ξεκαθαρίζεται ότι από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων δεν εκπίπτουν οι ακόλουθες δαπάνες:
Τόκοι από δάνεια που λαμβάνει η επιχείρηση από τρίτους, εκτός από τα τραπεζικά δάνεια, κατά το μέτρο που υπερβαίνουν τους τόκους που θα προέκυπταν εάν το επιτόκιο ήταν ίσο με το επιτόκιο των δανείων αλληλόχρεων λογαριασμών προς μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, όπως αυτό αναφέρεται στο στατιστικό δελτίο οικονομικής συγκυρίας της Τράπεζας της Ελλάδος για την πλησιέστερη χρονική περίοδο πριν την ημερομηνία δανεισμού.
Κάθε είδους δαπάνη που αφορά σε αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών αξίας άνω των 500 ευρώ, εφόσον η τμηματική ή ολική εξόφληση δεν έγινε με τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής.
Οι μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές.
Προβλέψεις για διαγραφή επισφαλών απαιτήσεων εκτός ορισμένων.
Πρόστιμα και ποινές, περιλαμβανομένων των προσαυξήσεων.
Η παροχή ή λήψη αμοιβών σε χρήμα ή είδος που συνιστούν ποινικό αδίκημα.
Ο φόρος εισοδήματος, συμπεριλαμβανομένων του τέλους επιτηδεύματος και των έκτακτων εισφορών, που επιβάλλεται για τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα, σύμφωνα με τον ΚΦΕ, καθώς και ο ΦΠΑ που αναλογεί σε μη εκπιπτόμενες δαπάνες, εφόσον δεν είναι εκπεστέος ως ΦΠΑ εισροών.
Το τεκμαρτό μίσθωμα σε περίπτωση ιδιόχρησης κατά το μέτρο που υπερβαίνει το 3% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου.
Οι δαπάνες για την οργάνωση και διεξαγωγή ενημερωτικών ημερίδων και συναντήσεων που αφορούν στη σίτιση και διαμονή πελατών ή εργαζομένων της κατά το μέτρο που υπερβαίνουν το ποσό των 300 ευρώ ανά συμμετέχοντα και κατά το μέτρο που η συνολική ετήσια δαπάνη υπερβαίνει το 0,5% επί του ετήσιου ακαθάριστου εισοδήματος της επιχείρησης.
Οι δαπάνες για τη διεξαγωγή εορταστικών εκδηλώσεων, σίτισης και διαμονής φιλοξενούμενων προσώπων κατά το μέτρο που υπερβαίνουν το ποσό 300 ευρώ ανά συμμετέχοντα και κατά το μέτρο που η συνολική ετήσια δαπάνη υπερβαίνει το 0,5% επί του ετήσιου ακαθάριστου εισοδήματος της επιχείρησης.
Οι δαπάνες ψυχαγωγίας. Η διάταξη του προηγούμενου εδαφίου δεν εφαρμόζεται στην περίπτωση που η επιχειρηματική δραστηριότητα του φορολογούμενου έχει ως κύριο αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών ψυχαγωγίας και οι δαπάνες αυτές πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της δραστηριότητας αυτής.
Προσωπικές καταναλωτικές δαπάνες
Το σύνολο των δαπανών που καταβάλλονται προς φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα που είναι φορολογικός κάτοικος σε κράτος μη συνεργάσιμο ή που υπόκειται σε προνομιακό φορολογικό καθεστώς, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 65 του ΚΦΕ, εκτός εάν ο φορολογούμενος αποδείξει ότι οι δαπάνες αυτές αφορούν πραγματικές και συνήθεις συναλλαγές και δεν έχουν ως αποτέλεσμα τη μεταφορά κερδών ή εισοδημάτων ή κεφαλαίων με σκοπό τη φοροαποφυγή ή τη φοροδιαφυγή. Η διάταξη του προηγούμενου εδαφίου δεν αποκλείει την έκπτωση των δαπανών που καταβάλλονται προς φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα που είναι φορολογικός κάτοικος σε κράτος – μέλος της Ε.Ε. ή του ΕΟΧ, εφόσον υπάρχει η νομική βάση για την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ της Ελλάδας και αυτού του κράτους – μέλους.